Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Lashtësia e gjuhës shqipe (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=392)
-- Shqiptaret me te lashte se greket. (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=13886)

Shqiptaret me te lashte se greket.

Ekskluzivë kulture: Mathieu Aref, studiuesi i njohur francez, rrëfehet për "Shqip" pas botimit të librit të tij, "Shqipëria, odiseja e pabesueshme e një populli para-helen", ("para-helen" = shpjegim: Që lidhet me Greqinë e lashtë ose me grekët e vjetër, që është karakteristik për Greqinë e lashtë ose për grekët e vjetër).

A mos është i mbivlerësuar roli i grekëve në historinë e Gadishullit Ballkanik? Pas kaq shekujsh, pas imazhit të mrekullueshëm që grekët i kanë dhënë së kaluarës së tyre, është pak e vështirë të ngresh pikëpyetje për kulturën e madhe klasike të helenëve. Por, prej kohësh, studiues të ndryshëm nuk kanë ngurruar të ngrenë pikëpyetje mbi qytetërimin e lashtë grek. Vetëm pak kohë më parë, një studiues amerikan botoi librin "Athina e zezë", ku perëndesha e bardhë me sy ngjyrë deti,perëndesha e diturisë, mbrojtëse e Athinës, sipas tij ka një të kaluar afrikane.

Mathieu Aref, një studiues, që tashmë ka tentuar t‘i kthejë përgjigje me studimin e tij prej vitesh këtyre pikëpyetjeve, nuk denjon të vihet në qendër të diskutimeve akademike, duke thënë se "është Shqipëria, ajo çfarë ai e quan odiseja e pabesueshme e një populli para-helen". Dhe, ky popull i vogël, sipas tij, ka qenë populli i madh që ka ekzistuar para grekëve. Duket si një guxim nga ana e Aref, një "guxim" të cilin ai e argumenton me prova shkencore, të cilat kërkojnë të hapin një debat, që, sipas tij, synon rishkrimin e historisë. Historia e pabesueshme e pellazgëve, që, sipas tij, janë ilirët e mëvonshëm, të cilët u hodhën në një cep të historisë dhe shumë pak studiues u rrekën të merreshin me ta. Por, pikërisht nga pellazgët nis shpjegimi i gjithë asaj historie "të shkruar keq", sipas Aref, që e bën rolin e grekëve të mbivlerësuar ende në ditët e sotme. Më poshtë, Aref, pas debateve që ka ngjallur në nivele të ndryshme akademike, rrëfen disa nga tezat, që, sipas tij, vërtetojnë studimin e nisur kohë më parë, që i bën të ndihen mirë shqiptarët, por që "trazon" kulturën tashmë të konsoliduar greke.

-"Shqipëria, odiseja e pabesueshme e një populli para-helen".

Libri juaj sapo është përkthyer në shqip. Mund të na rrëfeni se çfarë do të thotë kjo për ju?

Qëllimi kryesor i këtij libri është vënia në vend e së vërtetës. Asaj të vërtete, mbi të cilën rëndojnë plumb 2500 vjet. Nuk kemi të bëjmë asfare me trallisje dhe teka personale, as me fantazime fluturake, aq më pak me shovinizëm, por me një tezë të përpunuar shkencërisht, me argumente të forta, në mos të patundshme, fakte historike të shënjuara, analiza dhe hulumtime të thelluara në disa fusha shkencore, bazuar në referenca të verifikueshme. Ky libër më ka kushtuar vite të tëra studimesh, mjaft mund e djersë, gjithashtu para. Pra, nuk e kam bërë këtë vëllim të madh pune për të bërë sensacion apo për lavdi vetjake.


-Çfarë e shtyu Aref të merret me një studim të tillë, që në shumë qarqe letrare është quajtur edhe si një provokim, që ju kërkoni t‘i bëni historisë greke?


Si dhe për çfarë e kreva gjithë këtë punë? Para së gjithash, natyra më pajisi qysh fëmijë me një shpirt kritik, të zhvilluar dhe me kureshti të madhe. Të jetuarit në Egjipt, në një shoqëri kozmopolite, më ka dhënë përparësinë e vështrimit elektrik. Në themel ishte terreni pjellor dhe premisat e një rrugëtimi që do ta nisja disa vite më vonë. Njohja e gjuhës shqipe, e folur qysh në djep (sidomos dialekti gegë) e që zura ta shkruaj fare i ri, më dha shumë dorë. Studimet në gjuhën frënge (letërsi, filozofi, greqisht, latinisht, artet e bukura, gjuhët e huaja, arabe, angleze, italiane) po ashtu nuk janë të huaja ndaj këtyre lloj studimesh e kërkimesh. Shkëndija fillestare ishte dalja në dritë e librit të parë të Za////çharie Mayani, "Etruskët nisin të flasin", në 1961-in, pasuar nga i dyti, "Fundi i misterit etrusk" në 1970-ën. Ja një dijetar, joshqiptar, që ia mbërriti të hedhë dritë mbi misterin e popullit të madh etrusk, falë gjuhës shqipe, që për më tepër nuk ishte as gjuha e tij mëmë. Kjo gjë më tundoi, më befasoi dhe mbi të gjitha më mrekulloi. Qysh atëherë, e përgjatë tridhjetë vjetëve, jam vënë në përndjekje të këtij populli misterioz para-helenik, që, nga zbulimi në zbulim, mora udhërrëfyes kah shqiptarëve. Pas kësaj periudhe të gjatë më është dashur më shumë se pesë vjet për të kryer pareshtur studime e hulumtime të thelluara në fusha nga më të larmishmet: histori antike, arkeologji, antropologji, etnologji, gjuhësi dhe mitologji.

Të thuash të vërtetën nuk përbën në asnjë rast provokim. Ajo mund të lëndojë, të fyejë, por gjithnjë ia vlen ta thuash. Këtu, veçse vë në vend këtë të vërtetë, çiltërsisht pa paragjykime dhe me rigorozitetin më të madh intelektual. S‘kemi të bëjmë me larje hesapesh apo me sulme të paramenduara kundër Greqisë dhe popullit grek, për të cilin ruaj sqimën më të lartë. Një kërkues duhet të mbetet krejt i paanshëm. Ajo që kam bërë është një punë vetëm shkencore dhe jo keqdashësi ndaj cilitdo qoftë. A mos vallë është faji im që shqiptarët rrjedhin prej pellazgëve, të cilët për mendimin e të gjithë autorëve të Antikitetit kanë pararendur grekët në Ballkan, Egjipt e në Azinë e Vogël dhe që këta të fundit u detyrohen për një pjesë të madhe të qytetërimit të tyre? Ta quash këtë një provokim përbën në vetvete një provokim.


-Cilat janë pikat e forta, që, sipas jush, argumentojnë atë që shqiptarët janë më të vjetër se helenët?


Ju më pyesni përse i konsideroj shqiptarët një popull më të lashtë se grekët! Thjesht sepse ata rrjedhin prej pellazgëve, të cilët, sipas vështrimit unanim të autorëve më të vjetër grekë (Hekateu i Miletit, Helanikos i Mitilenës, Herodotit, Tuqididit, për të përmendur këtu më të shquarit), u transmetoi grekëve mitologjinë, kultet, si dhe një pjesë të madhe të kulturës e gjuhës së tij. Do më kthehen e të më thonë se përse ata rrjedhin prej pellazgëve e jo prej ilirëve. Sepse, në fakt, s‘është veçse i vetmi dhe po i njëjti popull. Për shumë shqiptarë dhe për një pjesë të mirë të specialistëve të epokës komuniste, shqiptarët mund të rridhnin vetëm e vetëm prej ilirëve! Faktikisht, e për çudi, pak specialistë kanë ndërmarrë udhën e studimeve mbi pellazgët. Edhe pas pothuaj njëqind vjetësh vetëm tre shqiptarë kanë shkruar mbi këtë popull, Adhamidhi, Spiro Konda dhe Dhimitër Pilika. Dhe është shumë pak!

Kur shumë studiues të huaj kishin kuptuar ndërkohë rolin dhe rëndësinë e pellazgëve para mbërritjes së grekëve. Përse pra ilirët e kanë prejardhjen prej pellazgëve? Këta të fundit kishin trevat e tyre nga Atlantiku deri në Detin e Zi dhe prej dy brigjeve të Danubit deri në Egje dhe në Azinë e Vogël. Emri i pellazgëve mbetet "një emërtim përgjithësues", duke qenë i përshkruar si popull i lashtë parahistorik, i quajtur emërtim përgjithësues" dhe duke qenë i përshkruar si popull i lashtë parahistorik i quajtur "shpellagji", që do të thotë njerëzit e guvave. Egjiptianët i quanin "pelesët" dhe hebrenjtë "peleshtim". Këto etnonimi na kujtojnë filistinët (pellesh...et, peleshetëtim, domethënë "shpellagji"), që nuk është gjë tjetër veçse emri që u është dhënë prej semito-egjiptianëve. Ky popull i përbërë nga tribu të shumta mbante mjaft emra, por fliste të njëjtën gjuhë dhe kishte të njëjtat tradita: trojanët, dardanët, ligurët, lelegët, karientë, likenët, iberët, frigjanët, moskët, filistinët, trakët, ilirët, pikenët, daunientët etj.

Për këtë arsye, (autorët modernë) i kanë konsideruar si popuj të ndryshëm. Sidoqoftë, ne do të gjejmë prova të shumta përmes emrave të mitologjisë (të shpjegueshme prej shqipes) dhe miteve parahelenike, që grekët i kanë pronësuar dhe përshtatur sipas nevojave të tyre prej kolonizatorësh, duke i bërë elementet themelore të qytetërimit të tyre: Zeusi u lind në një "shpellë" në Kretë. "I pari njeri" qe "pelazgos" i pjellë prej dheut, "kurerët" ishin rojet e foshnjës Zeus (ku u rritëe Zeusi), emri "autochone" shpjegohet sipas shqipes "Tokët tonë), Jonët (Herodoti) ishin pellazgë të shndërruar në helenë pas mbrujtjes me gjuhën greke etj. Për sa i përket emrit "Ilir", ai e ka bazën ashtu si dhe për Palasges prej "një emërtimi të përgjithshëm", që i përket të vetmit e të njëjtit popull me "tribu të panumërta": Peonët, Dardanët, Tribalët, Pelagonët, Penestët, Autoriatët, Enkelët, Thesprotët, Molosët, Kaonët, Panonët, Istrianët, Venetët (Enetët e Herodotit), Dalmatët etj. Faktikisht, autorët e antikitetit, si Herodoti i kanë klasifikuar banorët e Veriut të Greqisë si një "popull i pavarur" (popull i lirë).

Ky emërtim është përgjithësuar për të na dhënë përshkrimin e kësaj mase të madhe tribuje, siç kanë qenë "ilirët", që do të thotë "libres": I lirë, të lirët? A nuk ka rrëfyer Plini i lashtë se populli ilir përbëhej nga më se 300 kombësi?! Herodoti, a nuk ka thënë për trakët (degëzimi lindor i pellazgëve): Trakët janë, pas Induve, populli me numër më të madh në botë, i cili, nëse do të ishte bashkuar mesvedi do të kishte dominuar botën. E kjo nuk është një stisje: ka fakte historike të pakundërshtueshme. E vetmja provë flagrante e ekuacionit pellazgë=ilirë=shqiptarë është gjuha. Nëse shqiptarët e sotëm do t‘ia mbërrinin të deshifronin shumë prej emrave të mitologjisë, toponime dhe gojëdhëna që qarkullojnë në Evropë, ky do të ishte përfaqësimi më i mirë i kësaj trashëgimie mijëvjeçare. Ilirët (degëzimi perëndimor i pellazgëve) kanë qenë kësisoj pellazgët e vërtetë, për sa që gjuha e këtyre të fundit është përcjellur te pasardhësit e tyre të drejtpërdrejtë, ilirët e mandej shqiptarët, ku gjuha (sidomos dialekti gegë) flitet ende sot e kësaj dite, qysh prej më se 3000 vjetësh.

Për sa i përket "mikenasve" hipotetikë, në fakt ata ishin veçse pellazgë, për sa grekët ende nuk ishin shfaqur. Ky emërtim u krijua artificialisht nga Schliemann gjatë shkarjeve të tij për "mikenët". Në fakt, nëse ai do të kishte zbuluar gjurmët e tyre në Athinë, ata do të ishin quajtur "Qytetërim Athinas". Nuk ka asgjë shkencore në një të tillë përshkrim të një populli, që nuk ka ekzistuar kurrë nën këtë emërtim. Ndërsa për sa i takon linjës B, deshifruar prej Ventris e Chadwick, ajo bën fjalë për "pellazgjishten e lashtë" të ngatërruar me greqishten antike. Veç të tjerash, në një farë mase mund të thuhet se greqishtja antike (sidomos jonike, meqë jonët ishin pellazgë) ka rrjedhur drejtpërsëdrejti nga pellazgjishtja e lashtë me prurje greke, domethënë semito-egjiptiane. Ja sesi është sajuar historia e Greqisë parahelenike.


-Idetë e hedhura nga ju janë interesante për shqiptarët. A mund të ketë iniciativa të tjera, jo thjesht libra, të cilat do të mund të bënin një ndryshim të historisë së shkruar?


Unë mendoj që aktualisht ka argumente të mjaftueshme, prova dhe elemente të spikatura, që u lejojnë historianëve, studiuesve dhe dishepujve të tyre të rishkruajnë historinë e Greqisë parahelenike. Nëse mund të them Greqia "parahelenike", kjo ndodh sepse historia e Greqisë "strico sensu" (ajo para shekullit VIII para Krishtit) është e njohur dhe e klasifikuar pothuajse saktë. Praktikisht është thënë gjithçka për atë Greqi "strico sensu", të cilës unë nuk mund t‘i shtoj dot asgjë. Pra, unë nuk kam absolutisht asgjë çka të them mbi këtë lloj Greqie (atë të Solonit, atë të Pizistratit apo Perikliut), veç faktit të të qenit të admirueshme dhe se njerëzimi i detyrohet për gjithë çka më të bukur e më me vlerë. Mirëpo pellazgët diç kanë lënë aty.

Pikërisht këtë diçka historianët, linguistët dhe arkeologët tanë modernë nuk kanë denjuar ta shquajnë. Madje, një Greqi e tillë (pas shekullit VIII: arkaike, klasike, e helenistike) as nuk bën pjesë në studimet dhe hulumtimet që unë kam kryer në dy librat e mi. Kështu, nuk ka asnjë tregues që të provojë se Greqia ekzistonte para shekullit VIII para Krishtit. Ndërtimi i "tempujve", shfaqja e qytezave ("Polis"), konfederatat religjioze (amfiktionet), shpalosja e stileve arkitekturore (dorik, jonik, korintas), zhdukja e mbretërimeve dhe shfaqja e tiranisë, ekspansioni kolonial (emporion=tregje dhe apoikoi=koloni), krijimi i tempullit të Delfit, shfaqja e alfabetit dhe e të parave shkrime greke, shfaqja e lojërave olimpike, shekulli i artë i thënë i "Perikliut": gjithë këto ngjarje marrin jetë pas shekullit VIII. Sa për Homerin, të shumtë janë ata që mendojnë se nuk ka ekzistuar ose që nuk ka shkruar kurrë asgjë.

Fakti thotë se ai nuk ka shkruar, pasi gjuha greke është shkruar vetëm nga fundi i shekullit VII. para Krishtit. Ai mundi të ekzistojë si rapsod. Për rrjedhojë, poemat e Homerit ("Iliada" dhe "Odiseja") mundën të shkruhen vetëm në shekullin VI, në epokën e Pizistratit. Këto poema epike kanë për origjinë traditën gojore, të përçuar nga brezi në brez prej rapsodëve pellazgë. Grekët i morën dhe i kënduan (duke i përpunuar për kauzën e tyre) me rapsodët e tyre. Keqkuptimi vjen prej faktit se ngatërruam gjithçka: Greqinë para-helenike (para shekullit VIII) me Greqinë në bllok (pas shekullit VIII). Le të mos harrojmë as faktin se studimet mbi pellazgët jo vetëm sikur u harruan, por edhe u mënjanuan plotësisht. Le të themi se disa studiues modernë (historianë, arkeologë dhe gjuhëtarë) kanë vënë në dukje se pellazgët përbëheshin prej popujsh të ndryshëm, mandej të zhdukur trup e shpirt, pa lënë as më të voglën gjurmë: etni e gjuhë! Ndërkohë që kjo etni vijoi me ilirët në Perëndim dhe trakët në Lindje. Ndërkohë që të gjithë autorët e lashtë lanë gjurmë të shkruara, sipas të cilave ky popull parahelenik ka pas qenë shumë i lashtë (njerëzit e parë) dhe që në kohën e Herodotit në shekullin V para Krishtit popullonin ende krahina të tëra (Arkadia, Argolida, Atika, Tesalia, Lakonia etj.), të kuptojmë ishujt (Kreta Lemnos, Lezbos dhe veçanërisht Samosin)!

-Si e shihni historinë e Ballkanin sot?

Ka pak kohë që u konfirmua shprehja "baruti i Ballkanit" me luftën dhe problemin e Kosovës (e mbetur ende pezull). Mendoj se shpirtrat dhe mendësitë kanë evoluar ndopak dhe fantazma e luftës po largohet gjithnjë e më tepër, veç nëse qëllimisht dhe pozicionet politike të Fuqive të Mëdha, sidomos Bashkimit Evropian, ashpërsohen ose ndryshojnë. Aktualisht, Kosova është një nga problemet më të thekshme në Ballkan. Pa rregullim paqësor, të barabartë dhe të drejtë, ndoshta s‘do të ketë kurrë paqësim në rajon. Sa për vete, jam për pavarësinë e Kosovës, sepse pas gjithë atyre fatkeqësive dhe krimeve (le të themi etnocid) dhe urrejtje mes dy popujve (serbë e kosovarë) nuk mund të bashkëjetojnë dhe të ndërtojnë së bashku një shtyhet që të mund të funksionojë. Me t‘u rregulluar ky problem, Ballkani mund të përfytyrojë në gjirin e Evropës së bashkuar një forcë dinamike dhe ndërtimtare për ardhmërinë e këtij rajoni të mbetur fatkeqësisht pa trashëgimi, i shqyer, i tollovitur dhe i izoluar pas shumë shekujsh pushtimi otoman dhe dekadash komuniste.

-Shumë njerëz mendojnë se e kaluara nuk duhet trazuar
për hir të së ardhmes, ndërsa ju e trazoni atë. Për çfarë shërben kjo?


Sigurisht që do të më bëhet pyetja se përse i trazoj kujtimet e vjetra, kur e ardhmja ka vlerë më tepër? Po, por e ardhmja është gjithherë e lidhur me të shkuarën. Nëse ne ekzistojmë, kjo ndodh sepse të tjera kanë ekzistuar para nesh dhe na lejuan të jemi ata që jemi, duke na dhënë atë që kemi më të çmuar. Kur kjo e shkruar mbetet në hijen ku është degdisur, e ardhmja mbetet e errët. Për çfarë shërben të zgjosh të shkuarën? Sigurisht për të kuptuar më mirë të ardhmen. Çështja që na intereson këtu, nuk është të flasim për një të kaluar të qartë dhe të kthjellët, por për një të shkuar që na mbahet e fshehur dhe që manipulohet për një kauzë të njëanshme.


-Në kohët e sotme, idetë ndryshe apo përgënjeshtrimi i historisë është bërë si në modë. A keni pasur frikë se do të paragjykoheshit, kur nisët ta shkruanit këtë libër?


Jo, unë nuk jam tipi që ndjek modën. Kam aq karakter dhe personalitet sa për t‘u bërë ballë sirenave të demagogëve, paragjykimeve apo "publikisht e mirënjohur", sidomos kur përpiqen të të largojnë prej së vërtetës. S‘ndiej asnjë influencë në lidhje me këtë çështje. Një proverb francez thotë: "Me bë çka duhet, me ngjarë çka mundet". Kur nisa të shkruaj librat, mendova fill rezultatin përfundimtar dhe i thashë vetes: nëse gabohesh, nëse argumentet e tua nuk janë bindëse, nëse referencat nuk janë të verifikueshme, do të pësosh kundërshtinë dhe poshtërimin! Ndaj fillova të kërkoj "provën e së kundërtës", atë çka mund të vinte e të shqetësonte tezën dhe vërtetimet e mia shkencore. E pasi shkoqita gjithçka hollë-hollë, s‘gjeta provë për të kundërtën. Trondita qetësisht një seri të tërë studimesh dhe kërkimesh. Me ndërgjegje të lehtë dhe zemër të qetë, karvani im vazhdon më tej bindshëm.

-Cili është Aref, jeta që ju bëni?

Është e vështirë për të folur për veten. Gjithë ç‘mund të them është se jeta ime s‘ka të bëjë me veprën time. Gjithsesi, do të flas qartë, veç për të thënë se përherë kam qenë ndër ata "të drejtët", në kuptimin më të fisëm të fjalës. Në jetën time private dhe profesionale e kam dënuar gjithnjë padrejtësinë prej nga vinte dhe cilado që të ishte. Integriteti dhe këmbëngulja ime, lehtësitë në përshtatje, bagazhi kulturor, guximi dhe korrektësia në punë më mundësuan të ushtrojë funksione interesante e të rëndësishme. Posti i fundit ishte drejtor i një filiali të një shoqërie të madhe franceze. Kam lindur në Kajro (ku kam kaluar njëzetë e tre vitet e para të jetës sime dhe kam kryer pjesën më të madhe të studimeve. Prindërit e mi kanë lindur në Shqipëri në krahinën e Matitm, më saktë në Rrembull. Kam dy vëllezër dhe një motër. Gjithashtu katër fëmijë, nga mosha 33 deri në 39 vjeç (tre djem dhe një vajzë). Jam pensionist që prej 1999-ës. Kam pasur disa probleme shëndeti ndaj dhe bëj kujdes. Merrem me administrimin e publikimeve të mia, me letërkëmbime e marrë pjesë herë pas here në konferenca. Kam shkruar dhe disa ese metafizike e filozofike (të pabotuara). Merrem, jo me shumë vrull me pikturë dhe poezi klasike (rreth 250 poema të pabotuara).


-Mund të na flisni pak për lidhjet me Shqipërinë?


Lidhjet e mia me Shqipërinë kanë qenë të dobëta (ne kemi vetëm lidhje epistolare me familjenët veç nëse posta përgjohej prej autoriteteve shqiptare dhe nuk mbërrinte në destinacion) për arsye të largimit e të këputjes së shkaktuar prej komunizmit në Shqipëri dhe që nuk lejonte kollaj të vizitonte vendin. Sjell ndërmend kujën e nënës, kur mori lajmin e vdekjes të nënës së saj, motrës, vëllait e të të tjerëve. E s‘mund të rrija pa qarë bashkë me të. Por mbeta shumë i lidhur me mëmëdheun, për shkak të edukimit, rrënjëve dhe me gjithë ç‘mban barku. Në Egjipt, komuniteti shqiptar ka qenë mjaft i rëndësishëm (shpesh në përmbajtje kish njerëz me vlera të larta). Babai im ka pas njohur poetët Çajupin, Asdrenin, shkrimtarin Ernest Koliqi, kumbar i vëllait tim të vogël, Isa Boletinin (një nga heronjtë e pavarësisë së Shqipërisë), Mbretin Zog dhe familjen e tij etj. Mos mendoni as edhe një çast që i shkruaj librat e mi i ngarkuar me ndonjë ndjenjë shovinizmi. Po e përsëris atë që thashë më sipër, puna ime është para së gjithash shkencore dhe nuk përket brenda aspak prej ndjenjave. E dua Shqipërinë, por jam i drejtë dhe i paanshëm me historinë e saj, intransigjent me të.


-A keni pasur kërcënime pas botimit të librit?

Pasi kam botuar dy librat e mi (2003-2004) nuk kam marrë asnjë kundërshti zyrtare për sa u përket tezave prej ndonjë sektori universitar apo shkencore. Sigurisht që asistoj shpesh andej-këtej me ndonjë reagim epidemik personash dyshues e madje armiqësorë, por pa nivelin e duhur e të mjaftueshëm kulturor për të debatuar mbi këto çështje të mprehta. Kritika është e thjeshtë, por arti i vështirë, thotë një proverb i famshëm. Zakonisht mbizotëron habia. Por, përmbajtja e librave të mi del prej shtigjesh të rrahura. Pedagog universiteti apo studiues rishtar është shumë normale që ata të shqetësohen prej këtij subjekti që i tejkalon: se kanë ndeshur në amfiteatrot e tyre universitarë këtë lloj teze. Ç‘nuk është normale është të kundërshtosh tezën pa sjellë as më të voglën "provë" të së kundërtës".


-Të flasësh për Shqipërinë sot, në një moment kur ajo ende nuk e ka marrë veten nga plagët e komunizmit, kur ecejaket e saj drejt vendeve perëndimore sa vjen e bëhet më e vështirë, çdo të thotë ta paraqesësh këtë popull të vogël, si një popull nga më të hershmit e njerëzimit?


Mendoj se në mënyrë të tërthortë iu përgjigja kësaj çështjeje përgjatë kësaj interviste. Sipas gjithë asaj çka thashë, ripohoj se nëse Shqipëria është një nga vendet më të vogla, më pak e qytetëruara ose më e shpronësuara e Evropës, s‘duhet harruar se është "një popull i madh". (Shtet i vogël, por popull i madh!) S‘kemi aspak antinomi. Mund të jesh i varfër, por i fisëm. Së fundi, mund të thuhet se vijimësia etnike (me gjithë përzierjet) kulturore dhe gjuhësore (me gjithë ndërfutjet dhe neologjizmat) nuk reshti kurrë në këtë zonë ballkano-danubiane, me gjithë mësymjet e ndryshme dhe pushtimet romake, bizantine e otomane: shqiptarët jetojnë bash aty ku kanë qenë të paktën qysh prej neolitit. Por, fatkeqësisht historia shtangu në atë çka deshën të na bënin të besonim.

Leter; Fort i kthjellti Zoti Mathiu Aref.

Shume i larti zoti Mathiu Aref.
Sherbimi qe Ju i beni se vertetes eshte me rendesi kozmike sepse e tille eshte dhe vete e verteta.
Une si nje shqiptar i thjeshte ende nuk di rruget te cilat keni ndjekur ne argumentimet Tuaja, por nuk me habisin perfundimet Tuaja te cilat kane lidhje me saktesine.
Nuk jam nje shkencetar, por jam nje njohes shume i mire i gjuhes shqipe. Pikerisht vete kjo gjuhe ka kohe qe me ka dhene mesazhin per lashtesine e saj dhe po kjo gjuhe duke nderhyre me misteriozitetin e saj, me ka cuar ne perfundime historike te cilat bien ndesh me prapaganden e sotme qe ndoshta dhe ajo vete mendon se po ben te sakten.
T'i dalesh se vertetes perballe, qofte dhe i vetem, ky eshte guximi qe vjen nga qielli, me fjale te tjera do te thote se; nuk mund ta ndalojme levizjen e galaktikave, orbitat e planteve, fotosintezen e bimesise dhe cdo gje tjeter qe nuk mund te levize nga ligji hyjnor mbi saktesine.
Sulmet ndaj Jush do te jene neper gazeta, por ato do te kene vleren e klithmes se minjve. Asnje zvarritje gjarperi nuk mund ta ndaloje rrezen e diellit te bjere mbi embrionin e jetes dhe ta cele e lulezoje ate.
Cdo dite hap syte nga duart e postierit qe te me sjelle librin Tuaj, i cili po ben ate qe urdheron Vete Hyjnia...thote te verteten!

Me shume rrespekt,
...nje i pa njohur qe mban pseudonimin Kontinenti!

Pershendetje profesor.

Edhe une mendoj se sido qe te mundohen fallsifikatoret e verteta e madhe nuk fshihet se jemi aq te vjeter me te vjeter se historia e shkruar.

Ps: Mireseuktheve.

Welcome

Citim:

---

Po citoj ato që tha kontinenti
Shume i larti zoti Mathiu Aref.
Sherbimi qe Ju i beni se vertetes eshte me rendesi kozmike sepse e tille eshte dhe vete e verteta.
Une si nje shqiptar i thjeshte ende nuk di rruget te cilat keni ndjekur ne argumentimet Tuaja, por nuk me habisin perfundimet Tuaja te cilat kane lidhje me saktesine.
Nuk jam nje shkencetar, por jam nje njohes shume i mire i gjuhes shqipe. Pikerisht vete kjo gjuhe ka kohe qe me ka dhene mesazhin per lashtesine e saj dhe po kjo gjuhe duke nderhyre me misteriozitetin e saj, me ka cuar ne perfundime historike te cilat bien ndesh me prapaganden e sotme qe ndoshta dhe ajo vete mendon se po ben te sakten.
T'i dalesh se vertetes perballe, qofte dhe i vetem, ky eshte guximi qe vjen nga qielli, me fjale te tjera do te thote se; nuk mund ta ndalojme levizjen e galaktikave, orbitat e planteve, fotosintezen e bimesise dhe cdo gje tjeter qe nuk mund te levize nga ligji hyjnor mbi saktesine.
Sulmet ndaj Jush do te jene neper gazeta, por ato do te kene vleren e klithmes se minjve. Asnje zvarritje gjarperi nuk mund ta ndaloje rrezen e diellit te bjere mbi embrionin e jetes dhe ta cele e lulezoje ate.
Cdo dite hap syte nga duart e postierit qe te me sjelle librin Tuaj, i cili po ben ate qe urdheron Vete Hyjnia...thote te verteten!

Me shume rrespekt,
...nje i pa njohur qe mban pseudonimin Kontinenti!

---

Re: Leter; Fort i kthjellti Zoti Mathiu Aref.

Citim:

---

Po citoj ato që tha kontinenti
Shume i larti zoti Mathiu Aref.
Sherbimi qe Ju i beni se vertetes eshte me rendesi kozmike sepse e tille eshte dhe vete e verteta.
Une si nje shqiptar i thjeshte ende nuk di rruget te cilat keni ndjekur ne argumentimet Tuaja, por nuk me habisin perfundimet Tuaja te cilat kane lidhje me saktesine.
Nuk jam nje shkencetar, por jam nje njohes shume i mire i gjuhes shqipe. Pikerisht vete kjo gjuhe ka kohe qe me ka dhene mesazhin per lashtesine e saj dhe po kjo gjuhe duke nderhyre me misteriozitetin e saj, me ka cuar ne perfundime historike te cilat bien ndesh me prapaganden e sotme qe ndoshta dhe ajo vete mendon se po ben te sakten.
T'i dalesh se vertetes perballe, qofte dhe i vetem, ky eshte guximi qe vjen nga qielli, me fjale te tjera do te thote se; nuk mund ta ndalojme levizjen e galaktikave, orbitat e planteve, fotosintezen e bimesise dhe cdo gje tjeter qe nuk mund te levize nga ligji hyjnor mbi saktesine.
Sulmet ndaj Jush do te jene neper gazeta, por ato do te kene vleren e klithmes se minjve. Asnje zvarritje gjarperi nuk mund ta ndaloje rrezen e diellit te bjere mbi embrionin e jetes dhe ta cele e lulezoje ate.
Cdo dite hap syte nga duart e postierit qe te me sjelle librin Tuaj, i cili po ben ate qe urdheron Vete Hyjnia...thote te verteten!

Me shume rrespekt,
...nje i pa njohur qe mban pseudonimin Kontinenti!

---

edhe une e kame lexuar at liber,e bleva kur isha ne shqiperi tani afer.
Arifi eshte me orgjine shqipetare edhe pse nuk e flet por e kupton ate,,,
ne nje intervist te tije.,pasi ky liber pati bere shume polemika ne arene nderkombetare,por ai i shte gati per nje ballafaqim shkencor me te gjithe ata qe kishin dyshime mbi ato qe ai ka shkruar...DHE kjo qe me te vertet nje sfide e madhe qe i behet gjithe historise,ballkanike,evropiane e ndertuar ne te shumtat e rasteve sipas dheshirave,dhe ngjyrave politike te popujve te medhenje,gje qe NE NJE MENYRE E KA BERE FRANCEN TE NDRYSHOJ KURSIN E SAJ KUNDREJR BALLKANIT,DHE VECANERISH ,KUNDREJT SHQIPERISE

PERSHENDETJE NGA ARI

(konte,keshtu ka lezet,ankesat nuk jane per burrat,ahaahahha)

Interviste e nje njeriu te mencur!

Vertet e ekuilibruar dhe mbreselenese!

Duket qarte nje shkencetar i vertete....mbase behte nxitje per shume te rinj shqiptare te vazhdojne punen e Prof. Kondes dhe Prof. Pilikes. Dy njerez te tjere te mencur,atdhetare te shkelqyer dhe jo konformiste.

Nese dikush gjen ne Internet pjese te librit te tij i lutem ti sjelle.Eshte vertet njohes i mire i historise dhe duket qe i mungojne teprimet patetike qe mund te shfaqe ndonjehere ne studiuesit tane ose te huaj.

Faleminderit atij qe e pruri ketu Intervisten!

Citim:

---

Po citoj ato që tha tresh
http://www.youtube.com/watch?v=uJJL...ated&search=

http://www.youtube.com/watch?v=BQfx...ated&search=

http://www.youtube.com/watch?v=jLTI...ated&search=

 

---

E para punes, tek dy sitet qe jane me lart, ajo vajza me emrin Elena Kocaqi, pati nje gabim kur drejtuesi i emisionit i tha; Sikur po flet greqisht kur me thua fjalen ''qefali'' .
Ajo tha; Eshte term shkencor.
Termi ''qefali'' mund te jete shkencor, por nuk eshte aspak greqisht. Kjo fjale eshte ndertuar nga nga termi ''qafa'' qe ka shqipja.
Kurse per termin ''paleolit'' qe perseri tha qe eshte shkencor, perseri dhe ky term mund te jete shkencor, por rrenjen nuk e ka aspak greke, por e ka shqipe. Dhe vjen nga fjala ''palë - palosur''. Qytetet e vjetra, qe kane gjetur, (si p.sh Trojen) a nuk kane qene ''te palosura'' njeri mbi tjetrin.
Shlimani tha; Troja ishte qyteti i shtate sepse mbi te ishin dhe qytete te tjera.
Kur Eleni Kocaqi, filloi te flase per fjalet, nuk pashe asnje gabim tek ajo.
Le te sjellim ketu fjalen Kaptine qe ajo vete permendi.

Fjala Kaptine

Kjo fjale 100% shqipe, qe nuk do asnje lloj shpjegimi eshte e trasheguar nga shume gjuhe te Europes dhe perdoret, ndoshta ne shume kuptime, por perseri nuk largohet nga baza e saj, jo vetem si fjale por dhe si kuptim.
Si ta kuptojme kete?
kaptina, koka, kreu, krytë etj. pra keto fjale jane dhe sot ne shqipen qe ne flasim.
Nje here nje vajze me foli per nje djale, i cili i kishte thene; nxirre kaptinen. Ajo ishte habitur sepse nuk kishte kuptuar kete fjale, por me qe kishte qe ne moshen 17 vjec qe jetonte jashte shtetit, edhe i falet, pasi ishte nga nje zone e jugut dhe nuk e kishte degjuar kurre fjalen, kaptine.
Mund te themi se fjala kaptine perdoret jo vetem nga ne sot, por dhe nga gjuhet Europiane, ne shume varjante te ndryshme.
Ne shqip, natyrisht kemi koken, por vete fjala kaptine qe eshte me e vjeter se fjala kokë po ta ndajme, kemi kap + tin
Baza e kesaj fjale eshte folja kap , me kap.
Marrim italishten.
Fjalen kaptine e gjejme kudo ne kete gjuhe.
Psh- ne fjalen capo pra ne kuptimin e kryetarit.
Ne kete rast, fjala kapo vertet qe tregon kryetarin, por me qe veshtrimin e kemi etimologjik, mund te themi se, fjala kapo ka lidhje me kapesin me ate qe kap, situaten, problemet etj. Sepse, sic thote ai...(qe ka kap problemin apo situaten) ashtu behet
Por ne gjuhet europiane e gjejme te perhapur edhe per kryeqytet.
Psh - Capitale = Capitale.
Ne e kemi krye + qytet pra qyteti koke, ose qyteti kaptine
A nuk eshte kryeqyteti (kapitalja me nje fjale) ai qe ka ne dore te gjithe vendin, apo vendimet ne nje shtet?
Gjthashtu, ne perdorim dhe nje kuptim tjeter, te cilin ne fakt e kemi marre nga te huajt si fjale te perpunuar, por ne fakt eshte po fjala shqipe kaptine .
Ne perdorim dhe kete kuptim; Ai mori denimin kapital.
Cdo te thote ky denim?
A nuk do te thote denimin me vdekje?
Por, ne baze te etimologjise sone, a nuk kemi ketu se, Ai u denua me kaptine. Pra iu pre koka, me vdekje, me heqje jete etj.
Italianet kane fjalen capito = kuptove.
Por, me kete fjale latinishtja nuk tregon asgje tjeter vetem se fjalen apo foljen shqipe me kap
Ne nga nje here themi kur flasim; e kape se cfar po flas?
Pra nuk eshte larg fjales italiane te sotme kur thone kapito.
Pra ajo kapja, nuk behet me stomak, por behet me koke, me trute. Aty eshte ai kap esi.
Kemi e shqip fjalen kapelja, kapë.
Pse pikerisht greket i thone kapeles sic i themi neve ne shqip, kur ne nje kohe kokes i thone qefali?
Pse pikerisht italianet i thone kapels sic i themi neve ne shqip, kur ne nje kohe qe kokes i thone testa?
Pse keto dy gjuhe nuk kane fjale tjeter per kapelen? Sepse nuk kane arritur ta ndryshojne, sepse gjuha eshte pa fundesi dhe nuk mund te mbyllet ne cdo ane te saj.
Ne shqip kemi dhe fjalen fetare; psh Kapelja e Shkodres.
Eshte fjala per nje institucion fetar, per kreun, per koken, etj.
Tani le te dalim tek greket.
Greket fjalen koke ose kaptine sot e kane qefali dhe foljen me kuptu, e kane katallavez. Vetem nje heqje germe i kane bere greket kesaj fjale, sepse edhe tek fjala greke katallavez kemi mungesen e germes P, e cila kete fjale e con perseri tek fjala kaptina. Me germen P te hequr, fjala e sotme greke katallavez, do te ishte ne origjinalin e saj...pra kapt - allavez (kaptallavez) = katallavez, sic e kane greket sot.
Ne te vertete, dikur greket nuk e kane patur me keto germa fjalen qefali por e kane patur kepali, kepalja. (kapali)
Gjithashtu, fjala greke e sotme qefali ka te beje me fjalen shqipe qafa e cila eshte mbajtesja e kaptines kokes.
Te mos harrojme se ne, kemi dhe nje peshk te cilin e quajme; peshk qefull.
Ne fakt, emri i tij qefull, eshte i perpunuar nga greket, ashti si fjala kapitale = kryeqytet qe e kemi marre nga te huajt por qe eshte e jona si baze fjale apo lindje e saj.
Tani, po te analizjome peshkun ne fjale, (sic me kane thene) ky peshk ka vertet nje pjese qafe te madhe etj, gje kjo e cila ia ka dhene dhe emrin. Peshku ne fjale e ka emrin qafori pra qe ka qafe te mire per ta ngrene, sepse peshku i vogel eshte, nuk ka pjese si vici apo lopa.
Por edhe tek fjala jone shqipe qafa kemi perseri kapjen. Sepse edhe ne, shpesh here e nderrojme germen q me germen k psh; maqine dhe makine. Qamet me Kjamet etj.etj.
Ndonje qe e di me mire se une punen e peshkut qefull, eshte i lutur te na sqaroje me mire, por besoj se nuk jam gabuar, megjithse nuk jam peshkatar.
Vetem nje ndryshim germe ka ndodhur tek fjala qefali dhe perseri del folja shqipe kap ne nje kohe qe greket kete folje e kane krata qe dhe kjo eshte shume e lidhur me foljen kap te shqipes, apo perseri fjala koke.
Kurse tek fjala kapital ne kuptimin e mallit, kapitalit, pasurise etj. perseri kemi kuptimin shqip te kapjes.
Pra ai (kapitalisti) eshte kap-esi i kesaj pasurie, ai e ka kapur, etj.
Ne shqip ne shpesh themi; ai kapi birren, coca colen etj.
Pra, kjo dot e thote se personi te cilin po flasim, shet birren etj, pra e kapi birren dhe ben tregeti me te. (ai eshte kapitalisti i birres)
A nuk del ketu komplet lindja e fjales kapitalist? (kapesi)
A nuk kemi tek te gjitha keto fjale, pikerisht fjalen shqipe kaptine?
Ne në shqip kemi dhe fjalen kaptoj.
Ne mitologjine shqipe, ai trimi i popullit, kaptoi male e kaptoi fusha etj.
Por, pikerisht kete fjale, si e perdorim sot?
A nuk e perdorim ne fjalen kapërcej?
Kapercimi a nuk ka per baze foljen kap? Pra e kapa, pjesen tjeter te kanalit psh. ose pjesen tjeter te malit.
Sidomos fjala kaptoj qe eshte me afer origjinalit pellazgjik, eshte me e mrekullueshmja ne kete analize dhe qe nuk eshte asgje tjeter, por perseri fjala kaptine qe ka per baze foljen shqipe kap.
Greqishtja, nuk eshte asgje tjeter, vetem se nje shqipe e vjeter.
Italishtja, nuk eshte asgje tjeter, vetem se nje shqipe e vjeter.
Qe te dyja, jane larguar dhe duken si te huaja.
Por me qe sot shkenca perdor ate qe quhet ADN, pohoj se:
Te dashur zonja dhe zoterinj.
Edhe gjuha ka ADN-ne e saj, por ne nje forme tjeter dhe, ne baze te kesaj ADN-je del qarte se cila eshte gjuha greke dhe ajo latine. Keto bija te shqipes, te cilat u martuan me kohen dhe sot duken sikur jane gjuhe te huaja.