Forumi Horizont | Gjithsej 3 faqe: [1] 2 3 » Trego 121 mesazhet në një faqe të vetme |
Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Analiza (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=291)
-- Teme sa per te diskutuar (politike-sociale-psikopatologjike) (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=7626)
Teme sa per te diskutuar (politike-sociale-psikopatologjike)
Gjeja me e mire per tu bere eshte te hapesh forumin e te hidhesh direkt ne sulm... duke shkruar mendimet e tua pa tu ndotur akoma.
Pershtypje mbi Shqiperine:
Ne Shqiperi shkoj me ide te qarta, por cuditerisht cdo gje del nga fokusi i perceptimit tim pak dite me vone dhe une pesoj ate qe quaj "coroditje morale". Takoj me dhjetera njerez te cilet hedhin idera fantazioze mbi klanet, prapaskenat dhe parregullsite, te cilat nje pjese jane te verteta dhe nje pjese jo, por une nuk mund ti dalloj. Dhe keshtu futem ne vorbullen e jeteses sot-per-neser ose tani-per-pastaj pa ditur cila do ishte e ardhmja e femijeve te mi ne ate vend.
E si mund te mbetem i forte ne nje vend te squllet, ku konfuzioni moral i njerezve perreth meje i con te me pyesin sinqerisht "Po ti pse e ke inat korrupsionin, cfare nuk te pelqen te korrupsioni?"... Nuk mbetet gje tjeter vetem ti gjesh dhe njehere aresyet madhore brenda vetes por pa mundur ti nxjerresh nga goja sepse e di qe idealizmi eshte jashte mode ne vendin e shqipeve.
Befas kuptoj se ne Shqiperi cdokush do gjendet heret a vone perballe dilemes: te hyje ne jeten normale te klaneve e te jetoje normalisht apo te luftoje kete sistem, pra familjen, shoket dhe veten, ne emer te nje te ardhmeje aq te veshtire per tu imagjinuar.
Optimizmi im, qe nuk del gjekundi ne rrjeshtat e mesiperme, qendron ne faktin se Shqiperia po pjell cdo dite njerez te vlefshem qe dine te qendrojne besnike te nje te ardhmeje, apo qe dine te pikturojne difektet e mentalitetit shqiptar si Mustafa Nano ne "Europa, destinacioni X" (nje ese qe jua keshilloj ta lexoni).
Ka gjithmone e me shume njerez si keta, pra, te cilet thone te verteta qe shume shqiptareve nuk i tingellojne mire. Apo si puna e Fatos Lubonjes, qe nje nga shkrimet e veta ("Kaoskriza postkomuniste") spjegon se mentaliteti shqiptar eshte i perbere nga tre shtresa: patriarkalizem-nacionalizem-komunizem. Patriarkalizmi eshte shtresa me antike dhe spjegon menyren tone te pikepamjeve klanore si edhe maskilizmin qe vesh opinionet dhe familjet shqiptare. Mbi kete shtrese u shtua nacionalizmi ne periudhen e rilindjes, ku shqiptareve ju mbush mendja se jane nje popull i lvadishem me histori te madhe etj etj, kur ne fakt jemi nje popull relativisht medioker qe mezi krijoi shtet ne vitin 1900. Mbi kete shtrese nacionalizmi u shtua menyra komuniste e te parit te gjerave, ku cdo gje pritet nga shteti apo ku servizlimi mori dhene.
E pra, nuk e di nese ideja e Lubonjes eshte e sakte, por eshte nje hipoteze qe spjegon shume gjera. Te pakten me hapen syte sa e veshtire do ishte oksidentalizimi i shqiptareve, sa veshtire do jete te hidhen ne ere keto shtresa te ngurta per te krijuar nje neo-shqiptarizem tjeter me politikane qe qarkullojne dhe nje rini qe nuk urren politiken thjesht sepse quhet "politike". Do doja qe Erion Veliaj te mos konsiderohej pro-Berishe apo pro-Nano sic justifikohen levizjet apo heshtjet e Mjaftit ne kohe (sepse ne Shqiperi si te flasesh si te mos flasesh interpretohet sipas deshires se gojeve qe dine gjithcka). Do doja qe lidhjet familiare te Erion Velise me Vehbi Veline te mos jene asocimi i vetem ne trute e zakonshem klanore. Ne fund te fundit jemi 3 milione dreqi ta haje. Ne mos njeri tjetri do bjere kusheri i dikujt... pa llogaritur qe, sic spjegon Blendi Fevziu ne nje nga esete e veta, eshte e natyrshme qe drejtuesit e rinj te lindin nga familje te ngritura elitare (shiko Bushet, Kennedy-t apo te tjere ne SHBA).
Dhe kjo spjegon natyrshem te pakten pjeserisht pse Shqiperia drejtohet nga ish-komuniste... Por problemi nuk eshte tek familjet sic i lidhin shumica prej jush gjerat, por tek veprimet e vete personazheve politike, qe shpesh perfaqsojne nje mentalitet tejet lindor megjithese cirren pro perendimit (sic thote Mustafa Nano).
Pershendetje.
Ekonomia ndot politiken
Eshte e cuditshme sa influencon klima ekonomike ne interesimin politik. Ne Itali rezulton se vetem 10% e votuesve kane nje ide per cilen force do votojne ne zgjedhjet qe do te zhvillohen pas pak javesh. Ne pergjithesi nuk flitet shume per politiken dhe emisionet televizive politike kane nje audience te ulet (shih Auditel). Nderkaq shqiptaret flasin shpesh per politike duke permendur gjendjen e renduar apo "tragjedine ku po shkon vendi".
Nderkohe qe ne Shqiperi gjendja ekonomike eshte jo shume e mire dhe ka shume familje qe jetojne ngushte, ne Itali mireqenia ekonomike eshte nje realitet. Ndryshimi i nje qeverie ne Itali shikohet si nje tendence e pergjithshme qe nuk mund te shkaterroje sot me neser pasurine financiare dhe ekonomike, nderkohe qe ne Shqiperi mendohet se fitorja e njeres force politike do sjelle katastrofen. Disa mendojne se kete do e sjelle ardhja e Sali Berishes. Te tjere mendojne se do e sjelle politika e djathte socialiste.
Per mendimin tim politizimi i ekzagjeruar vjen nga varferia ekonomike. Kush llogjikon sadopak kupton se eshte utopi pretendimi se nje parti sjell prosperitet ndersa tjetra katastrofe. Prosperitetin nuk e solli as Partia Demokratike me aleancat e saj perendimore dikur dhe as Partia Socialiste me ndertimin e rrugeve dhe politikes se jashtme. Pra ka ardhur koha te kuptojme se eshte e kote te thjeshtohet zhvillimi ekonomik ne nje ekuacion te thjeshte politik. E dime te gjithe se politikanet nuk mund te zgjidhin problemet ekonomike sa hap e mbyll syte. Atehere pse tregohemi kokeforte duke pare zgjidhjen e pergjithshme tek politika.
Shume prej nesh mendojne se ne Shqiperi biznesi dhe ekonomia ecen me klane, te cilat shpesh i kane rrenjet neper parti. Megjithese kjo implikon politiken ne ekonomi, ndryshimi i personave neper kolltuqe nuk garanton aspak zhdukjen e klaneve. Perkundrazi, klanet jane rrenjosur ne strukturen tone te shoqerise dhe zor se mund ti zhduke nje parti apo politikan.
Pra, do te ishte me korrekte te mos gjykohet me tonalitete ekonomike kur behet fjale per politiken. Ai gabim na ben te votojme oligarkike qe premtojne shume dhe zgjidhin pak. Eshte e vertete qe cdo perjetim kalon nga gjendja ekonomike, por sot me shume se kurre forcat politike shqiptare kane vertetuar se nuk mund te bejne mrekulli ekonomike. Aq me teper qe ne politike hyjne lloj lloj doktoresh dhe artistesh qe ndihen te afte si ne salle te operacionit. Perqendrimi i vemendjes vetem tek politika sposton vemendjen nga probleme te tjera, qe seriozisht pengojne edhe vete politiken. Zgjidhjet kalojne nga emancipimi i shoqerise* dhe induktimi i nje morali qe mungon ne shume zyra. Kete e them sepse shpeshhere nuk eshte ekonomia qe streson dhe largon njerez te vlefshem, por mentaliteti i pergjithshem qe nuk lejon zhvillim as ekonomik dhe as politik. Klanet jane vetem nje prej ajsbergeve qe notojne ne rrugen drejt zhvillimit. Ky nuk eshte problem as ekonomik dhe as politik, por mund ti kompromontoje te dyja.
---------------------------------------------------
*P.s. Emancipimi fillon natyrisht qe tek femra. Nuk eshte e rastit qe profesoret e universitetit (qe jane shumica meshkuj) fituan rroga prej 70 mije lekesh ne muaj pas greves se vitit qe shkoi. Nderkaq mesuesit e shkollave te mesme (qe jane shumica femra) kane rroga prej 18 mije lekesh. Keto diferenca tregojne se meshkujt vazhdojne te privilegjohen, ndersa femrat te adaptohen.
Re: Ekonomia ndot politiken
Citim:
Po citoj ato që tha Fajtori
---------------------------------------------------
*P.s. Emancipimi fillon natyrisht qe tek femra. Nuk eshte e rastit qe profesoret e universitetit (qe jane shumica meshkuj) fituan rroga prej 70 mije lekesh ne muaj pas greves se vitit qe shkoi. Nderkaq mesuesit e shkollave te mesme (qe jane shumica femra) kane rroga prej 18 mije lekesh. Keto diferenca tregojne se meshkujt vazhdojne te privilegjohen, ndersa femrat te adaptohen.
Re: Teme sa per te diskutuar (politike-sociale-psikopatologjike)
Citim:
Po citoj ato që tha Fajtori
Ne fund te fundit jemi 3 milione dreqi ta haje. Ne mos njeri tjetri do bjere kusheri i dikujt...
Nje dite qe prodhon racizem (reflektime)
Dje dola nga shtepia per tu drejtuar nga stacioni i trenit. Lagjia ishte mbushur me raca nga te gjitha llojet. Pakistane, afrikane, indiane, shqiptare, sllave etj. "Tashme ketu po behet si Amerike" mendova me vete, por nuk pata shume kohe te mendoj. Nje grup ishte ulur ne park dhe po pinin birra. Rreth e rrotull parku popullohej nga plehra te ndryshme, shishe birre te mbaruara, letra me te cilat mbeshtjellin buken etj.
Duke vazhduar rrugen degjova nje muzike te larte qe po afrohej. Ishte nje makine me nje zezak brenda, qe po shpaloste gjithe decibelet e mundshme. Makina me kaloi para dhe ndaloi tek nje grup tjeter zezakesh (se mos ma marrni per keq fjalen "zezak"). Une vazhdova rrugen time ndersa makina tashme kishte hapur dyert si nje diskoteke me rrota. "Bah, mendova me vete, ne kete lagje nuk ka me qetesi. Eshte mbushur me dyqane myslimanesh qe shesin prodhime orientale dhe vijne era sapun rrobash. Dikur nuk degjohej as miza ne lagje dhe mund te mesoje qetesisht ne shtepi. Tani femijet kineze me kujtojne Shqiperine poshte dritares, teksa zihen e cirren tamam si ne Shqiperi."
Sidoqofte vazhdova rrugen, kur papritur nje djale zezak ndaloi para meje dhe u kthye me fytyre nga pallati. Po e veshgoja i habitur se nuk po kuptoja ku do hynte aty, perderisa nuk me kujtohej te kishte ndonje dere. Isha gabuar rende. Zezaku po shurroste para meje. I kalova prane dhe pashe sesi urina e tij po perhapej ne trotuarin e shtruar me pllaka te lemuara. U lemerisa nga pamja. Keto gjera i kisha pare vetem ne periferi te Milanos, ndersa une isha ne qender te nje qyteti turistik.
I hutuar vazhdova perpara, nderkohe qe makina vazhdonte te buciste nje kenge te 50 Cent. Para meje ishte nje grup tjeter zezakesh qe po rrinin para nje prej dyqaneve me ere sapuni. Megjithate nuk i kisha vene re sepse akoma po perpunoja me trurin tim ate qe po me urinonte perpara shtepise. Por nuk qe e thene... Nje nga zezaket qe ishin perpara mbaroi nje shishe birre dhe si pa te keq e fluturoi ne nje hapesire me bar qe kishte prane. Ktheva koken nga bari dhe pashe nja dy shishe te tjera dhe ca letra e plehra. U ndjeva keq. Tashme ndihesha i huaj ne ate turme zezakesh e lindoresh qe rrinin rrugeve me birra ne duar.
Mendova me vete: "Ja sa kollaj eshte te behesh racist. Keta njerez pa kulture vijne dhe te qelbin lagjen. Bertasin dhe ulerasin pa minimumin e kortezise. Dhe ky nuk eshte as atdheu im, por vetem nje shtet qe me ka adoptuar... Pyes veten: Sa nga shqiptaret jane sjelle keshtu ne Greqi para se greket te fillojne fshesat dhe racizmat e tyre?".
Ndermend me shkonin pamjet qe me tregonin patriotet, me shqiptaret qe rruanin mjekren ne sheshin Omonia. E tmerrshme, mendova, eshte e padurueshme te te dhunojne shtepine te huajt dhe te pretendojne te rrojne si ne epoken e gurit, pa asnje sens komunitar.
Megjithate i leme lojrat e llogjikes. Isha vone per te marre trenin dhe vazhdova rrugen drejt. Perpara me udhehiqnin po ata zezake qe kishin hedhur shishet e birres para syve te mi. Pas 50 metrash njeri prej tyre filloi te ngacmonte nje vajze kineze qe po kalonte ne rruge. Vari teneqen thashe. Te kisha pak kohe do i kisha folur thjesht per te kuptuar aresyet e perdorimit te rruges si kosh plehrash, por vazhdova drejt. Prane stacionit nje makine policie po kontrollonte nja dy ekstrakomunitare... I spjegova policit pamjen qe kisha pare dhe mu pergjigj:
"Nuk ke ci ben, i kontrollojme, i fusim brenda dhe pas pak dalin prape jashte e sillen njesoj. Shikoje (me tregoi sheshin). Tashme nuk pyesin asnjeri, sillen si tu teket, pa asnje respekt. Ne nuk kemi c'te bejme tjeter"
Pas nje udhetimi me tren dhe disa kilometrash ecje mberrita tek nje feste shqiptaresh. Shumicen nuk i njihja po mu duken cuna dhe goca te mire. Muzika ndezi atmosferen dhe shqiptaret kendonin e pinin, pa harruar prezantimet e rastit. Nuk kaloi shume kohe dhe erdhi lajmi se Papa kishte vdekur. Organizatori na ftoi te mbanim nje minute heshtje. Pas 30 sekondash mermeritje dhe qeshje sporadike, muzika u ngrit perseri. Kesaj rradhe vune kenge greke dhe cuditerisht njerezit filluan te kercenin te kapur qafe me qafe. Me mire do ishte te thonim meshkujt. Po kercenin vetem meshkuj te kapur me njeri tjetrin. Anash meje degjova nje italian te thote: "Bukur... ama qenkan te gjithe cuna". Nuk ishte dhe aq cudi ne fakt. Ne shqiptaret kercejme lirshem vetem valle pijanecesh mes cunash. I vetmi faktor cudie per mua ishte kenga greke. Teksa shikoja grupin e kercimatereve meshkuj me vinin ne mend postimet anti-greke qe lexoj neper forum. Cudi e madhe thashe me vete. I shajme greket nate e dite por te vetmin kercim te organizuar e bejme me kenge greke.
Vallezimi nuk zgjati shume se dikush u ankua per nenshtetesine e kengeve. Keshtu qe u nderrua muzike dhe askush nuk kerceu me. Vazhduam te hanim e pinim me muzike here shqiptare dhe here amerikane.
---------------------------------------------
Pa problem, kesaj rradhe policia erdhi tek ne: shqiptaret qe po festonin. I kishte therritur nje komshi, i cili natyrisht mezi po duronte nje feste lindoresh ne momentet me te zeza te komunitetit fetar. Policet ndenjen pak dhe iken. Une vazhdoja te vezhgoja shqiptaret, tipat dhe karakteret. Kishte mungese femrash, por nuk ndihej shume. Nje shok me terhoqi vemendjen tek nje cift. Ajo ishte bjonde me trup te madh dhe qendronte me krahun e futur tek mashkulli. Nuk ndaheshin nje cast. Ose me sakte ajo nuk ndahej asnje cast nga ai, ndersa ai bente muhabet me meshkujt e tjere. Ajo fshihej pak pas tij dhe qendronte ashtu e tulatur.
Pas nja 30 minutash policia erdhi prape, por kesaj rradhe ishin pak me te nevrikosur dhe urdheruan zhdukjen e cdo mjeti muzikor nga salla. Urdhri u zbatua nderkohe qe pijet alkolike vazhdonin te clironin sjelljet e shqiptareve, perfshire te miat.
Dolem nga lokali dhe u drejtuam nga diskoteka. Nje shok me ofroi "nje vize" te cilen e refuzova pa u menduar shume. Megjithate nuk me krijonte problem qe ai po merrte viza, shirita dhe bime mariesh. E dija qe po behej dru, por kishte te drejte te festonte e te harronte.
Ne diskoteke mashtrova rojen dhe hyra pa paguar. Nuk bejne keq disa leke te kursyera. Formalitetet ishin mposhtur tashme dhe grupi i shqiptareve po shkrytheshin ne pisten e vallezimit. Une po ashtu. Pas pak kohe ndjeva nevojen e pijes, por nuk kisha kokerr leku ne xhep. U ula te qetesoj trute dhe po shikoja njerezit sesi kerkonin seks majtas e djathtas. Vertetova edhe njehere se njeriu eshte kafshe njesoj si te tjerat. Kur pi disa gota zhvesh konstruktet e tij moderne dhe behet nje kafshe cfaredo ne kerkim te raportit fizik.
Nuk pata shume kohe te vezhgoj. Me terhoqen vemendjen njerezit qe po shikonin te gjithe tek e njejta pike. Vura re se dy djem po kapeshin. Ose me mire njeri po kapej ndersa tjetri po mundohej te dilte jashte. Te pakten njeri prej tyre ishte shqiptar. "Eh, thashe me vete, shyqyr qe ai i pari doli jashte se do kishte prishur festen". Pas pak i pashe te hynin te dy dhe po perqafoheshin. Nje i trete nderhyri dhe po i kerkonte llogari njerit prej tyre. Filluan te shtyhen, sherri filloi prape. Nje prej perqafuesve ishte tejet i pire dhe me nerva. Kaloi para kembeve te mia dhe i futi nje shkelm te mire kulltukut per te vazhduar nga pista i inatosur. Ishte padyshim shqiptar, e kisha pare tek festa. Nuk e mora vesh cfare po behej por pashe nje djale afrikano-verior ti shkoje prapa. Mendova se ishte bodyguardi i lokalit.
U duk sikur sherri kish mbaruar por nuk qe e thene. Pas 20 sekondash filloi sherri i vertete me grupe cunash. Ne fakt ishin dy vende te ndryshme ku po ziheshin. Nje majtas meje dhe nje djathtas. Lokali i vogel ndaloi kercimin dhe njerezit po mundoheshin te evitonin shtyrjet apo grushtat. E zonja e lokalit ulerinte me sa kishte ne koke qe sherrxhinjte te dilnin jashte. Thirrjen ja zbatuan klientet e tjere qe dolen shpejt e shpejt mes shtyrjeve dhe premtimeve per vrasje.
Jashte nje pjese e klienteve kishin ndaluar te shikonin cpo ndodhte. Nje italian kishte harruar brenda xhaketen. Ishte veshtire ta rekuperonte ne ate moment. Nje tjeter po me ankohej se kishte gjysmen e gotes pa mbaruar dhe e kishte paguar i shkreti...
Tek dera e lokalit cunat shqiptare vazhdonin sherrin. Disa mbanin njeri tjetrin, te tjere benin sehir, ndersa sherrxhinjte vazhdonin te permendin premtimet qe fillonin me q.. (nenen, motren etj etij). Une vazhdoja te beja sehir me grupin e perzjere italiane dhe shqiptare qe nuk kishin asnje shok qe duhej mbrojtur ne sherr.
Grupi i shqiptareve po mundohej te merrte situaten ne dore dhe mos linin tre te piret qe kishin hapur sherrin te benin ndonje te pabere. Nja dy po i mbanin me force shoket e vet. Nje tjeter e terhoqen zvarre qe ta largonin nga armiku qe donte te vriste (ahahah). Keshtu kuptova se sherri duhej te ishte mes shqiptaresh. Te kish qene mes ndonje etnie tjeter tani patriotet e mi do i kishin therur dhe askush nuk do mbante njeri tjetrin.
Pas 10 mintuash amullie mora rrugen per te ikur. Rruges gjeta shqiptare te tjere qe si puna ime kishin ardhur per qejf dhe s'donin t'ja dinin per sherr. U mblodhem ashtu sic kishim mbetur ne nje shesh dhe po prisnim disa te tjere. Po hidheshin hipotezat e para te aresyeve te sherrit. Teza kryesore konsistonte ne "shikime qe nje egjiptjan i kishte bere femres se nje shqiptari". U kujtova se sherrxhiu kryesor ishte mashkulli i asaj bjondes. Duke pare si e mbante gruan (apo dashnoren) pas vetes arrita te kuptoj sa rendesi kishte te mos ja gjuanin partneren.
Nejse, shqiptaret u mblodhen ne shesh. Pas pak erdhen edhe protagonistet e sherrit. Njerin prej tyre e kisha takuar gjate festes. Nje tjeter ishte pjetar i grupit "te vizes". Padyshim ishin dru dhe kjo kishte influencuar qe te behej sherr. Pa mberritur mire ne shesh filluan te kapeshin me njeri tjetrin dhe sherri filloi prape me te madhe. Une konfirmova qe sherri ishte edhe midis shqiptaresh dhe lashe sheshin e luftes per te marre rrugen e shtepise. Prapa meje shqitparet mbanin njeri tjetrin ne tentativat per vrasje dhe q..rje. Duke u larguar kuptova se komuniteti shqiptar i atij qyteti ishte tejet i papjekur. Keto sherre ne i benim vite me pare, tani tallemi me sherrxhinjte ... dhe natyrisht kjo ka bere qe numri i sherreve te bjere.
Duke mberritur ne shtepi po mendoja se sa pjese e atij bastardizimi te komunitetit jemi vete ne shqiptaret. Po mendoja per llojin e miqesise qe krijojme me njeri tjetrin. Ne nuk kemi kufij te qarte me shoket. Shokut i japim besim, mbrojtje dhe ndihme. Kjo na ka mbajtur gjalle ne shekuj, por sot po na demton rende.
Ti kerkosh makinen nje shoku shqiptar ta jep ne mirebesim. Fjala kyce ketu eshte "mirebesim". Nuk vret mendjen cfare do besh apo sa gjoba do marresh sepse ti je miku i tij dhe nuk do e lesh kurre ne balte.
Nese nje shok te merr ne telefon dhe te kerkon ndihme se po ben sherr ti nisesh menjehere ta ndihmosh. Nuk te intereson si ka filluar sherri apo kush e ka fajin. Ti mbron shokun dhe do e mbrosh me cdo kusht. Ky eshte modeli yne shoqeror. Ne nuk lejojme qe punet ti zgjidhi policia. Mundohemi te mbajme shoket kur nxjerrin thikat per ti rene shokeve te tjere, ose ngreme grushtet per ta ndihmuar kur duan ti bien te panjohurve.
Ne jemi nje shoqeri grupesh, jo nje shoqeri individesh. Pikerisht per kete aresye korrupsioni dhe kriminaliteti nuk mund te luftohet si ne gjithe perendimin. Cdo kriminel ka nje grup shoqeror apo familjar qe do ta mbroje, qe do perpiqet ta nxjerre nga burgu. Madje problemi kryesor i vrasjeve ne shqiperi nuk eshte policia apo prokuroria. Problemi kryesor eshte gjakmarrja. Nuk ka rendesi cfare ben shteti, puna eshte te sqarohet muhabeti me familjen e viktimes, e cila mund te hakmerret. Domethene, po ta mendojme mire, fuqine e vertete nuk e ka shteti, sepse nuk ja kemi dhene. Fuqine e kane familjet, fiset dhe bandat.
Pasi thashe te gjitha keto, me duhet te konstatoj se racizmi grek ka nje pikenisje, si cdo racizem tjeter. Ai jemi vete ne. Padyshim qe greket nuk kane llogjiken e duhur per te evituar shovinizmin popullor, por edhe ne nuk jemi engjej. Racizmi grek dhe racizmi shqiptar jane vellezer. Per cdo krim te grekerve ne bejme krime te tjera. Mundohemi te nxisim racizmin me cdo kusht. Madje studentet e universitetit te New Yorkut guxokan te kerkojne shkarkimin e dy rektoreve me aresyen e vetme "se jane greke". Ne keto kushte kush i ka fajet per te gjitha keto qe ndodhin. Kush i ka fajet qe zezaku me shurros tek dera e shtepise dhe shqiptaret prishin klubet dhe diskotekat. Kush i ka fajet qe greket grisin flamure dhe shqiptaret duan ti shkarkojne. Pra, kush me sqaron, cila eshte rrugedalja nga keto situata te degjeneruara ku jetojme???
Me falni per zgjatjen e mesazhit. Duhet te tregoja detajet qe te kuptoheshin emocionet.
Për mendimin tim çështja (greko-shqiptare) është pak më e ndërlikuar se aq. Urrejtja e grekëve ndaj shqiptarëve nuk është pjellë e "pas '90-ës" shqiptare. Ajo urrejtje (e njëanshme për mua) i ka rrënjët po aq të thella saç i ka edhe "kombi grek", dmth që nga fillimi i shek. XIX. Pikërisht aty kur "kombi" ortodoks bizantin filloi të shndërrohej në "kombin" ORTODOKS "grek". Që nga ajo kohë neve shqiptarëve na kanë njësuar me pushtuesit lindorë islamikë, megjithëse pjesën më të madhe të luftës për çlirimin e Greqisë nga ata pushtues e bëmë ne. Që nga ajo kohë (ose më parë) "dashamirësit" grekë na kanë futur në luftë vëllavrasëse të karakterit fetar.
Pasi "Greqia u çlirua", u njoh si shtet nga fuqitë evropiane dhe iu dhanë ishujt jonianë, popullsia e saj arrinte në 1 milion banorë. Por nuk iu dhanë as Epiri e as Thraka sepse pranohej se aty s'kishte popullsi greke, por vetëm shqiptarë e kuço-vllehë.
Ja harta e Greqisë në 1848... dhe ja Greqia në 1860.
Më vonë kur fuqitë evropiane duke i dhënë më tepër përparësi fesë i dhanë përparësi edhe Greqisë si shtet i krishterë që ishte. Dhe aty nacionalizmi grek dhe urrejtja e tyre ndaj nesh mori superxhiro. Megjithatë grekët urrejnë gjithë fqinjët e tyre (dhe jo vetëm), por meqë pothuaj s'ekziston 1 shtet shqiptar dhe s'ka kundërpërgjigje "diplomatike" shqiptare, shteti grek jo vetëm që s'frenon urrejtjen e popullsisë së vet, por e inkurajon atë direkt ose indirekt.
Urrejtja dhe barbarizmat greke ndaj nesh (pa u futur thellë në Histori) duken në 1913, në genocidin ndaj çamëve e deri sot. Dhe pretekstet greke s'kanë munguar kurrë, ashtu siç s'ka munguar aprovimi indirekt që i kanë bërë fuqitë evropiane asaj urrejtjeje e atyre barbarizmave.
Barbarizmat e grekëve ndaj nesh -p.sh. djegiet në masë, therjet e foshnjave (të palindur) në bark të nënave, mutilimet, etj, etj- kanë vetëm 1 binjak në Ballkan, barbarizmat e serbëve ndaj nesh.
Duke u kthyer tek "pas '90-a" shqiptare, përsëri s'ishim ne që "u sollëm keq" dhe si kundërpërgjigje patëm "fshesat dhe racizmat greke". Pasi u hapën kufijtë ne vërshuam drejt Evropës, por vetëm në kufirin grek na vrisnin e na torturonin thjesht se ishim shqiptarë. Dhe nuk ishin "tortura", por TORTURA. Këto ndodhën para (dhe pas) "fshesave" dhe "sjelljes sonë të pahijshme".
Le të shohim të sotmen...
Vendet e BE-së japin leje-qëndrimi të përkohshme 1 ose 2 vjeçare që kushtojnë 100 Euro, por vetëm Greqia na jep leje-qëndrimi 6 mujore, që kushtojnë minimumi 200 Euro dhe shqiptarët duhet të sorollaten nëpër zyra mesatarisht 5 muaj (shifrat mund të mos jenë 100% të sakta). Dhe kjo nuk vjen si kundërpërgjigje ndaj llumit e krimit shqiptar, pasi në të gjitha vendet e BE-së ka krime e llum shqiptar. Biles, në vendet e tjera krimi shqiptar është më i ndjeshëm e më i organizuar -gjë që në Greqi as mendohet-, por vetëm Greqia nuk "di" (do) të ndajë shapin nga sheqeri.
Pra, nuk më duket se pikënisja e urrejtjes greke jemi ne. Do ishte njësoj sikur të thuhet se antisemitizmi i ka rrënjët tek çifutët. Dhe kjo llogjikë të çon në mendimin se është e drejtë e grekëve të na urrejnë.
Urrejtja greke ndaj nesh i ka rrënjët tek paburrëria dhe smira e grekëve (ndër të tjera).
Për mua rrugëdalja nga këto situata të degjeneruara ku jetojmë është vetëm 1 Shtet i fuqishëm shqiptar (dhe në 1 farë mënyre do ishte edhe zgjidhja e problemeve ballkanike).
Shembulli më konkret i përmbajtjes së urrejtjes greke duket tek Turqia (shteti i fuqishëm turk). Kujto vetëm rastin kur greko-qiprioti po ngjitej në shtizën e flamurit turk për ta ulur e përdhosur atë dhe e vetmja gjë që arriti të merrte ishte 1 plumb ballit. Dhe megjithë protestat e qeverive greke e qipriote ai ushtar që e vrau u dekorua.
Vetëm frika mund të zhdukë barbarizmat dhe urrejtjen e grekëve dhe serbëve ndaj nesh.
Se pari, qe nje shtet ose popull te kete frike domethene qe ne duhet ti frikesojme. Pra, te luajme rolin e tiranit.
Se dyti, vrasja e atij qe ka ulur flamurin del e legjitimuar dhe madje e deshiruar ne mesazhin tend. Kjo eshte llogjike e dhunes, ashtu si pika e pare, ku dikush duhet te luaje rolin e tiranit dhe te frikesoje.
Se treti, une respektoj te drejtat e njeriut, por nuk legjitimoj alabaket shqiptare qe popullojne Greqine dhe perendimin. Jam per bashkejetese dhe sens komunitar. Kjo do te thote se shqiptaret qe degjenerojne kombin tim, qe vjedhin, vrasin dhe rrahin, per mua jane anti-shqiptare. Prandaj, sado qe greket jane popull racist dhe demode, une nuk mbroj shqiptare te tille.
Se katerti. Ndryshimi mes llogjikes time dhe llogjikes tende qendron ne menyren e fajesimit. Ti fajeson cdo aresye qe gjendet jashte popullit tone, une i filloj fajet nga populli jone njehere. Menyra e pare i ngjan cdo lufte tradicionale ku armiku gjendet tek nje etni apo popull tjeter. Menyra e dyte ka pak me shume autokritike. Ne fund te fundit jam shume dakort qe te vihet para gjyqit dhe ti behet presion Greqise, por nuk me pelqen ky racizmi popullor qe nxitet neper forume dhe lajme. Dhe ketu vijme tek pika e peste.
Se pesti, te rrime shtrember e te flasim drejt. Ketu ne forum dhe neper gazetat shqiptare behet propagande e madhe kunder grekeve. Ata qe flisin keshtu harrojne se ne Greqi jetojne 400 mije shqiptare. Jemi ne, populli i degraduar, qe ka nevoje te trokase ne dyert e Greqise. Nuk jane ata qe na ftuan. Gjithashtu eshte e drejta e tyre te bejne c'te duan ne vendin e tyre. Nese i teket mund ti kthejne te gjithe shqiptaret peshqesh ne kufi.
Keshtu qe nuk e kuptoj si guxojne shqiptaret dhe predikojne racizem kunder grekeve kur trokasin ne dyert e tyre per pune. A e llogarisni se cfare mund te ndodhe nese greket kthejne ne Shqiperi ata 400 mije punetore. A e dini sa krime dhe vrasje mund te kete, sa here do bjere qeveria dhe sa familje do mbeten pa buke. Kesaj i thone "Dhi e zgjebosur e bishtin perpjete". Mos i mbete hatri askujt sepse jemi te zgjebosur.
Te sqaroj dicka. Nuk jam nga ata qe i duan shqiptaret jashte kufijve. Ku ta gjej qe shqiptaret te mblidhen e te ndertojne ate shtet. Por duke i pare gjerat me objektivitet ekonomia shqiptare nuk mund te perballoje 400 mije te papune. Keshtu qe nuk ka ardhur koha te ngreme bishtin perpjete.
Vec kesaj shkaku pse shqiptaret trokasin ne dyert e Evropes jemi vete ne. Eshte e kote te kerkohen aresye ne hisotri dhe ne shekuj. Jemi ne qe nuk ndertojme dot nje shtet normal dhe nje jetese normale. Jemi ne qe vrame njeri tjetrin ne 1997-en dhe jemi po ne qe mashtruam njeri tjetrin me firmat piramidale. Keshtu qe, para se te bejme histori per greket eshte mire te mesojme historine tone. Nuk eshte batute kjo. Jemi nje popull maskilist pa histori. Rrisim nje rini qe nuk njeh fare c'ka ndodhur ne vitet e komunizmit. Pse pretendojme te rrojme ne mes te Evropes kur nuk kemi ndertuar shtetin qe na duhet. Pse pretendojme te jetojme ne Greqi dhe pastaj ankohemi se na keqtrajtojne. Pse nuk kane ikur ne Itali, Gjermani apo France ata 400 mije shqiptare, por kane ikur ne Greqi? Pse vazhdojne te rrijne atje pasi kane lejet e udhetimit per ne Evrope?
Ku qendron interesi i perhapjes se racismit anti-grek? Ku do na coje kjo pervecse ne koflikte? Cfare interesi kemi te hapim konflikte me Greqine kur e dime te gjithe qe s'mund ti perballojme? Cfare do zgjidhim duke treguar krimet e grekerve?
Ajo qe the ti eshte plotesisht e drejte. Ne duhet te kemi nje shtet te fuqishem. Por shteti nuk behet vete po nuk kontribuoi populli. Pyetja e vertete eshte: Sa po kontribuon populli shqiptar ne krijimin e nje shteti?
P.s. Une kuptoj nese dikush do ngrihej te mbronte vlerat e paqes dhe vllazerimit, por nuk kuptoj pse dikush ngrihet per te mbrojtur racizmin. Valle kjo te jete e vetmja vlere qe kemi si popull? Racizmi ndaj popujve te tjere?
1- Thjesht shiko botën e sotme dhe mendo cilëve shtete u ecën më mirë, shteteve që luajnë rolin e tiranit apo shteteve dele. Dhe ato mendime zhvendosi në Ballkan, ku shtetet janë agresivë (veçanërisht ndaj nesh).
"Preferoj të bëj luftë me Austrinë, se 1 Francë që përkulet sa herë merr 1 shuplakë!" -- Napoleoni (para se të bëhej Konsull I-rë dhe para Marengosë).
2- I legjitimuar dhe i dëshiruar del ndëshkimi i përdhosjes së flamurit. Edhe sikur 1 shqiptar të përdhoste cilindo flamur (përfshi flamurin grek e serb) do isha dakort të ndëshkohej; askush s'ka të drejtë të ofendojë 1 Komb të tërë duke përdhosur flamurin e tij. Nuk kam pse t'i lejoj vehtes t'u bëj të tjerëve çka s'më pëlqen të më bëjnë. Nqs ai ndëshkim bëhet në çast natyrisht që do jetë i egër, se reagimet e çastit kanë mungesë të tepruar llogjike.
Megjithatë mendoj se dhuna është pjesë (ose armë) e llogjikës, ashtu siç është lufta pjesë (armë) e diplomacisë; jo të gjithë e kuptojnë dhe e duan llogjikën.
3- As unë s'po mbroj e legjitimoj ata shqiptarë që ke përmendur ti, pikërisht, për arsyet që ke thënë. Çdo Komb e ka atë % llumi, por ajo s'i jep të drejtën Kombit grek të na urrejë.
4- Jam dakort me ty në ndryshimet mes meje e teje. Por mendoj se sikur të fajësosh popullin tonë për urrejtjen e hapur greke ndaj nesh do ishte 1 lloj vetëvrasjeje në gjëndjen ku ndodhemi sot si Komb, dhe grekët kërkojnë pikërisht gjunjëzimin tonë si Komb (sa për të filluar).
Meqë grekët mbahen si "popull i kulturuar" e janë "të vetmit" që mund të përhapin frymën e njerzillëkut në Ballkan dhe ne jemi "kafshët e Evropës", duhet të na japin shembullin të parët; por deri tani shembujt po i jep vetëm shteti "ynë".
Sa herë na kanë kërkuar falje grekët për 13-ën? Sa herë na kanë kërkuar falje për çamët?
Ndryshimi tjetër mendoj se është, se ti i gjykon ballkanasit si evropiano-perëndimorë. Ballkanasit vërtet janë evropianë, por kanë mentalitetin e evropianëve të para (minimumi) 1 shekulli. Patriotizmi në Evropë është nacionalizëm në Ballkan, nacionalizmi në Evropë është racizëm dhe shovinizëm në Ballkan, racizmi në Evropë është genocid në Ballkan...
As mua nuk më pëlqen racizmi popullor, por, a e ke krahasuar racizmin grek ndaj nesh me "racizmin" tonë ndaj grekëve?
A e ke krahasuar nxitjen që i bëjnë grekët (mediat, qeveria, etj) racizmit ndaj nesh me nxitjen që i bëjmë ne "racizmit" ndaj grekëve?
1 shembull: para lojrave olimpike u morr peng 1 autobus. Pengmarrja zgjati 2-3 orë. Ndërkohë të gjitha stacionet televizive greke jepnin lajmin pa ndërprerje duke thënë se pengmarrësit ishin shqiptarë dhe e vetmja gjë ku nuk përputheshin ishte numri i pengmarrësve. Pasi mbaroi me sukses operacioni, doli zëdhënësi i policisë dhe tha se ishte stërvitje e s'kishte pengmarrje. Sa ndikuan në psiqikën e popullit grek 2-3 orë vjellje vreri ndaj nesh në krahasim me të vërtetën që zgjati 1 minutë?
Sa shqiptarë kanë prona në Greqi dhe sa grekë kanë prona në Shqipëri?
Pse shqiptarët kanë pasë (ose kanë) frikë të flasin shqip në "shtëpitë e tyre" në Greqi e t'u mësojnë shqip fëmijëve të tyre dhe sa e kanë ndjerë të njëjtën frikë grekët (dhe ata që hiqen si grekë) në Shqipëri?
5- Përsëri dakort me ty. Por kjo s'do të thotë se duhet t'u japim të drejtën grekëve edhe aty ku s'hyn llogjika.
(ShBA-ja e solli në pushtet DëGolin dhe, ishte DëGoli që, hoqi bazat amerikane nga Franca dhe e kundërshtonte ShBA-në kur bëhej fjalë për sovranitetin francez e kur e shikonte të arsyeshme.)
Mendoj se sikur të kthehen ata shqiptarë që punojnë sot në Greqi nuk do dalë vetëm Shqipëria e dëmtuar, por edhe Greqia. Prandaj më duket se ajo është arsyeja që grekët s'e hedhin atë hap. Dhe ata shqiptarë nuk ikin vetë nga Greqia se janë komformistë (mendimi im) dhe sepse ato keqtrajtime që po vuajnë në Greqi janë më të lehta se vuajtjet nën komunizëm. Ai që është në burg preferon të shohë diellin 1 herë në ditë se hiç (1 lloj mungese largpamësie).
6- Arsyet në Histori e në shekuj nuk i kërkova si pretekste ndaj paaftësisë sonë për të bërë Shtet e ndaj faktit që degdisemi nëpër botë. Ato arsye i nxora për të të kundërshtuar e për të treguar se nuk jemi ne shkaku i urrejtjes greke ndaj nesh, por vetë grekët.
Personalisht as kam ndërmend të predikoj urrejtje e racizëm dhe s'e kam bërë e s'e bëj. Ajo që predikoj është atdhetarizëm (që mund të duket nacionalizëm). S'e ke idenë sa do doja të mos isha lindur në Ballkan, por s'kam ç'bëj për ta ndryshuar atë fakt; dhe dëshira ime është të jem thjesht atdhetar, por grekët e serbët më kanë bërë (të dukem) nacionalist.
Dhe nga ana tjetër, nuk më pëlqen t'u predikoj shqiptarëve paqen e vëllazërimin me grekët e serbët, kur nga pala tjetër nuk duket synimi për diçka të tillë.
Nuk të duket se kemi humbur shumë me pasivitetin tonë?
S'ka as1 lloj interesi për të përhapur racizmin antigrek dhe më duket idiotllëk ta bësh, por kjo s'do të thotë se duhet të harrojmë krimet greke e serbe ndaj nesh. Krimet naziste kujtohen gjithnjë, por propaganda antinaziste nuk përkthehet në propagandë antigjermane.
7- Populli nuk kontribuon në krijimin e Shtetit, sepse as1 popull s'di të kontribuojë (për asgjë) pa patur dikë/sa që e udhëheq/in. Masat pa udhëheqje nuk shkojnë gjëkundi ose humbasin rrugën!
Dhe deri tani, udhëheqësit që kemi pasë kanë bërë 0 për ta arritur atë.
Nuk ju duket (të gjithëve) se jemi ne që duhet të bëjmë diçka ose shumë për ta çuar (ngritur) popullin e Kombin aty ku mendojmë se i takon?
Shume dakort deri tek pika 7.
Por pika 7 me duket e dikutueshme. Sipas teje duhet te dale nje elite ose nje udheheqes qe drejton poppullin sic duhet. Po nga duhet te dale kjo shtrese udheheqese pervecse nga populli?
A nuk eshte populli ai qe po nxjerr udheheqesit sot duke votuar ne zgjedhje? Si mund te dale nje udheheqje pa bashkepunimin e popullit? Llogjika con ne nje rreth vicioz. Une jam i mendimit se njerez te mire ka plot qe mund te udheheqin, por populli yne "trim trap dhe liridashes" nuk shikon dot pertej Nano-Berishes tani per tani. Atehere si do dale shtresa udheheqese po nuk e nxorri populli?
nuk kuptoj nje gje si ka mundesi vetem ne shqiptaret e kemi fajin po grekerit nuk paskan faj qe nje popull me aq kulture te jete aq rracist sa edhe te grisin flamurin tone ne stadium edhe ta shkelin me kembe nuk besoj se grekerit jane me te mire se ne
Po i lexoja me vemendje mesazhet e juaja.
Un personalisht nuk jam e zonja e nje analize te thelle por thjesht do jap mendimin tim..
Mendoj, nese do i vinim mbi peshore racizmin tone, kudrejt, racizmit Grek ndaj shqiptare, ai i Grekeve do peshonte shume me teper.
E ketij racizmi i shtohet edhe poshtersija e politikes se shtetit Grek.
Jam e vetedishme per bemat e shqiptareve jasht kufijve te shqiperise, per horroret e shqiptareve mbas 90-tes, per sjelljen e Shqiptareve ne Greqi ashtu siç jam e vetedishme per denimet 10 fish me shume, ne krasim me vendet europjane.
Nese ne Greqi kapesh pa letra, ne menyren me te pa drejte te keq trajtojne e te izolojne me muaj te tere, ne vend qe te kthejne.
Nuk dua te mbroj shqiptaret, se e di shume mire qe jemi nje komb i eger e sovazh, por as nuk me pelqen te ngateroj kombin e çfare e karakterizon ate, me politiken Greke.
Sjellja e shqiptarit mund ti jape te drejte Grekut te behet rracist ndaj nesh, por nuk i lejon shtetit Grek te na provokoj ne trojet tona duke pretenduar se nje pjese e jugut i perket Grekut, duke mashtruar, e paguar pensjon, disa shqiptare te renuar qe te pretendojne te rrisi numrin e minorenve ne shqiperi. duke na perdhosur flamurin.
Varferija skamja dhe egersija qe na karakterizon ne si shtet nuk jane arsyje qe te na heqin ate pakes dinjitet..
Pershendetje
Nuk ka nevoje te na heqe greku dinjitetin se ja heqim ne vetes. Kete jam munduar te them.
Njoh nje rast ne amerike te disa personave qe kane 4 muaj ne burg sespse i kapen me pashaporte fallco.
Nuk i jap te drejte grekut, por qe te kuptojme nese burgjet i perdor vetem me ne duhet pare dhe raporti qe greket kane me popujt e tjere.
Dhe prape se prape me duket sikur merremi me difektet e grekeve per te hequr vemnjden nga tonat. Per cfare behet kjo? Qe te injorojme difektet tona? Per cfare aresye shqiptare te ndryshem jane me te interesuar te tregojne gabimet dhe racizmat e grekut (sepse ata jane raciste ne shume raste) ne vend qe te interesohen per politiken dhe te ardhmen e Shqiperise. Une greket preferoj ti injoroj, ashtu sic injoroj rruges pijanecet apo drogaxhinjte.
Nuk e kuptoj mentalitetin pretendues te shqiptareve. Greket ashtu jane gatuar. Nese keni kurajo injorojini. Kujt i plas se djegin nje flamur. Vertet besoni se kjo na hyn ne xhep? Ata tregojne racizmin dhe primitivitetin e vet me djegien e flamurit. Ndersa ketu mblidhen shqiptaret dhe halli me i madh i kombit qenka djegia e flamurit nga greku. A thua se Greqia eshte dashnorja ime dhe duhet ta urrej meqe s'me do. Pune e madhe se s'me do.
Pradoksi i ketushem eshte se, megjithese pranohet se duhet te ndertojme shtet te forte, askush nuk flet per shtetin tone, por jane te gjithe te gatshem te gjejne armikun tek forcat e huaja "imperialiste - shoviniste". Kjo me duket se ndodh sepse shqiptaret duan dicka ku te bien dakort te gjithe. Ky eshte nacionalizmi, prandaj o burra te shajme grekun sepse ketu biem dakort te gjithe. Po i jepet aq shume rendesi politikes dhe historise greke sa me duket sikur greket i dashurojme ne vend qe ti injorojme.
O Faje, une po te bej nje pyetje? Pse ai afrikani pshurr ne mes te rruges, kurse ti jo? Pse ai shqiptari tjeter ben sherre pa pike kuptimi kurse ti jo?
Kjo vjen nga arsimimi dhe nga keqinterpretimi i demokracise ose nga mungesa e nje shteti ligjor te forte dhe varferia e tejskajshme.
Pse francezet, anglezet , gjermanet (per te mos permendur zvicerianet) duken shume me te kulturuar se ballkanasit (per te mos permendur afrikanet)? Dhe merr djalin e nje lordi anglez, rrite ne nje geto zezakesh dhe shihe si do sillet kur te rritet.
Gjermanet, francezet etj nuk jane me te mire as se ne as se ai zezaku qe pshurr ne mes te rruges. Thjesht kane respekt (dhe frike) ndaj ligjit dhe kjo ka ardhur si pasoje e shume diktaturave qe ata kane kaluar.
Te marrim rastin tone. Ne kishim 500 vjet nen nje regjim anadollak, ku ligji i vetem ishte "ligji i xhungles" por ishim po ne ata qe nen regjimin e Zogut e respektonim (me sakte e kishim frike) edhe xhandarin me te humbur. Gjithashtu per 50 vjet gjate diktatures se "proletariatit" nuk na shkonte ne mendje te kalonim rrugen nqs nuk kishte vija te bardha. Dhe jemi po ne qe beme ate kasaphane ne `97 dhe qe akoma pas 15 vjetesh nuk kemi bere dot nje shtet te sakte. Si shpjegohen keto? MUNGESA E SHTETIT DHE E LIGJIT. Shkoni ne Amerike dhe hiqni shtetin jo per 15 vjet por per 15 dite dhe do e shohim "civilizimin" amerikan. Pra gjerat nuk jane aq te thjeshta sa duken. Ti po gjeje shkakun pse na urrejne greket? Nuk eshte aspak per ato arsye qe kujton ti. Eshte ajo "megaliidea" famekeqe, dhe "enderra VorioEpirit". Une nuk them qe populli shqiptar eshte me i mire se populli grek, por populli grek i nxitur nga nje politika "miqesore" greke ka marre superxhiro kot. Ti thua "Po sikur greku t`i ktheje emigrantet?" Dhe une po te pyes "Mos valle greku po i mban per bamiresi? Apo se i vjen keq?" Greku i mban ata emigrante sepse i shtrydh ne kuptimin e plote te fjales. Ti thua "pse vajten ne greqi dhe nuk shkojne ne ndonje vend tjeter" Po ku te shkonin shqiptaret tjeter kur mjeti i vetem i udhetimit ishin kembet? Dhe ku te vene kur nuk kane ku te vene tjeter? Kur nuk ke buke te hash, njeriu duron gjithshka apo jo? Tani meqe dihet qe sic ka amerikane/greke/afrikane qe jane kriminela ashtu ka edhe shqiptare te tille. Pra kjo nuk eshte arsye rracizmi.
Ti gjithashtu kur sheh shqiptaret qe nuk sillen denjesisht ti thua "Vertet jemi ne nje komb i lavdishem, apo eshte thjesht nje propagande per te na bere te fluturojme me presh ne b...." E kam thene edhe ne nje teme tjeter ate shprehjen e Remarkut "Civilizimi eshte si ne cipe e holle qe mund te griset shume shpejt". Sic te thashe edhe me siper, merr djalin e nje lordi anglez dhe rrite ne nje geto zezakesh dhe shihe pastaj ne cfare niveli katandiset ai civilizimi. Nqs ke dyshime mbi historine e lashte te shqiptareve lexo Eqrem Cabejin apo Aristidh Kolen (ky i fundit eshte arvanitas) dhe do e kuptosh qe edhe ne qe e ngreme kaq lart jemi akoma larg realitetit te asaj periudhe.
Pra nuk eshte faji i atij zezakut qe pshurr ne mes te rruges por eshte faji i atyre europianeve dhe amerikaneve qe e bene Afriken lemsh me luftera dhe ne vend qe t`i ndihmonin te zhvilloheshin, i shfrytezonin dhe i linin ne mjerim ekonomiko-kulturor (dhe fatkeqesisht akoma vazhdojne ta bejne) ashtu sic po bejne me Ameriken Latine, Ameriken Qendrore, Ballkanin dhe vendet aziatike.
Problemi tjeter qe shtrohet eshte: Dakort qe ne kemi rene ne kete "grope thithese" dhe ne nje rreth vicioz por a do dalim valle? Si te dalim? Kush do na nxjerre? Sic tha edhe Perendia populli eshte thjesht bageti. Ishte ai kombi i qyteteruar gjerman ai qe u soll si hordhite e Cingis Khanit, ne kohen e Hitlerit. Pra zhvillimin e sjell LIDERI dhe klasa e larte. Por kush e con para nje vend?
Kush jane sot vendet vertet me te qyteteruara dhe me nivelin me te larte te jeteses? Amerika? Jo! Jane VENDET SKANDINAVE (Suedia, Norvegjia Finlanda). Pse? Sepse gjate gjithe historise se tyre kane patur nje klase te mesme teper te fuqishme. Pra duhet plotesuar piramida: Klasa e ulet (kjo thjesht eshte "gjymtyre") Klasa e Mesme, qe percakton zhvillimin e vendit dhe rritjen ekonomike dhe qe siguron pjesen me te madhe te te ardhurave kombetare (kjo luan rolin e "qafes") Klasa e larte (Koka) qe nxjerr LIDERIN (Truri) i cili ben realitet enderrat e klases se ulet dhe planet e klases se mesme dhe te larte. Mungesa e klases se larte spjegon edhe mungesen e liderit. Nuk mund te fajesohet populli pse nuk nxjerr liderin. Jane shume te rralla ato raste kur liderat dalin nga populli (dhe ne shumicen e rasteve jane diktatore).
Por kush do e sjelle ndryshimin? Nuk do ishte cudio qe ta benin pikerisht keta qe na zhyten ne m... dhe po na mbajne akoma ketu. (sigurisht pasi te piqen kushtet ekonomike). Kur ne Shqiperi te konsolidohet nje klase e pasur atehere do kemi me shume shpresa per zhvillim.
Tani per ironi jemi katandisur te recitojme ato vargjet e famshme te Naimi Frasherit per Shqiperine: "Lum kush do te rroje/qe ta shohe Zonje". Mendoj se Shqiperia do zhvillohet goxha (te pakten keshtu shpresojme) por kete zhvillim s`ma ha mendja se do e shohim ne, por femijet tane.
Citim:
Po citoj ato që tha Fajtori
Po i jepet aq shume rendesi politikes dhe historise greke sa me duket sikur greket i dashurojme ne vend qe ti injorojme.
Citim:
Po citoj ato që tha Fajtori
Sipas teje duhet te dale nje elite ose nje udheheqes qe drejton poppullin sic duhet. Po nga duhet te dale kjo shtrese udheheqese pervecse nga populli?
A nuk eshte populli ai qe po nxjerr udheheqesit sot duke votuar ne zgjedhje? Si mund te dale nje udheheqje pa bashkepunimin e popullit? Llogjika con ne nje rreth vicioz. Une jam i mendimit se njerez te mire ka plot qe mund te udheheqin, por populli yne "trim trap dhe liridashes" nuk shikon dot pertej Nano-Berishes tani per tani. Atehere si do dale shtresa udheheqese po nuk e nxorri populli?
Ka dy ceshtje me te cilat nuk jam dakort.
Se pari, Jimmy thote se "kur te konsolidohet nje klase e pasur atehere do kemi shpresa per zhvillim". Si mund te integrohet kjo me akuzat se po pasurohen pushtetaret? Sa kuptim ka te flitet per shtrese te pasur kur kjo nuk ka stabilitet, kur pasurohet ne menyre te paligjshme apo kur varet nga nderrimet e pushtetit?
Se dyti, Perendia mendon se zhvillimi do vije nga jashte, "nga rinia shqiptare qe ndodhet jashte dhe nga rinia shqiptare qe lexon forume, jo nga populli apo masat shqiptare". Mua kjo me duket utopi per dy aresye:
E para sepse diaspora nuk luan ndonje rol te rendesishem ne vendimet qe merren ne Shqiperi. Emigrantet nuk votojne dhe nuk marrin pjese ne jeten e perditshme shqiptare.
Se dyti sepse idealizmi i emigranteve si puna jone nuk lejon te shikohen problemet reale te Shqiperise. Vullneti i mire per te ndryshuar dicka mund te kthehet ne zhgenjim nese kthehesh ne Shqiperi dhe nuk ndryshon dot asgje. Nuk jane pak ata qe jane kthyer dhe jane integruar (e dorezuar) ne jeten normale shqiptare.
Jam dakort se rinia qe rritet ne Shqiperi nuk ka mentalitetin e hapur, optimizmin e duhur dhe kulturen komunitare per te ndertuar nje shtet te shendetshem. Por jane ata qe jetojne ne Shqiperi dhe perbejne Shqiperine. Sado te kthehen intelektuale nga jashte nuk mund te bejne ndryshime rrenjesore pa bashkepunimin e indigjeneve. Prandaj kot genjehemi se ndryshimi do vije nga jashte. Ndryshimi do vije kur vendasit te mesojne nje kulture te caktuar, nuk ka rendesi nga vjen kjo. Pa ndryshimin e menalitetit te popullit asnje i ardhur nuk do mund te ndryshoje shtetin, korrupsionin dhe krenarine kombetare. Apo e kam gabim?
si ka mundesi qe jemi kunder njeri tjetri si disa ketu ne forum edhe i duan grekerit kaq shume
Nuk më pëlqen termi "diasporë" në rastin konkret, ose më saktë nuk e përfytyroj kthimin e rinisë shqiptare (të brumosur me idetë dhe mentalitetin perëndimor) thjesht si 1 vizitë e diasporës. Nuk mendoj se do kthehemi, do bëjmë 2-3 debate me "indigjenët", do shohim se nuk "hanë pyka", do dorëzohemi e do i kthehemi "luksit" të perëndimit e monotonisë së jetës së qetë. Ndryshimet nuk bëhen brenda vitit e as për 2-3 vjet, do duan të paktën 10 vjet dhe 1 "parti politike" të re të organizuar. E gjatë asaj kohe, jo vetëm që do i dimë problemet e Shqipërisë "në majë të gishtave", por do shohësh se si do na përshtaten shqiptarët neve e jo ne shqiptarëve. Gjithë "sekreti i suksesit" është të mos dorëzohesh e të lësh qëllimet e tua vetëm se e provove 1 apo 2 herë e s'nxorre gjë në dritë.
Gjithë popujt vuajnë nga teprica e komformizmit dhe mungesa e largpamësisë, por varet kush i udhëheq.
Shiko çifutët dhe organizimin e tyre. Krijuan 1 Shtet nga hiçi; dhe ai Shtet izraelit në '48-ën nuk u krijua se e ndihmoi Evropa, por nga këmbëngulja e çifutëve megjithë pengesat e luftën që u bëri Anglia (ndër të tjerët) në Palestinë. Dhe ishte ajo "diasporë" që e krijoi dhe e zhvilloi atë Shtet.
Pra, mentaliteti i shqiptarëve nuk ka për ndryshuar vetvetiu apo nga "puna e palodhshme" që po bëjnë politikanët e sotëm (të djeshëm) dhe as nga "detyrat" që po na jep Evropa. Ka shembuj në Historinë evropiane ku janë krijuar Shtete të fuqishëm nga popuj më të dëshpëruar e më të paaftë se shqiptarët dhe ata popuj janë më lart se ne aktualisht. Për mendimin tim Evropa ka bërë mjaft për shqiptarët, vetëm, duke na lënë të studjojmë në universetet e veta e duke na lënë të lirë të evropianizohet 1 pjesë e shëndoshë e rinisë shqiptare.
Kur thashë "nga rinia shqiptare që lexohet në forume" e kisha fjalën për 1 pjesë të rinisë që shkruan në forume dhe mjafton t'i lexosh për të vënë re se ka mjaft shqiptarë të aftë për të bërë diçka më tepër se diçka për Kombin e Shtetin.
Ka 2 shprehje mbi politikën, që janë binjake, të thëna nga 2 njerëz që ndryshuan relativisht shpejt mentalitetin e popujve të vet:
1- "Në politikë nuk ekziston e pamundura!"
2- "Politika është arti i të mundshmes!"
Dhe ia ndryshuan mentalitetin popullit nga ekstremi në ekstrem duke arritur synime që po t'i krahasosh me çka duam të arrijmë ne, këto tonat do na duken lojra çilimiqërish.
Fajtori persa i perket asaj klases se larte qe ti thua se e ka fituar pasurine ne menyra aspak ligjore:
Asnje klase e larte e cdo vendi nuk eshte aq e paster sa c`mund te kujtoje ndonjeri. Klasa e pasur qofte ne Greqi, Itali apo kudo ka aq akuza sa edhe ata qe i bejne keto akuza nuk i mbajne mend te tera. Por e gjithe puna eshte tek INTERESI. Interesin e rrotullon boten, jo "pastertia morale" (per fat te keq). Tani per tani politikanet tane nuk kane cfare te humbin prandaj do kenaqen me "therrimet" qe u jep bota, por kur te krijojne vet nje fare pasurie atehere ata do kene dicka per te humbur (pasurine e tyre) prandaj do mundohen qe te ruajne deri-diku interesat e vendit ne menyre qe te mbrojne interesat e tyre. E di si eshte puna. Per mendimin tim asnje politikani ne bote nuk i plas fare per popullin por vetem per interesin vetijak. Por atij i leverdis qe ta mbaje mire me popullin qe te kete pushtet dhe si rrjedhim edhe mundesi per te perfituar me shume (sigurisht flas per vendet e zhvilluara). Prandaj kur te konsolidohet klasa e pasur ata do kene me shume para dhe paraja eshte pushtet. Prandaj kam kete mendim.
Persa i perket emigranteve une nuk mendoj qe ata do bejne gjithshka dhe ne qe jemi ne Shqiperi do rrime dhe do presim. Bashke do bejme gjithshka por ata do jene pak a shume berthama. Mendoj qe shqiptareve u mungon optimizmi dhe fryma e bashkepunimit. Nuk them qe e gjithe puna do behet nga ata qe jane jashte por Shqiperise i mungon iniciativa e pare, fryma e optimizmit dhe shtysa e pare. Pra emigrantet do jene shtysa e pare, do jene iniciatoret, por sigurisht qe shqiptaret (qe jane ne Shqiperi) do reagojne dhe do levizin edhe ata. Ky eshte te pakten mendimi im. Por ne do e fillojme kete pune, por sic thashe ka shume pak mundesi qe t`i shohim frytet. (Shpresoj qe te jem gabim ne kete pike).
Ndryshojme teme.
Si e shikoj une
Si zakonisht armiku i kombit del nje fuqi e huaj dhe ne mundohemi te luajme rolin e popullit te keqtrajtuar. Nje sindrome e tejperdorur ne shekuj qe vazhdon te mbuloje pislleqet tona. Flitet se parate e firmave piramidale kane mberritur ne Greqi (te pakten nje pjese) dhe sipas disave kjo perben nje hajdutllek te grekut. A nuk ishin shqiptare ata qe krijuan firmat? A nuk ishin shqiptare presidenti, kryeministri dhe guvernatori i bankes? A nuk ishte Sali Berisha qe mbeshteste firmen Vefa dhe propagandonte arritjet e saj si nje zhvillim ekonomik? A nuk jane shqiptare ata qe kerkojne lirimin e bosit te firmes Vefa? Pse mundohen shqiptaret te lepihen pas sindromes se viktimes kur jane vete ata qe shkaterrojne Shqiperine?
Mjaft me teorine e komplotit. Ne ja fusim vetes sa krahu dhe pastaj qajme neper dyert e Europes dhe pretendojme drejtesi. Qe te na respektoje bota duhet te respektojme veten ne rradhe te pare.
Nje dite isha ulur ne tavoline me nje vajze dhe te emen e saj. Vajza sillej si nje idiote, hidhte bishta cigaresh rrotull dhe pinte e qeshte si e marre. I keputa nje batute, por u hodh e ema: "Mos ma shaj gocen se e kam si yll". "Goca jote ka difekte i thashe, nuk mund te besh sikur si sheh". "E di, tha, por e shaj une, nuk lejoj ta shaje bota".
Ja, kjo eshte analogjia qe pershtatet me raportin qe kane shqiptaret me vendin e tyre. Nuk duan ta pranojne realitetin dhe nuk lejojne t'ja shaje njeri. Pastaj qajne te mbyllur ne kuzhine per fatin e keq qe ju ka rene.
------------------------------------
Por ndryshojme teme
Kam pershtypjen se nje nga difektet e popullit shqiptar eshte mungesa e fantazise politike. Kemi rastisur qe kryeministrat te hipin nga 5-6 here ne pushtet, nderkohe qe alternativa e vetme mbetet nje ish-president.
Aktualisht flitet per nje rikthim ne politike te Genc rulit, Garmoz Pashkos dhe Eduart Selamit. Nuk dihet ku do rregullohen keta politikane nese fitojne zgjedhjet (qeveri, parlament apo presidence), por disa prej tyre kane deklaruar se kane vetem emrin ne listat e PD-se dhe nuk do te marrin pjese aktive ne aktivitetet partiake. Pra me shume sesa perfaqsues te partise demokratike keta personazhe jane profesioniste te pavarur, te cilet PD po i afron per te fituar elektorat. Ruli dhe Pashko nuk kane te bejne fare me partine demokratike.
Kam pershtypjen se parti "te plakura" shpikin zgjidhje ad hoc sa per te krijuar nje alternative ne prag zgjedhjesh. Me duket nje mashtrim.
Sidoqofte nuk e kam vetem me partine demokratike. Partia socialiste nuk ofron shume me teper dhe partite e tjera ngjajne me shume si hobby personale sesa parti te mirefillta. Te gjitha paraqesin personazhe qe nuk ndryshojne kurre. Ndryshimi mes ketij mentaliteti dhe atij perendimor qendron tek dinamika e kerkeses dhe ofertes politike.
Nderkohe qe ne perendim personazhet ndryshojne vazhdimisht (sidomos partia qe humbet zgjedhjet), ne Shqiperi partite nuk fusin politkane te rinj ne komitete drejtuese. Pra ne Shqiperi mund te flitet per partine e Nanos, Berishes, Pollos, Gjinushit etj etj. Te gjithe mbajne dicituren ISH (minister, kryeminister, president etj). Te vetmit politikane qe futen ne parti kane nje rol perferik. Politikes po i hyjne doktore dhe biznesmene, te cilet me shume se nje ideal politik kane nje klientele qe mund ti mbeshtese. Politikane te tille qe behen deputete fale klientelizmit ngjajne me politikanet e Italise se jugut, te cilet mbeshteten ne reputacionin e klienteles per te arritur poste politike.
Megjithate ky eshte vetem njeri aspekt, pra oferta. Le te flasim per kerkesen.
Ketu vijme tek problemi me i madh, tek mungesa e fantazise si popull. Jemi mesuar me prijesa dhe lidere afatgjate. Pas 50 vjetesh me Enver hoxhen ne koke vazhdojme te sillemi njesoj. Kemi frike nga ndryshimet dhe vazhdojme te shikojme me mosbesim figurat e reja. Partite kryesore nuk ndryshojne personazhet, sepse populli vlereson me shume figurat qe fillojne me ISH. Populli vazhdon te mbeshtese mentalitetin e prijesave te cilet behen "baballare" te kombit. Eshte i njejti mentalitet qe kerkon fajtoret ne personalitete te vecanta si Nano dhe Berisha, duke i dhene formen e "babait" pergjegjes.
Pra, ne pergjithesi mungon arti ne politiken tone. Mundohemi kot te gjejme emra politikanesh romake dhe turq me origjine shqiptare, kur nuk kemi asnje brenda kufijeve tane. Ne i kemi cdo dite mundesite te nxjerrim politikane te rinj, por nuk jemi mesuar te nderrojme fjaloret e perditshme. Dhe keshtu shkojme te votojme me hunde te mbyllura parti dhe personazhe qe bien ere oportunizem.
Pershendetje.
Bllof
Te njohesh historine eshte dicka mes nevojes dhe fatkeqesise. Duhet per te kuptuar si kane ardhur shtetet dhe popujt ketu ku jane, por demton hapjen mendore te njeriut.
Miqesite dridhen dhe hormonet marrin dhene. Eshte pranvere. Shirat udhetojne nga nje qytet ne tjetrin, nga nje dritare ne tjetren, nga nje jete ne tjetren. Disa qeshin e disa qajne. Te tjere harrojne.
Keshtu presim stinet e nxehta sikur presim nderrimin total te lekures. Ngjan me fundin e gjimnazit, kur u shperndame si spermatozoide ne vaginat universitare. Presim stinet e nxehta, pra, qe te lindim si spore bakteresh ne lageshtire. Nuk e di nese balta shqiptare eshte e favorshme, por sporet e shqiptareve te shperndare neper bote enderrojne mot te mire.
Ndoshta krahasimi me spermatozoidet eshte i tepruar. Ne nuk jemi pjellore. Ose me sakte fekondojme vetem barqe te huaja, nuk kemi kapacitet te riprodhojme shtetin tone. Kjo ka aresye, natyrisht.
Aresyeja eshte se rregulli dhe mosrregulli kerkon nje ekuiliber, qe shqiptaret e kane te spostuar nga mosrregulli. Demokracia u ka dhene lirine... Lirine qe te ulerasin budallenjte dhe te heshtin te mencurit. Eshte nje liri e cuditshme. Demokracia per shqiptaret perkthehet ne llomotitje, jo ne diskutim. Keshtu degjojme fjalime tragjike nga shume albaneze, nderkohe qe ruajne vezet e femrave si kllocka. Jetojme ne epoka gjithmone e me paradoksale. Dhe me paradoksalja eshte qe modernizmi solli paradoksalizem ne vend qe te sillte llogjike.
Nje teme interesante per tu lexuar.
Ne kemi probleme me administrimin e lirise, ne kemi nuk dime te perceptojme demokracine dhe te bejme shtet sepse nuk mund te bejme administrimin e lirise dhe ne nuk bejme administrim te lirise sepse nuk jemi krenar per veten tone, ne nuk jemi krenar per veten tone, per te qenit Shqiptar, sepse nuk dime historine. Nje Austriak apo nje Francez eshte krenar sepse ka kombesine qe ka sepse ka pasur figura historike, ka nje kulle Eifel apo nje Hark Triumfi. Ne nuk dime historine sepse nuk kemi pasur figura historike. Po cfare figurash historike kemi pasur? Ne historikisht kemi abuzuar me figurat historike.
Tema fillonte te greket, une per vete nuk besoj se greket e sotem jane pasardhes te heleneve te dikurshem, mjaft te shohesh paraqitjen e grekeve te sotem dhe te krahasosh ate me akilin e dikurshem bjond dhe flokeverdhe. Ashtu sic Greket nuk mund te jene pasardhes te heleneve, as une nuk besoj se ne Shqiptaret jemi pasardhes te Ilireve, apo kemi trasheguar nga ato virtytet dhe deshiren per tu zhvilluar. Mbase 500 vjet nen sundimin e Turqise dhe 400 vjet te Grekeve nen kete sundim na kane ndryshuar. Jo vetem si paraqitje sepse vetem nje fushate spastrimi bene Serbet ne Kosovo ne 1998 dhe kush e di sesa perdhumime apo lindje pati, jo me te rrije nje ushtri e huaj per 400 vjet ne nje vend, por ajo qe ndryshoi dhe realisht vjet eshte menyra e te menduarit. Eshte psikologjia e te menduarit.
E ka vene ndonjeri re se vendet e lindjes nuk zhvillohen, ose nuk i degjohet zeri nqs nuk ka diktature, apo forma te ngjashme te qeverisjes absolute apo te nje personi? Qe nga Egjipti i lashte, vendi i pare i organizimit te nje shteti nen nje person qe edhe mitizohet, per te kaluar me pas ne babiloni, tek perendoria otomane, tek BRSS dhe deri tek Kina e sotme, duke kaluar shume Sadam Hyseina, Staliner, mbreter Murate etj etj. Me ke jemi te ngjashem nga psikologjia masive ne Shqiptaret? Kush jane figurat tone historike? Skernderbeu qe mblodhi me force princerit nga gjithe Shqiperia dhe nje familje qe nuk e mblodhi dot, iku e i dha motren per grua? Ahmet Zogu qe zbarkoi me forca te huaja? Apo Enver Hoxha? (nuk them se dy te paret nuk bene per Shqiperine, madje bene mjaft, nuk dua te keqkuptohem ), por ajo c ka dua te tregoj eshte menyra e te menduarit dhe te vepruarit te liderve tane. Tradicionale dhe patriarkale. Ne rritemi ne familje patriarkale, per te dale tek femrat tona (mbase do ishte mire qe te kjo te ishte nje teme tjeter) ne rrisim femijet tane ne familje patriarkale, ku roli i mashkullit eshte deciziv, ku ai vendos se cfare zgjedhje do behet, sesi do behet dhe eshte normale qe ky do te jete imazhi i mashkullit ideal per ate femije femer ne koke, kete lloj mashkulli do kerkoje ne jete tipin e babait te saj qe nuk e pyet, nuk e merr parasysh se cfare mendon kjo e fundit, ate qe vendos, keshtu qe mos kerkoni nga femrat tona te ndihmojne me mendime apo te keshillojne.
Citim:
Po citoj ato që tha Fajtori
Si e shikoj une
Si zakonisht armiku i kombit del nje fuqi e huaj dhe ne mundohemi te luajme rolin e popullit te keqtrajtuar.
Citim:
Po citoj ato që tha Fajtori
Kam pershtypjen se parti "te plakura" shpikin zgjidhje ad hoc sa per te krijuar nje alternative ne prag zgjedhjesh. Me duket nje mashtrim.
Citim:
Po citoj ato që tha Fajtori
Te njohesh historine eshte dicka mes nevojes dhe fatkeqesise. Duhet per te kuptuar si kane ardhur shtetet dhe popujt ketu ku jane, por demton hapjen mendore te njeriut.
------------------------------------------------------
Po citoj ato që tha Elbasanlliu_2003
Ne kemi probleme me administrimin e lirise, ne kemi nuk dime te perceptojme demokracine dhe te bejme shtet sepse nuk mund te bejme administrimin e lirise
Ndryshimi i ndaj kultures dhe frikes duket ne nje fakt interesant. Ne blackout-in e vitit 76 ne New York (s'jam i sigurte per vitin) pati akte vandale dhe ddyqane te thyera. Ne blackout-in e vitit qe shkoi pati pak raste te tilla.
Une besoj tek kultura e nje populli dhe kjo duket ne shume detaje. Nuk besoj se populli eshte turme qe mbahet urte me friken ndaj ligjit.
Rilexohemi ne te ardhmen.
Duhet parë e patur parasysh si dhe sa funksionuan policia, ligji e Shteti gjatë "errësirës" së vitit të kaluar; përvojën e kishin dhe nuk i gjeti të papërgatitur ajo "errësirë".
Patjetër që kultura ekziston, por mendoj se është kulturë "e injektuar në gjak" brez pas brezi duke u bazuar tek respekti (frika) ndaj ligjit.
pershendes elbasanlliun, jymmin, perendia per mendimet e tyre me te qarta dhe me afer me te verteten ku nuk vura re ndonje EGOIZEM!
Kur lexova kete artikull mu kujtua menjehere tema e hapur nga Fajtori dhe per ta pasuruar ate vendosa te sjell kete artikull te Filip Cakulit
Maskarada presidenciale dhe ironia diplomatike
E Enjte, 28 Prill 2005
Nga Filip Cakuli
Perpara budallallekut jane te pafuqishme edhe perendite, thote nje shprehje e vjeter latine. Po ta perifrazojme sot, do te thonim se perpara politikaneve tane jane te pafuqishme te gjitha ligjet e shkruara dhe te pashkruara, eshte e pavlefshme edhe Kushtetuta, qe per boten jashte nesh perbeka ligjin themelor te shtetit.
Pa i'u skuqur faqja dhe pa i'u dridhur qerpiku, aktoret me te shquar, me sakte me te shqyer, te skenes politike shqiptare u vune dje ne rresht ne nje sallon te madh te presidences dhe nenshkruan nje marreveshje, qe pa frike mund te quhet dokumenti i turpit dhe i deshtimit te gjithe politikes, per te zbatuar kodin zgjedhor dhe mender kushtetuten. E them me dhimbje fjalen "mender" para ligjit themelor, por e tille eshte katandisur ai nga politika jone.
Pra, te qeshur dhe te gezuar, nen bekimin e bablokut president qe i shtyu nja dy ore me njerez perreth dhe nen buzeqeshjen ironike te trupit diplomatik te akredituar ne vendin tone vendosen qe te njohin ligjet tona dhe t'i zbatojne ato! Te huajt i duartrokiten dhe raportuan ne kancelarite e tyre se ajka e politikes shqiptare u mor vesh qe te respektoje ligjet e shtetit. Nuk e di c'kane thene andej kur kane lexuar keto raporte, por nje shprehje u ka shpetuar doemos; "Allah, allah, jane cmendur te gjithe ne Shqiperi, me soj e sorrollop".
Sikur te ndodhte kjo diku ne Angli apo ne France, qe Presidenti te therriste nje kryetar partie e t'i vinte perprara nje dokument per ta nenshkruar, dmth, qe firmos ketu se do te zbatosh Kushtetuten, jo vetem qe televizonet nuk do te vinin, por nje ekip mjekesor menjehere do te merrte nen kontroll edhe Presidentin edhe kryetarin e partise dhe patjeter do t'i pajiste me raport mediko-legal me diagnoze skizofrenie teper te rrezikshme.
- Pse kerkoni te divorcoheni?- e pyet gjykatesi burrin.
- Po t'ju a le tri dite gruan time, do ta kuptoni vete aresyen,- ia kthen burri.
Mjafton tri dite te rrije nje i huaj ne Shqiperi dhe i kupton mire shqiptaret, domethene udheheqesit tane. Ndaj nuk i'u bejne me pershtypje te huajve budallalleqet tona.
Tek ne jo vetem qe ndodhin, por i behet edhe buja si nje ngjarje e madhe, si nje dhurate praraelektorale qe na falen kreret tane te larte te politikes. Duke nenshkruar kete dokument, politkanet nenshkruan aktin e turpshem, i cili deshmon se tek ne nuk kane vlere ligjet dhe Kushtetuta, por vetem tavolinat e rrumbullakta partiake apo maskarada te tilla presidenciale. Keta birko qe tallen kaq hapur me shtetin ligjor, neser pas zgjedhjeve do te na drejtojne prape drejt ndertimit te shtetit ligjor dhe do te na mbushin mendjen se perpara ligjit jane te gjithe te barabarte. Ashtu eshte. Te gjithe do te jemi te barabarte, thjeshte vetem disa do te jene me te barabarte se te tjeret.
Sipas ketij stili neser do te na therrasin secilin nga qytetaret e republikes per te nenshkruar nje deklarate noteriale se do te njohim ligjet e ketij vendi dhe do t'i zbatojme ato. Edhe Kushtetuten do ta respektojme se gjynah edhe ajo e shkreta, s'te ka faj.
Po mire more zoterinj te nderuar dhe shoke te dashur a e dini qe ligji eshte i detyrueshem per t'u zbatuar nga te gjithe? Dhe ai qe nuk e zbaton denohet sipas ligjit? Ku ka ndodhur qe te thirret tjetri e t'i lutesh qe te zbatosh Kushtetuten dhe t'i kerkosh firmen per kete?
C'them dhe une! Ne nje vend qe mblidhen prijesit e fiseve e merren vesh qe per nje vrasje te pergjigjet vetem vrasesi dhe jo kusherinjte e tij apo krushqit dhe ne kete ceremoni eshte i pranishem dhe duartroket edhe shefi i policise, merret me mend se keshtu do te ndodhe edhe me prijesit e fiseve me te medha, partive. Kesaj here nuk eshte i pranishem shefi i policise por ambasadorja amerikane dhe perfaqesuesit e tjere te perendimit drejt te cilit kemi kohe qe jemi nisur dhe s'po arrijme dot. Dhe s'kemi per te arritur nese perendimi tallet ne kete fare feje me ne, duke na vene te firmosim se jemi dakort te zbatojme Kushtetuten. Pastaj do na vene te firmosim se duhet te hame 3 vakte ne dite dhe se qe te lindesh femije, duhet nje burre dhe nje grua. Dhe shkulet se qeshuri Europa plake. Tamam si me fiset indiane qe kur u cuan ushqime me avion dhe indianet pane nje njeri ne aeroport te tundte dy shkopinj ne ajer per te drejtuar uljen e aeroplanit, menduan se amerikanet po i benin me shenje Zotit lart, per te zbritur ushqime. Dhe tani sa here qe nuk kane c'te hane, nxjerrin dy veta me shkopinj ne dore qe i tundin ne ajer duke i'u lutur Zotit te dergoje prape ushqime.
"O Rome fatlume qe ke lindur te me kesh Konsull",- thoshte nja dy mije e ca vjet me pare Ciceroni. O Shqiperi e mjere qe ke lindur te kesh te tille princer.
Diku nga mesi i Prillit
Sot lajmet informuan mbi kapjen e 150 kg heroine nga policia italiane. Eshte sekuestruar nje anije dhe jane arrestuar 11 shqiptare qe kishin krijuar nje rrjet te madh droge. Cdo gje ne rregull persa i perket lajmit. Ajo qe me ben pershtypje eshte menyra si jepen gjithmone keto lajme. Asnje televizion nuk alarmohet nga gjera te tilla. Lajmi jepet kalimthi sikur te prekte tangent jeten e perditshme dhe kalohet tek lajmi tjeter. Shqiptaret nuk ndjejne asnje faj per krimet e bashkekombesave. Televizionet nuk i japin rendesi dhe qytetaret ndihen larg pergjegjesise. Ndoshta nuk e kuptojne problemin madhor qe fshihet brenda ketyre lajmeve, por cirren kur ndonje grek apo anglez identifikon shqiptaret me krimin. Toleranca ndaj krimit qe mbizoteron ne Shqiperi perkthehet ne mungese kulture ne ambjentet perendimore dhe keshtu lind racizmi ndaj shqiptareve. Por kete efekt nuk e llogarisin mediat shqitpare.
Te gjesh nje shtepi ne Itali eshte shume here me e veshtire nese ke damken “Shqiptar”. Per kete e kane fajin jo vetem kriminelet qe rrojne ne saje te droges dhe vrasjeve, por edhe ju qe kriminelet i lindni dhe i rrisni nen justifikimet e problemeve ekonomike. Prandaj ju, shqiptare, meritoni krejtesisht damken qe ju ka vene perendimi. Ju do te vazhdoni te jeni qytetare te kategorise se dyte derisa te mos kuptoni demin qe i sillni kombit me kriminelet qe shperndani neper bote. Ju, nena kriminelesh, pranojeni qe keni rritur kriminele. Mos u orvatni avokateve qe ti nxirrni bijte tuaj kriminele nga burgu. Nxirreni moralin nga ligjet dhe futeni thelle ne ate tru oportunist. Ju vellezer kriminelesh, pranoni te hani buke thate per hir te ndershmerise. Mjaft dolet rrugeve me makina cabriolèt per te shijuar parate e krimit. Ndersa ju, gra kriminelesh, mjaft vute kujen kur ju arrestojne burrin. Ulni koken dhe vuani sepse ky eshte cmimi qe duhet te paguani per ushqimet e ngrena deri dje. Dhe mjaft i qethet ata femije si alabake ne miniature, me floke me bishta dhe qafe te trashe.
Dikur Sali Berisha justifikonte teseren e PPSH-se me termin “bashkevuajtes dhe bashkefajtore”. Nuk e di sa mund te pershtatet termi “bashke-kriminel”, por di qe ky koncept kalon ne mendjet e qytetareve perendimore teksa refuzojne te me japin shtepine me qera. Ja pse une shqetesohem kur bashkekombasit e mi kapen me droge, ndersa ju vazhdoni te ndiqni lajmet me indiferentizem.
fakti qe degjohen lajme te tilla per kapje te bashkeatdhetareve tane, nuk duhet te coje ne reagime te teperta per te dale ne konluzione ekstreme qe jemi popull kriminelesh e qe pjellim kriminele.tek e fundit behet thjesht fjale per nje lajm te rendomte te kronikes se perditshme,pavaresisht se ka me shume emfazi kur behet fjale per shqiptare,sepse ne syte e perendimorit paragjykohet apriori vetem nga fjala "shqiptar".flas per prendimor te mirefillte,se po te flasim per italianet, nuk jane aq "open minded" sa te mesohen se njeriu nuk eshte senegalez,marokin,albanez,...extrakomunitar...(qe rrine ketej me vite dhe akoma me permeson e bekuar...per te mos folur per studentet..eshte nje kapitull me vete)
jam per teorine qe cdo popull,cdo vend ka ate perqindje kriminelesh,qe e pranojme se per numrin e popullsise tone,eshte cik relativisht i madh.pranohet gjithashtu qe kjo pjese e "mire" ka bere lloj e soj bemash ne cdo cep te Europes krahehapur,dhe ka lene gjurme "no comment",qe secili nga ne i di mjaft mire.
por,personalisht me duket i tepert perkufizimi "popull kriminel".po te verehet mire,ne cdo cep te jashte-Shqiperise,per cdo 14 kriminele qe "na nxijne" faqen e na bejne te ulim koken;-ka 14.000 (mos them me shume) shqiptare te tjere qe rropaten nga mengjesi deri ne darke per "te jetuar",kamioniste,muratore,lavapjate, etj,etj.-ku nje pjese e mire e ketyre punetoreve te ndershem (qe punojne per te lare qerane e bukur",jane ish mesues,pedagoge e inxhiniere qe ushtronin ne shqiperi.e sidoqofte,u pershtaten dhe vazhdojne te pershtaten ne menyre te qete e "pa fjale",ne nje fare menyre po asimilojne ate sens komunitar,aq te domosdoshem per ate "pjesen tjeter te medaljes"
Dhe pastaj,vijme ne,"filizat e rinj te kombit",studentet,-ose ndryshe "truri i kombit" qe lexuar neper gazeta e forume thuhet se jemi me mijera neper europe.( e me gjere).nuk dua te zgjatem shume per "jeten" dhe "kushtet" e studenteve ketej (sidomos ne Itali),e megjithate po vihet re nje adaptim admirues mes vendasve,per te mos folur per rezultatet mjaft te mira qe tregojne ne universitetet europiane ku nje numer i konsiderueshem po diplomohen me sukses.
eshte i admirueshem gjithashtu nje lloj patriotizmi genuin qe shfaqet nga grupe studentesh ne shume qytete ne formen e shoqatave kulturore ku organizojne aktivitete te tilla si:- "takime me personalitete shqiptare",-"dita e librit shqiptar",-"projektim filmash shqiptare",-"ekspozita me fotografi nga Shqiperia",-"festa e pavaresise",etj,etj.si dhe bashkepunime me autoritet bashkiake vendase e qendrat universitare-kulturore.
Nuk jemi kaq kriminele,pra!!!
dhe ceshtja tjeter qe kerkon mjaft kohe e hapesire per ta trajtuar eshte "mundesia" dhe "oportunietet" qe "na ofron" perendimi (sidomos italia me sensin komunitar" pjeses qe mbaron studimet ketej!.
per mendimin tim,nuk jane ato 14 shqiptare,qe na kane faj per lodhjet tona ne perditshmerine e ketejme.,dhe qe s'gjejme dot shtepi me qera. si ne trajtohen dhe te huajt (qe nuk jane komunitare,kuptohet).ndoshta jemi thjesht te tepert ne nje vend,qe s'eshte yni.,dhe natyra e njeriut eshte gjithandej pak a shume njesoj:secili mendon "kjo eshte shtepia ime,prandaj je mysafir".si rrjedhim na duhet perhere "te pershtatemi" vetem ne.
Shtojce per sonjen:
Nuk mjafton te permenden libra dhe aktivitete kulturore per te treguar se jemi popull i ndershem. Nuk mjafton as te mburremi me Eliza Dushkun apo Nene Terezen. Keto jane evente sporadike qe ndodhin jashte Shqiperise dhe nuk tregojne gje pervecse faktit se shqiptaret nuk jetojne dot brenda vendit te tyre.
Per te vleresuar kulturen e nje populli duhet pare aftesia e tij per te krijuar shtet dhe institucione brenda vendit. Te flitet nga Italia apo Amerika me dashuri per kulturen shqiptare eshte kollaj, por pse nuk tregohemi pak me objektive dhe zbresim nga retorikat nacionaliste. Me ka rastisur te shkoj shpesh ne Shqiperi kohet e fundit dhe mund te them me plot gojen se shqiptaret qe banojne ne Shqiperi jane tolerante ne kulm ndaj krimit. Drejtoret e ministrive pushohen nga puna per korrupsion dhe tani i gjen neper parti (si ajo e Metes psh). Kjo vjen sepse ne Shqiperi krimet anashkalohen shpesh ne emer te nje varferie utopike. Te korruptuarit nuk futen ne burg por vetem "pushohen nga puna". Ne fakt eshte mendim i shume njerezve qe tashme korrupsioni eshte bere menyre jetese. Prandaj nese do zbatoheshin ligjet do hynin brenda shume mesues, doktore, intelektuale dhe police apo ministra. Nuk ka njeri ne Shqiperi te mos jete bere pjese e nje krimi apo te mos kete ne familje nje kriminel. Jane me qindra mijera njerezit qe kane korruptuar se paku nje polic dhe jane me mijera policet qe korruptohen me pak para. Te mos llogarisimin punet e tenderave qe ndahen neper kafene.
Te gjitha keto me cojne ne perfundimin se shqiptaret e duan jeten e qete dhe korrekte, prandaj adhurojne te ikin ne perendim ku ndertojne jeten dhe ndonjehere shkelqejne. Por shqiptaret nuk kane kapacitet te krijojne shtetin e duhur qe te perballojne zhvillimet boterore. Rasti me i fundit eshte ai i zgjedhjeve te Korrikut. Ndoshta shume nga ju nuk e shikojne fushaten elektorale qe po zhvillohet ne Shqiperi, por une e kam ndjekur per nje fare kohe. E pra keto zgjedhje jane me te shemtuarat qe kam pare. Nevojes per ndryshim i pergjigjen po ata politikane te vjeteruar dhe me shume sesa alternativa politike jane krijuar sisteme per te marre ose mbajtur pushtetin. Administrata shteterore punon me ankth ne pritje te zgjedhjeve sepse kane friken e madhe se nese fiton Berisha do i pushojne nga puna. Ne fund te fundit eshte normale qe do pushohen nga puna perderisa jane vene shpeshhere me miqesira nga administrata e Nanos. Nderkohe parlamentit i jane sulur te gjithe si ujq per te marre ndonje post. Po hyjne ne politike biznesmene dhe shoqata biznesi, por keto do t'i shtjelloj me vone.
Koncepti i krimit nuk kufizohet vetem tek vrasja. Kush mendon keshtu do te thote se nuk ka kuptuar civilizimin boteror. Jo me larg se dje lajmet italiane cilesuan "krim" shitjen e CD-ve te kopjuar. Sigurisht qe eshte nje cilesim perifikerik ne listen e krimeve qe mund te kryhen sot, por kjo sherben per te kuptuar se nga pervetesimi i kultures antikriminale bota perendimore po ecen para. Nga pervetesimi i respektit per tjetrin evitohen krimet, qofte dhe me te voglat si per shembull mos ndezja e sinjalit te makines, por keto koncepte nuk duket se kane hyre ne mentalitetin shqiptar. Krim eshte edhe te degjenerosh gjuhen amtare sic bejne televizionet apo politikanet shqiptare, por as kete nuk e kuptojne.
Mund te justifikohet mentaliteti kriminal shqiptar me faktin se shoqeria eshte heterogjene dhe ka diferenca sociale qe e bejne te veshtire pervetesimin e nje kulture komunitare, por mbetet fakti se shqiptaret kane nje mentalitet kriminal ne vendin e tyre. Natyrisht qe eshte pergjithesim i guxuar, por keto jane perjetimet qe kam patur ne Shqiperi.
Kodi i nderit
Seksi im mbetet i fryre idiotesisht; kembengul qe bota ndjek llogjiken e tij dhe jo llogjiken time prej psikopati...
Tirana ngjan sot me nje qytet eksperimental. Nje qytet vrime qe do te sherbeje si dalje mbi toke, mbi varferine. Dhe prandaj ne ate vrime jane turrur te gjithe te dalin te paret mbi toke, te shikojne dritet e diellit pas hapjes se kapakut. Tashme punohet prej 15 vjetesh dhe shumica e shqiptareve thone se per Shqiperine do te benin gjithcka, megjithese ajo nuk kerkon ndonje te madhe prej nesh, perveç mirekuptimit. Teksa vizitoj pjeset e trupit dhe vrimen e Shqiperise shikoj grumbuj plehrash ne plazh. Dhe kjo me revolton. Ndermend sjell njerezit qe i kane hedhur dhe me vjen te shkruaj nje tabele te madhe: "Derra te ndyre, mos hidhni mbeturina sepse ndotni jeten tuaj". Por kete se bej dot. Pastaj takoj tim ate, i cili duhet te deshmoje ne nje proces gjyqesor, por nuk ka deshire ta beje sepse frikesohet nga politika. Ne Shqiperi mjafton qe mbiemri i dikujt te perkoje me ndonje personazh te krimit dhe gazetaret e mediave politike mund te bejne artikull sikur Filani ndihmon ne gjyq Fistekun. E atehere me vjen tu dergoj partive dhe gazetave perkatese nje email: "Zagare te Berishes dhe PD-se apo te Nanos dhe PS-se, mjaft shkaterruat shtetin me sjelljet tuaja oportuniste. Keni kaq vjet qe lepini ***** dhe krijoni fantazma qe te frikesoni njerezit, keni kaq vjet qe pergojoni njerez te pafajshem. Nuk e kuptoni se jeni kriminelet me te rafinuar te kombit shqiptar? Dhe ju intelektuale te pavarur, mjaft u shtiret neper televizione sikur nuk merreni me parti dhe pastaj kantidoni me partite e medha. Jam i lodhur me refrenin tuaj idiotesk se po kantidoni nen siglen e asaj partie sa per te patur mbeshtetje. Nuk e kuptoni qe po mbani gjalle kurvat plake te epokes se komunizmit: PD-ne dhe PS-ne?"
Marr makinen dhe dal rrugeve. Ketu acarohem nga mos-respekti i shofereve. Njerit i flas ashper, por me pergjigjet nervoz: "Une eci si te dua". Keshtu me vjen ne mend nje shok qe jeton ne kete pus, i cili thote se "ne Shqiperi duhet te besh tre vrasje gjate dites qe te bjere shpirti rehat e te flesh i qete ne darke". Natyrisht qe ai se ka provuar si eshte te te bjere shpirti rehat, as une se kam provuar. Keshtu qe vazhdoj te eci rruges dhe kuptoj se rrethohem nga kafshe te llojeve te ndryshme. Kafshe trafiku, qe te presin rrugen dhe te perplasin; kafshe rruge, qe vjedhin kapaket e pusetave pa menduar se do shkaterrojne makina dhe jete njerezish; kafshe lokalesh, qe shkojne neper lokalet e bregdetit me ndonje dashnore dhe i flasin kamarierit me ton fyes; derra plazhi, qe hane, lahen, qeshin dhe dhjesin ne te njejtin vend; zagare politike, qe popullojne redaksite e gazetave apo zyrat e kryetareve; majmune gjuhesore, qe kopjojne fjalet e huaja dhe i perdorin per tu dukur me "trendy"; lepuj biznesmene, qe jane gati te mohojne edhe ekzistencen e tyre per te kapur tenderin e fundit; etj etj.
Pastaj...
Hap televizorin dhe degjoj si hapen 3 parti brenda 7 diteve. Njera arrin te dale nga ambjentet fetare dhe kryetari i saj guxon te thote se "myslimanet duhet te mbrojne interesat e tyre ne parlament". Si kunderpergjigje edhe shoqata e Agro-Biznesit hap parti. Thirrjen e OSBE-se per mos perzjerjen e biznesit ne politike kryetari i kesaj shoqate e hedh poshte me pretendimin se biznesi i tij duhet te perfaqsohet ne parlament. Nuk ka rendesi se cfare ka eksperimentuar perendimi me pare, nuk ka rendesi "konflikti i interesave". Nuk ka rendesi as si funksionon demokracia. Agro-biznesit nuk i intereson kjo. Rendesi ka qe cdo parti zorraxhinjsh ti afrohet sa me shume pushtetit. Me cdo kusht. Qofte edhe me nje deputet te vetem, qofte edhe me asnje. Nga vrima e Tiranes duan te kalojne te gjitha kafshet e spektrit zoologjik. Myslimane, greke, biznesmene, komuniste, politikane, komshinj, tenore, blektore, barinj, qafire etj.
Keto kafshe shkojne neper emisione dhe nuk pyesin perse jane ftuar, por shpalosin fjalimet e tyre si makina te programuara. Spikeret luftojne qe te bejne emisione mbi nje tematike te caktuar, por kafshet qe merren me politike nuk duan.
E keshtu na duhet te paguajme cdo dite haraçin e kesaj mbijetese (Fatos Kongoli).
Dikur pranonim te kalonim ne tranzicion, te pershkonim nje faze prej fetusi qe do te pillte nje qenie autonome shqiptare. Ceshtja eshte se gjendja prej fetusi nuk mund te vazhdoje pambarimisht. Fetusi njerezor ka nje jetegjatesi e shumta nente muaj. Me pas duhet te gjeje nje zgjidhje. Dhe ja zgjidhja qe gjeten shqiptaret: te sulen drejt parlamentit me parti dhe programe. Cdo personazh ka hapur partine e vet. Mjafon te zgjedhesh skllav i kujt personazhi deshiron te behesh. Ose me sakte, cila rruge te con drejt imunitetit parlamentar me kollaj (mund dhe te hapesh parti tenden). Dhe pervec imunitetit pushteti jep edhe "sex-appeal". Mesa duket po qendrove larg politikes mbetesh pa pushtet dhe nje mashkull pa pushtet, edhe sikur seksi i tij t'i tejkaloje permasat optimale, ne kuptim te gjatesise, sasise dhe cilesise se spermes, nuk eshte ne gjendje te ngope ca orekse te tjera te femres, qe duket qenkan me te fuqishme se orekset seksuale.
Ndermend me vijne vargjet e nje kenge te grupit Mister:
Behen gati luget
Garuzhdet behen gati
Rripat te lirohen
Qe barqet te mos plasin
Rrofte buka, rrofte supa
Rrofte kazani dhe tigani
Hani njerez, hani hani.
Miqte e mi.
Ne ate vrime qe quhet Tirane per here te pare eksperimentohen lirite seksuale, tradhetite dhe zhveshjet. Por kam frike se epshet dhe lirite e verteta mbulohen nga nje mode e ftohte tradhetish pa llogjike. Mos valle Tirana eshte thjesht nje qytet i rremujshem qe ofron mjegullen e duhur per te shfryre babezite seksuale? Mos valle njerezit nuk i kryejne tradhetite se kane nje mentalitet te hapur, por sepse thjesht i jepet mundesia per here te pare te jene te lire ne veprime? Kjo pyetje do nje pergjigje qe une se jap dot tani per tani.
Dje takova nje shok. E pyeta si shkonte shitja e librit qe kishte perkthyer. Ishte libri i dyte qe perkthente nga i njejti autor, por shitjet s'kishin ecur si me te parin. Kam nje ide pse nuk ka ecur mire libri i dyte, me tha. Titulli kryesor ka nje nentitull poshte: "Seks, pasion, fantazi". Ka shume adoleshente qe do kishin probleme nese prindet shikonin se po lexon nje liber me ate nentitull. Spjegimi ishte i befasishem dhe krejt i mundur. Keshtu kuptoj se lirite e deklaruara fshehin pas sketerrat seksuale qe vazhdojne te mbeten tabu. Prinderit vazhdojne te lejojne femijet e lire vetem nese seksit i thuhet "fejese".
Dhe se fundi, nga nje liber i Fatos Kongolit me terhoqi vemendjen edhe nje kuriozitet. Nder dyqind parimet e kodit te nderit te nje mafiozi, te parin rendiste: mos ju drejto kurre me ju askujt. Dhe te dytin: mos i kerko falje kurre, askujt. Me duhet te them se kultura shqiptare mund t'i zbatoje keto parime pa shume veshtiresi...
Lexohemi neser
Hahaha Fajtori. Perfytyroj sikur te ishe gjerman gjate LIIB me keto ide nuk do lije ruset t`i shanin gjermanet se do u punoje qindin .
E di ku qendron gabimi yt? Ti i sheh gjerat ne prizem te ngushte. Sheh ata "trimoshet" qe mbajne 3 pistoleta ne brez, qe vrasin shqiptaret e tjere, dhe qe nxjerrin edhe kusherirat e tyre ne rruge. Keta jane thjesht "mbeturinat" e kombit. Mos valle nuk ka te tille ne Itali???? (Sicilia eshte djepi i Mafias) , mos valle nuk ka te tille ne Gjermani, France, Amerike apo Kine dhe Japoni? E ke gabim kur thua qe "nenat rriten kriminele". Kriminelet i beri Koha jo Nena. Ne cdo vend ekzistojne funderrina te tilla qe bejne krime shume me te tmerrshme. Pse thashe qe i beri Koha? Mos valle ne jemi me kriminela se baballaret tane? Mos valle ne jemi me kriminela se gjermanet? ASPAK. Kriminelet shqiptare duken me te keqinj se gjermanet sepse jane klan i ri. Dhe cdo klan i ri qe te fitoje nje emer ne rethin e kriminelave duhet te beje masakra te medha. E dyta eshte edhe arsyeja qe gazetaret vdesin qe te zbulojne "nje rrjet te ri te shqiptareve" sepse te flasesh per rrjete italiane, greke apo gjermane eshte mese e zakonshme kurse shqiptaret jane akoma "zbulim i ri". Gjithashtu ndikim te madh ka edhe gjendja EKONOMIKE. Nje person qe ka nje pune, qe siguron te ardhurat per familjen e tij, qe siguron shkollimin per femijet e tij nuk ka pse te behet kriminel. Perkundrazi, nje person me probleme ekonomike qe nuk siguron dot as kushtet me minimale te jeteses ai ka shume gjasa qe te behet nje kriminel. Gjithashtu faj ka edhe vet Perendimi me propaganden e tij qe ne Perendim i gjen te gjitha gati pa u lodhur mjafton t`i kerkosh, dhe nuk ka as halle dhe as probleme. Prandaj edhe shqiptaret kur iken ne Itali, Greqi apo Amerike prisnin qe "vellezerit" perendimore t`i prisnin krahehapur dhe t`u jepnin pune te zgedhura, rroga te majme dhe privilegje te medhe dhe "liri absolute". Duam apo s`duam kjo ishte propaganda. Dhe eshte normale qe ne kushtet ku ishte Shqiperia ne `90 dhe ne mungese totale informacioni shqiptaret do reagonin ashtu. Sepse nga filmat "uestern" dhe filmat "me parajsen amerikane" shqiptaret "ligjin" e quanin "diktature" dhe "lirine e ngaterronin me "anarkine".
Pra eshte nje sere faktoresh te lidhur me njeri-tjetrin, prandaj te thashe qe kjo duhet pare ne nje prizem me te gjere. Fajtori, miqesisht po te them qe "ngaqe po digjesh nga qulli po i fryn edhe kosit" Ngaqe me perpara behej propaganda qe "shqiptaret jane me te miret ne gjithshka" kurse tani realiteti doli ndryshe dhe ti kalon ne ekstrem dhe thua (pak a shume) "shqiptaret jane me te keq se te gjithe" (ose te pakten me keq se italianet apo amerikanet). E ke gabim. Shqiptaret jane NJEREZ. NJEREZIT jane njesoj me te metat dhe te mirat e tyre. I vetmi ndryshim midis popujve jane KARAKTERISTIKAT. Nje gjerman puro eshte si nje "makineri" , i sakte i prere dhe korrekt si nje ore zviceriane. Nje shqiptar ka karakteristikat e tij, nje francez ka karakteristikat e tij. Secili komb ka te metat e tij "kombetare" ka edhe "cilesite" e tij kombetare. Por asnje komb nuk mund te thote qe "ai komb eshte komb kriminelesh kurse ne jemi komb gjenish". Vetem Hitleri e propogandoi kete dhe i pame pasojet. 60 milione te vdekur dhe po kaq te plagosur.
Pershendetje.
p.s Persa i perket Tiranes apo Shqiperise keto probleme dihen, se i kane patur edhe vende te tjera para nesh dhe do i kene edhe vende te tjera pas nesh. Mentaliteti eshte gjeja me e veshtire per t`u permbysur. Nuk eshte nje monument ne mes te Tiranes qe t`i hedhin litarin dhe shpetuam
Jimmy, mendoj se relativizmi yt eshte shembull i mentalitetit tolerant ndaj krimit.
Te shikojme gjerat me qarte. Ekziston nje game e madhe gjerash qe mund te quhen krime, por eshte shteti dhe komuniteti qe vendos cfare te demigroje si krim e cfare jo. Per shembull amerikanet jane strikt per pirjen e alkoleve para se ti japesh makines. E konsiderojne krim te rende dhe te rrezikshem. Nderkohe qe ne Itali nuk eshte kaq tragjike te pish dy birra te shtunen ne darke. Si ky rast ka te tjere qe bejne te kuptosh qe ligjet dhe zbatimi i tyre ndryshojne nga shteti ne shtet, nga kultura ne kulture. Ajo qe mund te zgjedhe nje popull eshte ku do qendroje ne kete game ligjesh dhe zbatimi. Une thashe me lart se shqiptaret kane vendosur qe te quajne krime vetem vrasjet e thjeshta dhe justifikojne shumicen e abuzimeve te tjera (duke filluar qe nga sinjali i makines dhe deri tek tenderi apo droga) me problemet ekonomike. Ketu qendron mentaliteti kriminal shqiptar.
E lexova gjithashtu me vemndje llogjiken tende. Eshte spjeguese dhe justifikuese, por jo autokritike. Mua nuk me intereson cfare problemesh kane shqiptaret qe behen kriminele. Mjafton qe shqiperia mos behet cerdhe kriminelesh qe shperndan mafioze neper bote. Kjo arrihet vetem kur Shqiperia te jete shtet ligjor dhe jo shtet qe fsheh krimet e veta pas problemeve ekonomike.
Se fundi, ke te drejte, perendimi ka nje fare faji por nuk qendron aty ku thua ti. Po e spjegoj me qarte. Sic ka nje game krimesh ka edhe nje game ndeshkimesh. Kur dikush vjedh nje molle mund te gjobitet, burgoset ose ti pritet dora. Zgjedhja eshte relative dhe varet nga nevojat e popullit. Fajet e perendimit qendrojne tek detyrimet qe i vene Shqiperise ne zbatimin e disa te drejtave te njeriut ne menyre utopike. Ne Shqiperi eshte i domosdoshem denimi me vdekje qe te krijohet nje fare rregulli dhe te prishet llogaria e gjakmarrjeve ne veri. Cdo shtet perendimor e ka perdorur ne kohera te ndryshme ndersa SHBA vazhdon ta perdore. Pra nuk ka pse te detyroje Shqiperine Evropa ose ndonje politikan nga kolltuku i tij i rehatshem perendimor. Nje shtet i di vete nevojat e veta dhe nuk ka pse te zbatohen ligjet qe zbatohen ne Rome apo Paris. Nuk mund te krahasohen kushtet e zhvilluara te policise dhe gjykatave perendimore me policine dhe gjykatat shqiptare. Pikerisht ketu qendron aresyeja e fajit perendimor. Ne nje fare menyre krimin e prodhon vete Evropa qe detyron Shqiperine te zbatoje rregullat e papershtashme te saj.
P.s. Mentaliteti fillon te ndryshoje kur dikush hap syte per te pare se jeton mes krimit, jo kur justifikohet cdo hap dhe i hidhet faji te tjereve.
sikur po kalohet ne paranoje tani ???
si me pas qene Sala qe sheh krimin dhe kriminelet gjithandej. bohh
KONSTATIMI,hapje horizontesh,apo prirje provincialesh
Bij shqiptare te shekullit 21,ju europiane te kulluar larg ndotjes e prapambetjes famekeqe shqiptare,ju moraliste te nderuar te kombit tone modest i cili ju perulet e ju nderon,ju intelektuale largpames e vizionare,ndertues strategjish e perspektivash zhvillimi,ju konstatues te denje qe hapni horizontet e mjerimit,ju njerez qe konstatoni,konstatoni,konstatoni...e na jepni shpresen e te jetuarit,qofshi te nderuar ne jete te jeteve...
Kjo eshte klithma e nje njeriu te perbuzur,kjo eshte klithma ime,klithma shqiptare qe kumbon,qe bucet,kjo eshte klithma e Faik Konices,kjo eshte klithma e Fan Nolit,e ate Gjergj Fishtes,ajo e Naim Frasherit,Sami Frasherit,Gjergj Kastriot Skenderbeut apo e shume e shume te tjereve qe e ndjene perbuzjen,vetem se ajo klithme e atehershme permbante shprese,kjo e imja sot zhytet thelle ne kanale te erreta e puthet qorrazi me vetmine,sepse sot ndihem i perbuzur,e kjo nga vete qytetaret e mi,kjo eshte klithma e pashprese qe perplaset papushim ne vesh te shurdher,ne veshet tuaj o konstatues te perjetshem,o udherrefyes te shpreses qe dini te rivillni konstatimet e te hidhures,per te na i servirur ne pjata argjendi si shenje aristokracie apo viriliteti intelektual.Jeni pikerisht ju o konstatues vrimash,halesh,konstatues kriminelesh,ndotjesh,ju o abuzues konstatimesh qe prekni nena kriminelesh,bij kriminelesh,gra kriminelesh,qe e peshtyni buken e piset per te shkuar ne veteflijim,pavaresisht se buka eshte buke,nuk ka se si te jete e piset,jeni ju o delirante konstatues qe e konsideroni kombin te pavlere dhe hedhurine te shemtuar,jeni ju o naive konstatimesh qe plaget sociale te nje kombi i konsideroni si mentalitete kriminele,ju qe thoni se arsyet nuk kane rendesi,rendesi ka qe te mos kete krim,respekte o konstatues vigjilente te mjerimit shqiptar,ju perulem...
Une sot kam frike...Jo nga ato nena kriminelesh qe perpiqen te shpetojne bijte e tyre,si lufte ekzistenciale e nenes per te mbrojtur pjellen e saj,si fuqi e mbinatyrshme e vjeter sa vete jeta qe shfaqet ne caste krize te nje nene,fuqi kjo qe eshte e pavarur nga cfaredolloj fenomeni social,psikopatik apo si te doni ju,jo nga ato gra qe vene kujen per humbjen e nje te dashuri te tyre,qofte ky kriminel apo moralist,jo nga shofere te zhytur thelle ne problemet e se perditshmes e mos respektues rregullash apo semaforesh,jo nga ata qe hedhin plehra neper plazhe si kufizim kulturor i shkaktuar nga mjerimi i te qenit injorant,jo nga ju o njerez qe keni tabu seksuale,sepse e tille qe koha jone e mufatur komuniste,nuk kam frike nga ju qe vidhni pusetat naivisht per te blere buken e se nesermes,une kam frike nga ju o konstatues te zdhervjellet metaforike,qe e konsideroni prozen si mundesi te kristalte per te shprehur aq fuqimisht mjerimin shqiptar,mjerimin tone,nga ju o poete,apo prozatues qe hapni barkun per te na shpelare me mbeturinat e gelltitura gjate dites,nga ju o te vecantet kundrues te realitetit qe cekesia ju ben te konstatoni,si mundesi e vetme e shprehjes se kultivimit qe ju karakterizon,ju dini mjaft mire te konstatoni,vetem te konstatoni...
Sot kam dhimbje te forta koke...Me servirin si nje skllav apo ushtar pa kembe,te rejat e shumeperseritura te nje realiteti,me thone qe ketu morri fund,e me siguri qe ka marre fund,mi keni prere kembet me konstatimet tuaja te perjetshme,jam nje ushtar pa kembe i levizjes se kombit tim,jam nje skllav qe nuk mund te reagoj nga asfiksimi dhe peshtjellimi qe me krijon konstatimi i shumeperseritur,te cilin jam i detyruar ta gelltis ne doza te medha helmi,si pjese e jashteshqitjes suaj o prozatore.Si pjese e delirit tuaj pjellor,qe hapet si semundje ngjitese ne ate vrime ku une kam lindur qe mban emrin Shqiperi,ne ate hale ku kam lindur qe e ka emrin Tirane,qytet e vend qe ndihen te shushatur,sepse konstatuesit e mjerimit i ofendojne dhe i peshtyne si mbeturina pa vlera.Sot vend e komb ndihen keq,une bashke me ta,qofsha pjella me e shemtuar apo ndyresira me e neveritur,ndihemi keq se shpresa papritmas u verbua dhe ka filluar qorrollepset gropave te gazit helmues qe kaq bujarisht na ofrohen nga ju o konstatues,gaz helmues ky i perzjere edhe me mendime mbytese te cilat te cojne drejt skizofrenise,mendime keto te lindura kopilisht nga e nderuara arsye e semure qe ju cekesisht por dhe mendjemadhesisht e perqafoni o intelektuale prozatore,them e nderuar arsye sepse vetem e nderuar mund te jete,fatkeqesisht ajo sot semuret,nga drita e paket qe hyn ne syte e ketyre perendimoreve klasike shqiptare,te cilet driten europiane e shperbejne ne molekula per ta trajtuar si duan vete,e ne kete rast arsyeja semuret,fatkeqesisht...
Une jam bir i nje kombi dhe mbajtes i nje kombesie qe me identifikon,per te mos me lejuar te zhdukem si lakuriqet e nates me te ndjere driten,skutave te erreta.Per kete i jam mirenjohes dhe e nderoj.Une jam nje nga te shumtet pasardhes qe ngriten lart vlerat e ketij kombi,jam pasardhes i nene Terezes,Gjon Buzukut,Sejfulla Maleshoves,Petro Nini Luarasit,Dhaskal Todrit,i ketyre dritepercjellesve qe ju o intelektuale shumefish ndricuar guxoni t'i hidhni dhé duke i quajtur sporadike.Une jam pjelle e shemtuar peshtyre pambarimisht nga konstatime provincialesh,qe me kufizojne cdo liri,pervec asaj te te menduarit,reflektuarit,analizuarit.Une bashke me te gjithe ata qe e konsiderojne veten pasardhes te disa vlerave,te nje ideali do perpiqem qe te nxjerr nga jashteqitja qe keni zhytur ju intelektuale te ndricuar ALTERNATIVEN,ZGJIDHJEN,REFLEKTIMIN,DISKUTIMIN.Do perpiqem qe t'ia pastroj kete jashteqitje me te cilen i mbuloni dhe i zbukuroni perdite dhe nuk do te me vije ndot qe t'i puth,si te mira qe i privohet meskinisht ketij kombi,pikerisht nga ju o konstatues.Vecanerisht keto reflektime apo analiza qe duhet te nxirrnin krye si shpjegues fenomenesh negative,si shtytes te progresit e perqafues diskutimesh te verteta intelektuale apo rrugezgjidhjesh,fshihen prapa arsyes se semure te konstatuesve,te cilet e servirin konstatimin qe po qelbet ere,se bashku me qindra gazeta apo media ne korniza te mendafshta,e kenaqen me shprehjen e mjere te nje idioti fatkeq qe duke i pare ne drite te syrit thote "Le te rrojne konstatuesit pa shpresa vaj medet,kemi kohe qe e kemi qare".Kjo eshte pra klithma ime,qofsha kafshe,derr,apo felliqesire,kjo eshte klithma e nje njeriu qe do te gjeje arsyen e shendoshe te cdo intelektual,si percues te kultures se nje kombi apo si ndryshues mentalitetesh te hidhura te nje pjese te popullsise,te rrenjosura keto te fundit nga fatkeqesia e te qenit i pervuajtur.Une do perpiqem te flas dhe me ju o prozatore driteshkurter sepse ju kam bashkekombas dhe ju dua,e shoh bashkepunimin si te vetmen mundesi progresi midis shqiptareve,do i fal te gjitha,vetem qytetet mos i konsideroni me vrima,sepse aty lindem e u rritem,kombin mos e konsideroni kriminel e tolerant ndaj krimit se po e lendojme shume,aq sa klithmat degjohen deri ketu tek une,aq sa semurem e filloj te uleras gjithashtu,kesaj rradhe jo me i perbuzur apo i perulur,por si mundesi e fundit per te cliruar shpresen e burgosur...............
Me ne fund nje reagim i dukshem.
Me behet qejfi qe copeza shprese kane mbetur akoma ne zemren e burgosur te nje shqiptari qe jeton ne Paris, por perceptimet dhe perjetimet shqiptare mbeten te pakomompensueshme. Keshtu qe pervec leximit te konstatimeve dhe diskutimeve nuk mbetet gje tjeter te behet. Sidoqofte kam pershtypjen se Gjon Buzuket dhe vellezerit Frasheri do ndiheshin te fyer teksa pergojohen ne cdo rast duhet injektuar nacionalizem apo optimizem. Ve bast qe ata do e imagjinon ndryshe Shqiperine ne vitin 2005. Dhe ndryshe Shqiptaret...
Qe te zbresim nga abstraksionet emocionale mund te shikohet nje seri e Portokallise me bustet e tre vellezerve Frasheri si subjekt.
Konstatimet sherbejne ne cdo hap te jetes se njeriut. Ne cdo moment duhet te konstatosh ku ndodhesh qe te dish ku do shkosh dhe nga do i biesh. Madje eshte ne bazen e diskutimit konstatimi i nje gjuhe te perbashket qe te llogjikohet mbi nje argument. Keshtu qe baza e nje zhvillimi eshte analiza, kritika dhe autokritika. Ka gjithmone fitues dhe te humbur, te vjeter dhe moderne, seks dhe antiseks, epshe dhe fe, dashuri dhe urrejtje. Per hir te ketij konstatimi me duhet te lexoj mes rrjeshtave me siper tufanin pas qiellit te kristalte. Ju Maubert me thoni cila eshte alternativa juaj. Cila eshte rruga, e ardhmja, sasia e baltes ku une do rris kelyshet e mi te lumtur. Me thoni ku do i rrisni ju se paku. Me thoni dicka qe del nga emocionet e momentit apo nga krenaria e te shkruares dhe projektohet origjinalisht ne te ardhmen. Me tregoni firmen tuaj ne Shqiperine qe mendoni.
Pervec ketyre fjaleve nuk mendoj se ka vlere vazhdimi i alibise shqiptare te mos-zhvillimit, te mos-respektit, te mbijeteses, te se shkuar te lavdishme, te forcave grabitqare dhe shoviniste etj. Jemi une dhe ti ne kete moment. Ketu niset cdo diskutim dhe projekt (me kujtohet dikush qe me ka thene "Cdo sukses lind nga nje enderr"). Ketu nis baza e diskutimit. Tek e fundit une mund te jem edhe i ekzagjeruar ne deshiren time per ndryshim, per Shqiperi, per seks, per respekt, per "insight", por kjo eshte menyra ime e te parit te botes. Nese duam ta shikojme pak me konstruktivisht realitetin cdo kohe eshte si nje vrime ku intelekti yne hyn per te pjelle ndryshim dhe sukses. Duke qene se une jam qejfli i ketyre koitove i perdor shpesh vrimat ne metaforat e mia. Prandaj nuk ka pse te shihet cdo vrime si vrime halesh miku im. Kemi perpara vetem nje vrime. Se cfare mund te behet me te eshte ne fantazine tone. Thirrja ime fillon me idene per larje si fillim. Nuk e di si ju duket kjo ide por mendoj se ka pasur edhe precedente franceze ne larje vrimash dhe shoqerish me perpara. Ndoshta keto freskime higjenike bejne qe edhe Franca, ku ju jetoni, te jete me i shijshem per te kaluar vitet e jetes.
Se fundi, jam dakort te vazhdojme me diskutime, me kusht qe te mos thurim tregime dhe novela. Mua me pelqen te analizoj gjera dinamike dhe jo fotografi nostalgjike nacionaliste. Nuk me intereson Gjon Buzuku me shume sesa me intereson vetja ime si SHQIPTAR, pra si qytetar i kesaj bote me prejardhje shqiptare qe mund te jetoje ose te punoje ne Shqiperi. Ne sforcot dhe kalbesirat e perjetimeve te mia perfshihen diferencat mes dy kulturave qe kam perftuar. Qe te ndihem edhe shqiptar edhe qytetar i botes me duhet te mos mbetem i dyjezuar mes emigrimit dhe pseudo-nacionalizmit. Me duhet te bashkoj dy qeniet e mia pra, nje sforcim qe shume emigrante as qe marrin mundimin ta bejne. Shpresoj te me kuptosh tani dhe ti futesh dhe ti rruges se sforcimeve per te arritur te jesh qytetar i botes me pashaporte te rregullt, pa viza dhe oportunizma ekonomike. Shpresoj gjithashtu te mos mbizoteroje teologjia dhe konservatorizmi ne emocionet e tua. Do kishim me shume per te diskutuar.
--------------------
P.s. Ju pelqen apo jo, ata qe ju mbani si shtylla shpetuese, pra rilindasit, kane qene konstatuesit me te mire te kohes se tyre. Jo me kot mundoheshin te zgjonin popullin me vargje. Si per cudi ju kritikoni konstatuesit e sotshem, te vetmit qe po thone dicka reale mbi Shqiperine. Flas per njerez si Mustafa Nano apo Fatos Lubonja e shume te tjere qe gjerat mundohen ti thone troc pa i veshur me kostumet popullore dhe populiste qe jane mesuar shumica ti lexojne.
Më thoni KUSH dhe PSE cilëson diçka si krim dhe ju jap kriminelët!
Pse bashkëpunuesit e presidentit të Jukosit jetojnë e mbrohen në Izrael, kur janë "kriminelë" në Rusi? Dhe pse çifutët (ose Shteti i Izraelit) nuk cilësohen si "kriminelë" për atë rast apo rastet e tjera të "kriminelëve" çifutë që mbron (p.sh.)?
Pse "Ligji i thatë" u vu dhe u hoq në ShBA dhe kush fitoi (e humbi) nga ai ligj?
Sa kg (ose tn) drogë konsumohen çdo ditë në Evropë e Amerikë dhe kush fiton nga ai konsum? Pse bëhet bujë mbi luftën anti-drogë në Kolumbi, kur pjesa më e madhe e saj prodhohet e del nga vënde të tjera?
Janë thjesht pyetje që lindin duke parë botën e sotme dhe duke mos i marrë "të vërtetat" siç t'i thonë, jo si "mentalitet tolerant ndaj krimit".
Konstatim,konstatuesish
Te them te drejten disa shkrime lene shume per te deshiruar dhe une do perpiqem qe te jap thjesht argumentat e mia,mbi ndonje loje fjalesh apo ndonje konstatim te gabuar konstatuesish,do perpiqem gjithashtu qe mos te jem shume i komplikuar e te krijoj veshtiresi ne konstatim,ndoshta ndonje konstatues mund te ndihet i limituar ne kete rast,sidoqofte duhet punuar per zgjerime horizontesh jo per mbylljen e tyre.
1)Dikush ketu foli pak mbi copezat e shpreses te nje zemre te burgosur.Qe ne vetvete nuk mund te bejme ironi me kete fenomen,por padashje nuk ngelemi vetem ketu,sepse konstatuesit pa asnje lloj lidhjeje familjare me mua si individ,apo dashurore,apo qofte dhe seksuale(me qe konstatuesit e permendin shpesh seksin)me fusin ne korniza e me perkufizojne,me konstatojne me mire se perkufizimi eshte nje shkalle me siper.Sidoqofte le t'ia leme ironise kete,kjo eshte pjese e konstatuesve te cilet behen edhe me te kendshem ne publikun e gjere te nje forumi prestigjoz.Konstatues te dashur,si anetare te shkencave ekzakte me thoni pak se cfare do mendonte Gjon Buzuku,apo vellezerit Frasheri per Shqiperine,pa vene shume baste mbi ta.Eshte mekat te vesh baste mbi te vdekurit aq me teper mbi figura thoshte nje plak i mocem i Sarandes(meqenese konstatuesit i kane shume qejf edhe citimet,si shprehje e nje intelekti te rralle,po hyj edhe une disi ne boten e tyre).Po a mos valle konstatuesit vigjilente ju nuk e keni kuptuar se ju mungon etika dhe menyrat e ndertimit te nje shkrimi te rregullt le te themi???
2)Konstatimet sherbejne ne cdo hap te jetes se njeriut,si dukuri e nevojshme drejt progresit.Aty ku nuk jam dakord une me konstatuesit eshte se ata na servirin nje realitet te ekzagjeruar sigurisht,te cilin e njohim te gjithe shume mire.Qe te jem sa me i thjeshte,kjo serviret ne nje forme te bukur nga konstatuesit si nje tufan pas qiellit te kristalte sic e thone edhe vete ndonjehere,te cilet duke futur edhe ndonje ngjyre te embel poetike,gjithsesi demode,te rijapin nje realitet qe ti e prek ndoshta edhe perdite,por rendesi ka qe ata ta japin serish e serish,e ne kete moment fillojme te bezdisemi nga zhuzhurimat e bleteve llafazane sepse nuk na pelqen te riflasim per te njejtin fenomen ku vetem shembujt jane te larmishem pa dhene asnje ide personale,apo asnje alternative.Nga ana tjeter konstatues te nderuar,bashkekombas shqiptare pse me kerkoni alternativa kur une nuk kritikoj,mos valle i takon me teper nga ana morale konstatues-kritikuesve qe t'i japin te paret e pastaj te tjereve???Midis rreshtave te nje paragrafi jemi te detyruar edhe te lexojme me merzi gjera jashte teme,apo sinonim-krahasime te tejzgjatura,sidoqofte kjo ngelet ne ndergjegjen e gjithsecilit,por jo te etikes.Personalisht nuk kam menduar te rris kelyshe sepse jam larg stadit te kafshes,nejse ketu nuk dua te prek vullkane te ashpra filozofike qe femijes i thone kelysh,sepse konstatuesit do te prekeshin,e do te nderhyja ne dellin e tyre poetiko-nihilist.
3)Pse nuk perpiqeni te me kuptoni konstatues ne ato qe them,e te nxirrni nje konkluzion,larg lojrave fjalesh te tipit konstatim i gjuhes se perbashket etj etj,pse kufizoheni ne mendime e nuk reflektoni mbi ate qe kam dashur te them?Sigurisht qe nuk mund te shpjegoj nje shkrim te tere,por shume gjera jane shume larg te qenit te verteta.Ndonje konstatuesi mund t'i interesoje me shume nje vogelsi drejtshkrimore se sa nje fenomen ne pergjithesi,megjithate dhe per kete ju fal,sepse ben pjese ne disa fenomene per te cilat nuk eshte faji juaj.Ne c'moment konstatues te nderurar shprehjen vrime e kam perdorur per halet?Gjithashtu kjo gjuha vulgare nuk duhet harruar qe te dihet si te perdoret,hyn tek mjeshteria e te shkruarit e perdoret me moderim,sepse kur tejkalohet nuk behet me fjale per virilitet intelektual,ngjyruar kjo edhe me ndonje fjale te huaj qe perpiqet mjerisht ta beje shkrimin paksa me modern e bashkekohor,megjithate edhe per kete nuk eshte faji juaj konstatues dashamires.Nga ana tjeter nuk kam nevoje te bej larje halesh,kjo nuk hyn ne kompetencat e mia,me perlqen me teper te parashtroj nje kendveshtrim.E me qe ndonje konstatues eshte ne korrent te vazhdueshem me politiken apo historine franceze,per cfare larjesh apo spastrim halesh e ka fjalen,mund te na e thote me konkretisht?
4)Me pelqejne shume diskutimet,kur ka gjera per te thene e ku nuk perserisim njepasnje te njejtat shembuj te trajtuar me ngjyra pak me roze,apo bojeqielli te hapur.Me intereson shume vetja ime si shqiptar,por kam nevoje te kthej pas koken e te kuptoj historine time,prejardhjen.Asgje nuk vjen kot ne kete toke,por si rezultat i nje sere vargjesh historike te cilet qendrojne ngushte lidhur me njeri tjetrin.Prape konstatuesit perpiqen te konstatojne por pa kuptuar pse-ne e nje konstatimi,por edhe per kete nuk i ve faj.Se fundmi nuk ndihem aspak i dyzuar(pse te shtoj rrokje te kota e te them i dyjezuar),do me dukej mungese e theksuar personaliteti dhe mungese sigurie ne vetvete,ndaj s'kam pse te sforcohem se edhe qytetar i rregullt shqiptar apo boteror kam qene gjithmone,edhe pasaporten e rregullt e kam,e deri me tani nuk kam pasur kurre probleme kufijve,apo gjetje shtepish,e kjo ka te beje me faktin se cfare mund te reflektoj une nga karakteri im ne menyre qe nje person i dyte t'i lere pas paragjykimet,e thena aq mjeshterisht nga konstatuesit e epokes sone.Sa per ata te epokes tjeter,ata rilindas qe konstatuesit mund te gjejne edhe rastin te flasin me ironi,ishin ne rradhe te pare percues te dijes,analizues,publiciste,kritike,konstatues gjithashtu,por ishin nje bashkesi vlerash,jo thjesht konstatues.Te me ndjeni konstatues te dashur per ndonje fjale te tepruar dhe ju uroj gjithe te mirat
Dialogu ka kuptim kur prodhon dicka dhe per te mos mbetur shterpe ka nevoje per dy njerez. Eshte si nje vallezim dans qe mbushet nga hapat e alternuara te disa veteve. Deshira ime eshte te stimuloj dhe gjej valltare qe krijojne nje trajektore se paku.
Nuk me intrigon shpalosja gjuhesore qe nuk prodhon art. Nuk ndjehem i sfiduar nga ajo. Madje nuk me pelqen as konkurrenca e virlitetit intelektual pasi jam feminist ne nje fare menyre. Intelekti nuk eshte viril por prodhues. Si i tille mund ti pershtatet me shume qenies femerore ne pjellorine qe bart. Keshtu qe zbres ne tolerancen femerore dhe anti-sfiden komunikuese. Ndonjehere rruga koreografike nderpritet nga kembe qe uzurpojne skenen pa ndonje interes koreografik. Preferoj ti le ne nihilizmin diskutues dhe te vadis fijet e nje llogjike qe nuk perfundojne ne te njejtin mesazh ku kane filluar.
Pra ecim... (sic them une )
-------------------------------------
Perendia, ke te drejte. Ne bote kryhen krime nga me te ndryshmet por duhen ndare ne nivele. Po te marrim masen e krimeve te kryera ndoshta amerikanet do dilnin te paret me luftrat dhe diktaturat qe kane stimuluar. Por keto jane krime institucionale qe popujt nuk i perfqasojne gjithmone. Madje ka zera nga populli (model Noam Chomsky ne SHBA) qe dine te denojne veprimet e shtetit te tyre.
Ndryshe qendron puna me modelet kriminale shqiptare qe nuk dalin nga shteti por nga populli i thjeshte. Ngjajne me shume me eksportimin e mafias italiane ne Amerike. Mua kjo me shqeteson me shume sesa krimi institucional pasi pengon zhvillimin ekonomik ndjeshem. Po te shikojme me kujdes Italia e jugut ka mbetur krejt e prapambetur dhe kjo (sipas meje) ka ardhur sepse kane ndjekur nje kulture te caktuar klanore kriminale. Mafia italiane eshte mbeshtetur per kohe te gjate nga populli duke u justifikuar me problemet apo perfitimet ekonomike te kohes. E njejta gje ndodh edhe me shqiptaret sot, teksa fshehin krimin me justifikime ekonomike.
Diku nga vitet '90 kisha frike se Shqiperia do te behej si Kolumbi dhe kjo ndodhi tamam sic e mendoja. Brenda pak vitesh Shqiperia u identifikua me vendin me problematik per trafikun e njerezve, parave dhe droges. Madje disa shqiptare arriten te vihen ne lidhje direkte me disa trafikante kolumbiane per te krijuar nje korridor droge ne Evrope (nuk e di a mban mend rastin ne fjale). Pra, problemi yne sot per sot nuk eshte kriminaliteti shteteror. Perkundrazi, ky nuk ka prekur ndonjehere dukshem Shqiperine ne historine e saj te shkurter. Problemi kryesor mbetet kriminaliteti i nivelit te ulet, ai qe del dhe mbeshtetet nga populli. Nje aksiome qe lindi ne kohen e Berishes dhe u be popullore thote: "Rendesi ka te hyjne para ne Shqiperi, nuk ka rendesi ne c'menyre".
Kur them se Shqiperia nuk duhet te jete cerdhe kriminelesh mendoj se duhet te arrijme ne piken ku Shqiperia te mos shihet si strehuese kriminelesh. Jo me larg se dje prindet e nje krimineli italian deklaruan per mediat se "nuk duan te dijne me asgje per femijen e tyre". Thene shqip kjo do te thote qe e kane bere lanet femijen e tyre pasi kane pare cfare ka bere (ka vrare nje nene me vajzen e vet, e dyta masaker prej tij). Kete kerkoj prej ambjentit shqiptar. Kerkoj qe nje Vehbi Alimuca, Sude apo Xhaferr te vrasin veten nga turpi sic bene shume biznesmene te moralshem duke filluar nga Raul Gardini gjate ceshtjes Mani Pulite. Ose dua te gjej heroj me te rinj sesa Vojo Kushi apo Gjon Buzuku... Pra, pretendoj nje moral, nje rruge qe ndjekim te gjithe per te mberritur diku. Ja pse me acaron toleranca kriminale popullore.
Pershendetje
O Fajtori, ti ngaterron tolerancen me realitetin. Ne nuk po themi qe "u lumte dora krimineleve se po i zbardhin faqen Shqiperise". Kush mendon se shume nga aat meritojne plumbin? Por nga na mbine gjithe keta kriminela? Ku ishin para `90? Kush i lindi keta kriminele? Ne mos nena jote apo e imja a nuk i linden motrat dhe kusherirat e nenave tona? Apo erdhen nga Marsi ca gra, pollen keta kriminela dhe iken prape? JO! Kriminela ka patur, ka dhe do te kete cdo komb. Por ka ca situata qe keta kriminelat shtohen ca si teper. Nuk e them rastesisht rastin e Gjermanise dhe Italise ne vitet `30 -`40. Ti ke jetuar per nje kohe te gjate ne Itali mos gaboj. Nuk ma ha mendja se nuk ke degjuar per Cosa Nostren, Kupolen, Kamorren, apo dreqi e di se cfare emrash te tjere. Nuk ma ha mendja se nuk ke degjuar dhe nuk di asgje per ngjarjet ne Sicili keto 50-60 vjetet e fundit. Nuk ma ha mendja se s`ke degjuar per akuzat te drejtperdrejta ose te terthorta qe u behen politikaneve italiane, gjyqet qe shpesh shnderrohen ne nje farse komike, skandalet e pafundme dhe perseri po ata politikane kane freret e Italise ne dore. Dhe prape cuditesh me bashkekombasit e tu? Tani cuditem une.
Gjerat nuk jane aq te thjeshta. Ka kriminele, atehere t`u drejtojme gishtin dhe te bertasim "Ja krimineli" dhe pastaj te deklarojme solemnisht "Une distancohem nga keta".
Po meqe i ke qejf analizat, le te bejme nje analize te thjeshte:
PSE ERDHEM KETU? Cilet jane fajtoret, shkaqet, gabimet?
Ne erdhem ketu menjehere me ardhjen e "lavdishme" te ******hatokracise (sic tha Agolli). Dhe me ke e permbysem diktaturen? Me veglat me te qelbura te atij sistemi te kalbezuar dhe kanceroz. Pra ne luftuam "kancerin" me "inde kanceroze". Po pse ndodhi kjo? Faji jone? Fatalitet? Fatkeqesi kombetare? Rastesi apo planifikim? Pak nga te gjitha. Por mbi te gjitha planifikim i hollesishem. Pse shqiptaret u bene kriminela? Po ku ishte ajo "parajsa" qe na u premtua me aq buje nga "miqte tane perendimore"? Ku ishte ai CEKU I BARDHE? Ju duket si ide fantastiko-shkencore? Eshte komplet llogjike. Botes i duhej nje "hale" dhe nje "kosh plehrash". Duhej nje treg "jevgjish" ku te shisnin kalbesirat, skarcitetet, mallrat e skaduara dhe ato mbeturina qe ne vendet e tyre nuk i lejonin t`ua hidhnin as qenve. Duhej qe te zhytej nje vend ne mjerim qe pastaj te mund te jepnin me "humanizem te pashoq" kredite e tyre famekeqe, dhe sigurisht duke e ditur shume mire qe keto do perfundonin ne xhepat e politikaneve dhe do i merrrnin nga xhepat e popullit. Duhej nje vend qe ta shnderronin ne skllav dhe satelit te tyren (ashtu sic kane bere edhe me shume shtete te tjera te vogla apo te medha). Pse i duhet imponuar Shqiperise kushtet famekeqe te FMN-se, dhe BB-se? Pse i duhet imponuar ligje liberale kur ne vend mbizoteron kaosi dhe "ligji i xhungles", aty ku "peshku i madh ha te voglin" dhe "peshkaqeni ha ke t`i doje b..." ? A jemi ne fajtore qe shkaterruam gjithshka qe kishim? Qe i vume zjarrin vendit tone 2 here rresht? Edhe po edhe jo. Jemi FAJTORE pa FAJ. Duket si absurde por ja qe ashtu eshte. Ndoshta e kam gabim po une `92 dhe `97 i shoh si nje tragjedi e shek XX para se ciles Eskili e Shekspiri duken si amatore. Teatri ishte Shqiperia, regjizoret benin sehir qe nga Greqia, Serbia dhe biles edhe andej nga "qendra e eksport-importit te demokracise", kurse asistentet e tyre te devotshem mund t`i shihni ne Parlament ose duke pire uiski apo xhin neper Europe apo Amerike ku jetojne edhe sot e kesaj dite te lumtur dhe pa u hyre gjemb ne kembe.
Cfare pret nga nje popull kur ti e poshteron, e tall, i premton "lumturine e perjetshme" dhe parajsen dhe pastaj ben veshin e shurdher edhe kur ai gdhihet para deres se ambasades tende? Pastaj kur ai vjen ne vendin tend dhe vjedh qe te jetoje atehere ai eshte popull kriminel? Meqe dalin ca funderina qe vrasin njeri-tjetrin neper Itali, apo qe shesin droge sipas shembullit qe vet i jep atehere e quan popull barbar? Kjo eshte gjeja me e ndyre qe mund te behet. Gjeja me barbare dhe sjellja me kriminale ndaj nje kombi.
Tani te te bej nje pyetje. E di ku eshte hapur universiteti i pare ne bote? Ne MAROK. Pikerisht ne ate vend qe sot italianet e quajne popull barbar, te paqyteteruar dhe popull i pagdhendur. Pse ta thashe kete. Qe te kuptosh se renia ekonomike dhe mungesa e shtetit nuk kane te bejne aspak me trashegimnine kulturore dhe zhvillimin e nje kombi. Cuditerisht keto vendet e qyteteruara jane gati te shohin "qimen" ne kurrizin e tjetrit, por nuk shohin "traun" ne kurrizin e tyre. Italianet na konsiderojne si popull kriminelash por harron qe Mafia lindi ne SICILI. Francezet hiqen me aristokrate se italianet po nuk ndihen per mafian korsikane apo luften "patriotike" dhe te "lavdishme" ne Algjeri. Anglezet hiqen akoma edhe me "superiore" por rrudhin turinjte kur u kujton Skocine apo Irlanden (e Veriut dhe ate te "Jugut" ). Te mos permendim ketu "djepin e demokracise" matane Atlantikut se "do shkojme per lesh dhe do vijme te rruar". Dhe keto vende qe jane vatrat me te medha te krimit, dhe qe vazhdojne te bejne jo nje po te dy syte qorr dhe te dy vesht shurdh kur vjen puna per te na ndihmuar, vijne dhe na shesin pordhe dhe na japin moral me thase.
Une nuk toleroj aspak kriminelet. Por a e kupton se cfare po diskutojme? Po diskutojme pse kalojme semaforin me te kuqe ne nje kohe qe nuk ka ngel politikan po u perfolur per lidhje me droge, trafik armesh apo prostitucioni. Dhe pastaj i japin edhe emra bombastike "tregeti e mishit te bardhe", apo "krim i organizuar". Faji jone? Jo. Fatkeqesia jone. Shpresojme qe te jete si puna e asaj shprehjes "Me pak dhimbje, por do kaloje".Por puna eshte sa "do zgjase dhimbja". Ehh,do te deshiroja qe "tri dite dhe te harrohej" por ja qe sic duken bathet do behen 30 vjet dhe akoma do e ndjejme. ( "Patetizmi mund te luftohet vetem me patetizem" ka thene nje shkrimtar i madh, dhe kur ndihesh i pafuqishem ironia dhe patetizmi te hyjne shume ne pune.) Nuk po them qe fajin e kane vetem te tjeret, POR nuk mund te them kurrsesi qe e kemi te gjithe fajin ne.
Por me beri pershtypje nje gje ne mesazhin tend. Ti the "Naimi, Samiu etj do ndiheshin te fyer po te perdoreshin per injektim nacionalizmi dhe optimizmi". Ketu e ke totalisht gabim. Ata ishin ETERIT e Kombit, ata ishin shpetimtaret e Shqipes, ishin Faret e kultures shqiptare. Ate jane SIMBOLI i nacionalizmit dhe i optimizmit. Ata ishin nacionalistet me te medhenj dhe optimistet me te medhenj te kohes se tyre. Cdo varg i Budit, i vellezerve Frasheri, Cajupit, Mjedes, Fishtes apo De Rades eshte thirrje optimizmi, dhe himb nacionalizmi. Ishin pikerisht ata qe u bene flamuri i gjuhes sone, ata qe u bene perendite e kultures sone. Dhe ishin te tille pikerisht sepse ishin atedhedashes (ose nacionaliste si te duash quaji) dhe sidomos ishin OPTIMISTE. Dhe te mendosh qe shkruanin ne nje kohe kur Shqiperia ishte buze gremines, kur kultura shqiptare ishte nje relike e humbur dhe evarrosur, kur gjuha shqipe ishte ne AGONI dhe kur shqiptaret ishin ne krize identiteti me keq se sot. Prandaj ata vleresohen kaq shume sepse me optimizmin e tyre shpetuan kulturen tone, me idealin tyre te larte ata shpetuan gjuhen tone dhe mbi te giitha me mendjen e tyre, punen e palodhur, dhe mbi te gjitha me ATDHEDASHURINE e tyre ata shpetuan KOMBIN shqiptar. Dhe qellimi i tyre perfundimtar dhe ideali i tyre ishte pikerisht qe ata te ishin burim frymezimi, burim optimizmi dhe mbi te gjitha burim nacionalizmi (gjithmone me fjalen nacionalizem nenkuptoj atdhedashurine jo urrejtjen e nje kombi tjeter).
Ndoshta e zgjata shume por tema nuk eshte aspak e ceket.
Jimmy, une jam dakort me aresyet e ardhjes deri ketu. Te pakten pjeserisht. Por ajo qe me intereson nuk jane aresyet por ndergjegjesimi i aktualitetit.
Gjithmone nga grupi Mister ka nje kenge qe thote: "Jam pjelle e krimit por krimi s'jam une". Eshte deridiku e kuptueshme, por te kuptosh nuk do te thote te pranosh. Neve si shqiptare na intereson e ardhmja, jo e shkuara. Per kete duhet te mos leme kohen te rrjedhe rrakapjekthi por te veme dore. Ti thua se duhen 30 vjet akoma, por une konceptin e viteve tashme e kam lene. Dikur mendoja se 15 vjet ishin shume. Tani kane kaluar dhe kam kuptuar se nuk jane vitet qe zhvillojne nje popull por kapaciteti i tij per te ndryshuar. Revolucionet sociale te viteve 60 nuk u bazuan ne koncpetin e viteve por ne deshiren per ndryshim. Prandaj eshte vetem vetedija e se tashmes dhe deshira per ndryshim qe mund te ndryshojne gjerat, jo 30 vitet qe do vijne.
Me pak fjale: konceptit kohe i duhet shtuar nje faktor aktiv qe gjerat te ndryshojne. Dhe kjo fillon me riparimin e difekteve sic eshte toleranca ndaj krimit, korrupsioni etj. Nuk mjafton te mbahemi fort tek heronjte e 100 vjeteve me pare sepse historia eshte e eger. Pyetja qe lind eshte: Cfare kemi bere keto 100 vjet, ku jane heronjte moderne? Atehere shqiptareve i duhet te kycin gojen sepse nuk kane cil te permendin.
Ti thua se italianet qeverisen nga te njejtit njerez. Kjo nuk eshte e vertete. Italianet ndodhen ne Republiken e Dyte, qe do te thote se ka ndryshuar krejt kasta politike. Nje pjese mire e kesaj ndodhi pas katarsis se procesit Mani Pulite. Pra alibia se gjithe bota funksionon si Shqiperia nuk qendron. Herojte dhe proceset nuk lindin vetiu, po nuk u mbeshteten nga populli. Gjate procesit Mani Pulite Craxi-n e zune me domate dhe Di Pietron (prokurorin qe zbertheu aferat korruptive) e mbajten si idhull per disa muaj.
Ne diskutimin tone ka dicka ku biem dakort, por edhe dicka ku ndahemi qarte. Biem dakort kur duam te gjejme aresyet, dhe ndahemi tek nacionalizmi.
Nacionalizem nuk do te thote te prezervojme krenarine kombetare kur nuk ka vend per te tille. Krenaria per rilindasit dhunohet qe ne castin qe identifikohet shqiperia me ta, pasi hiqet barra e pergjgjegjesise per t'ju varur dikujt qe punen e vet e ka mbaruar nje shekull me pare. Perkundrazi, mua do me vinte turp po te krahasoja cfare kane bere rilindasit dhe cfare po bejme ne. Ose rilindasve do ti vinte turp po te justifikohej renia e Shqiperise me fenomene kriminale sporadike te vendeve te zhvilluara. Optimizem nuk do te thote te rrijme se jemi mire. Perkundrazi do te thote "Conju shqiptare prej gjumit conju...".
Pastaj optimizmi ka kuptim kur nje tren ka dy rruge perpara, njera qe vazhdon e tjetra qe nderpritet diku. Optimizmi qendron kur treni nuk e ka kaluar udhendarjen akoma. Nuk ka kuptim te jesh optimist vetem se treni vazhdon te ece.
Te gjitha keto kane lidhje me emigracionin. Per mua kjo eshte plaga me e rende qe duhet te duroje Shqiperia dhe per kete mundohem te lexoj difektet dhe diferencat mes Shqiperise e perendimit. Nese nuk krijohen kushtet e pershtatshme ne Shqiperi jo vetem qe nuk do kthehen ata qe kane ikur, por do vazhdojne te ikin me shume njerez. Tjeter pune pastaj se do ulerasin nga jashte per madheshtine e vendit te tyre. Pak vlere ka kjo kur nuk punojne per te.
pikerisht se Shqiperia ndodhet ne kushtet aktuale qe te gjithe i dime,ka nevoje me teper se kurre sot per pak krenari kombetare.edhe nese jemi te vetedijshem qe jemi nje popull me te meta,bejme gabime et,etj gjerat nuk duhet te pergjithsohen,dhe perkundrazi duhet te jemi ne shqiptaret t'ia ngrejme pak vlerat kombit tone,natyrisht me aq sa kemi mundesi.nqs nuk jemi ne te paret te gjejme disa virtyte,apo te mira te shqiptari ,nga kush prisni t'iu vleresoje sadopak?: greku, apo serbi?
te gjithe perserisim dhe themi te njejtat gjera tek e fundit,:vendit tone i duhet nje ndryshim rrenjesor etj,etj.jepen dhe alternativat,por mbaron aty.ndoshta ka ardhur momenti qe te veprohet konkretisht.Dhe ne Shqiperi,(e jashte saj) ka akoma mundesi e ka akoma njerez,heronj moderne e intelektuale te ndershem qe mund ti ofrojne shume Shqiperise.as kto 100 vitet e fundit nuk i kane munguar heronjte vendit tone,dhe kane bere me shume se ne cdo periudhe tjeter,sepse nuk jane mjaftuar me "luften e penes".Flasim per Ismail Qemalin,Isa Boletinin,Fan Nolin,Faik konicen,Ahmet Zogun,Ernest Koliqin,Gjergj Fishten......etj,dhe lista nuk ka mbarim.per te mos folur pastaj per heronjte nacionaliste (anti diktature enveriane) qe u kalben burgjeve e internimeve.apo nuk quhen heronj ata njerez,qe i vetmi faj qe paten ishte vetem ai qe donin Shqiperine!?(p.sh: lexo vetem per gjyqin famekeq te 24 deputeteve)
por,jane e kaluar.u tha me siper qe duhet te shikojme perpara.nuk na hyn ne pune e kaluara.dhe ne fakt eshte relativisht e vertete.vetem qe kur duhet te kuptosh ku do shkosh,te duhet te dish perpara nga vjen.e thene dhe kjo.
po ti hedhim nje veshtrim te shpejte ketyre 100 vjeteve te fundit te Shqiperise,ajo qe vehet re ne gjithe ngjarjet historike eshte se fatin e Sh. e kane vendosur gjithmone te huajt, vendimet politike jane marre prej te huajve (e sidomos prej fqinjeve tane "dashamires" ne veri e jug); si: konferenca e Londres,ardhja e princ Vidit, krijimi i mbreterise, renia e mbreterise, ardhja e komunizmit, permbysja e komunizmit, "demokracia",ngjarjet e 97......
nuk e di per ju,por mua me krijohet pershtypja se populli shqiptar ka pasur fare pak gisht historikisht ne historine e tij.ndoshta,nga injoranca,nga varferia,pamundesia e komunikimit dhe e organizimit,nuk e di,por asnjehere nuk ka luajtur rol decisiv per situaten politike ku eshte gjendur perhere.
dhe e njejta gje ndodh sot.kam idene se populli yne gjendet ne nje lloj impotence te pergjithshme, nje lloj paralize ku e ka te pamundur te levize.gjerat dihen,te gjithe flasin, ankohen,duan ndryshim,duan nje jete mete mire,ata qe jane jashte duan te kthehen,por nuk ka zgjidhje.uroj te gabohem,por shqiptari eshte i lodhur.eshte shume i lodhur.nuk ka nga ia nis e ku t'ia zere per ti vene ne vije gjerat.
e nga ana tjeter ne Shqiperi eshte ulur kembekryq pushteti i padukshem,por i plotfuqishem grek.dhe,eshte per te ardhur keq,por sot per sot,shqiptari eshte sherbetor ne shtepine e ti,!!!
(dhe nuk me duket,se per kete faji eshte i shqiptarit...dhe kete here,si perhere,shqiptaret nuk kane asgje ne dore...)
ah,po do votojne ne korrik!!!!!!!!!!!!
Pergezime
Ne rradhe te pare ju pergezoj per analizat tuaja,te cilat per mendimin tim tani po marrin trajten me konkrete dhe ia vlejne te diskutosh apo debatosh.Sidomos me pelqeu analiza e Sonjes,te cilen realisht e vleresova dhe pashe qe kish pasur me te vertete reflektim,pavaresisht qe per ndonje gje te vogel mund te kem kundershtimet e mia.Une do perpiqem qe te bej nje shkrim,me aq sa e kam mundesine per te bere nje lloj sinteze te koncentruar te ketyre qe sa po thame e per te shtruar disa pyetje qe kerkojne pergjigje...
Te gjithe jemi koshiente per problemet qe has Shqiperia sot,ku padyshim pjese e fajit jemi dhe ne si popull,bashkuar kjo me fajin gjigand te disa pseudo-politikaneve(te cilet i zgjodhem me pahir per shkak te mungeses se alternativave)dhe per shkak te nderkombetareve gjithashtu.Jam i bindur se shume shqiptare(tek te tille bej pjese edhe une)kur ndodhen para fletes se votimit,zgjedhin"te keqen me te vogel"e jo"te miren me te madhe",kjo si shkak i mungeses se programeve serioze politike.Shqiperia si te thuash ka hyre ne nje cikel qe jo pak shtete te tjera e kane kaluar dhe ndodhet ashtu sic tha edhe Sonja perballe nje hutimi te madh.Ky hutim zmadhohet edhe me teper kur ndjejme mungesen thuajse totale te nje opinioni te vertete publik,i cili sic e thashe me pare mjaft i indinjuar nuk ben gje tjeter vetem se na shumeperserit probleme te cilat i prekim perdite dhe pjese e te cilave eshte gjithsecili prej nesh.Ne vend qe te perserisim psh se dikushi vrau dikushin,megjithe fatkeqesine e madhe qe mbart per ato familje qe preken direkt,do ishte me e arsyeshme qe te shpjegonim fenomenin e vrasjeve duke nxjerre ato arsye te pergjithshme(te vecantat do ish e veshtire)qe shtyjne nje shqiptar te shkoje ne vrasje.Duke analizuar keto arsye,e duke ia lene drejtesise te merret me personat direkt te implikuar,mund te japim secili ndermjet debatesh,diskutimesh,analizash te detajuara,kush mund te ishte rrugezgjidhja per t'i fshire keto arsye te pergjithshme,e si te tilla per te kufizuar numrin e krimeve.Kjo pra per mendimin tim eshte misioni fisnik i nje opinioni te shendoshe publik,i cili mos te na servire perjetesisht te njejtat fenomene te cilat perseriten ne persona te ndryshem,por te beje analiza te thella per te gjetur arsyet e per te ndikuar ne mentalitetin e cdo shqiptari ne menyre qe keto fenomene negative te kufizohen.Me siper morra shembullin e vrasjeve,por nenkuptoj edhe te gjitha ato realitete te hidhura negative per te cilat duhet reaguar me te njejtat menyra.Sigurisht qe edhe shteti ka rolin e tij te rendesishem ne kete fushe,me gjykatat,prokurorine,zbatimin e ligjit etj etj.Sidoqofte ai qe me te vertete mund te ndryshoje nje mentalitet eshte opinioni publik dhe sigurisht edhe respektimi i ligjit,e duke qene se te ne ligji zbatohet pak e shteti eshte i kalbur ne korruptim ne cdo celule te tij,opinioni publik gjendet para nje casti delikat qe kerkon kujdes te vecante,energji per te reaguar dhe reflektim te thelle,ndaj kjo eshte detyra e secilit prej nesh si komb,per tu bere pjese e nje opinioni te shendoshe,duke lene pas vrerin e mllefin e duke shfrytezuar me oportunizem ato mundesi te pakta qe na ofron e ardhmja.E kete mund ta beje gjithsecili duke u specializuar ne fushat e interesit te tij,duke mesuar nga gabimet e se shkuares apo te tashmes e mbi te gjitha duke respektuar.Nuk eshte e nevojshme te flasim gjithashtu sic eshte bere psikoze te disa shqiptare per cdo lloj fushe,edhe aty ku jemi krejtesisht injorante,por me teper te degjojme,te formohemi e me pas ne stadin e fundit te reagojme.Sikur gjithsecili te ndiqte kete shembull do ish shume me mire,e per kete duhet reaguar.
Nje problem i madh ne Shqiperi ashtu si jemi dakord te gjithe eshte edhe kriza e identitetit si komb.Per kete arsye(perfshire edhe mua ketu)kalojme ne delir thjesht per nje ndeshje te rradhes se futbollit ashtu sic ish edhe rasti i ndeshjes me Greqine.E ketu vlerat qe mbart sporti harrohen,e triumfon nacionalizmi fanatik.Natyrisht qe ketu nderhyne edhe faktore te tjere si mentalitete shoviniste,komplekse inferioriteti,etj etj dhe mund te them se nga ana e Greqise ishin te dyfishuara,perderisa ne patem urtesine te mos kalonim ne akte vandale,ashtu si nuk qe rasti i fqinjeve tane.E ketu dalim serish te ajo mungesa e opinionit te vertete publik,qe duke filluar nga ne si studente te paret qe jemi gjenerata e re e nje vendi duhet ta denojme,por jo te merremi me ekstremizma e te flasim pambarimisht per te njejtat gjera te cilat ndryshojne vetem nuancat,por te trajtojme te pergjithshem,te shprehim alternativat apo mendimet tona,e tu leme rradhen te tjereve kur nuk jemi te informuar qe te shpalosin idete e tyre duke i degjuar me urtesi,duke reflektuar,duke analizuar...
Pjese e identit te nje kombi behen pikerisht edhe ato figura te cilat kane dhene shume per vendin,te cilat duhen permendur si pjese e nje te kaluare qe duhet marre si shembull,ne kete rast perseritja mund te sjelle vetem ngulitjen mire ne koken e gjithsecilit qe ne permbajme vlerat tona si komb,e puna e tyre mund te sherbeje si shembull ne te ardhmen per gjithsecilin prej nesh duke krijuar mite apo idhuj pikerisht me figurat tona(ashtu si une psh kam ne zemer Faik Konicen,apo shume te tjere figura te tjera),e sigurisht duke u perpjekur te adaptohemi me kohen,pra me bashkekohoren.Kjo pra ben pjese ne ciklin e ringritjes se vlerave qe sot mbeten te fshehura pas atij realitetit mbytes,te cilat u ekzekutuan nga rregjimi komunist,e u lane pas dore nga te korruptuarit e pas 90-es.Ju siguroj se ringritja e vlerave do te thote shume per ne si komb,sherben ne te miren e kulturen e gjithsecilit,po keshtu edhe arti i cili vuan sot te ne eshte nje mundesi e fuqishme e sherimit te shpirtrave.Te gjitha keto pra nuk behen me revolucione apo rrembime armesh,ne rradhe te pare sepse revolucioneve i ka ikur kohe e ne rradhe te dyte se mungesa e nje ideali te perbashket behet pengese.Te ne revolucion do te thote lufte civile,ndaj le t'i leme pas spastrimet apo revolucionet,e te behemi pjese e nje cikli shkalle-shkalle per te arritur majat e drejtimit e per te sjelle progresin,asgje nuk mund te behet ne menyre drastike tek ne.Me pelqeu Sonja kur fliste per figurat,e ku thoshte se per te pare ku iken te duhet te shohesh se nga vjen.Plotesisht e drejte.Puna qe duhet domosdoshmerisht te behet ne kete pike eshte njejesimi i historise shqipare qe sot nuk behet nga kjo gjenerate e plakur politikanesh,por neser do jete rradha e nje gjenerate te re,e asaj tones,qe nuk duhet te perserisi gabimet e te shkuares.Per kete ka nevoje per njerez qe pervec perfitimit personal(kjo do te ekzistoje gjithmone)te jene aq te kulturuar sa te kene dhe nje ideal apo disa principe qe i udheheqin,e ketu duhet te veproje opinioni publik,qe ne si rini mos biem ne hendekun e se shkuares.
Jam dakord qe e tashmja e cila per hir te se vertetes ka filluar te levize,eshte ne mos totalisht,pjeserisht pesimiste,kjo varet nga mendimi personal i gjithsecilit.Por nuk duhet harruar qe cdo cikel e ka fundin e tij dhe e nesermja nuk duhet te na gjeje te papergatitur.Ndaj edhe ti jimmy ben shume mire qe nxjerr arsyet e tua te ardhjes sone deri ne kete pike,do ishte mire qe gjithsecili ta bente,e pas nje konkluzioni te perbashket te luftojme qe te pakten per ato arsye per te cilat e kemi eksperiencen te mos i perserisim.Ne baze te kesaj behet edhe analiza e se ardhmes,nuk behet me pershkrime te tejzgjatura mjerimi.Jam dakord qe te konstatohet,por jo qe ky konstatim te na zhyse ne pesimizem e mos te na lere te reflektojme,e kete gje e bejne vetem konstatimet e shumeperseritura,te cilat fshehin mundesine qe mund te ofroje e ardhmja,ndaj dhe une kam nje mllef te madh ne kete pike dhe jam shprehur pak ashper ne nje shkrim me perpara.Sigurisht qe konstatim do te thote ndergjegjesim,por e keqja jone eshte qe ne mjaftohemi ketu dhe perserisim perdite te njejtat gjera(me thone gjithsecili prej jush se sa here ne dite degjojme qe ne Shqiperi ka korrupsion,nuk besoj se ngelet shqiptar qe nuk e di kete).Tani qe mjerimin e njohem duhet te shfrytezojme ne maksimum ato oportunitete te pakta qe na ofrohen.
Ne kete moment nuk dua te hiqem ne rolin e intelektualit,sepse jam thjesht nje student qe ka shpresen e nje ndryshimi ne Shqiperi,shprese kjo e domosdoshme ne rrugen drejt ndryshimit.Nuk jam dakord kur thuhet se Shqiperia nuk ka pasur figura ne 100 vjet e nuk kemi se per cfare te krenohemi.Jam dakord qe nacionalizmi i tepruar eshte i demshem,por mohimi i cdo vlere eshte shkaterrues.Qofte Jimmy,qofte Sonja i permenden figura te tilla dhe shume mire e bene.Per t'ju dhene disa shembuj konkrete perendimore po flas per Francen meqenese ate e njoh me mire se shtetet e tjera perderisa bej studimet e mia ketu.Ne France degjon aq shpesh sa dikujt mund te mos ia marre mendja mbi figura si Charles de Gaulle,gjenerali Le Clerc,Napoleoni i pare,Napoleoni i trete,Luigji XIV etj etj,te cilet qene burra shteti qe kane dhene shume per Francen.E sa do mos te jesh i interesuar(aq me teper po te jesh i tille)meson brenda nje viti mbi historine e Frances gjera qe ne Shqiperi te duhen me vite,ndaj dhe ndihem keq kur shoh se per hir konstatimesh te rithena mijera here te tilla gjera lihen prapa dhe eshte nder qe t'i ngreme figura te tilla,ne menyre qe gjithsecili te dije mbi prejardhjen e tij,qofte edhe te identifikohet me figura te tilla.Perse na qenkerka turp te identifikohesh me figura te tilla,qofte dhe ne periudha krize,ku qendron turpi ketu,pervecse ngreme disa vlera si per te treguar se dhe ne i kemi ca te tilla,ashtu si cdo komb tjeter ne bote e ben fuqimisht???
Se fundmi shpresoj te kem qene sa me neutral ne shkrimin tim,thjesht jam perpjekur te them disa gjera te cilat me duken te domosdoshme e te drejta,ndaj i uroj gjithsecilit prej jush te behet sa me shpejt pjese e nje opinioni te shendoshe,qofte edhe duke filluar nga ky forum,duke lene menjane vreret,pesimizmat e tepruara apo nihilizmat te cilat nuk cojne asgjekundi e nuk sjellin asgje te re,pervecse na rendojne edhe me teper ndergjegjen.Shpresoj qe gjithsecili te sjelle gjera qe meritojne diskutim e debat ashtu sic qene edhe raste te meparshme qe i permenda,e ne bazen e ketyre te nxjerrim konkluzione te perbashketa,pa u thyer ne krenarine personale ne se e kuptojme qe e kemi gabim.Gjithsecili gabon,por me fisniku eshte ai qe i pranon gabimet ne te mire te progresit e analizes...
Ne qofte se nuk eshte kuptuar akoma:
Padyshim qe situata shqiptare varet nga shume faktore si ato qe permendet me lart. Natyrisht qe duhet pune ne shume drejtime, por une mendoj ne menyre restriktive per anen sociale. Sipas meje shumica e gjerave varen nga mentaliteti, nga kultura, nga deshira, nga vullneti. Duke ecur rrugeve te perendimit kam kuptuar se i vetmi ndryshim mes shqiptareve dhe popujve perendimor qendron ne nje hapesire te vogel te trupit: ne koke. Fizikisht nuk kemi asnje ndryshim nga perendimoret. Eshte ndryshimi ne psikologji qe ben te jemi ndryshe.
Gjithmone ne kete kendveshtrim mendoj se forca ndryshuese nuk qendron neper institucione, megjithese ato jane instrumente drejt zhvillimit. Forca ndryshuese qendron ne masat sociale qe krijojne cdo gje (perfshire institucionet). Pra une perqendrohem disi tek psikologjia dhe sociologjia sepse mendoj se aty lind cdo zhvillim para se te perkthehet ne institucione dhe ligje. Ne fakt institucionet jane vetem nje forme rregulli qe nuk justifikojne format sociale te rregullit, qe mund te sigurojne stabilitet dhe vazhdimesi. Pra, forca nuk qendron neper politikane, amerikane dhe police, por tek aftesia per te krijuar nje shoqeri moderne te respektueshme. Politika dhe institucionet jane vetem nje mjet ne dore te masave sociale per tu shprehur me inteligjence. Eshte e kote te themi s'ka alternativa kur ato mund te kalojne para syve dhe mos te shikohen sidoqofte. Madje fizikisht alternativa ka me shume se ne SHBA, sepse kemi nja 30 parti per te cilat mund te votohet. Por nuk jane alternativa te verteta dhe mbartin shpesh semundjen e njeshit (perderisa hapen nga nje person dhe vdesin me ate person). Inteligjenca e masave sociale reflektohet ne politike ne menyre matematike. Keshtu qe cdo problem politik ne rradhe te pare reflekton problemet tona si shqiptare para se te perfaqsoje semundjen psikologjike te nje lideri.
Shkurt: meqe copat e zhvillimit nuk ecin nje nga nje por se bashku, une mendoj se eshte faktori i perbashket qe duhet modifikuar: kultura (komunitare, demokratike, civile, politike). Nuk ka gje qe mund te pengoje nje popull te vendosur dhe inteligjent. Mjafton te shikojme si u krijua Izraeli dhe si vendosi Ben Gurion te shpalle shtetin e Izraelit pa marre akoma konfirmimin nga SHBA. Falni per zgjatjen.
Pula pa koke.
Teksa mendoja me kujdes kuptova se ne Shqiperi mbizoteron forma ndaj permbajtjes. Keshtu policet nuk te vene gjoba kur je veshur me kostum dhe kollare, vajzat nxjerrin byt.het e tangosura, kamarieret sherbejne per pseudo-bosa qe vijne me makina lluksoze. E kuptoj kete akoma me shume kur zbres nga avioni ne Rome dhe bie telefoni. Eshte profesori im. Kuptoj thjeshtesine dhe perulesine e gjesteve te tilla dhe mundohem te imagjinoj profesoret shqiptare qe duan nga 200 mije leke per nje provim, jo me te marrin ne telefon nje student sapo kthehet nga jashte.
Pra pulat pa koke jetojne ne epoken e formes... edhe pse pordha nuk ka forme. Ne vendin e pluhurit dhe te plehrave universitetet prodhojne "intelektuale" ne menyre industriale. Mungon intimiteti mes nxenesit dhe profesorit, per te mos thene qe kete intimitet e ka vjedhur "ekonomia e tregut".
Dhe ne ate kotec pulash pa koke here pas here gjej njerez te vlefshem qe koken e kane mbi krye dhe si per cudi behen koka te medha. Ne fakt do doja dicka te mesme: te gjithe te kishin koka normale, ne vend qe disa te ishin koka te medha e disa pa koke fare. Eshte nje ndjenje barazie alla komuniste qe dashur padashur jep zgjidhjen e thjeshtesise dhe ekuipotences. E natyrisht qe kjo do zevendesonte mire impotencen dhe prepotencen qe kane cbalancuar shoqerine shqiptare drejt formes.
Anti-barazia eshte ajo qe po krijon viktima sot, sepse barazia qenka nje koncept i tejkaluar. Keshtu respekti i le vendin hierarkise dhe kamarieret jane poshte, shume poshte ne shkallen e hierarkise. Nderkaq byt.het dhe breket e vajzave te kapura per dore risjellin hakmarrjen shekullore te pabarazise mes sekseve. Keshtu shikoj femra qe behen regjizore te impotences seksuale te shoqerise ku jetojne. Dhe teksa valevisin mollaqet oret e para te pasdites kthehen ne shtepi sapo perendon dielli, si per te treguar se asgje nuk ka ndryshuar.
Udhetimi im drejt formes kalon nga celularet, teksa i shoh te shpalosin aftesine ekonomike te te zotit mbi tavolina baresh. Celulari mbaron funksionin e tij si mjet komunikimi kur shkon ne Shqiperi, per te zene funksionin e prestigjit te te zotit. Dhe keshtu vlera e personit duhet te kaloje nga designi i nje celulari. Per kete telefonat duhet te jene elegante, te bukur dhe me kamera, megjithese askush nuk dergon MMS...
Ne kete katrahure formash qe ndryshojne nga viti ne vit mua me pelqen vetem forma qe gjej tek ndonje shites rrugesh apo tek ndonje fshatar me dele. Te jete ky rikthim ne origjine? Apo une jetoj ne mireqenie te plote dhe kjo me pengon te kuptoj deshiren e te tjereve per lluks? Se di.
Sa kritik qe je ndaj shoqerise shhqiptare,ti Fajtori!!!jo se
po rinis mesazhin. eshte e vertete qe ne shoqerine shqiptare bie me teper ne sy forma se permbajtja.dhe gjerat qe thote fajtori jane mjaft te verteta.por kjo eshte shume e thjeshte per tu kuptuar.pavaresisht se forma e sjelljeve te shume shqiptareve eshte "perendimore" ne siperfaqe,ne thelb shqiptari eshte lindor,per te mos thene ka mentalitet oriental.kjo vjen nga ndikimi 500-vjecar i turkut qe la pas nje mentalitet thellesisht prapambetes e feudal.keshtu qe,eshte e natyrshme qe "ato vajza me *****t e tangosura" te mos kene nje barazi seksuale me meshkujt, po te kthehen "ne orar" ne shtepi. mos harroni qe ato vajza rrjedhin nga nena e gjyshe qe me pare jetonin ne familje te medha patriarkale ku gruaja shtepiake kish rolin e sherbetores,e do ti lante kembet vjerres,vjerrit,burrit e mysafirit. ishte nje lloj shoqerie ku martesat beheshin me duvak,e te martuarit e njifnin njeri-tjetrin diten e dasmes.
tani,nga kjo lloj shoqerie mos prit nje ndryshim rrenjesor,ku femra te jete e barabarte me mashkullin ne rolin qe ka ne shoqeri,te jete e pavarur ekonomikisht,e shoqeria shqiptare te jete si shoqerite normale perendimore.
dhe ato femra qe jane munduar te ndryshojne pak gjerat ne ate lloj mentaliteti,jane pare me teper paragjykime dhe iu vene nofken "e perdale" etj,etj.kemi te bejme me nje shoqeri akoma shume maskiliste e konservatore,ku "burri" mbetet figura kryesore ne cdo shkalle te saj: nga familja ne shtet.
megjithate,me gjithe absurdin dhe kontrastin e cdo gjeje ne shqiperi,tek e fundit eshte ajo qe terheq me shume;ngertheshja e lindores dhe perendimores ne cdo element te jeteses.them se pasqyron natyren komplekse te shqiptarit.me shpirt lindor e syte nga perendimi...
Mbi plotesine apo zbrazetine e nje gote...
Te gjithe ne kemi para syve nje gote shume te thjeshte qe akoma ngelet e brishte per sa i perket materialit qe eshte ndertuar e sigurisht si gote qe permban jo shume potencial per nga pesha eshte lene ne cep te nje tavoline ku shume njerez ulen per te kundruar me kuriozitet.Ajo eshte gjysem e mbushur(zbrazur)...Disa njerez nuk e njohin nga injoranca,disa te tjere nga mungesa e deshires,e ka edhe disa te tjere qe e njohin shume mire,sepse gjithe jeten e tyre kane pire nga kjo gote,vetem se...........
Vetem se ka disa nga keta te fundit qe kane ardhur pa etje ne kete gosti kundrimesh,ndoshta kjo edhe nga mbifryrja dehese e te tjera gotave vererash te bardha qe shkelqejne,te cilat ne te sotmen i pine thuajse artificialisht,nga ato me bisht te gjate.Si te tille e trajtojne si gjysem te zbrazur,perpiqen qe te gjejne ekuivalenca matematike me te tjera gota megjithese ekuacionet jane te ndryshme,e se fundmi do te sherbente vetem njehsimi i origjines per t'i sjelle ne pika te barabarta(e pamundur).Ka pastaj edhe disa te tjere qe kane pire sebashku ne te njejten tavoline nga e njejta gote te cileve kjo gote ua shuan etjen pa marre fare mundimin ta pine e ta kundrojne,sepse veshtrojne me lakmi nga ato te qendres,duke harruar se si te ftuar me te rinj qe jane nuk mund te shijojne pijen me te mire ne se nuk respektohen nga te tjere kundrues shumevjecare,respekt ky qe vjen nga zbukurimi i gotes qe gjithmone i ka takuar,e cila ngjall gjithashtu deshire per kundrim apo per shijim.Ne kete cast do krijohej ajo "jep e merr"e cila do sherbente per te hapur akoma edhe me tej oreksin pasi do kishin pasur fatin te shijonin per pak pijen e nje gote tjeter.Jane gjithashtu edhe nje pjese tjeter qe kane perpara po te njejten gote,vetem se cuditerisht e trajtojne si gjysem plot,qofte kjo per nostalgji,dashuri,ndjenje apo dhe pragmatizem.Sepse ne rradhe te pare e kuptojne se aty brenda ngelet gjithsesi uje mbijetese,i cili duke u rafinuar gjithmone e me teper do te zhnderrohet ne vere,gje kjo e cila sjell fitim per gjithsecilin,faktor pra i domosdoshem per te zbukuruar goten ne paraqitje e permbajtje e qe ne fund te fundit krijon "jep e marrjen",pra permbush deshirat,hap orekset e horizontet.Ndaj njerez te dashur ate uje qe qendron ne nje gote gjysem mbushur(zbrazur)duhet te mesohemi edhe ta pime qe te kuptojme se pse ka shije te keqe ndonjehere,duke e zevendesuar me nje pike kontributi qe gota te vije ne mbushje e siper e kurrsesi zbrazje.Ne kete rast duke arritur bollekun mund te mendojme edhe per cilesine,shnderrimin,paraqitjen e nje gote dinjitoze,pra proces ky qe na lejon te mendojme per shijimin e gotave te tjera ne menyre natyrore.I gjithe problemi eshte se kete uje e njohim te gjithe,qofte kjo duke rrudhur buzet nga neveria apo duke e gelltitur duke mbajtur frymen e duke ruajtur gjithsesi buzeqeshjen.Ama ka disa qe thjesht rrudhin buzet ka edhe te tjere qe hyne ne analiza molekulash e perpiqen t'i japin nje shije te kendshme ne perspektive duke u perpjekur te arrine bollekun ne saje te kontributit te tyre.E perseris pra,ne saje te kontributit,pa pasur brerje ndergjegje se do shijojne edhe te tjere qe qene moskokecares ne fillimet.Per sa i perket faktit qe uji qe pime sot ka shije te keqe nuk ka asgje te re me per te thene,te gjithe e dime,ngelet pra te gjejme arsyet pse erdhi ne kete pike duke kthyer koken pas ne te shkuaren,analizuar ne te tashmen me dhenie kontributesh e sforcosh,e largpamesi per te ardhmen per te mos perseritur cdo gje si pjese e nje cikli te mbyllur qe vjen gjithnje ne vetveten e tij te shemtuar.Duhet hapur pra ky rreth vicioz duke shpalosur alternativa e kendveshtrime,qofte edhe duke ngurrosur me dhimbje ne vetvete pakenaqesine,per te mos mbytur shpresen e per t'i celur rrugen progresit.Dikur Bob Kenedy ne fushaten brenda partise se tij,vetem pak kohe para se te vdiste shprehej: "Disa njerez shohin realitetin e pyesin pse...Une shoh endrra...e them...pse jo?!...".
P.S:Lutem qe askush mos te marre shkrimin tim si replike direkte apo kundershti personale ndaj dikujt.Nuk kam asgje me askend,me pelqen thjesht te trajtoj fenomenet ne pergjithesi duke shprehur mendimet sipas kenveshtrimit tim.Nuk mendoj se ajo qe them une eshte domosdoshmerisht e verteta ndaj ejani te diskutojme apo debatojme per te arritur ne pika te perbashketa,duke ushqyer diskutimin me te reja.Personalisht jami i mendimit se te gjithe jemi ne stadin e njohjes se realitetit,mbetet tani te shpalosim rrugezgjidhjet,shoqeruar me alternativat e mundshme.
Prindet nuk nderrohen ...por mund te nryshojne.
Citim:
Po citoj ato që tha sonja
mos harroni qe ato vajza rrjedhin nga nena e gjyshe qe me pare jetonin ne familje te medha patriarkale ku gruaja shtepiake kish rolin e sherbetores,e do ti lante kembet vjerres,vjerrit,burrit e mysafirit.
Dicka e fundit per te shtuar
Se fundmi kam edhe dicka direkte me fajtorin me te cilin kemi disa kundershti ne menyren e trajtimit te problemeve,kundershti keto qe nuk e shemtojne aspak nje debat apo diskutim pervecse mua me krijojne kenaqesi qe ta shtyj edhe me tej.Ne shkrimet e tua ka sigurisht te verteta e me pelqeu ne menyre te pergjithshme shkrimi i fundit pavaresisht se ka gjera qe nuk jam dakord,sepse kam pershtypjen se ti pergjitheson nderkohe qe ne e dime,ose une te pakten,se ne perendim ndeshim fenomene te ngjashme.Njoh shume vajza ne France per te marre nje shembull banal,te cilat diten nxjerrin gjithashtu tangat e ne darke jane te detyruara te kthehen ne shtepi,e per kete mos t'i vije cudi askujt.Pse kete rast mos ta quajme hakmarrje shekullore e pabarazise midis sekseve???Sepse ndodh ne France???Ne vendin e deklarates se te drejtave te njeriut qe megjithese i tille i dha te drejten e votave grave pas 1945-es,per te mos hyre pastaj ne avantazhet ekonomike qe burrat kane pasur ndaj grave deri ne 1970??? Shoh nga ana tjeter edhe bosa pariziene qe megjithese ruajne edukaten vizive shprehin ne menyre subkoshiente arrogance,qofte ndaj kamariereve,qofte ndaj gjithkujt.Merita e tyre eshte thjesht sepse ruajne nje lloj forme te imponuar megjithese thelle tyre shume njerez i shohin si miza e jo si qenie humane???Mos valle merita e tyre eshte se megjithese nuk e shprehin aftesine ekonomike me ane te celulareve e shprehin me forma me te rafinuara,ne emra restorantesh,baresh,lloje vererash qe permenden pa takt e vend e pa vend???Pse cdo lloj fenomeni negativ duhet t'i veshim ngjyrat kuq e zi???Mos valle pervec faktorit social-kulturor harrojme se ndikon shume edhe faktori personal,pra psikologjia e cdokujt,botekuptimi?Nga ana tjeter njoh apo shoh eshe shume franceze te tjere qe jane me te vertete per tu admiruar,si ai rasti qe edhe ti permende me nje profesor italian,qe mund t'i hedhin te gjitha keto qe sa po thashe poshte.Pikerisht se nuk dua qe cdo gje te me hidhet poshte me shembuj apo anti-shembuj preferoj te mos pergjithesoj.Eshte e vertete qe ne Shqiperi te tilla fenomene i ndeshim me shumice e ne perendim me pak,nuk jam naiv te them te kunderten,por ama duhet kuptuar qe e keqja nuk ka per emer te dyte,emrin Shqiperi.E keqja apo negativja ekzistojne pavaresisht nesh kudo tjeter ne bote.Pyetja qe une do deshiroja te te shtroja direkt duke lene pas se cfare eshte thene me perpara eshte:Cfare sheh ti si zgjidhje konkrete,realisht te realizuesme,ne ndryshimin e mentalitetit e te psikologjise se mases ne Shqiperi,meqenese thoshe diku se interesoheshe me shume ne aspektin social e psikologjik,e duke pasur ne te njejten kohe parasysh se masa e cdo vendi ben nje diference te madhe?Do te doja qe pikerisht ketu te drejtohej debati,ne menyre qe te na krijohet mundesia per te shprehur aspiratat dhe ato qe ne mendojme si mundesi zgjidhjeje.Sidoqofte nuk je aspak i detyruar t'i pergjigjesh kesaj pyetjeje dhe te ndryshosh gjithashtu edhe drejtimin e bisedes si krijues i kesaj teme.Kete merre me teper si sugjerim,sepse nuk kam te drejte te flas me forma te prera,aq me teper qe kete teme nuk e kam krijuar une.Thjesht kam shprehur ne menyre te sinqerte qte qe mendoj une se do ishte me e mira ne orientimin e nje debati e qe gjithsesi ngelet subjektive e te une.
....
Mesazhin e fundit sa po e pashe,pasi kisha postuar nderkaq ate timin me titull"Dicka e fundit per tu shtuar".Ne fakt kam disa pyetje qe me linden vetvetiu pasi e lexova te cilave sigurisht nuk je i detyruar t'i japesh pergjigje,por kam pershtypjen se gabohesh disi ne definicione.
1)Cfare nenkupton me relativizim vlerash brenda teje?
2)Cfare nenkupton me konformizem kontemporan(bashkekohor)?(me falni per fjalet e thjeshta,u perpoqa vetem te bej nje shqiperim te fjales kontemporan per ta bere sa me te kuptueshem)
3)Ne cfare forme ky konformizem aplikohet ne Shqiperi dhe a kemi te bejme vertete me definicionin e lartpermendur?
Mund te them gjithashtu se shembulli pus-rubinet nuk eshte shume i gjetur,sepse nuk kuptohet mire se kush eshte me i miri.Kemi te bejme me uje pusi te ndenjur,apo te kulluar e i ardhur direkt ne forme natyrore?Ndonjehere edhe relativizimi sherben pra.Ndaj nuk mund te kuptohet nje uje i shendetshem ne se nuk eshte studiuar ai i pashendetshmi.Nuk mund te njihnim moralin ne se nuk ka ekzistuar imoraliteti(Nitche,Vullneti per pushtet),apo qofte dhe anasjelltas meqenese une nuk jam shume dakord ketu me renditjen e fjaleve.Sidoqofte per sa i perket pirjes se ujit mund te me pyesesh ne se nuk e kishe te qarte per cfare e kam bere paralelizmin,sepse kam pershtypjen(qofsha i gabuar)se nuk ka qene relativizimi ideja kryesore por tjeter gje.
Gjithsej 3 faqe: [1] 2 3 » Trego 121 mesazhet në një faqe të vetme |
Materialet që gjenden tek Forumi Horizont janë kontribut i vizitorëve. Jeni të lutur të mos i kopjoni por ti bëni link adresën ku ndodhen.