Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Lashtësia e gjuhës shqipe (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=392)
-- A kane qene Helenet dygjuhesh ?.Flisnin ata Pellazgjisht dhe Helenisht (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=12915)

Pse ziheni kot ju te dy me siper kur qenkeni ne nje mendje?

Qa dmth pallosh? Ai qe ka palle?
Psh mjeker-mjekerosh

Citim:

---

Po citoj ato që tha AngelDevil
Fakti qe ti palloshi siper vjen te kjo teme kur sja ke haberin duke permend jevg race e keqe apo video leshi qe skam ndermend me e hap tregon qarte qe ben p. e semes te tipit bi deres nigjo dericka.Leji njerezit te shprehin ato qe mendojne se do perfundosh ne ket forum ti dhe vetja jote.Hajt rroft sinqeriteti

---

Haha e forte seriozisht e ke ?! Qenke shume rende sinqerisht.
Sa mire interesohesh per CVne e anetareve ti pallosh. Ndryshimi im nga ty eshte qe forumin e quaj argetim shkembim idesh kurse ti e ke kultin e pordhacllikut tend.Sic e the dhe vete mbahen disa gjera per vete si dhe jane disa gjera qe 'shiten' aty ku ja vlen qe do te thote nuk maten vlerat e dikujt me 'shkrime' forumesh por dhe kjo pak rendesi ka sme plas shume cmendon ti.Jam e bindur qe ajo cka i kam sjelle ketij forumi sipas menyres sime ka qene shume dhe pse ty ste vjen mire.
Sa per fjalorin tim kot kshu per mhb sipas vendit kuvendi,nuk mendoj se jam ne ndonje ambjent ku etika e sjelljes dhe komunikimit eshte per tu marr shembull.
Sa per temen meqe i padituri je ti ne ket rast a ka mundesi te hapesh krahun boll bere zhurmuesin.

Po me beni te shkruaj me zor edhe dy rreshta te tjere meqe shoh se ka plasur nje debat me nerv dhe i pafryt mes fajtorit dhe angeldevil.
Se pari lerini paragjykimet per njeri-tjetrin.

Fajtor duke ditur mire se pozicioni qe ke ne kete forum por edhe njohurite e gjithaneshme qe ke ne vend qe te shkojne ne drejtimin e duhur dhe vlersimit pozitiv mendimi i njerzve shkon kah e kunderta. Mund te te justifikoj per njemije e nje arsye vetem se duhet te kuptosh dhe te pranosh realitetin i cili eshte ai qe eshte.
Me pakta e keqe qe kuptojne njerzit, eshte se duke qene se je nje ze kundra shumices dhe qe barazvlersohet me zerin e atyre qe jane realisht kundershtare (armiq). Ngaqe thashe se nuk mund te te justifikoj dhe ndoshta te justifikova tashme merr edhe kritiken qe nuk eshte mire te luhet me ndjenjat e njerzve pasi vetem le pershtypje te keqe.

AD. Kahere te kam keshilluar "inatin e mbramjes lene per nadje, te nadjes lene per mrama".
Ta keshilloj prape. Une e kuptoj shume mire zellin tend. Perse duhet te kenaqemi me idene se ja theva hundet tjetrit duke i plasur perpara hundeve argumetin me dhune dhe ne qofte se nuk e pranon apo e kundershton eshte antishqiptar.
Njeriu shpreh ate qe ka per te shprehur ne lidhje me dicka, gezohet kur e mirkuptojne e hidherohet kur e kundershtojne. Gjera normale keto. Por nese ecim me idene e luftes se antishqiptarizmes dalim te humbur. Fitojme vetem nese ecim duke argumentuar te verteten ashtu sic eshte dhe jo simbas deshires apo egos sone.

shejtone a te puth cik? se nuk u mbake sot! apapa

fajtor accosta, patente e libretto per favore

Piktoro, po preokupohesh per imazhin qe jap me shume sesa preokupohem une. Nese per shkak te pozicionit me bie te jem popullor e mos dal kundra shumices (qe s'spo shoh ku eshte kjo shumice) atehere ke marre mbrapsh lirine e diskutimit. Nuk jemi ne politike dhe s'jemi mbledhur per te bere populizem.

Nese shumica hipotetike me konsideron "armik" kjo eshte nje prej gjerave qesharake te kesaj teme. Nuk mbeten vleresimet te behen nga Petrit Kolat, nga Raimondet, apo nga AD-te. Vleresimet i tregon historia dhe llogjika, keta me siper ngjajne me ata komunistet e zellshem qe zbulojne nje aresye per te jetuar ne kompensim te aresyeve qe kane pas per te mos jetuar. Per te mbrojtur ate aresye jane gati te vrasin gjysmen e dynjase.

E di eshte sentimentalisht e rende, por kshu me ngjan mua. Ndryshe nuk spjegohet pse diskutimet qe duhet te permbanin llogjike kalojne ne sharje kaq kollaj, pikerisht nga keta "atdhetaret e zellshem". (se desh thashe komunistet)

Derrit jo gjithmone i thuhet daje Piktoro. Dhe sidomos nuk bashkejetohet me te. Secili ka shpine ose stallen e vet.

Citim:

---

Po citoj ato që tha bruni22

shejtone a te puth cik? se nuk u mbake sot! apapa

fajtor accosta, patente e libretto per favore

---

Citim:

---

Po citoj ato që tha Fajtori


Ca shteti e do se kam 3.

---

Piktoro seshte pune inati por pune qejfi.Me duket se nuk kam qene une ajo qe ka provokuar kam shkrujt bazuar mbi literature te ndryshme qe kam pas ne dore dhe skam permend as armik as diversant kshu qe se di pse i dogji ktij palloshit. Me te vetmin qe u teprua debati ka qene roberti per arsyen se sme pelqen kur me imponohen me dhune mendimet e te tjereve.
Nese jam komuniste fashiste nacionaliste naziste apo dreqi me te birin me hyn mua ne xhep jo te tjereve dhe askush ska te drejte te paragjykoje apo thumboje nga larg per sa kohe une se bej.
Problemi ketu eshte qe shumica per arsye te tilla te gricjeve te kota jane largu sepse flasim per kodren e na del bregu si fanti spathi dmth palloshi. Pra shkurt qarte mos provoko njerezit kot per sa kohe spo merret njeri me ty,si dhe shiko arsyet e jetes tende mos u merakos shume per te tjeret apo ske c ben.

Spo e zgjas me se po kalojme si kalamaj kopeshti.

Bruni ate te puthmen eskimezce po deshe,edhe me nxirr ato shtete patenta qe ke :d

Citim:

---

Po citoj ato që tha AngelDevil


Bruni ate te puthmen eskimezce po deshe,edhe me nxirr ato shtete patenta qe ke :d

---

Problemi eshte se kur greku ua ben qejfin ktyre shokve tane ortodoks brenda shqiperise, kta menjehere ndjehen icik te distancuar nga ne.
Pervec shejtanes qe e ka kuptuar qe eshte shqiptare e lashte pastaj ortodokse me deshire, supozoj qe eshte ortodokse.

Prandaj ansjehere ktu as per shaka nuk kam perdor termin tradhtar etj, sepse eshte gomardhek. Thesht jane naive njerz qe sja kane haberrin te vertetes. Dhe bien pre e komplimantave te magjypve grek duke i quajtur ktate fundit "veriepirot grek te lashte"
Direkt kjo propogand shume simplistic twisted femijesh funksionon ne shume tipa brenda shqiptarve.

Kjo ndodh edhe ne veri, kam shoke injorante qe kane degjuar serbt duke thene se katoliket e veriut jane serb, ktyre nga injoranca e diktoj qe i behet qejfi, pavarsisht qe nuk e shprehin haptas.
Pra, nuk eshte se jane tradhtar, por thejsht kta kane nje komplex inferioriteti qe vete nuk jane ne gjendje ta shohin. Prandaj une jam ktu si vella shqiptar ti hedh icik drite se kane ngel ne erresire vellezerit tane

Greket e sotem dhe serbet ne pergjithesi jane rraca aziatike dhe nuk kane baze ne balkan, pervec asaj perqindje qe jane shqiptar te sllavizuar prej shekujve, dhe atyre arvanitasve qe jane hellenizuar me force.

Po lexoja faqen turke te wikepedias mbi shqiperine dhe origjinen e shqiptarve, shume shume interresante. Athina paska qene shumica popullsi shqiptare deri dje teknikisht.

He mer kurt, na thuj noi gje. Po pastaj ca ndodhi. E vrau Uliksi Cikllopin? Ia piu gjakun shtriga popozare? E martoi Hektori Helenen? Apo mori vesh qe ishte nga Atlantis dhe dergoi Mujin ta shifte shtrember? :p

Citim:

---

Po citoj ato që tha kurt
Problemi eshte se kur greku ua ben qejfin ktyre shokve tane ortodoks brenda shqiperise, kta menjehere ndjehen icik te distancuar nga ne.
Pervec shejtanes qe e ka kuptuar qe eshte shqiptare e lashte pastaj ortodokse me deshire, supozoj qe eshte ortodokse.

Prandaj ansjehere ktu as per shaka nuk kam perdor termin tradhtar etj, sepse eshte gomardhek. Thesht jane naive njerz qe sja kane haberrin te vertetes. Dhe bien pre e komplimantave te magjypve grek duke i quajtur ktate fundit "veriepirot grek te lashte"
Direkt kjo propogand shume simplistic twisted femijesh funksionon ne shume tipa brenda shqiptarve.

Kjo ndodh edhe ne veri, kam shoke injorante qe kane degjuar serbt duke thene se katoliket e veriut jane serb, ktyre nga injoranca e diktoj qe i behet qejfi, pavarsisht qe nuk e shprehin haptas.
Pra, nuk eshte se jane tradhtar, por thejsht kta kane nje komplex inferioriteti qe vete nuk jane ne gjendje ta shohin. Prandaj une jam ktu si vella shqiptar ti hedh icik drite se kane ngel ne erresire vellezerit tane

Greket e sotem dhe serbet ne pergjithesi jane rraca aziatike dhe nuk kane baze ne balkan, pervec asaj perqindje qe jane shqiptar te sllavizuar prej shekujve, dhe atyre arvanitasve qe jane hellenizuar me force.

Po lexoja faqen turke te wikepedias mbi shqiperine dhe origjinen e shqiptarve, shume shume interresante. Athina paska qene shumica popullsi shqiptare deri dje teknikisht.

---

Citim:

---

Po citoj ato që tha Piktor
Po me beni te shkruaj me zor edhe dy rreshta te tjere meqe shoh se ka plasur nje debat me nerv dhe i pafryt mes fajtorit dhe angeldevil.
Se pari lerini paragjykimet per njeri-tjetrin.

Fajtor duke ditur mire se pozicioni qe ke ne kete forum por edhe njohurite e gjithaneshme qe ke ne vend qe te shkojne ne drejtimin e duhur dhe vlersimit pozitiv mendimi i njerzve shkon kah e kunderta. Mund te te justifikoj per njemije e nje arsye vetem se duhet te kuptosh dhe te pranosh realitetin i cili eshte ai qe eshte.
Me pakta e keqe qe kuptojne njerzit, eshte se duke qene se je nje ze kundra shumices dhe qe barazvlersohet me zerin e atyre qe jane realisht kundershtare (armiq). Ngaqe thashe se nuk mund te te justifikoj dhe ndoshta te justifikova tashme merr edhe kritiken qe nuk eshte mire te luhet me ndjenjat e njerzve pasi vetem le pershtypje te keqe.

AD. Kahere te kam keshilluar "inatin e mbramjes lene per nadje, te nadjes lene per mrama".
Ta keshilloj prape. Une e kuptoj shume mire zellin tend. Perse duhet te kenaqemi me idene se ja theva hundet tjetrit duke i plasur perpara hundeve argumetin me dhune dhe ne qofte se nuk e pranon apo e kundershton eshte antishqiptar.
Njeriu shpreh ate qe ka per te shprehur ne lidhje me dicka, gezohet kur e mirkuptojne e hidherohet kur e kundershtojne. Gjera normale keto. Por nese ecim me idene e luftes se antishqiptarizmes dalim te humbur. Fitojme vetem nese ecim duke argumentuar te verteten ashtu sic eshte dhe jo simbas deshires apo egos sone.

---

Citim:

---

Po citoj ato që tha kurt
Problemi eshte se kur greku ua ben qejfin ktyre shokve tane ortodoks brenda shqiperise,

---

Dakort Piktor, ti leme nacionalizmat; (shyqyr dhe une shpetova me nja dy sharje te lehta, e hodha lumin).
Tani persa i perket asaj qe thua, se eshte provuar qe shqipja eshte autoktone. Autoktone jane te gjitha gjuhet piktoro, varet se prej nga cila periudhe i shikon. Marrim p.sh. gjermanishten, -gjuhe moderne e evoluar me shume se shqipja, po te shprehemi paksa metafizikisht, sepse pa kendveshtrimin metafizik, diskutimi nuk do kish fund. Ne veri te Gjermanise (kam degjuar qe) zhvillohet nje festival muzike dhe gjuhe te lashte "gjermane". Gjermanet e sotem nuk e kuptojne c'thone e c'kendojne artistat, sepse ata flasin gjuhen e para 700, 800, 900, dhe 1000 vjetesh, pa llogaritur ketu tekste te shkurtera te para dy mije vjetesh. Po ashtu, marrim deshifrimet e deritanishme hetite. (Sa per dijeni, ketu nuk kemi nje gjuhe, por "disa" gjuhe, sepse keto tekste jane gjetur ne nje territor te gjere te Azise se Vogel dhe perfshijne nje periudhe rreth 2 mije vjecare para KR.) Shume prej ketyre teksteve, sipas deshifrimit te deritanishem -filluar me cekun Hrozni- i perngjajne gjuheve gjermano-angleze, (po deshe te sjell nje paszh te njohur, ne te cilin une bej nje sprove per ti paralelizuar edhe nje variant "shqip"). Pra, i bie se gjuhet jo vetem evolohen (zhvillohen, ndahen, marrin nga njera-tjetra, etj.), por edhe zhvendosen, (kuptohet, ne evolime te metejshme. Ndaj nuk ke pse habitesh, qe parashqipja duket se gjindej ne kohet antike me ne jug te territorit ku flitet sot; une dyshoj deri ne Athinen e Solonit dhe Perikliut.
Pra, besoj u kuptuam per autoktonine e nje gjuhe. Varet nga cila periudhe nis studimi. Po te nisi qysh para tre mije vjet para Kr., atehere duhet thene se gjuhet europiane te sotme ishin akoma binjake te vegjel ne Azi te Vogel e deri ne Ballkanin jugor. Po te nisi para 10 mije vjetesh, keto gjuhe ishin nje trup akoma i pandare me maksimumi 70-100 fjale, sepse aq mjaftonin per ato veprimtari jetike te asaj kohe.
Per fat, keto gjera te mesuara ne shkolle, mund ti provoj cdo kush me sprova te thjeshta amatori ne krahasimet e tij etimollogjike, ashtu sic i kam sprovuar edhe une ne punimet e mia, qe nuk eshte nevoja ti permend, sepse sot edhe nje budalla mund te shkruaje nje punim, liber, etj. Rendesi sa argumenti yt pranohet.

Piktoro, po nis ketu me poshte pakez njehere mbi shprehje hetite, ngaqe nuk gjeta diku tjeter ketu mbi hetitet, por nderkohe ti mund ta zhvendosesh.
Hetitë, një emër ky i nxjerrë nga deshifrimet e pllakave të baltës të gjendura në Azi të Vogël deri pellgun mesopotam (Turqia e sotme deri në Irakun e sotëm), quheshin banorët e asaj pjese që sot quhet Anadoll (Anatolien), pjesa qëndrore-veriore e Azisë së vogël. Për tu habitur, -e theksuar kjo nga shumë historianë-, është që ky emër-cilësues nuk gjindet thuajse fare në shkrimet e historianëve të vjetër, duke përjashtuar vetëm një rast tek Herodoti dhe disa herë në Bibël. Por, në shkrimet kaile të baltës doli përsëri shumë herë ky emër-cilësues për këtë popullsi, gjuha dhe kultura e të cilëve dukej gati e humbur nga pluhri i harresës.
Në fakt hetitët nuk janë aq thellë të futur në historinë e njeriut, biles do të thoja që ata janë shumë të vonë, aq sa mua më duket sikur sapo jam ndarë më ‘ta. Megjithë këtë shprehje figurative ne do të referohemi në një libër që përmbledh shkrime të ndryshme mbi hetitët: Die Hethiter und ihr Reich –Das Volk der 1000 Götter, Theiss, (Hetitët dhe perandoria e tyre –Populli i 1000 Zotave, shtëpia botuese Theiss, 373 faqe, përmbledhje shkrimesh nga autorë të ndryshëm gjermanë, turq, italianë etj., viti 2002).
Qysh në fillim duhet thënë se, studiuesit gjermanë janë mbi gjithë të tjerët zotëruesit kryesorë të tematikës hetite, si për t’na provuar jo vetëm thjesht angazhimin e vullnetshëm personal të sejcilit prej tyre në këtë terren, por edhe atë ndjeshmëri dhe tërheqje instiktive që ka njeriu në gjurmët e kulturës së të parëve të tij. Me këtë nuk dua të them se, parakaluesit e të gjithë gjermanëve të sotëm në Gjermani ishin atje në Anadoll para 4000-3000 vjetësh, dhe të gjithë ikën si grup e u vendosën në Europën e sotme qëndrore. Nein! Por këta studjues janë në gjuhën dhe kulturën e tyre jo të largët me atë të hetitësve të 4000-3000 p.e.s., ashtu siç janë edhe shqiptarët e italianët e sotëm; gjë që nuk do të thotë se mohohet fakti që, pasaardhës të atyre hetitëve të dikurshëm janë edhe sot në Turqi, kuptohet të përzier me popullsitë dhe kulturat e tjera gjatë mijra dhe qindra vjetëve. Ky ndryshim i përhershëm në gjuhën dhe kulturën e cilido kombi, na nxit ne të marrim ndonjëherë me rezervë ndonjë përfundim të studiuesve të tjerë, apo ndonjëherë të bëjmë ndonjë korrigjim ose hedhim ndonjë hipotezë të re. Le t’fillojmë pa humbur kohë.

Në artikullin e Gernot Wilhelm: Gjuhët e perandorisë hetite (Die Sprachen des Hethiterreiches), f.47-49, kemi diçka mbi historinë e studimit të gjuhës hetite, punë kjo e filluar qysh nga fillimi i shekullit 19, por më së shumti e kryer në shek. e 20. Një nga këta studjues me zë në fushën e gjuhës hetite, është çeku Bedri Hrozny, i dekadës së dytë dhe të tretë të shekullit të kaluar, atij të 20, pra i 80-90 vjetëve më parë. Një nga zbërthimet klasike të tij është teksti si vijon:
nu NINDA-an e-ez-za-at-te-ni wa-a-tar-ma e-ku-ut-te-ni (f.47)
Fjala NINDA, na thotë autori gjerman Gernot Wilhelm, ishte për Hroznin e njohur qysh nga e kaluara, prej studjuesve të tjerë, kjo ishte bukë (pane; Brot); fjalën watar(-ma) Hrozni e lidhi me fjalën gjermane Wasser dhe anglishten water (ujë; acqua); për të tjerat u bazua tek latinishtja, dhe zbërtheu së fundi: Ihr werdet Brot essen und Wasser trinken (ju do të hani bukë dhe pini ujë; voi mangerate pane e beverate acqua).
Ky është kuptimi i tekstit i dhënë në shkronja latine. Kuptohet se në analizën shkencore, në analizën e fakteve që provohen, debati, kundërshtimi dhe korrigjimi janë të lejuar. Se sa ne stepemi pastaj nga faktorë të ndryshëm për të shfaqur një mendim tjetër, dhe po nga faktorë të ndryshëm, sa ne vetëm i kundërshtojmë mendimet e të tjerëve, duke pranuar vetëm mendimin tonë, -ky është një problem psikollogjik, social, psiqik, etj., që nuk hyn në trajtimin e këtushëm. Por, në rastin e mësipërm të përkthimit të Hroznit, ne kemi një stepje në pranimin e atij përkthimi, për disa arsye. Një nga këto arsye (megjithse nuk jemi gjuhëtar dhe as etimolog) është që, Hrozni (sipas Wilhelmit) i ka marrë format foljore e-ez-za- dhe e-ku mbaresa (personale?) te subjektit, që në atë rast do të hante, duke u nisur edhe nga latinishtja ed – edere (ha-me hëngër; mangia-mangiare; isst-essen), në këtë rast pra: teni.
Megjithse autori gjerman (G.W.) ka një shpjegim të thatë e jo të kuptueshëm, (Für die jeweils folgenden (Verbal-)Formen e-ez-za- und e-ku-, die beide eine (Personal-)Endung –teni aufweisen, verglich er lateinisch ed-, “essen”, bzw. Lateinisch aqua, “Wasser”, und gelangte so zu der Übersetzung: …), megjithë këtë shpjegim të tij, ne nuk e kuptojmë ç’duan mbaresat aty?!
Po kuptojmë për një moment se këto mbaresa personale, (siç i quan pak a shumë Wilhelmi këto), përngjasojnë me ato shqipe të sotme, si bie fjala e mira, i keqi, ku mbaresa në fund e definon subjektin, duke pranuar kështu që kemi patur të bëjmë me një gjuhë tepër të zhvilluar tek hetitët. E para që bie menjëherë në sy në këtë rast është kjo: duke patur parasysh fjalët latine dhe gjermano-angleze ku u bazua Hrozni, duhet të pranojmë që gjuha gjermane, (e biles edhe ajo angleze), paskan pësuar një kundërevolim, sepse një fjali e zakonshme e thjeshtë e shprehur në gjuhën gjermane tingëllon sot për veshin e gjuhëfolësit shqip si një fjali e shprehur nga një tre vjeçar. Kështu gjermani thotë: Ich gebe ihm das, ku në shqip do të përkthehej: unë jap këtë atij, gjë që mund ta thotë një tre vjeçar shqipfolës dhe jo një i rritur, i cili në këtë rast përdor një gjuhë më të zhvilluar: unë ia jap këtë atij, ose më shkurt: unë ia jap atij, ku kjo "ia" (pjezës lidhore apo nyje shquese, -nuk e di si quhet), tregon përse bëhet fjalë, tregon që bëhet fjalë për një subjekt të caktuar, pra e shquan veprimin në lidhje me atë objekt të caktuar. Ndërsa gjuha gjermane e sotme është më e varfër nga ajo shqipe për format e të shprehurit. Shkakun e kemi shpjeguar tek libri ynë i parë.
Pra, nëse në këtë rast këto forma foljorë, (e-ez-za e-ku, -siç i quan Wilhelmi), janë ato të përngjashme me mbaresat shqipe që e shquajnë mbiemrin apo ato nyja lidhëse (“ia”, -një njohës i gramatikës duhet të na korrigjojë nëse bëjmë gabim në përcaktimet tona), duhet thënë se kjo gjuhë hetite paska pësuar degradim në lëvizjen e saj drejt Europës, përderisa këto forma foljorë nuk para përdoren në gjuhët gjermane (apo edhe angleze).
Përveç kësaj, ç’duan këto mbaresa (personale?, shquese, etj) në atë vend të fjalisë?!.
Dhe e treta, gjuhët e vjetra nuk kanë qenë kaq të zhvilluara sa sot, dhe ato fjalë që shkrueshin (kryesisht pa zanore, të cilat vetkuptoheshin), kishin kuptime të caktuara brënda kuadrit emër-folje-mbiemër. Nyjet dhe mbaresat shquese të veçuara nuk para janë shkruar, (edhe nëse kanë ekzistuar), nga shkaku se ajo shkronjë e veçuar mund të ngatërrohej me një fjalë të caktuar të shkurtër (si m=madh), ku bënte të mos kuptohej kuptimi i fjalisë.
Së fundi do të thonim se, kuptimi i fjalisë së dhënë nga Hrozni nuk përbën ndonjë eviment për shkruesin e atëhershëm. Ju do hani dhe do pini, duket sikur po i thua dikujt se, ai ka dy këmbë mbi të cilat ecën. Përse dhe cili shkrues do të merrte mudimin për të shkruar këtë aspak-eveniment?!.
Ndaj dhe panvarësisht se, edhe ne mund të arrisim në përkthimin e Hroznit për atë tekst, po të studionim pak më shumë shkrimet hetite, prapseprapë ne do të japim një hipotezë tjetër, thjesht vetëm nga shkaku se teksti i mësipërm i përngjan gjuhës “shqipe”; me këtë hipotezë ne (edhe në qofshim gabim) ndihmojmë studiuesit e shkrimeve kaile të pellgut heterogjen hetit, ngaqë në dialekte shqipe ruhen akoma pjesërisht të paevoluara disa fjalë, apo që kanë evoluar aq pak sa shihen pararendëset e tyre kollaj. (vazhdon)

(vazhdim) Kështu, në atë tekst që na jepet me shkronja latine:
nu NINDA -an e-ez-za-at-te-ni wa-a-tar-ma e-ku-ut-te-ni ,
mua më duket sikur lexoj:
tani han e zeza atin ton vatari madh ka humb djemt .
Por jo e injoruar është edhe forma tjetër:
nuk han e zeza atin tonë vatari mahet te ne
Nëse në atë tekst do të kishim vërtet të shkruar fjalën ninda (pra me “d”) kuptimi do të ishte më ndryshe, dhe biles më përkues me shqipen; në atë rast do të kishim:
tani nën dhe han e zeza atin e vend-arës me kutin (arkivolin).
Mirpo fjala ninda (e dhënë me shkronja të mëdha) duket nuk i përket tekstit por është e shtuar mes nu dhe an nga autori gjerman, si fjalë kjo e gjetur e gatshme nga Hrozni. Ajo mungesë e “d”-ës aty na bën ne mos ta pranojmë këtë përkim edhe më të ngjashëm me shqipen e sotme.
Përse ne dhamë një përkim tjetër (në fakt dy përkime) nga Hrozni? E para, sepse shkrimet përbënin domethënie më të mëdha nga ajo që na jepet nga autori çek. E dyta, sepse çdo shkronjë apo bashkim shkronjash aty përbënin asaj kohe fjalë të veçuara, dhe jo nyjza apo mbaresa. Dhe e treta, sepse ne kemi edhe në shumë raste të tjera fjalë të përngjashme me shqipen dhe shqipo-europiançet. (vazhdon)

(vazhdim) Tani ti shikojmë detajërisht përkthimet tona. Në tekstin e dhënë nga autori gjerman kemi nga ai (apo Hrozni) një ndarje fjalësh, të cilën ne nuk e respektuam 100 %. Qysh në fillim, "nu" dhe "an" jepen (me vizë në mes), si një fjalë e vetme. Ne i muarëm si dy fjalë të veçanta; tani + han. Një shqipfolës e dallon edhe "an", ndërsa për "nu" ai mund të ketë vështirësi, ose ndoshta kjo gjindet diku në shuarje e sipër në ndonjë dialekt të shqipes. Gjermanët e përdorin në kuptimin e tani. Në variantin e dytë, fjala e parë (nu) është e kuptueshme në shumë gjuh’ europiane, në shqipe gjithashtu.
Më tej, gjetja e dy “z”-ëve pranë njëra tjetrës e çon shqipfolësin insiktivisht tek fjala “e zezë”, pa e ditur se çka më tej teksti. Mirpo me ndarjen e Hroznit, edhe pjesëzat e mëtejshme (-at-te-ni) i përkasin një fjale së bashku me dy “z”-ët. Ne e injoruam atë ndarje duke u dhënë atyre pjesëve kuptime fjalësh të tjera: atit tonë, këtu mendoj me kuptim figurativ si Zoti, feja e tyre, atdheu.
Në pjesën e dytë të fjalisë shohim menjëherë një “w”. Në një farë mase kjo është një paturpësi e gjuhëtarëve gjermanë, ndonëse në rastin konkret përkthyesi fillestar ishte një çek që banonte në Vienë. Pjesa më e madhe e gjuhëve europiane kanë për tonin v shkronjën v, ndërsa në anglisht dhe gjermanisht gjejmë për atë ton si shkronjën v ashtu edhe shkronjën w; kjo e dyta tonizohet vetëm si v, ndërsa e para edhe si f. Themi paturpërsi sepse ky ton gjermanizohet në vend që të europianizohet, pasi si në rastin e evolimit të fjalës Wasser nga më të hershmet uase, uashër, ashtu edhe në rastin e vatrës, vatarit, vatanit, frateria, fraterna, etj., kemi si piknisje gjithnjë atë ton të zbutur të v-ës, i cili u ruajt kështu (v) edhe si injicial shkronjor në shumë alfabete europiane.
Përsa i përket kësaj fjale, vatar-i, lexuesi i sotëm shqiptar është mësuar ta dëgjojë vetëm nën dialektin verior, atë që përdor në vend të “r”-ës jugore, “n”-ën veriore, pra vatani. Mirpo unë e pranoj këtë “r”-ë këtu, ngaqë qysh herët është përdorur në atë popullsi fjala “vatër” në kuptimin e atdheut. Më poshtë do të vinë vetvetiu shumë fakte gjuhësore, ku lexuesi do ta kuptojë shumë mire nga e ka prejardhjen ai vetë, babai i babës dhe babai i nënës. Aq qartë do të shpalosen faktet historike. Sa për dijeni, kjo fjalë (vatër, vatra) gjindet edhe në gjuhë të tjera europiane. (vazhdon)

Mendjen llalle na e bete. Shiqo se qfare gjeta. Nuk eshte e vertete e di. Na dalkan greqit me pare ne Ballkan

(vazhdim) Në pjesët e tjera të tekstit ne kemi dhënë dy variante, pra kemi ndryshuar kështu deri diku edhe kuptimet e tyre. Pjesëzën "ma", ne e kemi dhënë në variantin e parë në kuptimin e të madhes, ndërsa në variantin e dytë në kuptimin e foljes me u majt (mbajt). Ne nuk e dimë nëse zanorja "a" është shkruar në tekst nga shkruesi i atëhershëm, ashtu siç nuk e dimë se sa përkojnë ato viza të shkrimit kail me shkronjat latine. Ne dimë që shkronjat latine përpiqen të japin sejcila një ton të caktuar, gjë që ky alfabet nuk e ka arritur në asnjë gjuhë të europës dhe atyre të vëndeve të tjera ku përdoret. Ne nuk dimë se ç’japin vizat (kaligrafia) sumero-akade-hetito-babilonase. E themi këtë se, nëse vërtet ky shkrues i atëhershëm ka folur këto fjalë tonat, ai duhet të ketë dalluar ngjashmëritë e mëdha dhe ndryshimet e vogla të fonetikës së fjalëve të ndryshme (me kuptime jo të njëjta pra). Kjo gjë do ta shtynte atë, që në këto raste, ai ndryshim i vogël të jepej edhe në shkrim, ndryshe lexuesi tjetër mund ta ngatërronte.
Nejse, edhe pa e ditur këtë ne i qëndrojmë të dy alternativave tona. Pjezësat e fundit i kemi dhënë, për rastin e parë: ka ut (humb), duke menduar se ka mundësi që kjo "ut" të ketë patur kuptimin e humbjes, pasi në shqipe ruhet akoma folja dhe fjala hutoj/hutohem dhe hutaq, gjë që e bën të qartë se kush është hutaq edhe humb (hup –dial.). Në rastin e parë ne kemi dhënë për te-ni kuptimin e djemëve, por këtu po aq bukur do të ishte edhe kuptimi i teni (filli), pra ky vend që po e ha e zeza ka humb fillin (drejtimin). Në variantin e dytë, për fjalët e fundit kemi dhënë kuptimet përngjitëse të mbajtjes: te ne; të treja këto fjalë të fundit së bashku me fjalën e parë të tekstit, i japin një kuptim tjetër këtij teksti. Pamvarësisht dy kuptimeve të ndryshëm që i japim ne atij teksti, shumë fjalë janë të njëjta në të dy variantet. Kjo nuk është provë vërtetësie e hipotezave tona, por kjo i mbështet edhe më hipotezat tona. Vërtetësinë e dy hipotezave tona (d.m.th. njërës prej tyre), e vendosin ata që meren me hetitologji (në shumicë mendimesh dhe jo njëri, se këtu nuk jemi tek hoxha dhe prifti i fshatit), e vendosin këta studjues të cilët, (sipas librit ku bazohemi dhe emisioneve televizivë), kanë edhe qindra tekste hetite të padëshifruara e papërkthyera akoma. (fund)

Piktoro, (nderkohe ky artikulli i shelgut s'me del mua), me lejo te sjell edhe vazhdimin qe s'e kisha pare, nga punimi im mbi evolucionin gjuhesor, dhe te shikosh nje rat te bukur, se si gjuhet jane shume te lidhura me njera-tjetren, pra nuk ka gjuhe meme dhe gjuhe bija. M.gj.s. po ta lexojne Kurti, AD, R. etj, do thone: ja keto vijne nga shqipja!!!
Sqarojmë shkurt lexuesin me pak njohuri në problemin hetit, se studiuesit gjermanë kanë dalluar disa gjuhë të përafërta në Azi të Vogël, palaish në pjesën veriore të Anadollit, luvish në pjesën jugore të këtij gadishulli gjigand, dhe hetitish në pjesën qëndrore të Turqisë së sotme. Përveç kësaj studjuesit kanë dalluar ndryshimin-spostimin-zhvillimin e këtyre gjuhëve gjatë qindra dhe mijra vjetësh. Sipas Otingerit, kjo kulturë dhe gjuhë, (megjithë ndryshimin e përhershëm), ndahet në tre periudha; ajo e para aty tek tre mijë vjet p.e.s., ku kjo gjuhë është gjyshe e gjuhës së mëvonshme indogjermane, periudha e dytë rreth 1800 vjet p.e.s. kur janë shkruar edhe ligjet e vjetra tregëtare asyre, periudhë kjo që quhet nesha-hetito (apo nesa, neza), periudha e tretë i përket periudhës 1600 deri 1200 p.e.s., pra perioda hatusho-hetite. Për hollësira të tjera mund të lexojë kushdo vetë libra të ndryshëm mbi hetitët.
Për epokën e parë, sqaron autori, ishin tipikë emrat me nam (Ruhmesnamen), çfarë ndryshe në shqip quhen emrat cilësues si luftëtar, lulëzim, endrit, besnik, etj.. (Në gjermanisht autori na sjell disa shembuj pak a shumë të ngjashëm me këta tonët, të cilët do ti shikojmë në fund, po patëm vënd e po doli koha.) Si shembull të kësaj epoke të vjetër hetite, autori merr një cilësim grek, "andro-menës", dhe iranianshen "nr-manah", si të njëjta në kuptim, prej të cilave ai mendon se një pararendëse e tyre ka qenë një indogjermanshe më e vjetër: "nr-menës", (“r”-ëja ka një pikë poshtë, e cila nuk e dimë ç’funksion ka në tonizimin e kësaj shkronje). Kjo shprehje (apo cilësim për dikë) ka kuptimin: ka guximin burrëror (der männlichen Mut hat), cilësim ky i cili, -sipas autorit-, duhet të ketë qenë përdorur 3000 vjet para Krishtit në pjesën veriore të Detit të Zi, (mos ka dashur të thotë autori: në pjesën jugore të detit të zi?, -nejse kjo pak rëndësi ka).
Këtu shohim edhe një herë se sa gjuhët janë të lidhura me njëra-tjetrën, dhe se si ato evolojnë në drejtime të ndryshme, të afërta si fillim. Këtu kemi atë shqipe të sotme: a ndru mensh, a ndru menësh, që do të thotë se ka luajtur nga mend. Ky i guximshëm “gjerman” nuk është gjë tjetër për “shqiptarin”, veçse ai i çmëndur që hidhet në sulm; që ka guximin të bëjë atë që një njeri me mënd në kokë sot nuk e bën. Ky shpjegim i joni është disi i “çmëndur”, sepse ne ndoqëm hap pas hapi hetitologët, të cilët e kanë kuptuar jo drejtë atë cilësim, gjë që do të thotë se ata i qëndrojnë pjesërisht të vërtetës pranë. Në atë kohë të lashtë (4000-2000 vjet p.e.s.) ai njeriu që hidhesh në një sulm apo bënte diçka të guximshme, (në një pikpamje tjetër të sotme mund ta quajme: gjë të marrë, të çmendur), për këtë njeri thuhej: a ndrru mensh, kuptohet jo kaq pastër saç e flasim ne sot, por në një fonetikë pak më ndryshe, sepse gjuha nuk mund të rrij kaq gjatë pa ndryshuar fare; kështu p.sh. ai ka thënë: a ndru mens, a niru mesh, etj. të përafërta, ku “r”-ëja ka qenë herë/diku më e fortë e herë/diku më e dobët. Duhet të kemi të qartë mbi të gjitha se, me gjuhën ndryshojnë edhe konceptet dhe botkuptimi i njeriut. Diku-r kuptohej me "a ndrru mensh" një guximtar, diku-r kuptohej një budall që vetëm guximin njihte.
Shpresoj te kete terhequr piktoro ky shembull.

Keshtu me pelqen robert. Pavarsisht se nuk eshte e nevojshme te me drejtohesh vetem mua dhe te vecosh te tjeret pasi ne thelb nuk me drejtohesh vetem mua.
***
Ne fakt, ngado qe ta marresh, popujt, kane levizur shume ne antikitet kurse gjuha them me pak. Me pak fjale e kunderta e asaj qe ndodh sot ku popujt, levizin me pak dhe gjuha me shume.
Fale shkollave arrijme te komunikojme me te tjeret dhe deshifrojme ato qe shkruajne. Qofte edhe me simbole.
Tashme lexon edhe qorri.
***
Normal se duke studiuar gjuhet e botes dhe etimologjine arrin kollaj te hysh ne zemren e cdo gjuhe te botes ashtu sikurse G. Von Hahn qe e mesoi aq mire shqipen dhe arriti ne konkluzionet e njohura tashme.
Hahn nuk do te ishte i vetmi.
***
Hahn ka pasur fatin te lexoje kopjen e Bibles se Re. Pra ungjijte ne gjuhen shqipe por me germa greke-latine dhe shqiptare. Camarda nderkohe na prezanton nje tjeter ungjill shqip me germa greke por edhe tek tuk me fjale turke. Ungjilli i pare thuhet se u demtua rastesisht dhe humbi ndersa i dyti me duket se gjendet diku ne Napoli.
Tani qe te jem korrekt fjalet kane disa ndryshime nga te sotmet vetem se rrenja nuk ndryshon. Kjo mesa kuptoj une vjen ose sepse eshte shkruar ne variantin e dialektit te autorit, pasi nuk ka si te jete ndryshe sepse nuk kishte korrektora atehere ose per efekt te germave te perdorura.
***
Fjala shkarravine duket puro shqipe italisht scarabocchiare e anglisht scrawl. Ndersa frengjisht me duket se ka ngjashmeri me greqisht e njejta fjale.

Piktoro, jam i detyruar te te korrigjoj per dicka, qe esht e mesuar ne shkolle, e provuar dhe mwse e sigurte.
Levizjet kane shoqeruar njeriun kurdohere, qysh kur jemi "shkeputur" nga majmuni. Por levizjet me te medha jane sot. Ato me pak nga keto te fundit jane ato pas luftes se dyte boterore. Ato me pak akoma jane ato ne shek. XIX. E keshtu me tej. Dhe jo vetem ky dallim ne numer, por sa me thelle te zbresim ne shekuj, aq edhe me te aferta kane qene levizjet. Keshtu para njemije vjetesh, levizjet e nje gjenerate ndodhnin brenda nje hapsire prej 100-300 kilometra.
Por duke perfshire nje periudhe prej 1000 vjetesh, pra 30 gjenerata, del se numri dhe hapsira e emigrimeve jane me te medha nga ato qe regjistron nje shekull. Mendoj se emigrimet e pas viteve 90 e deri me sot (pra gati 20 vjet) ne bote, mund te maten me te gjitha emigrimet e ndodhura gjate nje mijvjeöari (1000 vjet) para Kr.
Persa i perket shembullit scrivere-shkruaj e me radhe, eshte nje shembull qe tregon se kjo fjale vjen nga koha kur njeriu akoma nuk e kish zbuluar sakte europen; pra jo vetem kombet nuk ekzistonin, por as fete klasore, pra kur kish nisur thjesht toni "ker-ker" i te gervishtures qe linte shenje diku, dhe ai njeriu i eger i shpellave i 50 mije vjeteve me pare thosh "ker-ker" per te treguar se po bente nje shenje te caktuar diku.

Detyrohem ta shtjelloj me mire konceptin e levizjeve se popujve. Si fillim me duhet te sqaroj se kam folur per levizje popujsh dhe jo individesh. Ndersa ideja qe doja te jepja eshte se popujt ne lashtesi kane levizur me shpejt se zhvillimi gjuhesor, kishte te bente me arsyetimin e thjeshte se popujt leviznin por gjuhen e ruanin, biles mund te thosha me fanatizem e nuk e teproj aspak, si shembull marrim popullin hebre, i cili kaloi nga Egjypti pas 40 vitesh duke u endur ne shkretetire, ne Token e Premtuar. Ne fakt u largova shume thelle ne histori! Megjithse nuk mund te rri pa permendur levizjet e popujve pas luftes se Trojes. Tani vijme tek nje kohe me e afert por me enigmatike. Behet fjale per lindjen e Romes. Lindja e saj shoqerohet me zhdukjen e disa popujve, nder ta etrusket, bashke me ta avulluan keltet, traket, iliret etj. Keta popuj shohim se zevendesohen me gjermane, sllave, tartare etj. E kuptoj se jemi akoma larg ne histori, prandaj them te afrohemi me shume. Nderkohe arrijme ne mesjete dhe bota zbuloi ameriken. Miliona njerez per 20 vite, kete rradhe, kaluan jo detin por oqeanin. Tani ne mos gaboj llogarite nuk dalin se nuk behet fjale per 300 por shume here me shume km distance dhe km/h. Tani te zgjatem e te shpjegoj se me duket e tepert, ata, kane konservuar gjuhen e te pareve sipas popujve qe kane prejardhjen, ne mos me konservatore, ndryshe nuk do quheshin latine.
***
Nderkohe mbreme po kuriozohesha si i thone qiellit, ne gjuhen e nenes, popujt e ndryshem.
Kjo thashe eshte fjale puro latine. Mirpo ne ne shqip perdorim edhe fjalen parajse per te treguar qiellin. Nderkohe kur klikoj ne gjuhen greke me doli fjala paradiso, kete term e perdor edhe perendimi me ndryshime te vogla. Nga anet e mia i thone Parriz.

Piktor, gabimi yt eshte qe ti shpjegon nje dukuri te lashte me terma moderne. Emigrimet e lashta nuk ishin emigrime POPUJSH, por njerzish, familjesh, fisesh dhe grupeve te feve te ndryshme. Termi "popolo" (populus, popull, popel, etj.) eshte modern dhe parakuptonte ne mesjete shoqerine ne pergjithesi, ndersa sot nje popull te caktuar, pra nje nacion; pas 500 vjetesh besoj do te kete tjeter kuptim, ate te nje shoqerie mjaft te perzier, p.sh. europiane. Ne antikitet, sic mendohet (shiko google) ky term duket ka treguar nje bashkesi prifterinj: pope+la, pra disa pope tw larte ("la" vjen nga semitishtet -arabishtet- dhe tregon te larten).
Edhe shembulli qe sjell me hebrejte e tregon edhe me pak tezen tende te popullit dhe ruajtjes se gjuhes, pasi eshte provuar sot me analizat e ADN (DNA) -gje per te cilen une s'kam patur asnje here dyshim- se edhe hebrejte (judejte, cifutet) e sotem ne europe nuk kane perbere nje popullsi, por nje percaktim fetar si me te gjithe te tjeret: je de-us, pra je i dheut, qe tregonte ata te fese pro-egjyptase, te cilet qysh nga mesi i mijvjecarit tw pare para e.s. kishin si kult kryesor Token Meme, e cila u jepte prodhimet e jetes. Ndaj po te shikosh tek nje faqe interneti me forum (ia kam harruar tani emrin) mbi njerezez qe japin te dhenat e tyre te geneve, sheh raporte njerzish judej (hebrej) qe te afermit e tyre u dalin jo hebrej (judej) por nacione te tjera. Ata kane ruajtur perkatesine fetare prej gati dy mije vjetesh, por vetem kaq. Etnia e tyre ka perkitur ne etni te ndryshme jugoresh qe kane patur fene judease (pro-egjyptase).
Persa i perket levizjeve te pas "luftes se Trojes", nuk po jap mendim se do zgjatesha shume; ndoshta javes qe vjen po te duash te hedh dicka per kete pune nga nje punim i imi.
Tani, persa i perket kohes se Romes, nuk kemi zhdukje te popujve, por kemi mundje te disa perkatsive fetare nga romaket, qe kishin hyj kryesor Jupiterin, e te cilet ne aleance me henoret respektuan edhe Saturnin, si nje "mik" ky i Henes. Ketu edhe keltet nuk u zhduken, por u shperndane me tej ne veri-perendim te Europes, ku kishte toka te lira akoma. Po dhe traket, ne ate pozicion te tyre midis Europes dhe Azise se Vogel, nuk perbenin nje popull por nje bashkesi te madhe fetaro-kulturore, te cilet -sipas Herodotit, shif google- vinin pas hindeve per madhesi. patjeter nje brum te mire te thrakve e perbejne sot bullgare-rumune-ukrahinas-ruse, por asaj kohe, duke kaluar aty qysh nga perset e deri tek romaket, kuptohet se ata do te ndryshonin dhe pershtateshin situatave te reja, ndryshe do eleminoheshin krejt.
Keshtu dalim dhe tek gjuha qe permend. Ne cdo levizje, popujt jane zhvilluar bashkerisht me vendasit, keshtu kane zhvilluar edhe me tej gjuhen, pasi kane marre me shume nga gjuha e vendasve, por ne baze te numrit dhe kultures qe kane patur, edhe kane dhene fjale te ndryshme, -ndaj nw thuajse te gjitha gjuhet europiane gjen per nje send ose aktivitet dy e me shume fjale.
Persa i perket "qiellit" ne gjuhe te ndryshme, nuk kam kohe tani te hap disa shenime e te shoh si i thone ne disa gjuhe te ndryshme, pasi sic te kam thene, ne nje punim perfundimtar te trete mbi evolucionin gjuhesor do flas per keto ngjashmeri.
S.d.q. interesat kjo "Parriz" "shqipe"! Mund te hedhesh here-here fjale te ndryshme nga krahina jote (cila krahine je xhanem?), pasi fjalet jane pasuri e nje populli.

Kjo ceshtja e hebrejve eshte e komplikuar. Megjithate bijte e Izraelit ishin 12. Prej ketu 12 fise pra 12 popuj. Ne te njejten kohe duhet te kujtojme se Izraeli kishte shume vellezer nga keta kemi shume popuj te tjere. Mjafton kjo per te kuptuar se jane i njejti gjak apo prejardhje.
Adn.ja ne kete rast nuk na hyn ne pune aspak. Sidomos pastaj kur ajo perzihet me adn.te e aziatikeve me ato europiane etj.
Dakort e pranoj se edhe une bej gabime ne pershkrimin e dukurive te lashta me kendveshtrimin e epokes ku jetoj. Ashtu sikurse besoj se edhe ti ben te njejtat gabime sikurse une padashje, pra jo per faj tonin por per arsye te menyres se gjykimit. Pasi mendja jone nuk ka aftesi te depertoje realisht ne te kaluaren ashtu edhe per te ardhmen, pasi limitohemi nga sasia e njohurive qe kemi per te shkuaren dhe imagjinata e fantazia per te ardhmen. Nese per te shkuaren varemi nga ajo qe na kane lene te shkruar apo treguar te paret per te ardhmen enderrojme. Nganjeher enderrat realizohen.
Lidhur me Herodotin apo Strabonin qe njihen si babat e historise ka nga ata qe i quan kopjace te keqinj. Ka te tjere qe mendojne se i kane perkthyer gabim. Ka dhe te tjere mendime lidhur me ta e veprat e tyre. Per ilustrim gjen aty gjera fantastike psh nje lume i vogel apo perrua, si erzeni apo lana a thua se ishte tigri, eufrati, danubi apo lumi po. E njejta gje me malet kodrat e fushat. E te tjera. Megjithe keto "gabime" qe theksova nuk ua ulin aspak vleren as atyre as veprave te tyre qe jane nje thesar.
***
Lidhur me gjuhen.
Eshte gjuha qe percakton nje popull dhe jo populli zgjedh gjuhen. Bashkesia krijohej ne baze te gjuhes, eshte gjuha ajo qe na bashkon dhe ajo qe na ndan. Qe te mos ngaterrohemi me fabulen e Ezopi.t, nje popull ka te njejten gjuhe disa popuj disa gjuhe se ndryshe i bie te jete i njejti popull.
***
Lidhur me fene por jo teologji.
Duke medituar mbi ato qe dime apo mesuar rreth lashtesise, ne shkojme duke i thjeshtuar popujt, unifikuar dhe arrijme ne nje konkluzion teorik te asaj te prejardhjes nga nje cift i vetem, sipas fetareve dhe nga nje cift majmunash ose edhe tufe qe mrekullisht u be njeri. Nuk ka rendesi cila eshte e verteta ne kete rast. Mirpo kur lexoj Biblen dhe gjej aty njeriun e zotit qe nuk duhet te beje si paganet e specialisht si aaron.i me vicin e arte dhe kthej syte nga india e shoh se edhe sot ata lopen e kane apo quajne te shejte, megjithese e tille edhe eshte se na jep qumeshtin dhe vicin me mishin e mrekullueshem, perse gjanem me duhet ti kerkoj paganizmat kaq larg pra ne europe. Tjetra pastaj ka te beje me inteligjecen e europianeve qe ne mesjete kerkonin te gjenin Indine duke dalldisur deteve dhe ky vend ishte i mirenjohur ne Azi. Quajten indiane banoret e amerikes. Ose i bie qe te lashtit ishin me te zgjuar e keshtu nuk jam ne faj ti quaj te trashe mesjetaret, apo. Apo Zoti ua kishte dhene te gatshme atyre te lashteve.
***
Une nga malsia jam, andej nga jam une mrekullohesh po te degjosh muhabetet e njerezve, kenget e lojnat e tyre, sidomos shpotite.
Besoj se e di cfare do te thote shpoti. Me theks tek i.ja kjo e fundit ishte per shelgun.

Citim:

---

Po citoj ato që tha Piktor
Kjo ceshtja e hebrejve eshte e komplikuar. Megjithate bijte e Izraelit ishin 12. Prej ketu 12 fise pra 12 popuj. Ne te njejten kohe duhet te kujtojme se Izraeli kishte shume vellezer nga keta kemi shume popuj te tjere. Mjafton kjo per te kuptuar se jane i njejti gjak apo prejardhje.
Adn.ja ne kete rast nuk na hyn ne pune aspak. Sidomos pastaj kur ajo perzihet me adn.te e aziatikeve me ato europiane etj.
Dakort e pranoj se edhe une bej gabime ne pershkrimin e dukurive te lashta me kendveshtrimin e epokes ku jetoj. Ashtu sikurse besoj se edhe ti ben te njejtat gabime sikurse une padashje, pra jo per faj tonin por per arsye te menyres se gjykimit. Pasi mendja jone nuk ka aftesi te depertoje realisht ne te kaluaren ashtu edhe per te ardhmen, pasi limitohemi nga sasia e njohurive qe kemi per te shkuaren dhe imagjinata e fantazia per te ardhmen. Nese per te shkuaren varemi nga ajo qe na kane lene te shkruar apo treguar te paret per te ardhmen enderrojme. Nganjeher enderrat realizohen.
Lidhur me Herodotin apo Strabonin qe njihen si babat e historise ka nga ata qe i quan kopjace te keqinj. Ka te tjere qe mendojne se i kane perkthyer gabim. Ka dhe te tjere mendime lidhur me ta e veprat e tyre. Per ilustrim gjen aty gjera fantastike psh nje lume i vogel apo perrua, si erzeni apo lana a thua se ishte tigri, eufrati, danubi apo lumi po. E njejta gje me malet kodrat e fushat. E te tjera. Megjithe keto "gabime" qe theksova nuk ua ulin aspak vleren as atyre as veprave te tyre qe jane nje thesar.
***
Lidhur me gjuhen.
Eshte gjuha qe percakton nje popull dhe jo populli zgjedh gjuhen. Bashkesia krijohej ne baze te gjuhes, eshte gjuha ajo qe na bashkon dhe ajo qe na ndan. Qe te mos ngaterrohemi me fabulen e Ezopi.t, nje popull ka te njejten gjuhe disa popuj disa gjuhe se ndryshe i bie te jete i njejti popull.
***
Lidhur me fene por jo teologji.
Duke medituar mbi ato qe dime apo mesuar rreth lashtesise, ne shkojme duke i thjeshtuar popujt, unifikuar dhe arrijme ne nje konkluzion teorik te asaj te prejardhjes nga nje cift i vetem, sipas fetareve dhe nga nje cift majmunash ose edhe tufe qe mrekullisht u be njeri. Nuk ka rendesi cila eshte e verteta ne kete rast. Mirpo kur lexoj Biblen dhe gjej aty njeriun e zotit qe nuk duhet te beje si paganet e specialisht si aaron.i me vicin e arte dhe kthej syte nga india e shoh se edhe sot ata lopen e kane apo quajne te shejte, megjithese e tille edhe eshte se na jep qumeshtin dhe vicin me mishin e mrekullueshem, perse gjanem me duhet ti kerkoj paganizmat kaq larg pra ne europe. Tjetra pastaj ka te beje me inteligjecen e europianeve qe ne mesjete kerkonin te gjenin Indine duke dalldisur deteve dhe ky vend ishte i mirenjohur ne Azi. Quajten indiane banoret e amerikes. Ose i bie qe te lashtit ishin me te zgjuar e keshtu nuk jam ne faj ti quaj te trashe mesjetaret, apo. Apo Zoti ua kishte dhene te gatshme atyre te lashteve.
***
Une nga malsia jam, andej nga jam une mrekullohesh po te degjosh muhabetet e njerezve, kenget e lojnat e tyre, sidomos shpotite.
Besoj se e di cfare do te thote shpoti. Me theks tek i.ja kjo e fundit ishte per shelgun.

---

Pra, qe ti mbyllim disa pika Piktoro ne lidhje me konceptet. Pra, je dakort qe kombet jane abstraksione moderne? Nese po, atehere pranon qe per popullsite e lashta kemi te tjera koncepte; pra kemi ato fetare, panvarsisht se ne sot i perdorim shume prej tyre si koncepte moderne. Keshtu p.sh. "greke", duhet te biem dakort se fundi qe eshte nje term fetar i cili tregonte ata te fese pro-egjyptase me kult kryesor dheun, e te cilet kishin keshtu trinitetin si filozofi fetare. Pra "gre"-i, "gre"-qi, "gre"-ci, = "tre"-i, "tre"-qet, "tre"-qet. Po keshtu edhe eTRUsket jane keta "italiane" qe perqafuan fene jugore me filozofi TRInitetin. Kjo nuk ndodhi brenda nje dite, kjo ka ndodhur permes shume shekujve. Cdo lidhle tjeter qe i bejme ketyre termave (dhe popujve) te lashte me termat (dhe popujt) e sotem modern eshte lidhje artificiale dhe subjektive e jona, panvarsisht se etnikisht (gjenetikisht) kemi diku me shume e diku me pak lidhje te ketyre popujve te lashte me keta te sotem. Nuk e di a me kupton!?
Nese ti pastaj aludon serish me gjuhen dhe e le diskutimin te hapur, edhe ketu une duhet te them se krahasimi gjuhesor duhet bere i paanshem, pra jo vetem me nje gjuhe; keshtu shihet se si fjale te gjetura te lashtesise kane jo vetem nga shqipja, jo vetem nga italishtja, jo vetem nga greqishtja, por edhe nga shume gjuhe europiane. Po te kemi pastaj parasysh edhe dialektet e ndryshme te gjuheve dhe fjaleve te shumta te ndryshme ne 'to per te njejtin objekt dhe aktivitet, atehere perkatsia e nje gjuhe te lashte tek nje gjuhe e caktuar e sotme eshte akoma me e veshtire dhe e pamundur. Ndaj nuk mund te thuash se etrusket flisnin shqip, apo trojanet flisnin anglisht.
Persa i perket Aaronit dhe vicit te tij te shenjte, kjo ka te beje me ndikimin e jugorve ne Biblen e perbashket me verioret (molokasit babilonas e te tjere), ku keta jugore (Moisiu-mesuesi i fese pro-egjyptase) mbeshtesnin me kalimin e shekujve perhere e me teper fene klasore me Zot abstrakt, i cili kerkonte ne ato shoqeri te dendura vetem rregull dhe koken ulur, ne ndryshim kjo nga popujt veriore, te cilet ruanin akoma disa liri per shkak te terrenit te lire e te ftohte verior. Keshtu dhe 12 bijte e Abrahamit (atij te ramit nga veriu) nuk tregon as me shume e as me pak por vetem fete e kaluara dhe te kohes, si dhe nja dy koncepte te tjera (neftaliu dhe Manasi), per te cilet do zgjatesha shume ketu.

Per kete "ger-ger-in" qe thot Shelgu, kete e mesonim edhe ne shkolle; keto fjale quhen onomatike, qe d.t.th. te ngjashme ne ton me zhurmen natyrore qe leshojne. Si shembull mesuesit na sillnin fjalen "shi", qe ruan tonin natyror: Shshshi-shshii. Shqipja ka shume nga keto, por edhe gjuhe te tjera, ndonese me pak, nga sa kam pare une deri tani me ato pak njohuri dhe prova te mbledhura.

Citim:

---

Po citoj ato që tha robert
Pra, qe ti mbyllim disa pika Piktoro ne lidhje me konceptet. Pra, je dakort qe kombet jane abstraksione moderne? Nese po, atehere pranon qe per popullsite e lashta kemi te tjera koncepte; pra kemi ato fetare, panvarsisht se ne sot i perdorim shume prej tyre si koncepte moderne. Keshtu p.sh. "greke", duhet te biem dakort se fundi qe eshte nje term fetar i cili tregonte ata te fese pro-egjyptase me kult kryesor dheun, e te cilet kishin keshtu trinitetin si filozofi fetare. Pra "gre"-i, "gre"-qi, "gre"-ci, = "tre"-i, "tre"-qet, "tre"-qet. Po keshtu edhe eTRUsket jane keta "italiane" qe perqafuan fene jugore me filozofi TRInitetin. Kjo nuk ndodhi brenda nje dite, kjo ka ndodhur permes shume shekujve. Cdo lidhle tjeter qe i bejme ketyre termave (dhe popujve) te lashte me termat (dhe popujt) e sotem modern eshte lidhje artificiale dhe subjektive e jona, panvarsisht se etnikisht (gjenetikisht) kemi diku me shume e diku me pak lidhje te ketyre popujve te lashte me keta te sotem. Nuk e di a me kupton!?
Nese ti pastaj aludon serish me gjuhen dhe e le diskutimin te hapur, edhe ketu une duhet te them se krahasimi gjuhesor duhet bere i paanshem, pra jo vetem me nje gjuhe; keshtu shihet se si fjale te gjetura te lashtesise kane jo vetem nga shqipja, jo vetem nga italishtja, jo vetem nga greqishtja, por edhe nga shume gjuhe europiane. Po te kemi pastaj parasysh edhe dialektet e ndryshme te gjuheve dhe fjaleve te shumta te ndryshme ne 'to per te njejtin objekt dhe aktivitet, atehere perkatsia e nje gjuhe te lashte tek nje gjuhe e caktuar e sotme eshte akoma me e veshtire dhe e pamundur. Ndaj nuk mund te thuash se etrusket flisnin shqip, apo trojanet flisnin anglisht.
Persa i perket Aaronit dhe vicit te tij te shenjte, kjo ka te beje me ndikimin e jugorve ne Biblen e perbashket me verioret (molokasit babilonas e te tjere), ku keta jugore (Moisiu-mesuesi i fese pro-egjyptase) mbeshtesnin me kalimin e shekujve perhere e me teper fene klasore me Zot abstrakt, i cili kerkonte ne ato shoqeri te dendura vetem rregull dhe koken ulur, ne ndryshim kjo nga popujt veriore, te cilet ruanin akoma disa liri per shkak te terrenit te lire e te ftohte verior. Keshtu dhe 12 bijte e Abrahamit (atij te ramit nga veriu) nuk tregon as me shume e as me pak por vetem fete e kaluara dhe te kohes, si dhe nja dy koncepte te tjera (neftaliu dhe Manasi), per te cilet do zgjatesha shume ketu.

---

Piktori thote: Nuk e kuptoj se ku fillon e ku mbaron koncepti komb per greket apo edhe hebrejte etj sipas teje.
Po ta shpjegoj Piktor, duke besuar se e ke te pakten te mesmen, dhe keshtu e kupton me lehte problemin.
Nen kendveshtrimin dialektik, nuk ka as fillim e as mbarim ne percaktimin e nje koncepti. Po atehere, -do te thuash ti- ne njerzit nuk u merrkemi dot vesh! Po, vertet, prandaj na ndihmon kendveshtrimi metafizik, pa te cilin nuk mund te bejme dot, e te cilin e ngrinte ne qiell Aristoteli. Mirpo edhe nen kete kendveshtrim (metafizik) ne kemi ne nenvetedije gjithnje kendveshtrimin dialektik, i cili varet shume nga dijet tona; sa me shume dije, aq me shume ne nuk e injorojme kendveshtrimin dialektik, sa me pak dije, aq me shume ne bazohemi instiktivisht tek kendveshtrimi metafizik, me se shumti pa e kuptuar kete, sepse as edhe e dime c'do te thote kjo.
Pra, nese flasim per kombe greke dhe hebrej, kemi parasysh keto te sotmit, perballe kombeve te tjere, por me lidhje me ato fise te caktuara etnike dikur, qe me se shumti i perkisnin fese pro-egjyptase, asaj te jugut, judease, je i dheut. Ky nuk eshte zbulimi im, por i vete studjuesve judeas e te tjere te shekullit te XIX, shpjegim te cilin une e perseris ne punimet e mia, e te cilin e kopjojne sot lloj-lloj pseudo studjuesish (edhe) judeas, (si p.sh. nje me mbiemer Stein, i cili doli para nja dy vjetesh ne TV dhe pretendoi me dijet e tij gjysmake, se kish zbuluar kuptimin e termit "judej"! Per moderatoret e TV-ve, sot mund te sheshes c'te duash, pasi keta jane komplet pa shkolle; e kane mendjen vetem tek party.
Pra, piktoro, judejt e sotem, jane "pasardhes" te atyre fiseve dhe popujve te dikurshem, qe kishin fete jugore pro-egjyptase; por njekohesisht keta "jane" (pra jane akoma dhe me pak) pasardhes te izraeliteve (izer El, ata te hidhurit ndaj Zotit, -shpjegim i hershem ky qysh nga mesjeta), te cilet ishin armiqte e judejve, e te cilet pretendonin se ruanin fene e vertete te Diellit dhe zjarrit, dhe te dy grupet jane ndoshta te paret apo te dytet ne historine boterore (pas hetitve), qe formojne (duket nga marrveshjet hetito-egjyptase) mbreterine me dy fe te kunderta ne perberje te vet, ate filistease, Filistihna, (verioret e tonizonin: Palestina, si me te evoluar keta ne gjymtyret e gojes) . Ndaj dhe shume studjues (midis tyre edhe judeas) prej mbi 100 vjetesh mendojne se me te ngjashem me filistejte e dikurshem jane izraelitet e sotem se sa palestinezet e sotem. Pra, nen kendveshtrimin dialektik, eshte shume veshtire te japesh percaktimin e nocionit "hebre" apo "judeas" apo "izraelit", pasi kemi gjate rreth 2700 vjetesh, ndryshime te tilla ne "kete" popullsi, sa nuk duhet te habitemi qe sot, nen provat e ADN (DNA-s) dalin hebrejte e sotem neper europe larg nga njeri-tjetri, biles jam i sigurte, se jane edhe me larg sa c'mund te kemi ne shqiptaret nga Shkodra e deri ne Sarande.
I njejti problem qendron edhe me greket, por tek keta ndryshimet jane gati te njellojta si tek shqiptaret. Te dy popullsite kane brenda tyre kaone (henore, vellezer ne fe te heleneve), nga Vlora ne Sarande, si dhe kane diellore (nga Mati e deri ne Tropoje). Shqiperia e mesme perben nje grup me vete etnik, i cili duket ishte i ndare ne te dy grupet e pare. Nese toponimi Tirane do te kete kuptimin Tir (h)on -tyr hon, porta mbrojtese e henes, tempulli mbrojtes i henorve- atehere gjeme keshtu edhe kur mund te jete vene ky emer dhe kur duhet te kete ndodhur kjo ndarje; si dhe ku duhet te kete qene ky tempull mbrojtes, -ky i fundit duhet kerkuar.
Keshtu piktor, une i rashe shume shkurt temes, por besoj se e kupton tani cfare kuptoj une me hebrej, me greke, me shqiptare, me italiane etj. Po ta kesh kuptuar kete, kupton se edhe helenet nuk kane perbere nje etni dhe aq me pak nje komb. Vete fakti qe kemi ne shek. e 5 para e. s. deri ne 5 pas e. s. termin "helene" dhe "kaone" per te njejten perkatesi (fetare), tregon se keta henore kane folur gjuhe te ndryshme. Dhe si gjithnje, mos harro cilen periudhe merr ne trajtim. Pasi sa me thelle te zbresesh ne lashtesi, aq me pak takon kombet e sotem me kete ndarje dhe perberje. Qarte?

Dhe meqe je kapur pak si shume tek shkrimet fetare Piktoro, me lejo te hedh tek faqja tjeter, ajo e lashtesise se gjuhes shqipe, (meqe nuk gjeta ketu faqe per evolucionin gjuhesor), dicka nga punimi im "Evolucioni gjuhesor" vol. 2, shkruar e botuar ne veren e 2009-es.

Citim:

---

Po citoj ato që tha robert
Piktori thote: Nuk e kuptoj se ku fillon e ku mbaron koncepti komb per greket apo edhe hebrejte etj sipas teje.
Po ta shpjegoj Piktor, duke besuar se e ke te pakten te mesmen, dhe keshtu e kupton me lehte problemin.
Nen kendveshtrimin dialektik, nuk ka as fillim e as mbarim ne percaktimin e nje koncepti. Po atehere, -do te thuash ti- ne njerzit nuk u merrkemi dot vesh! Po, vertet, prandaj na ndihmon kendveshtrimi metafizik, pa te cilin nuk mund te bejme dot, e te cilin e ngrinte ne qiell Aristoteli. Mirpo edhe nen kete kendveshtrim (metafizik) ne kemi ne nenvetedije gjithnje kendveshtrimin dialektik, i cili varet shume nga dijet tona; sa me shume dije, aq me shume ne nuk e injorojme kendveshtrimin dialektik, sa me pak dije, aq me shume ne bazohemi instiktivisht tek kendveshtrimi metafizik, me se shumti pa e kuptuar kete, sepse as edhe e dime c'do te thote kjo.
Pra, nese flasim per kombe greke dhe hebrej, kemi parasysh keto te sotmit, perballe kombeve te tjere, por me lidhje me ato fise te caktuara etnike dikur, qe me se shumti i perkisnin fese pro-egjyptase, asaj te jugut, judease, je i dheut. Ky nuk eshte zbulimi im, por i vete studjuesve judeas e te tjere te shekullit te XIX, shpjegim te cilin une e perseris ne punimet e mia, e te cilin e kopjojne sot lloj-lloj pseudo studjuesish (edhe) judeas, (si p.sh. nje me mbiemer Stein, i cili doli para nja dy vjetesh ne TV dhe pretendoi me dijet e tij gjysmake, se kish zbuluar kuptimin e termit "judej"! Per moderatoret e TV-ve, sot mund te sheshes c'te duash, pasi keta jane komplet pa shkolle; e kane mendjen vetem tek party.
Pra, piktoro, judejt e sotem, jane "pasardhes" te atyre fiseve dhe popujve te dikurshem, qe kishin fete jugore pro-egjyptase; por njekohesisht keta "jane" (pra jane akoma dhe me pak) pasardhes te izraeliteve (izer El, ata te hidhurit ndaj Zotit, -shpjegim i hershem ky qysh nga mesjeta), te cilet ishin armiqte e judejve, e te cilet pretendonin se ruanin fene e vertete te Diellit dhe zjarrit, dhe te dy grupet jane ndoshta te paret apo te dytet ne historine boterore (pas hetitve), qe formojne (duket nga marrveshjet hetito-egjyptase) mbreterine me dy fe te kunderta ne perberje te vet, ate filistease, Filistihna, (verioret e tonizonin: Palestina, si me te evoluar keta ne gjymtyret e gojes) . Ndaj dhe shume studjues (midis tyre edhe judeas) prej mbi 100 vjetesh mendojne se me te ngjashem me filistejte e dikurshem jane izraelitet e sotem se sa palestinezet e sotem. Pra, nen kendveshtrimin dialektik, eshte shume veshtire te japesh percaktimin e nocionit "hebre" apo "judeas" apo "izraelit", pasi kemi gjate rreth 2700 vjetesh, ndryshime te tilla ne "kete" popullsi, sa nuk duhet te habitemi qe sot, nen provat e ADN (DNA-s) dalin hebrejte e sotem neper europe larg nga njeri-tjetri, biles jam i sigurte, se jane edhe me larg sa c'mund te kemi ne shqiptaret nga Shkodra e deri ne Sarande.
I njejti problem qendron edhe me greket, por tek keta ndryshimet jane gati te njellojta si tek shqiptaret. Te dy popullsite kane brenda tyre kaone (henore, vellezer ne fe te heleneve), nga Vlora ne Sarande, si dhe kane diellore (nga Mati e deri ne Tropoje). Shqiperia e mesme perben nje grup me vete etnik, i cili duket ishte i ndare ne te dy grupet e pare. Nese toponimi Tirane do te kete kuptimin Tir (h)on -tyr hon, porta mbrojtese e henes, tempulli mbrojtes i henorve- atehere gjeme keshtu edhe kur mund te jete vene ky emer dhe kur duhet te kete ndodhur kjo ndarje; si dhe ku duhet te kete qene ky tempull mbrojtes, -ky i fundit duhet kerkuar.
Keshtu piktor, une i rashe shume shkurt temes, por besoj se e kupton tani cfare kuptoj une me hebrej, me greke, me shqiptare, me italiane etj. Po ta kesh kuptuar kete, kupton se edhe helenet nuk kane perbere nje etni dhe aq me pak nje komb. Vete fakti qe kemi ne shek. e 5 para e. s. deri ne 5 pas e. s. termin "helene" dhe "kaone" per te njejten perkatesi (fetare), tregon se keta henore kane folur gjuhe te ndryshme. Dhe si gjithnje, mos harro cilen periudhe merr ne trajtim. Pasi sa me thelle te zbresesh ne lashtesi, aq me pak takon kombet e sotem me kete ndarje dhe perberje. Qarte?

---

Shih si eshte pyetja:
A kane qene Helenet dygjuhesh ?.Flisnin ata Pellazgjisht dhe Helenisht?


Kjo pyetje nuk ka kuptim ne veshtrimin drejt.


Megjithse kjo kodosh mendje me thote se ai qe e ka bere dicka tjeter ka menduar.

robert, si thua ti se Piktorin e mora vesh.

Helenet pra jane greket. Ata i thone vetes Helene dhe te huajt i quajne greke. Si puna e albanezeve dhe shqiptareve. Apo ja futa kot?

Jo Shelg, nuk ke si ta marresh vesh piktorin, kur ai nuk merret akoma vesh me vetveten. Por do e sqaroj pak me poshte, me durimin tim prej gomari.

Piktor, te te them se je mjeshter i terheqjes se tjetrit ne diskutim, nuk mund te ta them me plot gojen, sepse dhe (gjoja) ngaterresat qe ben, jane te nje niveli me te ulet nga sa ke shkruar dite me pare. Njeriu, edhe kur e terheq tjetrin ne debat, perpiqet te japi dicka te re, dhe jo ngaterresa te viteve te kaluara.
Keshtu ti flet per ndarjen e koncepteve greke dhe helene; -keto jane koncepte per kohen e lashte, ndersa per ne sot jane terma kulturash fetare te caktuara. Deri ketu ne rregull. Gabimi yt eshte, kur vendos termin "greke" para "helene", ne kete pjese Ballkani jugor, qe per nje kohe te caktuar quhej Eladha. Jo, e kunderta e kesaj qendron.
Ti thua se helenizmin e perqafuan shume etni. Une do thoja, ne te gjithra kohrat dhe fete e botes sejcila kulture fetare ka perfshire shume etni. Pra ky problem as diskutohet. Problemi qe ti duhet te pranosh eshte, qe me helenizem nuk kuptojme nje popull te caktuar me konceptet e sotem te nacionit (kombit), por te gjithe ate shoqeri me idhudh kryesor Henen, (ne disa vende quhej fillimisht Apolon -mashkull, me vone ne disa vende quhej Artemisa -femer, ca me tej Selene-femer, diku tjeter hen -femer, ne Rome quhej Diana -femer, e keshtu pa fund). Pra, helenizmi eshte nje kulture e caktuar fetare, qe nuk mohonte sejcilin shtet-qytet te kishte mbrojtesin e vet, si Athina -Athinen, e keshtu me radhe.
Persa i perket pastaj probleme te tjera qe shtron, e qe kane me pak rendesi per temen ku jemi, prap ti i kalon shpejt pa e vrare mendjen fare. na permend si kulm te helenizmit Aleksandrin e madh, i cili as qe kishte te bente me helenizmin, por e respektonte kete, sepse edhe kishte mesuar aty. Flamuri i tij kishte diellin si simbol, cfare tregon se pak kishte te bente me helenet.
Edhe bizanti nuk ishte pasardhes i helenizmit, por nje kundershtar i terbuar i tij. Romaket nuk e gjeten shtruar rrugen e Elades, por respektonin helenizmin, ndaj u sollen me bute atje. Dhe rrugen e tyre nuk e vazhdoi Bizanti, por Bizanti u ngrit si nje kundershtar i Romes katolike. Nese tek katoliket gjejme gjurme henoresh te dyzimit, tek Bizanti gjejme gjurme te diellorve dhe henorve jugore te trinitetit egjypto-mesopotamas.
Qarte?

Pershendetje robert.
Nuk eshte as faji im as yti qe ngaterrohemi ne terma. Kjo dihet pasi keto ngaterresa vijne prej atyre qe ne i quajme a(e)terit e historise. Nese herodoti eshte nje nder me te vjeterit dhe me te saktit por jo plotesisht i sakte te tjeret lene per te deshiruar apo sic thuhet te afte per te treguar perralla. Prandaj quhen mitologji dhe duke u konsideruar si te tilla historite e tyre nuk jane per tu besuar plotesisht pavarsisht se kane te verteten brennda te modifikuar edhe zbukuruar.
Lidhur me termat greqi- elada i drejte deri diku nderhyrja jote por gjithsesi i rri mendimit se elada perpara homerit ka qene nje krahine e vogel diku ne greqine e sotme. Ndersa me greci kuptojme sipas homerit te gjithe boten qe ju kundervu trojes. Ne te vertete edhe troja ishte ne greqi pasi behej fjale per sherrin mes akejve dhe trojaneve d qyteteve qe perfshiu mbare greqine. Vitin e fundit te luftes trojen e kishin braktisur te gjithe aleatet por ajo i kishte rezistuar per 10 vite te tera sulmeve. Vetem dredhia e kalit mundi ta mposhte ate qytet nejse kjo eshte histori me vete dhe e degjuar.
Kjo thone qe ka ndodhur rreth 1200 vjet p.k.
Me pas historia ketu hesht per nja 7 shekuj te mire. Nuk kemi asnje lajm nga ky front vetem. tek tuk permenden doret si pasardhes te herakliut ose herkulit. Rreth 1100. Pra edhe kjo histori jo shume e qarte. Herodoti nuk mund te na zbardhte pas disa shekujsh saktesisht per bemat e antikve, pervecse atyre qe kishte degjuar duke i lidhur me ndonje tempull apo shkrim te gdhendur neper to.
Do ishte Aleksandri i madh qe do te ngrinte dhe nje here greqine antike per ate dhe arkaike apo sterlashte per ne qe konsiderojme Aleksandrin te lashte.
Kjo periudhe pra pas shek. V p.K. qe perkon me luftrat e peloponezit dhe perset, mundjen e ketyre te fundit dhe marrjen e te gjithe perandorise se tyre pra perseve perkon me helenizmin.
Helenizmi mund te perkufizohet si antipersizem. Pra e gjithe bota e kultures persike u be helenike. Kultura helenike ishte ajo qe dilte nga gjimnazet dhe licete e athines ku kishte studiuar Aleksandri femije. Dielli i flamurit te aleksandrit ishte drita e asaj qe shkelqeu dhe mbizoteroi boten sa ishte gjalle ai. Tani nese njohurite e mia shterrojne ketu mbi flamurin e tij perderisa nuk njoh flamur me hene ne greqi apo gjetke pervecse asaj te gjysem henes turke apo arabe i bie qe te tjeret te kene pasur ate flamur?!

Citim:

---

Po citoj ato që tha robert


Aleksandrin e madh, i cili as qe kishte te bente me helenizmin, por e respektonte kete, sepse edhe kishte mesuar aty. Flamuri i tij kishte diellin si simbol, cfare tregon se pak kishte te bente me helenet.

---

Nejse piktor, termin "greci" une s'di ta kete perdorur Homeri, por ketu nuk po zgjatemi, se disa quheshin "TROjan", disa "THRAk", disa "ETRUsk", e disa "GREk", (kjo e fundit ndoshta edhe si nje nostalgji kreresh te dikurshem?), te gjithe ishin deri diku perfaqsues te filozofise fetare te trinitetit, panvarsisht te kujt kulti dhe idhulli kryesor.
Tashti, qe helenizmi do te ishte anti-persizem, kjo s'do as men e as kalem, sepse perset ishin diellore dhe ne konflikte shekullore me henoret, dhe aty nga gjysma e mijvjecarit te I para e.s. ishin edhe fitues mbi keta te fundit ne Azi te Vogel e deri ne Ballkan, -ne kete te fundit me aleanca te tjera.
Persa i perket flamurit, kjo shenje e henes gjindet ne mbishkrime dhe obeliske, por dhe une nuk e di sakte perse ky simbol dallohet fare pak ne gjetjet arkeologjike. Ndoshta, si lufta e te krishterve ndaj simboleve te helenve, po dhe evolimi i ketyre ne te gjitha shkencat, kane bere qe ai simbol te perdorej perhere e me pak. te mos harrojme se vete fakti qe ne Olimp mbahej kete kohe Zeus koqemadhi si i pare, e nga ana tjeter Apoloni ishte zevendesuar me Lenka Cukon... me fal, me Artemisen, tregon se kulti i henes nuk mund te mbi-vleresohej. Biles, kjo eshte edhe pyetja qe une ngrej: a e ka kuptuar Herodoti dhe helenet kete kohe cfar do me thene helen? Une besoj se po, ashtu sic ne sot e kuptojme c'do me thene "shqiptar", por nuk marrim asnjehere mundimin ta shpjegojme kur e perdorim kete term percaktues, sepse eshte i vetkuptueshem.

Tani persa i perket kesaj qe thote Shelgu, tek e merr Aleksandrin si nje perfaqsues te helenve, ketu do zgjatesha shume, qysh me vrasjen e te atit, Filipit, (C'do me thene kjo? Largim nga nje kult i caktuar dhe perqafimi i helenizmit?), e deri tek martesa e tij me bijen e mbretit pers dhe zemerimi i helenve bashkluftetare, (po kjo c'do me thene? qe ai akoma ishte gjysem diellor?)
Sidoqofte, dicka duket qarte ne kete periudhe (shek. 5-3) ne Europe, (dhe Europa aktive kete kohe ishte nga Greqia e sotme ne Hungarin e sotme), kete kohe duken shenjat e para te mbreterve paksa afetare, panvarsisht se luftrat dhe lidhjet e shumta justifikoheshin akoma nen terminollogjine fetare. Por qysh nga Filipi dhe deri tek romaket shohim se perhere e me teper keto shoqeri europiane luajne me lirshem me fete dhe kultet e ndryshme.
Ama, e vertete ajo, qe kur vinin fuqite e medha fetare aziatike, keto mbreteri te vogla europiane grindavece beheshin bashke. Keshtu dhe sot. Ne grindemi dhe -me fal per shprehjen- i shesim pordhe njeri-tjetrit, por para radikalizmit oriental islamik, behemi te nje zeri. Prandaj dhe ti Shelg, po te kete ngelur fiksim komshija nga zall-heri, gjej ndonje parelli qe ben sikur don t'ua bleje te gjithve aty shtepiat, dhe ajo do te te afrohet menjehere.

Robert pse e fyen kaq shume popullin tend?

Qe greket e lashte kishin disa dialekte kjo eshte e lehte te gjendet sepse ata kane dokumenta te shkruara.
Pra jane disa dialekte dhe jo dy sic behet pyetja.

Jane pese dialektet kryesore dhe nga keto pese predominojne dy.

Pyetja behet: a flisnin greket pellazgjisht dhe helenisht.
Kjo pyetje eshte pa kuptim, duket ai q ee ka bere di nga historia aq sa di kjo kojshija jeme nga Zall-Herri.

Fyerje!?! Akoma s'kam filluar nga fyerjet piktoro, nese do filloj ndonjehere.

Citim:

---

Po citoj ato që tha robert
Fyerje!?! Akoma s'kam filluar nga fyerjet piktoro, nese do filloj ndonjehere.

---

Citim:

---

Po citoj ato që tha shelgu
Qe greket e lashte kishin disa dialekte kjo eshte e lehte te gjendet sepse ata kane dokumenta te shkruara.
Pra jane disa dialekte dhe jo dy sic behet pyetja.

Jane pese dialektet kryesore dhe nga keto pese predominojne dy.

Pyetja behet: a flisnin greket pellazgjisht dhe helenisht.
Kjo pyetje eshte pa kuptim, duket ai q ee ka bere di nga historia aq sa di kjo kojshija jeme nga Zall-Herri.

---

Citim:

---

Po citoj ato që tha Piktor
Ke te drejte shelgu, mirpo korrektesisht politikisht sot askush mund te jape nje pergjigje te sakte. Ne nga ana jone mendojme se flisnin shqip dhe paraqesim argumentet tona, greket kuptohet te tyret. Sido qe te jete e verteta asnjeri nga keto dy popuj qe ne fakt kane te njejten origjine nuk eshte i gatshem ta pranoje te verteten pasi shekujt kane bere punen e tyre dhe jane mbushur me paragjykime e mallkime.

---

Nuk është komplet ashtu shelgu. Greqishtja mund të thuhet se u rrit dhe u zgjerua, jo të gjithe patën mundësi të bëheshin greke. Dmth të shkolluar dhe kjo solli dyzimin kjo solli sot dy popuj të ndryshëm. Nqs ty të duket e bukur greqishtja, mua nuk më duket aspak e tillë. Nuk më pëlqen sidomos theksi dhe ato mbaresat on, on, on, os, që më krijojnë alergjinë e latinishtes um, um, um, us.
Ndërsa shqipja për fat këtu ngjan me gjuhët moderne.

Citim:

---

Po citoj ato që tha Piktor
Nuk është komplet ashtu shelgu. Greqishtja mund të thuhet se u rrit dhe u zgjerua, jo të gjithe patën mundësi të bëheshin greke. Dmth të shkolluar dhe kjo solli dyzimin kjo solli sot dy popuj të ndryshëm. Nqs ty të duket e bukur greqishtja, mua nuk më duket aspak e tillë. Nuk më pëlqen sidomos theksi dhe ato mbaresat on, on, on, os, që më krijojnë alergjinë e latinishtes um, um, um, us.
Ndërsa shqipja për fat këtu ngjan me gjuhët moderne.

---