Forumi Horizont Gjithsej 4 faqe: « 1 2 [3] 4 »
Trego 177 mesazhet nė njė faqe tė vetme

Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Mjekėsia (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=266)
-- Gjenetika (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=7240)


Postuar nga NS-6 datė 22 Qershor 2006 - 00:00:

Talking postimi nr.100!!!

100 postime ne kete teme!
disa nga fjalet qe keni hasur jane:
ADN,ARN,apoptoze,nukleotide,piramidina,purina, komplementaritet,  pozicione 3' dhe 5', virus, bakterie, hemoglobine , izotope,nukleozome, kromatine,  histone, kromozome , gjenome, metilim,adenine, guanine, uracil, citozine, timine,gjene,mARN,splicing,splicing alternativ, qeliza , mutacione,kancer,imprinting gjenomik,kromozom X,kromozom Y,paketim i ADN,enzima,proteina, ATP, zigote , krosing over , gamete,kiazma,mitokondri,dyfishim i ADN,ADN polimerazi, ADN topoizomerazi,telomerazi,proces semikonservativ, fragmentet e okazakit,tautomerizmat,PCR (polymerize chain reaction), epigjenetike, alele,dominace,recesiv,kodominance,grupet e gjakut, trizomia e kromozomit 21 (sindroma e down-it),projekti "gjenoma njerezore",mitoze,meioze,terapi gjenike,distrofi muskulare,IGF-1, doping,vektore,mendeli,rezultatet e mendelit, asocimi i gjeneve, gjene rikombinante, centriole,transkriptimi, ribozome,hnARN,ARN polimerazi,promotore,editing i hnARN,Blc-2,onkogjene, imunoglobulina, introne,ekzone, aminoacidet, prione ,lidhja peptidike, vitamina C,anemi,helika alfa dhe beta etj etj...
 
te gjitha keto duke u munduar per te kuptuar dicka qe ndodhet brenda nje berthame qelizore (po flasim per nje strukture rreth nje e milionta e metrit,pak a shume)...dhe te mendosh qe ka akoma shume per te treguar...dhe akoma shume per te gjetur...argumente per ata qe kane nevoje per ti pare!


Postuar nga NS-6 datė 28 Qershor 2006 - 23:16:

lajme te reja nga gjenetika

Cod. C29062006

duke qene se kemi te bejme me nje shkence ne perparim e siper,ka raste qe cfare themi sot,neser do na duhet ti mohojme...kete po bej vete sot per nje dicka qe kam shkruajtur me para...nese ju kujtohet,kam thene qenje kopje e  materialit gjenetik,gjate nje ndarjeje qelizore,kalon ne menyre te rastesishme tek qelizat bija.beh,me sa duket nuk qeka e vertete 100%.kjo bazuar ne ate qe doli online ne sitin e revistes "Le scienze" (versioni italian i revistes "Scientific American"),artikullin e se ciles e kam shkruajtur ne temen e qelizave staminale por qe po e hedh edhe ketu perderisa ka te beje me ADN-n dhe ve ne dyshim nje nga konceptet baze te biologjise dhe gjenetikes:
 
ADN-ja e pavdekshme e qelizave staminale
26 qershor 2006
me sa duket materiali gjenetik nuk ndahet ne menyre te rastesishme tek qelizat bija...
 
kerkuesit e institutit pasteur ne paris,kane gjetur nje mekanizem se si qelizat staminale te rritura arrijne te mbrojne ADN-n e tyre nga mutacionet.keto rezultate jane publikuar ne numrin e fundit te Nature Cell Bilogy,dhe ka rendesi per rritjen e qelizave staminale ne laborator dhe ne kerkimet per kanceret.
 
kur ndahet nje qelize dyfishon ADN e vet dhe secila nga qelizat qe formohet merr nje kopje.por me kalimin e kohes mutacionet qe ndodhin fillojne te mblidhen dhe mund te formohen edhe mutacionet qe japin kancere.me metoda te sofistikuara,kerkuesit kane gjetur qe qelizat staminale,ruajne gjithmone filamentin origjinal te ADN.prova e pare e asaj qe cilesohej si teoria e ADN se pavdekshme,qe eshte hedhur si ide para pak vitesh.
 
nje qelize staminale formon kur ndahet nje qelize tjeter staminale dhe nje qelize te specializuar qe do kthehet ne nje qelize te caktuar te nje organi.kjo gje ben qe qelizat staminale te ruajne numrin e tyre origjinal dhe te ruajne aftesine e tyre te rigjenerimit te indit per gjith jeten e organizmit.sipas hipotezes se ADN-s se pavdekshme,qeliza qe do shnderrohet ne nje qelize organi merr kopjen qe nuk eshte perfekte,ndersa qeliza staminale ruaj kopjen origjinale.
 
sipas Shahragim Tajbakhsh,qe ka drejtuar kerkimet "teoria e ADN-s se pavdekshme ka kapur imagjinaten e shume kerkuesve,por ishte shume  e veshtire qe te vertetohej.por duke ndjekur qelizat staminale te indit muskular te minjve si in vivo si iv vitro,gjetem qe filamentet e ADN-s ne heliken e dyfishte nuk ishin njelloj dhe e vendosem kete gje ne lidhje me asimetrine e pergjithshme te aparatit ndares qelizor.eshte nje gjetje shume interesante sepse duhet se hedh poshte nje nga parimet baze te biologjise qelizore dhe gjenetikes,qe materiali gjenetik ndahet ne menyre te rastesishme!me sa duket aparati qelizor dallon ate qe eshte e vjeter nga ajo qe eshte e re kur vjen nga ADN-ja,dhe ka mundesi qe ky dallim te jete i dobishem per tu mbrojtur nga mutacione dhe kancere.eshte e mundur qe ky mekanizem te perdoret per te heshtur  shprehjen e gjeneve ne qelizat staminale.
 

p.s: nje gje e tille eshte pare edhe me kromozomin 7 tek minjte qe me sa duket nuk ndahet ne menyre te rastesishme,por ka preferenca kundrejt njeres qelize bije se sa tjetres...kjo bazuar ne nje shkrim te gjetur ne te njejten reviste,ne numrin e muajit prill 2006!
 
ka akoma shume per te gjetur...ADN-ja fsheh akoma shume gjera!


Postuar nga NS-6 datė 21 Korrik 2006 - 01:02:

procesi i perkthimit: "aktoret" e procesit (1)

Cod. A21072006

u bo ca kohe qe nuk kam shkrujt ketu...
e kemi lene ne momentin qe mARN ka dale ne citoplazem dhe pergatitet per nje proces tjeter qe quhet perkthim
procesi i perkthimit eshte faze perfundimtare qe do coje ne formimin e nje sekuence aminoacidesh qe pastaj nen efektin e enzimave qe quhen kaperonina do kthehen nga struktura primare ne strukturen terciare ose kuaternare sipas proteinave.
per procesin e perkthimit gjerat qe nevojiten jane:
-nje mARN qe i eshte nenshtruar procesit te splicing-ut
-nje sasi te konsiderueshme aminoacidesh qe do jene te lidhura me nje tip trasportuesi qe merr emrin nga anglishtja si transfer ARN (tARN) qe do lexoje edhe sekuencen e mARN
-ribozomet...struktura qe ndodhen ne citoplazem,ne brendesi te te cileve do te zhvillohet procesi i perkthimit...keto formohen nga nje grup tjeter ARN qe jane ARN ribozomiale (rARN) qe bashkohen njeri me tjetrin per te formuar 2 copa ribozomesh.njera eshte me e madhe se tjetra...per ti dalluar eshte perdorur nje parameter qe ne pergjithsi neper libra shihet me shkronjen S (Svedberg) dhe qe paraqet vlera te shpejtesise se fundosjes se perberjeve ne centrifuge...
gjithsesi,qe te mos ngaterrohemi mbani mend qe tek qelizat tona ribozomet qe marrin pjese jane 2: nje e madhe (60S) dhe nje me a vogel (40S).kur keto te dyja do bashkohen do formohet nje ribozom i vetem me madhesi 80S (shihni se nuk eshte mbledhje vlerash por shpejtesi fundosjeje ne centrifuge)...

nuk keni pse te trembeni edhe pse duken sikur jane gjera te veshtira... po ju paraqes nje foto ku jane te dy ribozomet (i madhi dhe i vogli) qe bashkohen njeri me tjetrin...


Postuar nga NS-6 datė 22 Korrik 2006 - 00:43:

procesi i perkthimit: "aktoret" e procesit (2)

Cod. B22072006

vete ribozomet 40S dhe 60S kodifikohen nga gjene qe ndodhen ne ADN dhe i nenshtrohen edhe keto proceseve qe cojne ne formimin e copezave me te vogla qe pastaj do bashkohen per te formuar ato me te medha.me pas ato do bashkohen qe te formojne ribozomin 80S.
kjo gje eshte ajo qe ndodh ne qelizat eukariote me pak fjale,tek prokariotet ndryshimi eshte qe pjeset jane me te vogla...kemi 2 copa ribozomesh te madhesive 30S dhe 50S qe bashkohen dhe formojne nje ribozom te vetem te madhesise 70S (informacione te bazuara ne librin "principet e gjenetikes"(snustad))
tjeter qe duhet te kemi parasysh eshte qe bashkimi i copezave me te vogla ne nje ribozom te madh do coje edhe ne formimin e disa hapesirave qe jane themelore per pozicionimin e tARN dhe segmentit te mARN.
keto gjera mjaftojne per ribozomet per momentin.

tjeter komponent ishin aminoacidet dhe trasfer ARN (tARN) qe do sherbenin per formimin e sekuences se proteines.

tARN jane struktura shume komplekse ne forme.keto paraqesin nje zone qe do lidhe aminoacidin (zona ne pozicionin 5') dhe nje zone qe do lexoje sekuencen e mARN. llidhja e amonoacideve behet ne nje menyre indirekte duke aktivizuar njehere aminoacidet pastaj duke i bere lidhjen me tARN...e kush mund ta beje me mire kete gje se sa ATP? (tek procesi i glikolizes psh,qe eshte faza e pare e procesit te degradimit te glukozes (para se te futet ne ciklin e krebsit dmth),2 reaksionet e para kerkojne energji vetem per te aktivizuar strukturen qe ti nenshtrohet pastaj reaksioneve qe vijojne dhe prandaj harxhohen 2 ATP...eshte kjo arsyeja qe ne fund kur behet bilanci i energjise se prodhuar nga 1 molekule glukoze,hiqen 2 ATP dhe del qe prodhohen gjithsej 36 ATP dhe jo 38).

pra ATP ne fillim aktivizon aminoacidin duke u lidhur me te dhe ne fund largohet ne formen AMP (adenozin monofosfat) dhe ja le aminoacidin transferazit (tARN)....ne kete menyre formohen edhe strukturat aminoacid-tARN qe do kerkohen here pas here per zgjatjen e proteines.normalisht qe te gjithe keto procese katalizohen nga enzima te sintezes se ketyre strukturave.

(dicka shtese qe nuk me kujtohej por qe mund ta them tani qe konsultova librin:
specificiteti per kodonin varej nga pjesa e tARN e struktures aminoacid-tARN dhe jo nga aminoacidi.ishte bere nje eksperiment ku cisteil-tARN ishte modifikuar dhe ishte trasformuar ne alanine-tARN dhe ishte vene re qe kur behej procesi i perkthimit, forma e re e modifikuar (dmth ajo me alaninen) futej pa problem ne zonat qe normalisht duhet te ishte cisteina)

tek tARN thame qe eshte edhe nje zone tjeter qe lexon ARN.kjo zone merr emrin antikodon kurse zona e mARN qe lexohet nga secili nga keto tARN quhet kodon...pra secili tARN do lexoje mARN dhe nese ka nje perputhje ndermjet kodonit dhe antikodonit atehere tARN do leshoje aminoacidin qe ka me vehte,i cili do shkoje te lidhet me aminoacidet e tjere (nese ka pasur para tij)...duhet te kemi parasysh qe jane 2 forma aminoacide-tARN qe jane disi te vecante sepse do i perkasin fillimit dhe mbarimit te leximit te mARN dhe normalisht qe proceset ne ato faza do te jene disi ndryshe...

ne kete pike ngelet te pyetet: si lexohet kodoni?dhe kur lexohet si mund te thuhet se cilit aminoacid i perket? kjo ka qene supersfida e viteve 70...qe coi ne zbulimin e kodit te aminoacideve


Postuar nga NS-6 datė 19 Shtator 2006 - 01:27:

sa nukleotide lexon 1 t-ARN?

Cod. B19092006

po shihja postimet e fundit te kesaj teme dhe pashe qe eshte veshtiresuar disi ne gjuhen e perdorur...gjithsesi po mundohem ta bej sa me te thjeshte duke lene edhe shume detaje jasht qe te mos ngaterrohem gjerat...gjithsesi,nese arrihet te kuptohet ky proces deri ne fund,cdo gje do jete e lehte pastaj sepse e gjithe pjesa e gjenetikes qe do vijoje me pas do bazohet mbi keto principe...terapija gjenike, gjenoma e njeriut, ADN e mitokondrive, mutacionet etj etj...

kur permenda fjalen kodon e thashe bazuar ne strukturen 3D te t-ARN...por ne kohen kur kjo gje u tha per here te pare keto gjera nuk diheshin akoma...por u arriten rezultate ne menyre indirekte...
ideja ishte qe meqenese kemi 20 aminoacide dhe 4 baza mund te supozohej qe ARN-ja te lexohej 2 e nga 2 dhe keshtu do kishim 4^2 = 16 kombinime te mundshme...me pak se aminoacidet qe kemi,prandaj nuk mund te kishim nje lexim me 2 nukleotide...nga ana tjeter me 3 nukleotide dilnin 64 kombinime te mundshme...qe do te ishin shume me teper se sa aminoacidet...
iher per iher duhet te verifikohej se nga sa nukleotide lexoheshin pernjehere nga 1 t-ARN

studimet e kryera nga zbuluesit e struktures se ADN ne mutacione te nje gjeni,treguan qe kur 1 nukleotid i vetem pesonte demtim (ose shtohej ose fshihej), demi qe shkaktohej ne shkaktohej ne sekuencen e leximit ishte shume i madh...e njejta gje ndodhte edhe kur ndodhnin 2 mutacione te aferta me njeri tjetrin kishte te njejtin problem por kur kishte 3 nukleotide qe pesonin mutacion,demi qe shihej ishte shume me i paket...me pak fjale,rezultati ishte qe leximi ka mundesi qe te kryhet ne forme triplete...3 nukleotide ne te njejten kohe duhet te kodifikonin 1 aminoacid...pra ARN do lexohej 3 e nga 3 nukleotide ne te njejten kohe qe do njiheshin nga t-ARN...

deri ketu mire por lindte pyetja se si do gjeheshin se per cilin aminoacid i perkiste secila triplete...kemi 20 aminoacide dhe 4 nukleotide...nese marrim te gjitha mundesite i bie qe 4^3 = 64 kombinime te mundshme...dhe thame qe ishin shume...
ketu futet ne pune eksperimentet "in vitro" qe hapi edhe garen per deshifrimin e kodit...


Postuar nga NS-6 datė 09 Tetor 2006 - 23:55:

kodi i aminoacideve

Cod. A10102006

me pak fjale u gjet qe tARN lexonte nga 3 nukleotide pernjeheresh tek mARN por ajo qe nuk kuptohej akoma ishte se si ky lexim transformohej ne sekuence aminoacidesh.dmth dihej tripleta qe lexohej por si me gjet se cilit aminoacid i perkiste?nga ana tjeter problemi behej me i madh kur mendohej qe kemi 4 nukleotide dhe prandaj perderisa lexohen 3 cope pernjeheresh jane te mundur 4^3 = 64 kombinime. por kemi 20 aminoacide baze...mundesite ishin te shumta sepse mund te mendohej qe disa nga keto tripleta nuk kishin asnje kuptim,ose qe disa nga keto tripleta mund te ishin per te njejtin aminoacid...por cila ishte?si mund te ndodhte?dhe a vlente per te gjitha rastet?

nisur nga kjo filloi nje sfide e vertete per te gjetur deshifrimin e tripletave qe lexoheshin nga tARN...

ne vitin 1961,u arrit rezultati i pare...2 kerkues arriten te perdornin ARN sintetike te prodhuar vete dhe te shihnin se si lexohej nga tARN.me pak fjale ti di se cila eshte sekuenca dhe pret rezultatet! tripleta e pare qe u deshifrua ishte UUU (3 uracile.mos harroni se uracili ishte vetem tek ARN ) dhe qe i perkiste fenilalanines.ne fakt kerkuesit prodhuan nje mARN qe kishte vetem uracile dhe prandaj doli nje sekuence e gjate fenilalaninash...

si gjithmone,hidhet ideja dhe gjerat behen me te lehta...duke perdorur te njejten menyre,u arriten te deshifroheshin nje sere tripletash si AAA (prolina) dhe CCC (lizina) etj etj.

gjerat u bene me te lezetshme me vone kur fale sintetizimit te ARN in vitro mund te formoje ARN me gjatesi 3 nukleotide (pra do kishim 3'-AUU-5' psh) dhe mund te shihej se cilit aminoacid i perkiste...nga kjo u gjet qe mund te kishte disa lloj tripletash qe i perkisnin te njejtit aminoacidi...dhe kjo mund te shpjegonte ne menyre te kenaqshme faktin qe pse kombinimet e teperta nuk perbenin nje problem! por lindte pyetja: po mir kjo ndodhte gjate sekuences.po si niste sekuenca dhe kur duhet te mbaronte?me pak fjale ku ishin senjalet qe duhet te nisnin dhe te mbaronin nje sekuence aminocidesh qe po formohej...
shume shpejt u gjeten qe edhe per keto kishte tripleta qe funksiononin si fillues dhe mbarues te zinxhirit te aminoacideve. si fillues ishte nje metionine (AUG) dhe perfundues mund te ishin UAA,UAG dhe UGA (info e marre nga libri i gjenetikes i snustad-it) qe nuk kodifikonin per ndonje aminoacid!normalisht qe gjerat do ishin shume me te komplikuara per faktin qe keto pika duhet te njiheshin nga tARN dhe kur te mberrihej fundi zinxhiri duhet te shkeputej dhe kete shkeputje e benin copeza te tjera...gjithsesi,per momentin keto gjera jane te mjaftueshme.

me pak fjale keto jane per sa i perket kodit te aminoacideve...normalisht qe ka disa gjera te vogla qe nuk po permend si psh fakti qe tek prokariotet ka pak ndryshime ne perkatesine e tripletave...po ashtu edhe tek gjenoma e mitokondrive...gjithsesi,jane gjera qe per momentin me mire te mbeten ashtu por qe me vone do dalin rruges....

foto e mesiperme tregon tripletat dhe perkatesine per secilin aminoacid...jane edhe tripletat e fillimit dhe ndalimit te zinxhirit...

duke ditur keto gjera,mund te kalojme tek tapat e prodhimit te proteinave


Postuar nga NS-6 datė 16 Tetor 2006 - 23:50:

Smile 10 pika si pergjithsim

Cod. A17102006

e di qe do duket gje e bezdisshme () por do doja qe ti pergjithsoja disa gjera per sa thame ketu qe te behet ideja e qarte per cfare po flasim sepse keto do duhen ne vazhdim:

1.procesi i perkthimit eshte nje proces qe sherben per prodhimin e proteinave.informacioni kalon nga mARN ne proteina.
2.procesi zhvillohet ne citoplazem ne brendesi te disa strukturave te quajtura ribozome.
3.aminoacidet qe do nevojiten per kete proces trasportohen nga disa struktura te quajtura tARN (transfer ARN)
4. tARN ka nje zone te quajtur kodon qe njeh nje zone mbi mARN qe quhet antikodon.kur keto te perputhen atehere do te leshohet aminoacidi qe trasportohet dhe ti bashkangjitet proteines qe po formohet.
5.tARN lexon nga 3 nukleotide njeheresh.secila triplete i perket nje aminoacidi pervec atyre qe jane pergjegjes per mbylljen e proteines.
6.mutacione te 1 nukleotidi mund te shkaktojne probleme te medha ne sekuencen e proteines.
7.kodi i aminoacideve tregon se cili aminoacid i perket seciles triplete.
8.shume kopje te proteines mund te formohen njekohesisht.
9.kodi i aminoacideve mund te kete ndonje ndryshim te vogel kur flasim per gjenomen mitokondriale.
10.procesi eshte gjithmone nen kontroll nga kontrollues brenda qelizes...

ok,nuk u bezdis mo me keto nocione...tani ti vendosim ne perdorim


Postuar nga NS-6 datė 08 Nëntor 2006 - 23:32:

detajet e procesit

Cod. A09112006

arritur ne kete pike mund te themi qe kemi kaluar gati gjysmen e asaj qe duam te themi...
pra,kemi ribozomin brenda te cilit do te ndodhe procesi...brenda ketij do futet mARN-ja dhe nje nga nje do vijne t-ARN qe do ta lexojne dhe do i japin forme proteines...deri ketu ne rregull.
zgjerojme disi informacionet qe kemi dhene deri tani per ribozomet: ne ate forme xhepi qe do formohet duhet te themi qe ka 3 zona qe i jane dhene emra me shkronja:
eshte zona A ku futet t-ARN-ja me aminoacidin te lidhur,eshte zona P ku kalon dhe pjesa e proteines se formuar deri ne ate moment i bashkohet ketij t-ARN-je qe vjen dhe eshte zona E ku do ndodhet t-ARN-ja qe nuk ka me aminoacidin qe po trasportonte dhe behet gati qe te dale nga kompleksi i ribozomeve...thene ne kete menyre,nuk e kuptoj as vete...... kshu qe po mundohem te jem edhe ca me i qarte...mos u merzitni sepse shume shpejt gjerat do duken te thjeshta fare...

pra eshte ribozomi permes se cilit kalon m-ARN...ARN trasportuesit vijne dhe futen ne kete kompleks nga zona A me nje perjashtim te vogel...sic e permendem me para i pari t-ARN-aminoacid qe do vije do jete ai i metionines qe eshte i vetmi ne gjendje qe te filloje nje proteine...kjo ka aftesine (dhe eshte e vetmja) qe te kaloje direkt ne zonen P pa kaluar nga zona A...nje gje qe e ben te vecante ne vetvehte...

normalisht qe nisja e procesit nuk eshte edhe kaq e thjeshte sic po e them sepse ka faktore qe jane te nevojshem per te filluar kete proces si dhe te bejne te mundur lidhjet e duhura mes pjeseve te ribozomeve si dhe te t-ARN....jane ato qe quhen faktore te fillimit (FF) dhe jane disa llojesh...gjithsesi mbajeni mend thjesht qe per te filluar procesin e perkthimit kemi nje nderveprim ndermjet FF,ribozomeve dhe t-ARN-metionina qe futet ne zonen P.

ok,ne kete menyre fillam procesin...tani vjen t-ARN me aminoacidin e dyte dhe vendoset ne zonen A...ne vetvehte t-ARN-amonoacidi ka edhe nje GTP (guanozin trifosfat) qe qendron i lidhur me t-ARN.ne momentin kur t-ARN-ja qe mbante metioninen e leshon metioninen dhe ja jep t-ARN-s se dyte leshohet kjo GTP dhe formohet ne kete menyre nje zinxhir t-ARN-AA-met (AA per aminoacid) ne pozicionin A dhe nje t-ARN pa aminoacid ne pozicionin P...ketu futet perseri nje GTP tjeter qe lidhet ne pozicionin E dhe shperberja e saj ne GDP+Pi jep energjine e duhur qe t-ARN-ja qe kishte metioninen te kaloje ne pozicionin E dhe t-ARN-ja e dyte te kaloje ne pozicionin P...pastaj vjen t-ARN-AA2 qe futet tek zona A...ne kete moment ndodhin 2 procese: t-ARN qe kishte metioninen le pozicionin E dhe del jashte kurse t-ARN-AA1-met leshon kompleksin AA1-met, i cili lidhet me t-ARN-AA2 dhe formohet kshu nje zinxhir me nje pjesez me i gjate...t-ARN-AA2-AA1-met qe kalon ne pozicionin P kurse t-ARN qe trasportonte AA1 kalon ne pozicionin E...edhe ky kalim kerkon shperberjen e 1 GTP ne GDP+Pi...

ne kete menyre vazhdon zinxhiri deri ne momentin qe haset nje triplete qe perfaqson nje triplete mbylljeje...

cfare ndodh kur vjen pika qe do kodifikoje mbylljen?kur vjen momenti qe kemi nje triplete qe perfaqson nje triplete mbylljeje nuk futet me nje t-ARN-AA por futet nje faktor leshimi (FL-1) qe do beje fazat ne menyre qe zinxhiri te kaloje ne pozicionin E pa pasur gje ne pozicionin P...me pas FL largohet dhe i gjithe zinxhiri i proteines eshte ne zonen E dhe del jashte...ne ate moment shperbehet robozoma dhe largohet edhe t-ARN qe kishte aminoacidin e fundit dhe mbetet sekuenca AA1-AA2-AA3-....-AAn qe eshte edhe proteina...

siper keni edhe nje foto te procesit qe sapo shpjegova...vetem se aty nuk e tregon zonen E qe eshte pak para se te dale t-ARN...eshte nje foto qe e shpjegon ne formen e thjeshte dhe siperfaqsore procesin pa ju futur ne detaje...ta shoh iher se si ka dale si postim dhe nese nuk duket shume i qarte do ti bej edhe nje permbledhje tjeter me pika,mos u shqetesoni sepse pa qene i qarte ky proces nuk eci perpara sepse perben nje pike kyce ne ato qe do permend me vone...


Postuar nga NS-6 datė 08 Nëntor 2006 - 23:41:

foto nr.2

Cod. B09112006

ok,nje foto tjeter qe tregon edhe iher procesin si fillon dhe si vazhdon...


Postuar nga NS-6 datė 08 Nëntor 2006 - 23:49:

foto nr.3

Cod. C09112006

ok,edhe nje tjeter dhe po e le me kap per sot...kjo foto ketu tregon zgjatjen e proteines...shpresoj te keni bere nje ide se si shkojne punet...ne postimin tjeter do ta paraqes edhe iher procesin ne pika dhe besoj do behet i qarte,nese nuk eshte deri tani...

spo gjej ndonje foto qe te jape fazat ne menyre me te detajuar,ashtu sic e kisha shpjeguar me siper......nese dikush gjen ndonje foto qe mund te jape shpjegimi ne menyre te thjeshte dhe sa me afer shpjegimit qe kam bere,eshte i lutur ta postoje...

ah,po se desha harrova...disa nga detajet qe kam shpjeguar tek procesi jane te bazuara ne librat "Principet e Gjenetikes (Snustad)" dhe "Biologjia qelizore dhe molekulare (Wolf)"...jo per gjo po do ja boja qejfin vetes kot po te thoja qe i mbaja mend te gjitha vete......detaje me te teperta,le te themi qe per momentin nuk jane te rendesishem sepse boll e ngaterruar eshte gjendja...ndoshta me vone,do permenden se skane ku te shkojne

ja kalofshi mire!


Postuar nga NS-6 datė 10 Nëntor 2006 - 23:40:

10 pika si pergjithsim i procesit te perkthimit

Cod. A11112006

atehere te perpiqemi edhe iher qe ta pergjithsojme te gjithe procesin ne pika:

1.procesi i perkthimit te mARN ndodh ne brendesi te ribozomeve!
2.tARN trasportojne aminoacidet ne brendesi te ribozomit dhe pasi lexojne tripleten leshojne aminoacidin qe bashkohet me pjesen tjeter te proteines qe po formohet.
3.ribozomi ne brendesi te vetes ka 3 zona qe quhen zona A (zona ku futen tARN me aminoacidin qe trasporton),zona P (ku ndodhet zinxhiri i aminoacideve qe po formohet),zona E (zona ku ndodhet tARN qe ka leshuar aminoacidin dhe pergatitet te dale)
4.si fillimi edhe mbarimi i procesit kontrollohet nga faktore te ndryshem.fillimi kontrollohet nga faktoret e fillimit (FF) kurse mbarimi nga faktoret e leshimit (FL).
5.vetem tARN qe ka metionen eshte i afte te filloje nje zinxhir aminoacidesh.vetem ai tARN eshte ne gjendje te lidhet direkt ne zonen P.per kete arsye ribozomi leviz mbi mARN derisa te gjeje nje triplete qe kodifikon per metioninen dhe ne ate pike ndalet qe te filloje perkthimin e mARN.
6.kalimi nga zona P ne zonen E si dhe leshimi i zinxhirit te aminoacideve qe po formohet shoqerohet me nje leshim energjie nga guanozin trifosfati qe shperbehet nga guanozin difosfat dhe fosfat inorganik.
7.kur ribozomi njeh ndonje nga tripletat mbyllese,nuk fut me tARN por nje faktor te leshimit qe ben ciklin bosh!pas kesaj i gjithe kompleksi shperbehet!
8.pak a shume keto gjera vlejne si per njerezit edhe per bakteriet!
9.procesi con ne formimin e proteinave qe pastaj do ti nenshtrohen proceseve te tjera ne brendesi te qelizes.
10.mos harroni vetem qe i gjithe procesi ndodh ne citoplazem!

shpresoj qe keto pika te kene shpjeguar qarte ato qe kam shpjeguar me siper

tani,arritur ne kete pike te gjithe mund te thone "ca na duhen gjithe keto gjona,jo zonat A,P,E,jo enzimat e ku ta di une"...me ta thene te drejten ca acaruese jane ...por aplikimet e kesaj dijeje fillojne qe me antibiotiket e deri tek aplikimet ne bioteknologji per karakterizimet e proteinave te ndryshme (strukture,funksion) ose teknikat e ndryshme per te gjetur se nga cilet gjene kodifikohen,si dhe terapite e mundshme qe mund te perfitohen (shihni pak shkrimin e mikroARN-ve tek kanceret qe te kuptoni se cfare potenciali ka shpjegimi ne detaje i ketij procesi...po ashtu eshte mjaft i rendesishem per te shpjeguar ato qe quhen mutacione...mbi kete bazohet terapija gjenike,menyra se si futen viruset ne qelize dhe si shumohen etj etj...por ti marrim gjerat shtruar...


Postuar nga NS-6 datė 01 Janar 2007 - 22:39:

lajme te reja nga nukleozomet...

Cod. A01012007

ka lezet kur punohen ne dimensionet e ADN...kur je ato dimensione te pakten di qe nuk duhet te shohesh efekte te nivelit me te ulet...por gjerat nuk qekan edhe aq te thjeshta me sa duket,edhe kur punon me kete dimension...dhe nuk eshte fjala ketu per te arritur ato dimensione :p...nje puzzle i papare eshte shfaqur keto vitet e fundit,dhe te gjitha ne ato 3 miliard nukleotide brenda asaj qelize te padukshme...
vijme tek zbulimi...nukleozomet me sa duket nuk kane mbaruar se treguari historine e vet (jo se jane te vetmet qe kane per te treguar akoma eee)...nje zbulim i publikuar ne shtator 2006 zbuloi edhe nje pjesez tjeter te misterit qe i rrethonte:
dihet se nukleozomet jane proteina (histone) qe lidhin segmente ADN-je (dmth histone plus segmentin e ADN-s)...jane ato pergjegjese qe segmentet e ADN nuk perdoren,ashtu sic jane pergjegjese edhe per shkallen e paketimit te gjithe atij segmenti ADN-je ne cdo qelize...
edhe qe po thonim...pyetja qe lindte ishte se si jane vendosur nukleozomet sepse pozicionet e tyre jane kyce per traskriptimin e segmenteve te ndryshme te ADN-s.ekzistojne disa sekuenca ADN-je qe perseriten cdo 10 nukleotide dhe ja bejne me te lehte ADN-s qe te lidhet rreth histoneve. me pak fjale duke gjurmuar keto sekuenca mund te lokalizohen pikat se ku ka me shume nukleozome dhe keshtu te behet nje harte e detajuar e vendndodhjave te tyre.
dhe kjo nuk ishte e vetmja...dihet qe per te filluar traskriptimi,faktoret e transkriptimit duhet te lidhen me pare tek ato qe quhen promotore (sekuenca 6-8 nukleotide).normalisht qe ne gjenome ajo sekuence mund te jete e perseritur shume here por ato faktore duhet te lidhen pikerisht ne zonen e duhur para gjeneve dhe ato shume sekuenca te panevojshme nuk duhet te duken ne ate moment...ajo qe ndodh eshte qe ato sekuenca perfundojne ne brendesi te paketimit te nukleozomit dhe prandaj nuk jane te arriteshme nga faktoret e transkriptimit dhe imagjino ku mbeten promotoret?tek ajo sekuence qe ndodhet e lire mes 2 nukleozomeve......eshte pikerisht aty ku lidhen faktoret e transkriptimit per te filluar pastaj te gjitha fazat e tjera te transkriptimit...e kshu iku edhe nje copez tjeter enigme nga kjo ceshtje...

p.s: me te vertete dicka qe te ben te mahnitesh tek e lexon per here te pare

mund tu vijne ne ndihme shkrimet:
-nukleozomet (Cod. A 14022005)
-funksionet e nukleozomeve (Cod. A 16022005)
-procesi i transkriptimit (Cod. A 18022006)


Postuar nga NS-6 datė 22 Janar 2007 - 23:26:

rendesia e procesit tek antibiotiket

Cod. A23012007

atehere me siper permenda qe detajet e mekanizmave molekulare te proceseve te dyfishimt,transkriptimit dhe perkthimit te ADN-s dhe ARN mund te nevojiteshin per shume gjera dhe permenda nder te tjerat antibiotiket. antibiotiket jane per te luftuar bakteriet (europ europ ). principi i tyre bazohet ne seleksionimin qe bejne per sa i perket pikave qe godasin.me pak fjale nje antibiotik i mire eshte ai qe godet proceset e bakterit pa prishur pune ne proceset e qelizes se njeriut.kur ai godet proceset e qelizes se njeriut shfaqen efektet kolaterale qe jane sot per sot nje nder problemet qe paraqesin antibiotiket.

nje shenjester te mire per antibiotiket paraqesin procese si sintetizimi i folatit,nje proces qe ndodh vetem tek bakteriet.folati tek njeriu merret me diete kurse bakteriet duhet ta prodhojne vete...nje bllokim i kesaj pike mund te coje ne nje mungese te nje lende baze per sintetizimin e ADN. kete pike psh e sulmon nje antibiotik qe quhet trimetoprim si dhe nje tjeter qe quhet sulfamid.kur te dy bashkohen formojne nje arme te fuqishme fare qe ka emrin baktrem (sulfametoksazol-trimetoprim).

por kalojme tek sintetizimi i proteinave...thame qe njohim kalimet dhe proteinat qe nderhyjne ne procese...pak a shume kalimet qe ndodhin gjate perkthimit te nje ARN-je jane pothuajse te njejte si tek njeriu edhe tek bakteriet (e kam fjalen per zonat e ribozomeve,kalimet neper zona etj) dhe keshtu qe duke ju pershtatur atyre pikave mund te permendim disa antibiotike dhe te tregojme se ku godasin:
1.atehere kemi momentin kur futet nje aminoacid tek zona A...ketu vepron tetraciklina qe futet ne kompeticion per zonen A me t-ARN...tetraciklina ka nje aftesi me te mire per tu lidh ne ate zone dhe bllokon keshtu vazhdimin e formimit te proteines.bllokues te tjere te sintetizimit te proteinave te bakterieve jane antibiotike si gentamicina,streptomicina,eritromicina,klindamicin
a etj...
2.kloramfenikoli bllokon kalimin e zinxhirit qe formohet tek aminoacidi i ri qe sapo vjen...
3.eritromicina nuk lejon qe zinxhiri ta zhvendoset nga njera zone ne tjetren ne brendesi te ribozomit...
4.ka pastaj antibiotike si ciprofloksacina (ciproksini) qe bllokojne enzima si topoizomerazet....
5.penicilinat bllokojne prodhimin e peptidoglikaneve qe jane kryesore ne strukturen e mureve te bakterieve...

etj etj

pra jane te gjithe pika qe i shpjegova me para dhe qe behen shenjester e antibiotikeve.shume mund te thone se si mund te jene selektive per bakteriet kur kemi procese te tilla edhe tek njeriu...pergjigja ketu eshte ne faktin qe ribozomet e bakterieve dhe njeriut ndryshojne njeri nga tjetri per nga madhesia dhe per nga dimensionet gje qe i ben te jene te ndryshme edhe pikat ku mund te godasin antibiotiket.

pak a shume kjo per te dhene idene se sa rendesi kane detajet e procesit qe kam shpjeguar tek antibiotiket


Postuar nga NS-6 datė 10 Mars 2007 - 00:00:

Smile prologu i nje kapitulli te ri

Cod. A10032007

nese deri ketu keni arritur te kuptoni gjerat qe kam shkruajtur atehere mund te them qe keni bazat e duhura per te kuptuar tematikat e tjera qe karakterizojne gjenetiken sepse fundja te gjithe proceset rrotullohen rreth dyfishimit te ADN-s dhe perdorimit te saj (dhe problemeve qe kane).

ne kete pike isha ne dyshim se me cilen pjese duhet te vazhdoja.mund te filloj te shpjegoj mutacionet por pastaj po mendoja qe nese i shpjegoj do marr shembuj nga gjene te ndryshme te shperndare ne gjenomen e njeriut.keshtu qe mendova me mire qe mutacionet ti perfshi ne pershkrimin e gjenomes se njeriut duke qene se eshte nje pjese qe ka shume gjera interesante sic do mund ta konstatoni edhe vete...do kete shpjegime te gjenomes,projektit te gjenomes se njeriut,te reja nga projekti i epigjenomes,projekti i proteomes si dhe teknikate fundit per te bere qe deshifrimi i gjenomes se njeriut te arrije shifren e 1000 dollareve (objektiv ky qe institucionet amerikane donin ta arrinin brenda vitit 2014 dhe qe me te thene te drejten ka sjelle nje seri idesh shume interesante). do kete pastaj metoda si PCR, teknikat e vjetra si "Chromosome Walking" qe ndihmoi ne gjetjen e gjenit te fibrozicistikes, enzimat e restriksionit qe marrin pjese edhe ne diagnoza semundjes si psh tek anemia mesdhetare.po ashtu do mundohem te kuptoj vete iher perpara ceshtjen e ADN microarrays qe paraqesin nje avancim te rendesishem ne fushen e gjenetikes ...shpresoj ne ndihmen e ndokujt ne kete pike.do kete shkrime rreth terapise gjenike,rreth zbulimit te fundit te heshtjes gjenike me ane te ARN-ve etj etj.do kete pershkrime te semundjeve qe gjeneve ne vecanti por edhe te mutacioneve me te gjera,kuriozitete si psh qe nje gjenome me kromozome seksuale XYY mendohet se ka lidhje nje sjellje me agresive,etj etj...po ashtu do kete edhe referenca te ndryshme nga ku do jem bazuar per te sjelle informacione te ndryshme,keshtu qe te mund ti lexoni edhe vete me teper
po ashtu,here pas here ndoshta do hedh poshte shkrimet qe kam bere me para,bazuar ne gjetjet e reja qe mund te dalin :p

nuk eshte qe do zgjasi shume...rreth nja 100-200 postime

por si me e nis shpjegimin e gjithe atij kapitulli? mund ta nisim me thjeshtesine me te madhe; me nje fjali te vetme qe duket sikur na kthen ne fillim te temes:

Berthama e nje qelize te njeriut permban 46 kromozome...Europ Europ

thene keshtu duket dicka e thjeshte fare,por cfare fsheh ne vetvehte ky shkrim?a eshte gjithmone i vertete?

vazhdon...


Postuar nga NS-6 datė 13 Mars 2007 - 00:35:

berthamat e qelizave te njeriut kane 46 kromozome (1)

Cod. A13032007

e qe tua ngas fjalen una ...fjalia qe permenda me siper jep nje rregull qe vlen ne shumicen e rasteve por jo gjithmone.dua te them qe jo te gjitha qelizat kane 46 kromozome (shto pastaj edhe rastet patologjike te ndryshimit te numrit te tyre).fillimisht,para se te vazhdojme me tej,te mundohemi te karakterizojme keto kromozome:
ne berthamen e njeriut ka 46 kromozome qe ekzistojne ne 23 cifte.nga keto 23 cifte,22 jane autozome,dmth kromozome qe nuk jane kromozome seksuale,kurse cifti i 23-te eshte cifti i kromozomeve seksuale,sepse tregojne seksin e individit,dhe sic e dini,ato kromozome jane te shenuara ne shkronjat X dhe Y.
shpesh here 46 kromozomet e njeriut mund ti hasni te shenuara ne formen 2n qe nuk eshte tjeter vetem se nje menyre e dyte per te shenuar te njejtin numer kromozomesh ku n=23.kete menyre te thjeshtuar mund ta hasni ne skemat ku tregohet psh proceset e ndarjes se nje spermatogoni ku nga 2n behet 4n dhe pastaj me 2 meioza te njepasnjeshme behen n kromozome ne 4 spermatocite.keto n kromozome nga gameti mashkull bashkohen me n kromozome nga gameti femer dhe ne fund kemi serish 2n qe eshte edhe numri normal i nje qelize.
po ashtu nje shenim te tille mund ta hasni kur kerkohen te tregohen semundje me mungesa ose shtesa kromozomesh kur mund te shenohet numri total si 2n+1 ose 2n-1 etj etj.kjo eshte per sa i perket kuptimit te shenimit me n te numrit te kromozomeve qe ta keni parasysh nese e hasni me vone

keto 46 kromozome,sic e kam permend edhe here te tjera,kane nje gjatesi qe shkon rreth 1.8 metra ne brendesi te berthames qe eshte e rregulluar sipas gradave te paketimit berthamor qe ka qeliza.gjenoma e njeriut shkon tek rreth 3 miliard baza (numrin e sakte do ta shihni me vone) por duhet te keni parasysh dicka: kur them 3 miliard nukleotide e kam llafin per gjysmen e gjenomes dhe kjo per shkak te konceptit te komplementaritetit qe kam shpjeguar me para.dmth kemi 3 milard nukleotidet qe jane ne njerin nga zinxhiret e ADN-s ne cdo kromozom .nese llogarisni edhe nukleotidet qe jane ne zinxhirin tjeter duhet te shtoni edhe 3 miliarde te tjere.prandaj nese do ju duhej te thonit sasine totale te nukleotideve brenda berthames,pergjigja per kete do te ishte rreth 6 miliard nukleotide.
ato 3 miliard nukleotide kane ne perberje te tyre rreth 20-25.000 gjene,perfshi ketu edhe pseudogjenet (priten rezultatet perfundimtare nga projekti i proteomes per te thene se cili eshte numri i sakte i gjeneve ne gjenome) qe kodifikojne per rreth 90.000 proteina (shkaku sic e dini eshte procesi i splicing-ut qe ben qe nje gjen i vetem te kodifikoje per me shume se nje proteine)...vazhdon


Postuar nga NS-6 datė 31 Mars 2007 - 00:59:

berthamat e qelizave te njeriut kane 46 kromozome (2)

Cod. A31032007

keto 46 kromozome mund te shihen fare mire ne nje analize qe quhet kariotip dhe qe nuk eshte tjeter vec se kromozomet qe vendosen ne 23 cifte duke filluar qe nga kromozomet 1 deri ne kromozomet 22 dhe pastaj kromozomet seksuale. keto kromozome perftohen duke bllokuar qelizat gjate fazes se ndarjes kur kromatina e kromozomeve eshte e dendur dhe kromozomet behen te dukshem dhe keshtu mund te dallohen mire.sot per sot ka aparatura qe e bejne kariotipin duke i vendosur kromozomet sipas gjatesise ku kromozomi 1 eshte ai me i gjati dhe i 22 eshte me i shkurtri.ne fund mund te dallohen edhe kromozomet seksuale.kariotipi eshte edhe nje menyre mjaft e mire per te kontrolluar per mutacione qe perfshije pjese te medha kromozomesh deri edhe ne kromozome te teperta si tipi i sindromes se Daun-it ku kemi 3 kromozome 21 ose sindroma e Turnerit qe kemi nje kromozom X ndersa kromozomi tjeter seksual mungon...kini parasysh qe nje qelize vetem me kromozom Y nuk mund te jetoje dhe prandaj edhe zigotat qe kane vetem kromozom Y pa kromozome X nuk shkojne shume dhe prishen.e anasjellta nuk eshte ashtu...dmth mosprezenca e kromozomit Y nuk shoqerohet detyrimisht me shkaterrim te zigotes...rastet sic permenda jane sindroma e Turnerit dhe rastet e nje gjenome 46,XX :p
kjo vjen si pasoje e gjeneve themelore qe ekzistojne ne kromozomin X qe jane themelore per jetesen e nje qelize.gjenet kryesore qe gjenden ne kromozomin X do ti permend me kalimin e kohes kur te kap ndonje semundje gjenetike nga ato me te rendesishmet.
mutacione te tjera qe mund te shihen jane keputje kromozomesh,kalime pjesesh kromozomesh nga njeri kromozom ne tjetrin (nuk e di nese e keni degjuar kromozomin Filadelfia qe eshte diagnostikues i Leucemise Mieloide Kronike ose rastet e kalimit te cpave te kromozomit 8 ne kromozomin 14 ne linfomen e burkit-it,ose kalime te nje pjese te kromozomit 15 ne kromozomin 17 ne leucemine akute mieloide nentipi M3 etj etj...kjo eshte sa me ju dhene idene,detajet me vone).fale imunofluoreshences tani mund te gjehen ne menyre me te lehte keto gjera sepse mund te vendosen sonda te lidhura me elemente fluoreshente qe ndizen.

ne figuren e mesiperme dalloni mire nje forme tipike te kariotipit.

cfare tjeter mund te thuhet per gjenomen e njeriut per sa i perket gjerave ne pergjithsi?
ok,te dhenat per gjatesite e kromozomeve sipas te dhenave te projektit te gjenomes dhe perjashtimet e rregullit te 46 kromozomeve,perjashtimet qe jane fiziologjike dhe jo ato patologjiket...vazhdon


Postuar nga NS-6 datė 06 Prill 2007 - 00:23:

kariotipi i nje sindrome te Daun-it

Cod. A06042007

thjesht per tu dhene nje ide se sa e thjeshte eshte te dallosh nje trizomi te kromozomit 21 (Sindroma e Daun-it) me ane te nje kariotipi...sic mund ta shihni,paraqiten 3 kromozome 21.gjerat behen ca me te komplikuara ne rastet kur nuk kemi nje kromozom te plote por nje copez kromozomi 21 qe eshte i ngjitur ne nje kromozom tjeter (si psh kromozimit 14),gje kjo qe ndodh ne rreth 4% te rasteve.pra,ne shumicen e rasteve kariotipi qe gjeni eshte ky qe ju kam paraqitur ketu


here pas here kur te filloj te paraqes karakteristika te gjenomes se njeriut do paraqes edhe gjene te ndryshme si dhe semundje te ndryshme gjenetike,ku do mundohem te jap ndonje karakteristike qe mund te kene...


Postuar nga Laura3 datė 07 Prill 2007 - 01:24:

Smile ADN e imja

Para disa vitesh izolova ADN timen ne nje laborator...
Perdora nje furce dhembesh dhe e mora nga goja.
E futa ne nje ene me solucion alkoli.

Si dukej? Si 2 fije shume te holla peri te shkurter qe bejne nje forme zigzag me njera tjetren.

Ja nga keto dy fije peri jam krijuar une !!


Postuar nga NS-6 datė 13 Prill 2007 - 23:49:

berthama e qelizave te njeriut ka 46 kromozome (3)

Cod. B14042007

atehere me poshte po paraqes gjatesite e kromozomeve duke perfshire edhe hapesirat qe kane mbet pa sekuencuar mire.te dhenat jane te muajit mars 2006:

kromozomi 1...............247.249.719 baza
kromozomi 2...............242.951.149 baza
kromozomi 3...............199.501.827 baza
kromozomi 4...............191.273.063 baza
kromozomi 5...............180.857.866 baza
kromozomi 6...............170.899.992 baza
kromozomi 7...............158.821.424 baza
kromozomi 8................146.274.826 baza
kromozomi 9................140.273.252 baza
kromozomi 10..............135.374.737 baza
kromozomi 11..............134.452.384 baza
kromozomi 12...............132.349.534 baza
kromozomi 13...............114.142.980 baza
kromozomi 14...............106.368.585 baza
kromozomi 15...............100.338.915 baza
kromozomi 16...............88.827.254 baza
kromozomi 17...............78.774.742 baza
kromozomi 18...............76.117.153 baza
kromozomi 19...............63.811.651 baza
kromozomi 20...............62.435.964 baza
kromozomi 21...............46.944.323 baza
kromozomi 22...............49.691.432 baza
kromozomi X.................154.913.754 baza
kromozomi Y..................57.772.954 baza
gjenoma e mitokondrive............16.571 baza

gjatesia totale (perfshi hapesirat)....................3.080.436.051 baza
gjatesia e sekuencuar........2.858.034.764 baza

informacionet te marra nga National Center for Biotechnology Information (NCBI) dhe nga UCSC Genome Bioinformatics Group:
Center for Biomolecular Science & Engineering.

informacionet qe shihni tregojne qe ka hapesira akoma qe nuk ja kane gjetur sekuencen e duhur.dmth jane gjetur bazat por nevojiten pozicionimet e duhura te tyre (sepse jo me kot kane arrit te llogaritin gjatesine totale me gjith hapesirat )ne shumen totale eshte llogarit edhe gjenoma mitokondriale qe eshte ndodhet jasht berthame,ne mitokondri. gjithsesi kromozomet po analizohen nje per nje per te rregulluar keto hapesira si dhe per te kerkuar gjenet qe fshihen ne to.kete gje e tregojne fare mire shkrimet qe jane paraqit ne revisten Nature:

- Scherer SE et al., "The finished DNA sequence of human chromosome 12.", Nature, 2006 Mar 16;440(7082):346-51
- Taylor TD et al., "Human chromosome 11 DNA sequence and analysis including novel gene identification.", Nature, 2006 Mar 23;440(7083):497-500
- Nusbaum C et al., "DNA sequence and analysis of human chromosome 18.", Nature, 2005 Sep 22;437(7058):551-5
- Hillier LW et al., "Generation and annotation of the DNA sequences of human chromosomes 2 and 4.", Nature, 2005 Apr 7;434(7034):724-31
- Ross MT et al., "The DNA sequence of the human X chromosome.", Nature, 2005 Mar 17;434(7031):325-37
- Martin J et al., "The sequence and analysis of duplication-rich human chromosome 16.", Nature, 2004 Dec 23;432(7020):988-94
- Humphray SJ et al., "DNA sequence and analysis of human chromosome 9.", Nature, 2004 May 27;429(6990):369-74
- Deloukas P et al., "The DNA sequence and comparative analysis of human chromosome 10.", Nature, 2004 May 27;429(6990):375-81
- Dunham A et al., "The DNA sequence and analysis of human chromosome 13.", Nature, 2004 Apr 1;428(6982):522-8
- Grimwood J et al., "The DNA sequence and biology of human chromosome 19.", Nature, 2004 Apr 1;428(6982):529-35
- Mungall AJ et al., "The DNA sequence and analysis of human chromosome 6.", Nature, 2003 Oct 23;425(6960):805-11
- Hillier LW et al., "The DNA sequence of human chromosome 7.", Nature, 2003 Jul 10;424(6945):157-64

per detaje te metejshme per kromozomet,do permenden me vone ndoshta,kur te analizohen semundjet e ndryshme si dhe mutacionet etj etj

vazhdojme...


Postuar nga NS-6 datė 04 Maj 2007 - 23:38:

berthama e qelizave te njeriut ka 46 kromozome (4)

Cod. A05052007

Sic thashe edhe ne fillim,te thuash qe ne berthamat e qelizave te njeriut ka gjithmone 46 kromozome nuk eshte e vertete. Ketu nuk po i referohem rasteve patologjike por rasteve fiziologjike ku nje qelize nuk ka 46 kromozome.
Nder qelizat qe mund te permend jane rruazat e kuqe qe nuk kane berthame fare. Berthama e ketyre qelizave prishet ne momentet kur niveli i hemoglobines ne qelizat qe po formohen kalon 20%. Pra nje qelize e kuqe gjaku nuk ka berthame dhe kjo gje ja limiton edhe jetgjatesine qe eshte afersisht 120 dite ne kushtet normale.
Pervec rruazave te kuqe te gjakut jane edhe disa qeliza qe quhen megakariocite qe jane edhe prekursoret (paraardhesit) e trombociteve,qeliza qe marrin pjese ne proceset e mpiksjes se gjakut. Imagjinoni qe megakariocitet mund te mberrijne deri ne 16n kromozome (nje pjese mund te arrijne edhe deri ne 128n kromozome). Me pas keto qeliza do copetohen ne shume qeliza me te vogla qe quhen pikerisht trombocite ("Semundjet e gjakut dhe organeve hemopoietike" Tura,fq.284).
Qeliza te tjera qe nuk kane 46 kromozome ne berthame jane gametet.spermatozoidet dhe ovocitet ne formen e rritur te tyre kane 23 kromozome dhe nga bashkimi i tyre do formohet nje qelize qe merr emrin zigote,qe do te kete nje numer 2n kromozome.
Qeliza te tjera qe nuk respektojne rregullin e 46 kromozomeve jane edhe qelizat e kristalit te syrit te cilet jane pak a shume te ngjashem me qelizat e kuqe te gjakut por kane nje jetegjatesi me te madhe. Jane nder te vetmet qeliza qe e ndalojne procesin e "vdekjes se programuar" ne nje faze kur gjithe organelet ne brendesi te tyre jane shkaterruar. Per te gjetur se si ja bejne po behen kerkime.
sic shihet jane disa lloj qelizash qe kane numer te ndryshem kromozomesh ne kushte normale.

Do doja te fusja nje menyre tjeter emertimi te kromozomeve dhe te lokalizimit te gjeneve por ndoshta do ishte me mire te shpjegoja fillimisht se si eshte i ndertuar nje kromozom.rreth tij kam folur kur kam permendur gradat e paketimit te ADN-s por tani do merrem me shpjegimin e struktures se jashtme te nje kromozomi si dhe informacione te tjera rreth tij. Pas kesaj do permend emertimin tjeter qe ekziston ne gjenetike qe eshte edhe sistemi me i perdorur kur flasim per lokalizime gjenesh,mutacione gjenesh,sekuencash etj...

per te teper mbi gjerat qe jane folur ne kete postim shihni:
-kristali i syrit (Cod. A 17112005)
-nukleozomet (Cod. A 14022005)
-kromatina (Cod. A 29032005)


Postuar nga NS-6 datė 16 Qershor 2007 - 00:19:

struktura e jashtme e nje kromozomi

Cod. A16062007

kur kam permendur strukturen e ADN dhe menyren se si paketohej ajo permenda deri ne piken e nukleozomeve.ne figuren qe po paraqes me siper po e sjell edhe nje here ndermend ate strukture. me pak fjale siper kemi ADN ne zinxhire dhe keto mbeshtillen rreth disa strukturave proteinore qe merrnin emrin e nukleozomeve (1) dhe keto paketohen tek ajo qe merrte emrin kromatine e cila ne formen e ngurtesuar formon kromozomet.tani e kapim ne kete pike



kromozomit, ne strukturen e vet te jashtme,mund ti dallohen 3 pjese kryesore. kemi nje krah te shkurter te tij (qe shenohet ne shkronjen "p" qe me sa kam degjuar vjen nga fjala "petit",i vogel ne frengjisht) dhe nje krah me te gjate (qe shenohet ne shkronjen "q" qe e ka marre kete emertim sepse vinte pas "p" ) dhe nje zone qendrore qe quhet centromer.
centromeri eshte zona ku lidhen fibrat qe vijne nga centriolet,organele qe marrin pjese ne ndarjen qelizore.



me pak fjale centriolet,gjate mitozes dergojne disa fibra qe marrin emrin "KINETOKORE" dhe qe shkojne dhe kapen pikerisht ne kete zone dhe prej ketu pastaj terheqin per ti ndare kromatidet njeri nga tjetri.

kini parasysh qe normalisht kromozomi eshte nje kromatid dhe se ky dyfishohet perpara mitozes per tu bere me 2 kromatide dhe ne fund te procesit perfundon serish me 1 kromatid (figura me poshte)



kjo besoj se eshte e mjaftueshme per momentin per sa i perket struktures se jashtme te nje kromozomi. nese kam harruar gje,ishallah,do shtohen me kalimin e kohes per faktin se do kete serish rast per tu bere kur te merren kromozomet ne analize per ndonje semundje te vecante ose kur te shpjegoj mutacionet.

ajo qe doja tu terhiqja vemendjen eshte tek ato 2 shkronja qe permenda me siper, "p" dhe "q". kjo per faktin se kur shpjegohen vendndodhjet e gjeneve perdoren keto shkronja kur vjen puna per te permend se ne cilin krah ndodhen. me pas ka nenndarje te tjera qe e bejne edhe me te detajuar vendndodhjen.



sic e shihni ne figuren ketu me siper,ku paraqitet kromozomi X, krahet jane ndare ne nendarje me te imta (secila me nje gjatesi te caktuar) per te treguar me ne detaj zonat (p22.33,p22.31,p22.2 etj).
kur perdoren metoda si "chromosome stretching" qe konsiston ne terheqjen e kromozomeve per te vene ne dukje zona me te imta te kromozomit,keto emertime marrin nje kuptim te rendesishem...

(1)nukleozomet (Cod. A 14022005)


Postuar nga NS-6 datė 22 Tetor 2007 - 23:09:

bashkimi i 2 proberthamave nga e njejta prejardhje

Cod. A23102007

thame qe gjenoma e njeriut eshte e perbere nga 46 kromozome dhe dhame disa karakteristika te percipta rreth tyre,se si jane ndare,gjatesia e tyre,si eshte struktura e nje kromozomi si dhe menyra e emertimit te tyre.thame qe ato 46 kromozome formohen nga bashkimi i gametit mashkullor (spermatozoidi) qe trasporton 23 kromozome dhe atij femeror (veza) qe trasporton 23 te tjere.te dy bashke formojne zigoten qe do formoje individin e ri.
ne kete pike dikush mund te beje arsyetimin e tipit:
nese duhen 46 kromozome gjithsej,pse te mos i bejme duke bashkuar 2 gamete femeror ose 2 gamete mashkullor?dmth ne rastin e 2 gameteve femerore,marrim njeren veze qe do sherbeje si baze dhe nga nje veze tjeter marrim vetem kromozomet (me pak fjale ate qe merr emrin proberthame) dhe i trasportojme tek tjetra (deri diku ajo qe behet tek klonimi)...kurse ne rastin e 2 gameteve mashkullore do merrnim nje veze te ciles ja heqim kromozomet dhe i vendosim kromozomet nga 2 spermatozoide.ne fund gjithsesi do kemi 46 kromozome! a eshte e mundur kjo gje dhe a do zhvillohej nje individ prej kesaj?

pergjigja eshte qe kjo gje nuk eshte e mundur te formohet nje individ i ri nga bashkimi i 2 proberthamave mashkullore ose femeroredhe kjo gje eshte vertetuar diku rreth viteve '80 me ane te eksperimenteve tek minjte. ne keto eksperimente u pa qe nese bashkoheshin 2 proberthama mashkullore mund te nisej nje jete embrionale por fillonin te formoheshin vetem ato inde qe do ishin jasht fetusit (dmth placenta etj) kurse embrioni kishte nje zhvillim shume te paket! e kunderta ndodhte nese bashkoheshin 2 proberthama femerore . dmth fillonte zhvillimi i nje embrioni por nuk zhvilloheshin indet e jashtme (ektraembrionale). ne te dy rastet embrioni ndalte zhvillimin ne fazat e para dhe vdiste.
keto eksperimente treguan qe per te zhvilluar nje individ tek gjitaret,nevojiteshin te dy gjenomat mashkullore dhe femerore si dhe tregon qe gjate rritjet,keto gamete i nenshtrohen nje procesi te quajtur "imprinting" gjenomik qe eshte i ndryshem per te dy gametet. jane pikerisht keto shenja qe vendosen gjate atyre proceseve qe i bejne te njohur kur bashkohen dhe formojne zigoten. duket sikur zigota eshte e afte te njohe prejardhjen e te dy gameteve

imprinting gjenomik ben pjese ne ate qe quhet epigjenoma,nje nga fushat e kerkimit me te reja te gjenetikes qe ka sjelle nje interes shume te madh ne kerkimet e sotme mbi funksionimin e gjeneve do ta permend serish kur te flas per kromozomet seksual.

thene keto rikthehem serish ne strukturen e kromozomeve. permenda centromeret,permenda krahet e shkurter dhe te gjate,por ajo qe me duket se nuk kam permendur jane telomeret.telomeret jane pak me ndryshe se pjesa tjeret e kromozomeve dhe kjo vecanti i ka bere te mundur qe te kene nje enzime te teren per vehte qe ti dyfishoje gjate procesit te dyfishimit te ADN-s,nje enzime qe quhet telomerazi.por ajo qe e ben edhe me interesante ceshtjen eshte qe telomerazi funksionon vetem gjate jetes intrauterine dhe pastaj disaktivizohet. atehere,vazhdimi i temes do jene telomeret,telomerazi...pastaj te shofim se cfare mund te themi per "chromosome stretching...me pas ti hedhim nje sy kromozomeve seksuale dhe ndonje kromozomi tjeter ne vecanti...


Postuar nga NS-6 datė 01 Dhjetor 2007 - 23:47:

telomeret dhe telomerazi (pjesa 1)

Cod. A02122007

thame qe telomeret jane pjeset anesore te kromozomeve dhe jane disi te vecante per nga karakteristikat qe kane dhe per funksionet qe kane. nese do permendim funksionet do permendnim:
-nuk lejojne humbjen e materialit gjenetik nga anet duke lejuar replikimin e molekulave te drejta te ADN-s.
-nuk lejojne qe te ngjiten anet e kromozomeve.
-nuk lejojne shkaterrimin e aneve te molekulave te ADN se drejte nga enzimat e ndryshme shkaterruese sic jane deoksiribonukleazet (1)


Figura 1 : sekuenca ne zonen e telomereve

edhe nga sekuenca telomeret jane te vecante sepse permbajne sekuenca qe perseriten dhe jane kryesisht te formes 5'-T(n)-A(n)-G(n)-3' ku n paraqet numrin sa here eshte prezente ajo baze.me pak fjale mund te kemi forma te tipit 5'-TTAGG-3' ose 5'-TAGGGG-3' etj etj...gjithsesi per sa i perket timines ne keto kombinime n merr vlerat nga 1 deri ne 4, Adenina mund te jete ose te mungoje ndersa guanina mund te marre vlerat n nga 1 deri ne 8 dhe kjo gje varet sipas organizmit. tek njeriu forma e perseritur eshte 5'-TTAGGG-3' (fig.1). kjo gje me sa duket ka nje rendesi te vecante per shkak te lidhjeve qe keto baza mund te bejne njera me tjetren. me te thene te drejten ne kete pike gjerat behen disi lemsh per shkak se akoma nuk eshte gjetur ne menyre te detajuar forma qe marrin dhe shpjegimet qendrojne ne modele qe tregojne lidhjet e ndryshme te ketyre sekuencave qe perseriten.


figura 2 : problemi i replikimit te telomereve

por ku qendron problemi ne replikimin e ketyre sekuencave?
me perpara kam permendur qe ADN polimerazi nuk eshte ne gjendje te dyfishoje te gjithe sekuencen e ADN dhe problemi kryesor qe has eshte pikerisht tek telomerazet. thame qe ADN polimerazi ne zinxhirin qe replikohet ne menyre jo te vazhdueshme kerkonte nje primer ARN-je per te filluar dyfishimin dhe pastaj formoheshin ato qe quheshin fragmente te Okazakit. ne fund ARN primer largohej dhe ajo zone zevendesohej nga nukleotidet qe do shtohen nga ADN polimerazi. per shkak se ne pozicionin 3' te telomereve mungon nje zone e lire 3'-OH ADN polimerazi nuk eshte ne gjendje te zevendesoje primer-in e ARN kur ai largohet (fig.2)! atehere si i behet? ketu futet ne loje telomerazi!


figura 3 : replikimi me ane te telomerazit!

cfare ben telomerazi? ne strukturen e vet telomerazi ka nje sekuence ARN-je e cila sherben si sekuence mbi te cilen shtohet zinxhiri origjinal dhe ne kete menyre telomerazi spostohet dhe zgjat zinxhirin e ADN-s. me pas nderhyn ADN polimerazi e cila shton nukleotidet qe normalisht do te shtonte nese zona 3' te kishte grupin -OH (figura 3)
pak a shume shpjeguar ne menyre te percipte keto jane proceset qe kryhen nga telomerazi!

cfare mund te themi tjeter per kete enzime dhe cfare efektesh ka ne trupin e njeriut?

vazhdon...

(1) principet e gjenetikes (Snustad)


Postuar nga NS-6 datė 11 Janar 2008 - 23:01:

efektet e telomerazit ne trupin e njeriut

Cod. A12012008

pra,permendem telomerazin,funksionet qe ka dhe si i kryen ato funksione. po ashtu permendem edhe qe kjo enzime eshte kryesisht aktive ne fazen intrauterine (para lindjes) dhe se pas saj c'aktivizohet. me te thene te drejten nuk kam mekanizmat e detajuar te momentit te c'aktivizimit por sido qe te jete duhet te jete nje mekanizem mjaft i nderlikuar por ajo qe eshte me e rendesishme i kthyeshem! pse them qe eshte i kthyeshem? tek nje sit shkencor bera nje pyetje per sa i perket klonimit duke perdorur berthama te qelizave te rritura. nese ne marrim keto berthama nga qeliza qe tani jane te rritura ku telomerazi eshte e c'aktivizuar dhe i kalojme ne nje veze te ciles i jane hequr kromozomet,cfare ndodh me telomerazin? pergjigja ishte qe per te pasur sukses nje trasferim kesaj natyre dhe per tu zhvilluar nje embrion,kerkohet qe te gjithe gjenet qe jane te nevojshem per embrionin te trasferohen ne vendin e ri! nga kjo mund te kuptojme qe edhe telomerazi eshte e nevojshme dhe si pasoje duhet te behet aktive edhe ne ambientin e ri!
nje aspekt tjeter interesant i telomerazit eshte ajo e lidhjes ndermjet gjatesise se telomereve dhe mplakjes! sic permendem,telomerazi ishte i nevojshem per ruatjen e telomereve dhe ne mungese te saj,kromozomet humbnin copeza nga anet. kjo gje limiton edhe numrin total te ndarjeve te qelizave qe eshte rreth 70 here para se keto humbje te godasin ndonje gjen i cili eshte jetesor per mbijetesen e qelizes dhe te shkaktoje vdekjen e saj. sa me shume rritet mosha e qelizave aq me shume shkurtohen telomeret.
prova te tjera qe tregojne se gjatesia e telomereve ka lidhje me mplakjen vjen edhe nga patologjia. eshte nje semundje me emer Sindroma e Hatkinson-Gilfold,semundje gjenetike qe karakterizohet nga shenja mplakjeje te hershme (figura me poshte) tek individet qe prek dhe eshte pare qe qelizat e ketyre personave kane telomere me te shkurter dhe paraqesin nje aftesi me te ulet ndarjeje.



ne figuren qe po ju paraqes me siper femija ne krahun e djathte eshte vetem 8 vjec ndersa ai ne krahun e majte eshte 9 vjec!

dicka te ngjashme paraqet edhe nje semundje tjeter qe futet tek i njejti grup si sindroma e mesiperme vetem se shenjat jane me pak te renda dhe se mplakja fillon ne nje moshe pak me te vone. kjo semundje quhet Sindroma e Werner-it!

telomerazi nuk ka lidhje vetem me keto qe thashe me siper por edhe me kancerogjenezen! eshte pare qe qeliza te ndryshme ne eksperimente in vitro (ne keto eksperimente vendosen qe me para kushtet ne te cilat do te rriten keto qeliza dhe kryhen edhe veprime te ndryshme mbi to per te pare se si sillen) fitojne aftesi te ndahen ne menyre te palimituar dhe keto qeliza aktivitetin e telomerazit e kane te aktivizuar! studime te ndryshme kane pasur si qellim njohjen e detajeve te ketij procesi dhe kane treguar qe nese kontrollohet telomerazi si dhe shkurtimi i telomereve,atehere mund te ndikoje edhe ne moszhvillimin e kancerit!

mendoj qe per momentin,keto informacione jane te mjaftueshme per sa i perket efekteve te telomerazit ne trupin e njeriut...ne te ardhmen shpresoj te gjej informacione te tjera rreth kesaj enzime!


Postuar nga NS-6 datė 20 Mars 2008 - 19:52:

teknika e zgjerimit te kromozomeve (chromosome stretching)

Cod. A20032008

te shohesh nje kariotip si ai qe kam paraqitur me siper per rastin e sindromes se Down-it nuk kerkon ndonje procedure komplekse ne ditet e sotme dhe gjerat jane lehtesuar edhe me teper nga aparaturat e ndryshme qe bejne rregullimin automatik te kromozomeve sipas gjatesise. por,nese kerkojne te futemi me ne detaj ne nje kromozom per te pare bandat e ndryshme qe ai paraqet (shihni figuren e kromozomit X qe kam sjelle me siper) duhet te nderhyhet me ane te nje metodike qe eshte ajo qe ne anglisht merr emrin "Chromosome Stretching", nje metode qe te lejon te zgjatesh kromozomet per te pare edhe me mire bandat! manipulimi i drejtperdrejte i kromozomeve te njeriut ne metafaze duke perdorur gjilpera xhami tregoi qe perberja e kromozomeve varet shume nga perberja e lageshtires. kromozomet jane te bute dhe shume elastike kur jane ne lageshti dhe jane te forte kur jane ne gjendje thatesie. elasticiteti i tyre mund te kuptohet edhe me mire kur mendojme qe nese ato fiksohen per nje kohe te shkurter kane aftesi te zgjaten deri ne 5 here gjatesia e tyre. deri diku mund edhe ta kuptojme kete gje nese mendojme se si ishte i ndertuar nje kromozom.
kjo metode lejon te ndash kromozomin ne banda dhe nenbanda,gje qe behet mjaft e dobishme nese mendojme detajet e sekuences qe mund te perftohen nga kjo gje si dhe ne analizen ne mutacioneve qe perfshijne nje bande te caktuar. normalisht qe per bandat pastaj ekziston edhe nje ngjyrim qe i dallon njera nga tjetra,gje qe mund te behet me ndihmen e nje materiali fluoreshent [1]

sinqerisht detajet e thella te kesaj ceshtjeje jane pertej mundesive te mija keshtu qe do limitohesha ne kete pike per sa i perket kesaj teknike duke ju kerkuar te mbani mend vetem qe kur duhet te analizohet me ne detaj nje kromozom ai mund te zgjerohet me ane te kesaj teknike dhe kjo ka rendesi ne rastet e mutacioneve te ndryshme te bandave te kromozomeve. fshirjet e bandave do ti kap serish si ceshtje kur te shpjegoj mutacionet
kjo metode eshte nje prej proceseve te shumta qe mund te kryhen mbi kromozome.

ok,mund te kaloj ne nje analize te kromozomeve te seksit, X dhe Y.

[1] Chromosomes are highly elastic and can be stretched. Cytogenet Cell Genet. 1994;66(2):120-5


Postuar nga NS-6 datė 27 Prill 2008 - 12:05:

kromozomet e seksit (pjesa 1)

atehere,i hedhim nje sy kromozomeve seksuale te njeriut dhe i bejme nje permbledhje te shkurter gjerave qe dihen rreth tyre ....

thame qe njeriu ka 46 kromozome te cilet ndaheshin ne 23 cifte. 22 cifte quheshin cifte autozome,kurse cifti i fundit merr emrin "kromozomet seksuale",kjo per shkak se ne brendesi te tyre gjenden informacionet e nevojshme per gjinine e organizmit te ardhshem.
keto kromozome,ne emertimet e ndryshme do ti shihni nen formen X dhe Y. kromozomi X dhe Y mund te dallohet me lehtesi ne nje kariotip duke qene se eshte i vetmi cift ku 2 kromozomet nuk kane dimensione te njejte njeri me tjetrin dhe ai Y eshte me i shkurtri.
nese kemi 2 kromozome X atehere individi pasardhes do jete femer,kurse nese kemi nje kromozom X dhe nje Y atehere individi i ardhshem do te jete mashkull. ne nje rast te vecante sic eshte sindroma e Turnerit (45,X) ku mungon nje kromozom seksual,individi eshte femer. e kunderta nuk mund te jete sepse prezenca e nje kromozomi X eshte i nevojshem per jeten e nje embrioni dhe eksperimente kane treguar qe zigotat me nje kromozom te vetem seksual, dhe qe e kane Y,nuk jetojne! pra,kromozomi X eshte patjeter i nevojshem,kjo kryesisht per numrin e gjeneve qe mban dhe rendesia e tyre ne funksionet e mekanizmit. nje qe me vjen ne mendje tani eshte enzima 6-fosfat dehidrogjenazi i glukozes e cila eshte e rendesishme ne uljen e radikaleve te lira neper qeliza dhe ne kete menyre e "stresit" oksidativ duke marre pjese ne nje seri reaksionesh qe kane si qellim prodhimin e glutationit . mungesa e kesaj sjell nje shkaterrim te qelizave si pasoje e ketyre radikaleve te lira. kjo ne formen klinike paraqitet me nje anemi hemolitike te theksuar dhe ne disa raste edhe vdekjeprurese. ndoshta ndokush prej jush e ka degjuar me emrin favizm ose semundja e batheve! kjo sepse ngrenia e nje sasie te madhe bathesh te cilat mund te ulin sasise e kesaj enzime. kjo semundje shfaqet me teper tek meshkujt duke qene se kane vetem nje kromozom X dhe si pasoje jane me te ndjeshem ndaj perqendrimeve te kesaj enzime. kromozomi Y nuk eshte i perbere nga shume gjene (duhet te jene rreth 50 ne total) dhe eshte nje kromozom relativisht i vogel ne dimensione.
por pse themi qe kromozomet X dhe Y jane pergjegjes per seksin?
keto jane gjetur ne kohen kur koncepti i gjenit nuk ishte akoma i kompletuar dhe po mblidheshin informacione qe tregonin qe gjenet ndodheshin ne kromozome. ne ate kohe eksperimentet e natyres gjenetike kryheshin kryesisht tek nje mize e quajtur Drosofila Melanogaster.



kjo mize ishte zgjedhur per 2 motive kryesore. e para sepse kishte vetem 4 cifte kromozomesh,ku nje pale ishin cift kromozomesh seksuale (XX tek femra dhe XY tek mashkulli dhe kromozomet X dhe Y ishin te dallueshem njeri nga tjetri)keshtu qe cdo ndryshim ne keto 4 cifte mund te verehej me lehtesi dhe e dyta se kjo mize mund te rritej me shpenzime minimale dhe kishte aftesi te medha riprodhuese brenda nje kohe shume te shkurter. kjo ishte e rendesishme per te pare efektet e mutacioneve te ndryshme,ose trasmetimin e tipareve nga nje gjenerate te tjetren. duhet thene qe rreth 60% te te dhenave qe kemi sot ne gjenetike kane ardhur si pasoje e eksperimenteve te kryera ne kete mize,eksperimente qe vazhdojne te kryhen dhe qe sjellin te reja te tjera. njeri nder kerkuesit me te medhenj qe kane kryer studime mbi kete mize ka qene edhe Thomas Hunt Morgan.



duke analizuar ngjyren e syve te mizes, Thomas Hunt Morgan hodhi hipotezen qe ngjyra e syve ishte ne kromozomet seksuale dhe mendoi se duhet te ndodhej ne kromozomin X dhe jo ne ate Y (kjo sepse kishte pare qe te gjitha femrat dhe gjysma e meshkujve kishin sy te kuq kurse gjysma tjeter e meshkujve kishte sy te bardhe). ai e shpegoi edhe me detajisht se si mund te trasmetohej ngjyra nga prinderit deri tek pasardhesit. kjo ishte edhe pikenisja e hartave gjenetike qe do gjenin lokalizimet e gjeneve te ndryshem ne kromozome....


Postuar nga Aljohin datė 03 Maj 2008 - 20:34:

dime (per ata qe nuk e dine le ta mesojne pra) qe ne jemi te programuar gjenetikisht qe te vdesim...kjo sepse qelizat ne te vertete jane te pavdekshme ne natyre (nuk mplaken, pervecse ne rastet kur jane te programuara)...per ata qe jane te interesur per argumentin mund edhe te zgjatem me shume por per momentin me intereson nje problem tjeter...nja disa vite me pare une kam degjuar per nje eksperiment ku dikush ndryshoi nje lloj gjeni tek mizat (mbase ishin drozofila), apo e hoqi fare gjenin dhe me kete shtoi dyfish jeten e mizave, ne se e njejta gje do te aplikohej tek njerezit do te te tho thonte qe ne do te jetonim mesatarisht 160 vjet...meqe nuk kam patur nerva te kerkoj per konfirmime per kete eksperiment ne internet ne se dikush tjeter do ishte i interesuar mund ta bente dhe te sillte ketu per cfare gjeni behet fjale dhe per te rejat (ne se ka te tjera)...

ciao


Postuar nga lost_soul datė 03 Maj 2008 - 20:45:

A keni degjuar per Aubrey de Gray?
Kerkon te sfidoje vdekjen.


Postuar nga Katilesha datė 03 Maj 2008 - 21:13:

Arrow

Ns-6 para 1 viti kam pasur fatin dhe fatkeqesine te takohem me nje vajze qe vuante pikerisht nga semundja e plakjes. Fatin ,sepse kam mesuar shume gjera nga ajo , nje nder to eshte qe ta marresh jeten ashtu sic te vjen , ashtu si te gjen dhe ta jetosh ate me vrull, optimizem dhe alegri , edhe nqs ti je "ndryshe" nga te tjeret. Fatkeqesine ,sepse me dhimbte shpirti per te, qe sado qe mundohej te "integrohej" ne kete shoqerine tone shume "empatike" ajo perseri nuk i shmangej syve kurioz dhe paragjykues te ambientit, qe cdo here qe dilte ne rruge i ulerinin : " Uuuuuuu , po ti nuk je njesoj si ne , pale den edhe me qesh, edhe me kendu, ,edhe me kercy, edhe me shkru poezi....". Ajo me moshen e plakjes ishte 93 vjece dhe fiziksht ishte e ngjashme me fotot qe ke sjell ti...Ajo ishte kaq e dashur, e sjellshme, e qeshur, dhe kishte nje energji lakmuese brenda saj,aq sa ne te tjereve na shpiente ne mendime dhe reflektime te thella per jeten. Une do te sjell nje poezi te sajen ketu ,qe e ruaj si nje "hajmali" le te themi... Dhe kjo poezi e saja flet me shume se cdo gje qe mund te thoja une per ate se cfare kam kuptuar nga Ajo.

Larg dhimjes dhe lotit
Larg shume larg nga dhimja dua te jem
afer lotin mos ta kem,
ne syt e mi dua te ndricoj nje drite
le te jet drita e lumturise
ne shpirtin tim dashuri kerkoj
qe dhimja rrugen nga un ta harroj
se jeta eshte e bukur dhe un dua ta shijoj
arg dhimjes dhe lotit dua te qendroj.


Postuar nga Klodel datė 11 Gusht 2010 - 16:27:

http://www.bbc.co.uk/worldservice/p...player/episodes

Dokumente interesante per Genom project.


Postuar nga Endri datė 02 Tetor 2011 - 06:08:

Citim:
Po citoj ato qė tha lost_soul
A keni degjuar per Aubrey de Gray?
Kerkon te sfidoje vdekjen.



Sa pash nje dokumentar per te. Shume interesant.


Postuar nga lorie datė 23 Maj 2012 - 01:31:

Kjo teme eshte shume interesante

por nuk arrita ti lexoja dot te gjitha postet.

Kam pare keto filmat 3-D prej Harvardit mbi 'Powering the cell- Mitochondria' dhe nje tjeter 'The inner life of the cell'. Me terheqin shume.


http://www.xvivo.net/powering-the-cell-mitochondria/

http://www.youtube.com/watch?v=yKW4F0Nu-UY


Postuar nga shelgu datė 23 Maj 2012 - 02:51:

Re: Kjo teme eshte shume interesante

Citim:
Po citoj ato qė tha lorie
por nuk arrita ti lexoja dot te gjitha postet.

Kam pare keto filmat 3-D prej Harvardit mbi 'Powering the cell- Mitochondria' dhe nje tjeter 'The inner life of the cell'. Me terheqin shume.


http://www.xvivo.net/powering-the-cell-mitochondria/

http://www.youtube.com/watch?v=yKW4F0Nu-UY


Gjenetika eshte shkenca e se ardhmes. Nese zoterohet mire kjo shkence hapen rruge te pafundme drejt ndryshimeve te tilla, qe do te conin ne rezultate fantastike.

Bioinxhineria si nendege aplikative e kesaj shkence ka edhe pse ne fillimet e saj intrigon mijra mjeke te rinj drejt zbulimeve shkencore te pafundme.


Postuar nga kurt datė 23 Maj 2012 - 10:05:

Shume interesante NS, duhet te relexoj me me kujdes edhe njehere gjitha kto postimet e fundit.
Kam menduar te bej nje "23andME" test
Kjo eshte bere shume popular jo vetem qe gjenetikisht meson cfar semundjesh rrezikon te marresh, por ben edhe testin e dna-se dhe gjen nga vjen origjina jote mbi 10 mije vjet

Kjo eshte bere shume interresante rreth "racially conscious people" dmth rracistave dhe ato qe dojn thjesht te dijn..


Postuar nga raid datė 23 Maj 2012 - 16:41:

Gjenetistet thone qe me fillimin e perzierjeve te rracave ne kohet e sotme, mundesia per te bere harten e levizjeve parahistorike te njeriut, behet gjithnje e me e vogel me kalimin e brezave. Une vete e kam bere kete test.


Postuar nga shelgu datė 23 Maj 2012 - 20:44:

Citim:
Po citoj ato qė tha raid
Gjenetistet thone qe me fillimin e perzierjeve te rracave ne kohet e sotme, mundesia per te bere harten e levizjeve parahistorike te njeriut, behet gjithnje e me e vogel me kalimin e brezave. Une vete e kam bere kete test.


Pse ore donte me ta rras Esmeralda?


Postuar nga raid datė 23 Maj 2012 - 22:11:

Citim:
Po citoj ato qė tha shelgu


Pse ore donte me ta rras Esmeralda?


Jo e bera qe te shtoj raportin e europianeve origjinale ne raport me jevgjit si puna jote qe na ka pru turku ne Shqiperi


Postuar nga kurt datė 24 Maj 2012 - 00:52:

Citim:
Po citoj ato qė tha raid
Gjenetistet thone qe me fillimin e perzierjeve te rracave ne kohet e sotme, mundesia per te bere harten e levizjeve parahistorike te njeriut, behet gjithnje e me e vogel me kalimin e brezave. Une vete e kam bere kete test.
wow, shume mire qe e paske bere raid. Une jam Shume kurjoz dhe dua ta bej, por si gjithmone i neglizhoj gjerat. Sooner or later:p


Postuar nga Endri datė 24 Maj 2012 - 02:47:

ja vlen ky test? dhe c'fare informacione te jep? ster/..stergjyshi ka ardh nga ky vend...type of thing?


Postuar nga kurt datė 24 Maj 2012 - 05:25:

Them se ja vlen endri, varet sa interresante i gjen kto gjera.
P'sh ne balkan eshte marre dna a shume njerzve oer exoeriment qe ti japin fund perleshjeve cili popull eshte me autokton ne ato toka.
Nga ky experiment tregin qe densia me madhe e codit E-V13 perqendrohet ne kosove dhe shqiperi.
E-v13 ka origjinuar nga afrika 18700 vite mepare nemos gabohem ne evrope
Te njetin code dna kane patur iliret..
Kjo pershfshine rracen dinarid, qe i jep fund njehere a pergjithmone perralllave serbe maqedinase greke etj, qe geget e shqiperise kane ardhur nga chechenia azerbajxhani etc.
Popujt slav gjithashtu shenojn mix me dinarid por kane perqindje slavic mix qe i ben te duken ndryshe nga ne.
Kjo tregon se kur sllavet kane ardhur ne balkan, shume ilir kane levizur ne zonat me te thella malore to shqiperise/kosoves dhe jane izoluar prandaj shenojn edhe perqindjen me te lart ne kto zona.

Prandaj neve e njohim ne ftyre nje shqiptar direkt ne rruget e evropes, sepse shume fshatar shqiptar jane puro dinarid.

Dinarid eshte nja nga rracat me te vjetra evropiane, dhe pikerisht dinarid nga pamja mund fizike si disa fshatar te lodhur mund ta Ngaterrosh me armenet afganistanezt etj etj, por codi gjenetik eshte komplet ndryshe nga ata.

Kshtuqe serbia dhe shume injoranta shqiptar qe i thonin nje malsori hallexhi malok chechen etj ben qe fjala malok ktu merr nje kuptim krejt tjeter, superior race, or
ubermench as nietszche would call it:p

Nejse, qartesisht nuk di shume nga kto gjera, but i find these things interesting right now


Postuar nga Endri datė 24 Maj 2012 - 15:16:

Nuk di shume por di qe jo te gjithe ne shqiperi jane Dinarid.
Pershembull shume tosk mund te futen pjese e klasifikimit pontid (eastern mediterrenean), qe eshte shume common ne bullgari e rumani. Sa per ato claims nga cecenia nuk besoj se merren seriozisht.

Do ishte interesant nqs ky test do mund te tregonte, historine e migrimit or ancestry te familjes. Por s'besoj se shqiperia ne vitet e formimit te saj apo ottoman empire mbanin rekorde ashtu sic i mbante austrohungaria.


Postuar nga shelgu datė 24 Maj 2012 - 19:44:

Citim:
Po citoj ato qė tha kurti
Them se ja vlen endri, varet sa interresante i gjen kto gjera.
P'sh ne balkan eshte marre dna a shume njerzve oer exoeriment qe ti japin fund perleshjeve cili popull eshte me autokton ne ato toka.
Nga ky experiment tregin qe densia me madhe e codit E-V13 perqendrohet ne kosove dhe shqiperi.
E-v13 ka origjinuar nga afrika 18700 vite mepare nemos gabohem ne evrope
Te njetin code dna kane patur iliret..
Kjo pershfshine rracen dinarid, qe i jep fund njehere a pergjithmone perralllave serbe maqedinase greke etj, qe geget e shqiperise kane ardhur nga chechenia azerbajxhani etc.
Popujt slav gjithashtu shenojn mix me dinarid por kane perqindje slavic mix qe i ben te duken ndryshe nga ne.
Kjo tregon se kur sllavet kane ardhur ne balkan, shume ilir kane levizur ne zonat me te thella malore to shqiperise/kosoves dhe jane izoluar prandaj shenojn edhe perqindjen me te lart ne kto zona.

Prandaj neve e njohim ne ftyre nje shqiptar direkt ne rruget e evropes, sepse shume fshatar shqiptar jane

puro dinarid.

Dinarid eshte nja nga rracat me te vjetra evropiane, dhe pikerisht dinarid nga pamja mund fizike si disa fshatar te lodhur mund ta Ngaterrosh me armenet afganistanezt etj etj, por codi gjenetik eshte komplet ndryshe nga ata.

Kshtuqe serbia dhe shume injoranta shqiptar qe i thonin nje malsori hallexhi malok chechen etj ben qe fjala malok ktu merr nje kuptim krejt tjeter, superior race, or
ubermench as nietszche would call it:p

Nejse, qartesisht nuk di shume nga kto gjera, but i find these things interesting right now



Pse o mjeshter qenka me mire qe ta kesh prejardhjen nga Afrika se sa nga Azerbajxhani, apo chechenia?

Po kjo kojshia jeme qe i del se e ka prejardhjen gjenetike nga Tinglimajmun si t'ja bejme?

Mos valle kjo prove genetike do krijonte nje percarje ne popullin tone te dashur?


Postuar nga kurt datė 24 Maj 2012 - 19:58:

Askush nuk shenon puro dinarid pontid cm celt etc them une por me perqindje, gjithashtu peqindjen sa ervropian sa aziatic dhe african.
Ku eshte raid?! qe oak a shume kjo eshte harta e migrimit te ancesterve.

Ore si thua askush nuk i merr seriozisht kto kur intelektualet tane si lame me shoke dalin publikisht the thojn qe lidhja e shqiptarve me Iliret eshte nje enderr mit e shpikur nga ne nga ne shqiptaret
Kto jane deklarata taman antishqiptare..

Shelgo: 18000 vite, plus qe eshte north africa, big diference i think

Une nuk thashe kush eshte me mire apo me keq, thjesht po qes ne drite propoganden antishqiptare


Postuar nga kurt datė 24 Maj 2012 - 20:16:

kur behet fjale per tezen cecene etj, nese kjo do u pranonte atehere behet fjale qe kemi ardhur ne balkan ne shekujt e vona fare, pra kjo ska lidhje shume me kush i miri apo i keqi..


Postuar nga shelgu datė 25 Maj 2012 - 01:05:

Citim:
Po citoj ato qė tha kurti
Askush nuk shenon puro dinarid pontid cm celt etc them une por me perqindje, gjithashtu peqindjen sa ervropian sa aziatic dhe african.
Ku eshte raid?! qe oak a shume kjo eshte harta e migrimit te ancesterve.

Ore si thua askush nuk i merr seriozisht kto kur intelektualet tane si lame me shoke dalin publikisht the thojn qe lidhja e shqiptarve me Iliret eshte nje enderr mit e shpikur nga ne nga ne shqiptaret
Kto jane deklarata taman antishqiptare..

Shelgo: 18000 vite, plus qe eshte north africa, big diference i think

Une nuk thashe kush eshte me mire apo me keq, thjesht po qes ne drite propoganden antishqiptare


Cfare propaganda o kurt. Ne e dime mire qe kemi qene te pushtuar nga te huajt per 10000 vjet dhe pushtuesit mbarsin sa mundin. Arma bilogjike eshte perdorur dhe do te perdoret perhere.

Pra sa i paster ngelka ky gen?
Dhe pse u dashka qe te jete i paster kur kjo gje eshte kunder biologjise(genet e larget nxjerrin pasardhes te fuqishem)


Postuar nga kurt datė 25 Maj 2012 - 08:25:

Citim:
Po citoj ato qė tha shelgu

Dhe pse u dashka qe te jete i paster kur kjo gje eshte kunder biologjise(genet e larget nxjerrin pasardhes te fuqishem)

nuk jam i sigurt nese kjo eshte e vertet. Une per vete nuk e besoj.. Noshta NS mund tna shpjegoje me shume


Postuar nga shelgu datė 25 Maj 2012 - 17:26:

Citim:
Po citoj ato qė tha kurti
nuk jam i sigurt nese kjo eshte e vertet. Une per vete nuk e besoj.. Noshta NS mund tna shpjegoje me shume


Kete deklarate e shikoj si te quditshme

Nuk beson apo nuk di? Nese nuk di me mire thuaj qe nuk di; nuk eshte turp qe te mos dish. Turp eshte kur nuk do qe te mesosh.


NS mund te na thote shume per kete dhe sigurisht qe eshte i besueshem, por une pse qenkam i pabesueshem?

Apo nuk e beson se nuk don me e besu?


Postuar nga kurt datė 26 Maj 2012 - 07:19:

Citim:
Po citoj ato qė tha shelgu


Kete deklarate e shikoj si te quditshme

Nuk beson apo nuk di? Nese nuk di me mire thuaj qe nuk di; nuk eshte turp qe te mos dish. Turp eshte kur nuk do qe te mesosh.


NS mund te na thote shume per kete dhe sigurisht qe eshte i besueshem, por une pse qenkam i pabesueshem?

Apo nuk e beson se nuk don me e besu?

Jo shelgu, une te besoj ty se je zotni, por them se je i keq-informuar. Ka ca semundje qe nuk sherohesh dot p'sh nese je gjysem shqiptar dhe japonez apo african e mongolez etj

Pra cfar konsiderojm perzierje? Nje shqiptar me italian francez gjerman anglez etj kjo nuk quhet perzierje per mendimin tim, apo grek apo anadollas even, perderisa kto jane rraca te nje familjeje evropiane, And can oberlap.


Postuar nga NS-6 datė 26 Maj 2012 - 12:27:

Jane bere ne fakt studime per te treguar menyren se si kane migruar popuj (me kujtohet nje shkrim nga Scientific American mbi kete ceshtje) dhe jane marre si referim zona te ndryshme te gjenomes qe paraqesin nje ngjashmeri ndermjet individeve te ndryshem. Normal qe gjerat jane shume me te ngaterruara per faktin se mutacionet mund te ndryshojne formen e nje gjeni (edhe pse mund te jene mutacione pa efekte te drejteperdrejta ne fenotip).
Perzierja e popujve ka bere pjesen e vet sepse ka procese gjenetike (sic eshte crossing-over qe eshte permendur me pare ne teme) qe mund te ndryshojne gjenomen dhe qe jane pergjegjes edhe per fenotipin qe kemi.
Por ka edhe menyra te tjera qe jane me pak te ndikuara nga keto efekte sic eshte per shembull analiza e gjenomes mitokondriale. Kjo gjenome trasmetohet vetem nga nena duke qene se mitokondrite e spermatozoit mbeten jasht (kjo shpjegon edhe menyren e trasmetimit te semundjeve gjenetike mitokondriale) dhe e vetmja gjenome e pranishme tek zigota eshte ajo e nenes. Ne nje fare menyre kjo gjenome mbahet mire neper breza (natyrisht, minimalet e mutacioneve duhet te merren parasysh) dhe mund te paraqese nje lloj shenje me te sakte per analizen e gjenomave per te shpjeguar me mire menyren se si jane shperndare popullatat dhe lidhjet ndermjet tyre!


Postuar nga kurt datė 26 Maj 2012 - 16:43:

Interesting

Kto jane raste te rradha them une, dy njerz te kene te njejten gjenome me fenotipe te ndryshme


  Gjithsej 4 faqe: « 1 2 [3] 4 »
Trego 177 mesazhet nė njė faqe tė vetme

Materialet qė gjenden tek Forumi Horizont janė kontribut i vizitorėve. Jeni tė lutur tė mos i kopjoni por ti bėni link adresėn ku ndodhen.