Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Historia e Shqipërisë dhe Shqipëtrëve mbas luftës së dytë botërore (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=256)
-- Të përndjekurit politikë në Shqipërinë “barazitiste” (komuniste) (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=3719)

Të përndjekurit politikë në Shqipërinë “barazitiste” (komuniste)

Në Shqipëri janë ekzekutuar 5 577 burra dhe 450 gra. Janë dënuar 26 768 burra dhe 7 367 gra. Kanë vdekur në burg 1 065 persona. Kanë humbur aftësinë mendore 408 vetë. Kanë vdekur në internim 7 022 vetë. Në 50 vjet diktaturë komuniste, nga kjo shtresë janë kryer 914 000 vite burgu dhe 256 146 vite internim. Veprat e ndërtuara prej tyre për 50 vjet renditen si me poshte:

1945 Përfundimi i stadiumit "Qemal Stafa" në Tiranë, i filluar nga italianët dhe i lënë
përgjysëm për shkak të luftës.
1945 Krijimi i fermës së Kamzës; hapje kanalesh, sistemim tokash
1945-52 Tharja e kënetës së Maliqit
1946 Hapja e kanalit të Jubës në Qarkun e Durrësit
1946-52 Ndërtimi i aerodromit ushtarak të Kuçovës (me ndihmën e rusëve)
1949-51 Ngritja e fermës së Gosës, në rrethin e Kavajës
1950 Ndërtimi i një pjese të trasesë së hekurudhës Peqin-Elbasan, dhe hapja e tunelit të Bishqemit
1950-52 Hapja e kanalit të Bedenit në rrethin e Kavajës
1950 Rruga automobilistike Gramsh-Lozhan (kryesisht me të dënuar çam)
1950-53 Nxjerrja e mineralit të kromit në minierën e Bulqizës
1952-55 Kanali Peqin-Kavajë, 50 km i gjatë
1952-54 Kanali i Valshukut në Fushën e Myzeqesë
1963-67 Ndërtimi i pallateve "Agimi", në Tiranë, ku u vranë 4 ish-të burgosur që donin të
arratiseshin
1955-56 Tharja e kënetës së Tërbufit
1955-57 Aeroporti i Rinasit
1955-56 Bonifikimi i fushës së Zadrimës dhe sistemimi i lumit Gjadër
1956-59 Fillimi i punimeve në kombinatin "Tekstil" të Tiranës
1959-61 Ndërtimi i Kombinatit Ushqimor dhe i Fabrikës së Bukës, Tiranë
1960 Ndërtimi i stadiumit "Dinamo"
1960-63 Kombinati i Mishit dhe i Qumështit, Tiranë
1960-63 Bonifikimi i fushës së Thumanës, hapja e rreth 100 km kanale
1960-63 Ndërtimi i 500 apartamenteve të bllokut "Puna", Tiranë
1960-63 Ndërtimi i sanatoriumit të Shtetit, Tiranë
1963-65 Ndërtimi i Kombinatit të Auto-Traktorëve, Tiranë
1963-65 Ndërtimi i Uzinës së Shkrirjes së Bakrit, Rrubik
1963-67 Uzina e Superfosfatit dhe e Acidit Sulfurik, në Laç të Kurbinit. Ndërtimi i pallateve të para në Qytezën e re të Laçit, dhe një pjesë të hekurudhës Vorë-Laç.
1965-66 Fabrika e Çimentos në Fushë-Krujë
1966-68 Fabrika e Çimentos në Elbasan
1967-90 Hapja dhe shfrytëzimi i minierës së bakrit dhe piritit, Spaç
1967-70 Ndërtimi i Uzinës së Pasurimit të Bakrit në Reps të Mirditës
1967-91 Hapje tokash të reja dhe kanalizime në Fushën e Torovicës
1967-90 Punë bujqësore dhe kanalizime në Zejmen të Lezhës
1966-91 Ndërtimi i një pjese të taracave në bregdetin e Sarandës
1967- 71 Ndërtimi i Kripores në Skrovotinë të Vlorës dhe i stacionit të Pompimit në Pishporo.Tharja e pjesshme e kënetës së Nartës
1971-84 Ndërtimi i uzinës së përpunimit të thellë të naftës në Ballsh
1977-87 Ndërtimi i Kompleksit Sportiv "Dinamo" në Tiranë
1982-90 Shfrytëzimi i minierës së bakrit e piritit, në Qafë-Bari të Pukës

Parlamenti shqiptar që në vitin 1991, me Ligjin nr. 7514, datë 30.09.1991, ka deklaruar pafajësinë e ish-të dënuarve dhe të përndjekurve politikë nga regjimi komunist. Sipas këtij ligji, bazuar dhe në Kodin Penal të Republikës së Shqipërisë, shteti shqiptar duhet të dëmshpërblente të gjithë këtë shtres ë, për të gjithë kohën e dënimit. Pas 13 vjetësh realiteti është krejt ndryshe. Deri sot kjo shtresë ka marrë një dëmshpërblim mjaft qesharak. Mjafton te përmendim se për një të pushkatuar kanë dhënë 200 000 lekë dhe 700 000 lekë në letra me vlerë.

Që në 15 Janar 2002 është paraqitur në Parlamentin shqiptar një projektligj për të dëmshpërblyer sipas Kodit Penal të Republikës së Shqipërisë ditët e qëndrimit pa faj në burg si dhe punën e detyruar të kryer gjatë qëndrimit të burgosur. Megjithëse parimisht është deklaruar nga krerët më të lartë të ekzekutivit dhe legjislativit të sotëm shqiptar se kërkesa është e drejtë, deri më sot nuk është bërë asnjë veprim nga Parlamenti, me pretekstin se qeveria shqiptare nuk ka mundësi të përballojë shumën që i detyrohet kësaj shtrese, edhe pse Komisioni i të Drejtave të Njeriut në Parlament e ka miratuar me të gjitha forcat politike në parim kalimin e ligjit.

Përgatitur nga Halil Rama dhe Beqir Sina
Bota Sot,

Analiste doja te te falenderoja shume per keto qe ke shkruar....Dhe te gjitha jane me se te VERTETA...

Qysh ne qeverisjen e z. Berisha jane ndermarre hapa per te demshperblyer te perndjekurit. Por keto u bene me se shumti me letra me vlere, te cilet kishin vlere shume te vogel, deri tek 10% e vleftes qe i dha shteti.
Letrat me vlere i blene me se shumti binzesmene vende vende te ndershem per ti perdorur ne privatizimet e disa veprave te medha (psh Fabrika e Tullave ne Tirane). Te perndjekurit u gjeten me nje vlefte te pjesshme te atyre qe duhet te merrnin nga shteti.

Cfare solli kjo?
Kjo solli qe ndermarrje te medha te privatizohen me letra me vlere te cilat bliheshin ne tregun e zi me 10% te vleftes. Nderkaq te perndjekurit nuk u demshperblyen ne format e duhura.

Situata e sotshme eshte per te qare po te veme re se problemi i te perndjekurve akoma nuk ka perfunduar nderkohe qe biznesmene te fuqishem blene per 100 mije dollare fabrikat qe kushtonin nje milion. Kjo ka krijuar nje vrime ne ekonomine shqiptare. Jo vetem qe nuk eshte zgjidhur nje problem por eshte krijuar nje problem i ri, zhvleftesimi i veprave te shtetit.

Pra shteti jepte letra me vlere per ata qe Enver Hoxha i ndoqi. Letrat shiteshin per pak para ne tregun e zi dhe bliheshin nga biznesmene qe donin te fusnin ne dore fabrikat e uzinat. Me pas perdoreshin nga biznesmenet per ti blere shtetit pronat dhe shteti i vleresonte 100%.
Rezultati: shteti ka humbur me vetedije 90% te vleftave te atyre qe shiti dhe te perndjekurit nuk u demshperblyen sic duhet.

Ketu duket sa serioze ka qene partia demokratike ne rimbursimin ndaj te perndjekurve dhe ne procesin e privatizimit. Nese e kam gabim bujrum me thoni ku.

Ke te drejte Fajtori.

Te perndjekurit politik

JU keni shume te drejte FAJTOR

Per sa i perket partise demokrate erdhi si erdhi ne pushtet kete e dime shume mire ....por me ish te perndjekurit politik eshte tadhur dhe nga ato premtime asnje gje nuk eshte bere ,tadhur duke filluar me letrat me vlere,me procesin qe i beri Nexhmies ,etj etj,te mos flasim per dosjet qe nuk hapi te pakten te dime dhe ne ,se te gjithe nga 1990' e siper te gjithe dolen qe nuk jane komunista te gjithe thonin ishte sistemi,nejse varja por asnji nuk doli dhe te thot NA FALNI per ate qe ju beme ,kjo eshte fare e thjeshte tek ai popull qe nuk duam njeri tjeterin :::::::sepsee nuk i eshte interesu Saliu ose popullit qe baba im beri 20 vjet burg ose se baba tjetrit u pushkatua .............po ne 1997 dinin te derdhim gjak duke vrare njeri tjetrin...Partia demokrate ishte e perbere nga nje aministrazion njerez pa shkolle ...Zhylalt Serreqt vali kalin.......Dhe po te vi prape ne pushtet partai demokrate do humbi per arsye se ata nuk kane nje program pastai me Sali Berishen.,premtime drita uje buke gomone arme korrupsion .........ALBANIA ku po shkon??????????se me te verte te duam mjafton qe te vish ne shtepi time aty ku eshte drejtuar sateliti aty rreh zemra ime.

Ajdin Kulla--Nje nga te vdekurit e diktatures komuniste

Shqiptarët pushkatojnë shqiptarët
që shumë e deshën Shqipërinë.

Rastësisht më ranë në dorë tri fletë letre të zverdhura dhe të shtangura nga koha e gjatë që kur ishin shkruar: 18 qershor 1945. Shkrimi, në pamjen e parë, menjëherë ta krijonte përshtypjen se i përkiste një njeriu të formuar. Ishte një shkrim i rregulltë dhe i bukur. Kjo, ana formale. Kur e filloje leximin, shihje pastaj se ato fletë letre sillnin një kumt tejet prekës materializuar e ngurtësuar në atë shkrim: Kishe të bëje me “testamentin shpirtror” të një të riu 32 vjeçar që linte amanetet e fundit dy ditë para se dora mizore komuniste t’ia kosiste lidhjet me jetën të cilën e donte aq shumë! Dhe menjëherë lotët ta vishnin pamjen e ti nuk e vazhdoje dot më gjatë leximin. Edhe tani, duke i shkruar këto radhë, ( ndonëse i kam lexuar dhe u a kam lexuar të tjerëve ato tri faqe me dhjetra herë ), tek u a hedh sytë radhëve të shkruara, sa më shumë lotët ma veshin pamjen aq më i fuqishëm kumbon në veshët e mi kumti i Ajdin Kullës që përtej varrit:

“… po vritem si shqipëtar dhe jo si tradhëtar … të rrojë Shqipëria, të rrojë Flamuri Kombëtar i Shqipërisë”. Pohimi se nuk po vritej si tradhëtar e gjithashtu edhe shprehja e fuqishme dëshirore rreth Atdheut dhe Flamurit, të cilat Dëshmori i Nacionalizmës i përsëriti dy herë, së pari tek i hipnin mbi kamjon në burgun e Korçës për ti çuar të dënuarit me vdekje në vëndin e pushkatimit në Bilisht, dhe së dyti para togës pushkatimit, kujtohen edhe sot nga të mbijetuarit. I lemë tani për një çast të dënuarit në buzë gropës ku do ti hidhnin trupat e tyre dhe vijmë në ditët tona: si e kujtojnë atë ngjarje sot dy kategori njerëzish atëhere armiq për vdekje? Ishin të rinj, shumë të rinj atëbotë Ylber Darova, Skënder Stefanllari e Avni Bejkova me shokë, të burgosur vetëm me vetëm se e donin Shqipërinë pa i pranuar pikëpamjet komuniste. Sot, të thinjur e të kërrusur nga vuajtjet e burgjeve edhe nga mosha, ata nuk pushojnë së pohuari se qëndrimi Ajdin Kullës me shokë, që shkonin të pafajshëm drejtë togave të pushkatimit e u linin shokëve të burgosur amanet Shqipërinë, i ka mbajtur ata gjallë në dhjetra vite për ti përballuar burgjet mizore komuniste! Shumë i ri ishte atëhere edhe ay partizani nga Kalivaçi, pjesëtar i togës pushkatimit. Edhe ai e donte Shqipërinë me mënyrën e tij. I a kishin mbushur mëndjen se akuza për të cilën pushkatohej Ajdin Kulla, që Shqipërinë e donte etnike, përbënte një faj të dënuarshëm me vdekje. Dhe ai e zbatoi detyrën pa i u dridhur dora. Vitet kalonin dhe ish partizani, i cili edhe më 20 qershor të vitit 1945 e çmoi guximin me të cilin Ajdini me shokë e përballuan vdekjen, rritej në moshë por edhe piqej. Sot edhe atij i dridhet zëri kur përsërit pohimin si edhe shprehjen dëshirore të fundit të Ajdinit dhe akoma i kumbon në veshë zëri tij i fuqishëm … të rrojë Flamuri Kombëtar, amanet Shqipërinë … Shqipërinë … Shqipëri.. dhe ay vetë tashti bën një pohim:

“Nuk ka më nga ata shqiptarë si Ajdin Kulla me shokë që Shqipërinë dhe Flamurin Kombëtar i donin dhe i vinin mbi çdo gjë!”

Kthehemi tashti edhe një herë në Bilishtin e asaj dite kur u krye krimi i shëmtuar i pushkatimit. Të vënë në radhë, në vijë të zhdërvjellët për një dhe të lidhur me litarë ndodhen, para gropës së çelur enkas për ti gëlltitur patriotët që do të pushkatoheshin, Gani Zëmblaku sypatrembur i lidhur me të nipin Ajdin Kullën, heroin e këtij tregimi. Sheh Qerimi, patrioti shquar dhe gojëmbëli i përkryer, i lidhur me të birin, Saliun, të riun ballist të vendosur dhe e mbyll vargun Zyhdi Tapia, elegant si gjithmonë, (i veshur enkas sikur shkonte në dasëm), që mëkatë kish vetëm se e donte shumë Shqipërinë. Xha Ganiu, i rrahur me jetën si edhe më i moshuar, duke pasur frikë se mos në çastin e fundit para vdekjes të nipin do ta lëshonin nervat e tendosura, ngre krahun e lidhur, e pushton të nipin dhe e shtërngon në kraharor për ti dhënë zemër të qëndrojë si burrat edhe për disa çaste. Por Ajdin trimi jo që s’kish nevojë ti jepnin zemër por u dha zemër të tjerëve me fjalët që ish partizanit kalivaças, dëshmitar i gjallë i çasteve të fundit para vdekjes Ajdinit, akoma sot i kumbojnë në veshë “… amanet Shqipërinëëë!”

Të dhëna personale si edhe për rrethanat:

I ati Ajdinit, Jonuzi, bashkë me tre vëllezërit e tij marrin pjesë aktive në lëvizjen patriotike kundër Turqisë. Ishte shok i ngushtë me Kajo Babjenin edhe Mihal Gramenon. Komandant i çetës për Rrëzën e Korçës. E ruajnë edhe sot e kësaj dite familjarët e tij një fotografi të çetës në qëndër të së cilës ishte patrioti shquar si edhe eruditi i skajshëm Hafëz Ali Korça. Emblema çetës, shkruar me gërma të mëdha, LIRI A VDEKJE. Në mesin e luftës parë botërore, kur Korça rrezikohej të merrej nga grekët, Jonuzi mbështeti Themistokli Gërmenjin dhe shpallën Republikën e Korçës. Me këtë frymë patriotike dhe këto bëma u mëkua që i vogël edhe Ajdini. Ish 22 vjeç kur i vdiq i ati i cili në shtratin e vdekjes la amanet ti vinin mbi varr një pllakë ku të shkruhej: “Vdes i lumtur se e le Shqipërinë me një zot “. Ishte mësim i madh për Ajdinin e ri dashuria e t’et për Atdheun. Pllaka relike ruhet edhe sot e kësaj dite. Plaku patriot zëmblakas, ndonëse i pashkollë, i kuptonte mirë këshillat e Hafëz Aliut se Shqipërinë nuk e bënin dot njerëz të pashkolluar e kështu Ajdinit pas fillores i dha qytetësen e pastaj tre vjet Shkollën Amerikane , (aq sa qëndroi e hapur herën e parë kjo shkollë me profil pedagogjik e Harry Fultzit), e vitin e fundit e bëri në normalen e Elbasanit. Në normale Ajdini ishte shok klase me prokurorin e ardhshëm që do ta dënonte me vdekje, kriminelin përbindësh Nevzat Haznedari. Dhe ironia e fatit ish se ndërsa Ajdinin e shohim në fotografinë e vitit fundit të shkollës si të vetmin nxënës që e kanë marrë profesorët dhe e kanë ulur në rrjesht me ta, si nxënësi më i shquar i normales, prokurori dhe krimineli ardhshëm ishte nga nxënësit më të dobët dhe ç’është më e madhja, ndërsa Ajdini nuk pranonte ta vishte këmishën e zezë të fashistit të shtunave, Nevzati nuk ka asnjë lloj vrasje ndërgjegje për ta veshur atë!

Gjatë periudhës luftës Ajdini si edhe e gjithë familja tij radhiten me formacionet nacionaliste, nisur nga lidhje trashëgimie familjare që kishin me krerët e nacionalizmës ku prindët e tyre kishin luftuar e punuar së bashku “për ta bërë Shqipërinë”. Në fillim ata ushqenin një farë iluzioni se me forcat partizane kishin të njejtin qëllim dhe u inkuadruan, bashkë me ta, në Luftën Nacional Çlirimtare. Kjo deri në Konferencën e Mukjes, ose më mirë të themi, fill pas saj kur Miladin Popoviçi si edhe Dushan Mugosha e detyruan Enver Hoxhën ti hidhte poshtë si të papranueshme vendimet e kësaj mbledhje, me që aty flitesh pa mëdyshje për një Shqipëri etnike. Nga ky çast domosdo edhe rruga e Ajdin Kullës u nda me atë të atyre nacionalistëve që u gabuan dhe u përfshinë në radhët partizane të udhëhequra nga partia komuniste shqiptare! Nga ky moment fillon edhe vëllavrasja -lufta civile- e nxitur nga Miladini e Dushani, sepse kështu uji shkonte plotësisht në mullirin serbomadh. E pikërisht në këtë pikë të udhës kryq të historisë shqiptare ngrihet një lapidar me një emër të shkruar me gërma të arta mbi të: SAFET BUTKA. Tragjedia tij është se e deshi Shqipërinë dhe shqiptarët më shumë se vehten dhe u vetëflijua që të mos ta shihte vëllavrasjen! Që nga ai çast edhe Ajdinit, si edhe të gjithë nacionalistëve tjerë, i u komplikua shumë puna: okupatori duhej luftuar por nga ana tjetër mundoheshin me ç’do kusht ta shmangnin edhe vëllavrasjen e nxitur nga “miqtë për kokë jugosllavë”. Detyra e tij si mësues patjetër që do ta bënte të njohur Ajdinin që nga Moglica në Pojan e që nga Stropani në Pustec, fshatra ku kishte shërbyer. Përkushtimi pastaj me të cilin shërbeu bëri që respekti për të mos të kishte kufij, kështu që edhe fjala e tij zinte vënd. Dy ishin linjat kryesore që përshkonin tërë fjalimet që mbante e që edhe sot i mbajnë mënd si në Korçë edhe në Devoll: *Populli të mos gënjehej nga shprehjet “e bukura internacionaliste” si edhe *Shqipëria etnike.

E kështu arrijmë në nëndorin e 1944-ës. Gjëndja politike u rrokullis tatëpjetë. Ajdinit me shokë, me shumë keqardhje, e vetmja rrugë që u ngeli ishte largimi nga Shqipëria.

Ndërsa në Shkodër ishin mbledhur ajo pjesë e nacionalistëve që bëheshin gati ta linin me keqardhje të madhe vëndin e tyre, mbërrin thirrja e Këshillit Përgjithshëm Nacional Çlirimtar e cila i grishte të gjithë ata që nuk i kishin lyer duart me gjak të mos largoheshin dhe të punonin së bashku për ta rimëkëmbur atdheun. Kaq u desh për xhaxha Ganinë me gjithë Ajdinin, zbritën nga barka ku kishin hipur, ( gati për tu nisur ), dhe morën rrugën e kthimit. Nuk qe nevoja të shkonin në Korçë sepse … i arrestuan që në Elbasan. Thanë njerëzit më vonë “… si u gënjyen dhe besuan e u kthyen në gojën e ujkut?” Nuk ka asnjë çudi. Ata ishin mbrujtur me normat e moralit se fjala e dhënë nuk kthehet. Kurse historia tregoi se këto norma as që përfilleshin nga pala tjetër.

Që nga çasti arrestimit e deri tek thirrja e fundit me të cilën linte amanet Shqipërinë, dalë nga kraharori Ajdin Kullës përpara togës pushkatimit, do të kishte shumë për të shkruar. Nga ana tjetër mund ta hiqnim emrin e tij dhe ta zëvëndësonim me atë të qindra të pushkatuarve politikë të asaj kohe dhe ngjarjet, torturat, gjyqet, prokurorët gjakatarë, (Nevzat Haznedari, Josif Pashko dhe Aranit Çela), si edhe amanetet, mbesin të pandryshuar. Por Ajdin Kulla ka një të veçantë krejtë personale si edhe tejet prekëse, vendimin e trupit gjykues që e dënon me vdekje “… për agjitacion e propagandë duke qenë koshient i politikës Shqipërisë etnike “.

Qëndrojmë tani tek kjo nyjë gordiane. Jo vetëm hetuesit por edhe më i fundit i gardianëve e trajtojnë patriotin e skajshëm si ndonjë qen rrugësh. E shajnë, e shqelmojnë dhe e pështyjnë këtë “luan të lidhur” se e dijnë që s’ka se ç’u bën, por nuk e dijnë dhe as e kuptojnë idealin e tij. U ka thënë Nevzati se kanë të bëjnë me një tradhëtar të vëndit tij si edhe me një armik të vëllezërve jugosllavë! E kjo për ta mjafton. Kjo ishte vija politike.

E marrim tani dosjen gjyqësore të Ajdin Kullës, e cila po të shtrydhet kullon gjak, dhe e transferojmë në Kosovë. Atje do ta vinin me përkujdesje të skajshme mbi një jastëk kadifeje dhe do ta përcillnin ceremonialisht për në altarin e dëshmorëve. Kjo sepse atje akoma egziston ndërgjegja kombëtare.

E çojmë tani po atë dosje në Janinë apo Konicë. Atje nuk ka më njeri që ti lexojë fletët e saj. Ato i merr era dhe asnjeri nuk i quan më relike të vyera. Përse? Lind natyrshëm pyetja. Sepse në këtë situatë çoi politika sa e të pandërgjegjëshmëve aq edhe e të pa aftëve. Politikanët nuk luftuan për Çamërinë dhe avash avash mbi të u end “pëlhura e harresës.”

Pikërisht këta shëmbuj e bëjnë njëkohësisht edhe më tragjike vrasjen e Ajdin Kullës por edhe e ndriçojnë figurën e tij në mënyrë të pakrahasueshme.

Ai nuk kish prona as edhe interesa personale në Kosovë e aq më pak në Çamëri. Por i digjej zemra për Shqipërinë.

Prandaj sot tingëllon më e kohës se kurrë aforizma e Faik Konicës që thotë: “Shqipërinë e bënë idealistët, e shpëtoi rastësia dhe do ta fusin në varr politikanët!” Në fakt politikanët e lanë të humbasë Çamëria, nuk e quajnë çështjen kosovare pjesë të çështjes kombëtare dhe po i a venë kazmën edhe Shqipërisë! Mjer o Ajdin Kulla që e dhe jetën për një çështje madhore të cilën politikanët sa vjen dhe e inflacionojnë!

Epilogu kësaj jete të shkurtër, të vrullëshme

dhe … fatkeqe:

Në kohën kur Ajdin Kulla shkruante testamentin e tij shpirtror, e shoqja Fidaria, ishte nuse e re. I drejtohet mëmës tij Ajdini si edhe vëllezërve me lutjen që t’ia pyesnin nusen në se mbas pushkatimit tij ajo dëshironte të qëndronte e pamartuar apo jo. Por pyetja e tij, ndonëse e sinqertë, mbeti vetëm pyetje retorike se Fidaria lidhi jetën me fëmijët e saj. Jetuan për dyzet vjet në kodrat e Belshit, larg fshatit si edhe larg gropës-varr të përbashkët të Ajdinit saj me shokë!

Pesëdhjetë e tre vjet mbas ngjarjes së kobëshme të 20 qershorit 1945, duke i u dridhur zëri nga ngashërimi, kujton nënë Fidaria sot 80 vjeçare se si familjarët e të pushkatuarve, ajo, së bashku me Gjylkën, të shoqen e Zyhdi Tapisë, Nyzetin, të bijën e Sheh Qerimit dhe motër e Saliut dhe nja dy gra të tjera, disa ditë mbas vrasjes, mes rreziku të madh që u kërcënohej po ti diktonin, në një natë të errët e zbuluan gropën dhe secilit trup të masakruar i vunë përkrah një shishe të taposur me gjithë emrin. E kështu kaluan ditët, vitet si edhe dhjetëvjeçarët. Një ditë vere të vitit 1992 u mblodhën disa dhjetra njerëz tek vëndi quajtur Meratë e Bilishtit të nxirrnin eshtrat e të pushkatuarve të 20 qershorit 1945 dhe ti rivarrosnin me nderimet e duhura. Vërtet që koha e gjatë e kishte veshur dhe mbuluar atë ngjarje të kobëshme me tisin e harresës, por sapo kazmat e para filluan ta gërmojnë dheun s’mbeti njeri të cilit të mos i shihej si i rrihnin tamthat nga presioni brëndshëm. Dhe më në fund … u arrit në livelin e skeleteve. Ç’të shihje. Dy nga ata, siç ishte pëshpëritur vesh më vesh nga pjestarët e togës pushkatimit fill mbas ngjarjes, ishin të rënë përmbys dhe krahu i njerit akoma e pushtonte nga shpatullat tjetrin! Ishin xhaxha e nip, Xha Ganiu i Zëmblakut me Ajdinin!

Në këto çaste tejet prekëse përpara asaj pamje tronditëse, kish rënë një heshtje “që mund të pritej me thikë”. Nxjerr atëbotë i biri Ajdinit dhe i zgjat profesor Zekirja Canës, që nga Kosova pat ardhur të merrte pjesë në ceremoninë e rivarrosjes këtyre burrave patriotë, kopjen e vendimit gjyqit:

“Ajdin Kulla … gjykata ushtarake … e dënon me vdekje … koshient i Shqipërisë etnike.”

Profesori nga Kosova lexon dhe zbehet. Duart që mbajnë dokumentin i dridhen. Si ka mundësi që shqiptarët të kenë vrarë shqiptarët pse këta e donin Shqipërinë?!

Mërgim Korca
Michigan - U.S.A

QAF BARI-MINIERA E PIRITIT- FUSH ARREZ ----PUKE

Revolta e QAF-BARIT,ashtu sic revolta te tjera kudo qe ndodhin nuk lindin brenda minutit ose brenda nji dite por, ato kan nji seri shkaqesh te cilat mbarsen per nji periudh kohe .
Kshu pra dhe revolta e QAFES BARIT ashtu si disa vjet me pare dhe revolta e SPACIT paten nji mori shkaqesh dhe u mbarsen dhe keto per disa masa te rrepta qe komandat perkatse ushtruan mbi te perbdjekurit politik.
Ne po mundohemi te rreshtojme disa nga keto shkaqe te cilet dhane shkak per te shperthyer revolta e QAFES BARIT ,qe sic e permendem me lart dhe ajo e SPACIT u mbyten me lumej gjaku dhe ridenime e masa te rrepta DRAGONIANE .
Komanda e repartit kerkonte nga cdo i denuar te plotesonte normen brenda ne minier dhe per cdo te denuar kerkonte 5 vagona pirit gjat tet orshit.Turni kishte 40 vete pra cdo turn u donin 200 vagona me pirit.Mos harrojme se nji vagon peshonte 1800 kg ,ata qe nuk arrinin te plotesonin kte norme nuk do dilnin nga miniera dhe me ardhjen e turnit tjeter duhet tu kthenin qe te plotesonin kete norme.Kjo ishte nji nga shkaqet e para ,ndersa shkaku tjeter se denimet ishin shume te renda ,prej kohesh diktatura nuk bente me amnisti,nji kohesisht ajo kishte hequr dhe ditet e fitimit qe te burgosurit duhet te merrshin nga puna qe benin.
Kjo pra thame ishte ne vija te pergjithshme gjendja psiqiko-morale e te denuarve ,pune e rende denime te renda mbi shpine dhe asnji shprese per ty rikthyer ne jeten e lire prane familjeve te tyre.
Sic thame gjendja ishte mjaft e rende dhe duhesh vetem nji shkak ,nji shkendije e vogel per te shperthyer urrejtjen.Dhe kjo nuk vonoi dhe erdhi......Ne nje dite kur po kthehesh turni i pare nga miniera ,dhe do shkonte turni i dyte ne pune ,nji nga rojet e brenshme po kthente nji djale te ri ,qe nuk kishte arritur te bente normen e vagonave ,ky djali i tha me le te shkoj te haj buke dhe po kthehem ,ne minier ndersa polici e kapi nga krahu e shtyhu tashi te shkosh lart ne minier ne kete kohe 2 ose 3 shoke qe u ndodhen aty i thane policit lere te haje buke se eshte i ri dhe pastaj kthehet ne minier ,ndersa polici isistonte duke terhequr prej krahu shoket e vet nuk e linin ,ne kete kohe polici i revoltuar mbasi i kishte rene dhe kapelja ne toke iu kercenu te burgosurve duke i thene se shikoni kjo qe po beni do tju kushtoj shtrenjte se kjo eshte nji forme revolte qe ju po beni.
Polici u drejtu menjehertek oficeri rojes te cilit ja shpjegoi ,atehere komanda erdhi po thujse e gjitha me ne krye komandantin ekampit .Komandanti kerkoi autoret e kesaj ngjarje te cilet kerkoi ti merte jashte ne komande dhe meqe te denuarit nuk nxorren asnjeri atehere Komandanti kjo eshte Revolte dhe ju do ta pagoni shtrenjete......
Menjehere kampi u rrethua me trupa te dyfishuara dhe aty per aty erdhi dhe kompania teritoriale e vendit (polic vendas )nje kohesisht u lajmerua TIRANA Ministria e Brendshme dhe sa hap e mbyll syte mbrriti dhe nji batalion i repartit nga Puka .Nga komanda e kampit u bo thirrje qe te dilnin autoret ,ndersa te denuarit u mblodhen ne nje shesh atje lart dhe jo vetem qe nuk ju pergjigjen thirrjes se komandes por filluan duke gjuajtur me Gure dhe me thirrje kundra Diktaures.Nji pjes e tyre u afruan te dera e kampit dhe afer telave per te demostruar dhe me shume protestat e tyre
Komanda e kampit e alarmuar nga kjo gjendje e papritur dhe duke pasur frike se mos te denuarit shperthenin kampin atehere filloi te qelloi ne ajer,dhe pastja filloi te qelloi mbi turmen, dhe ne kete rast u plagos K.Gjordeni nga Durresi .GJate kesaj kohe vazhdoi disa ore mbrriten e helikopteret nga Tirana te cilet u ulen prane kampit me oficeret te dergaur nga M.P.B. dhe nga qeveria e cila ishte mjaft e alrmaur mjaft per kete gjendje .Nuk vonoi shume erdhen trupa specilale te gardes nga Tirana te cilet menjehere hyne ne kampe dhe filluan rraprezaljen e pergjakshme .
Sulmuan pa meshire nji grusht te burgosurish te pa mbrojtur te dobet dhe nuk hezituan te perdorshin te gjtha mjetet per ta shtypur kete me gjake kete revolte ...Autoret e kesaj revolte i torturuan dhe i maskruan ne dhomat e posacme aq sa kur i moren ti hypnin ne makinat per ti cuar ne degen e Pukes as njeri nga keta te denuar nuk ishte i zoti te ecte me kembet e veta ,por te gjith i terhiqnin zvarre dhe i hidhnin ne makine sikur te ishin qenie te pa gjalla ...Mbas disa ditesh nje ish i denuar qe punonte si bojaxhi u llahtarise kur hyri ne keto dhoma per ti lyer ....Ai tha : "atje ishte bere nje kasapane e vertet ,gjaku kishte shperthyer deri ne tavan ....
Kjo revolte jo vetem qe u mbyt ne gjake dhe me tortura por perfundimi i saj qe ky.........3 te denuar me pushkatim dhe nji numer i madh ridenime deri me 25 vjet.....
Kjo revolt ashtu si revolta e SPACIT pati jehonen e vet si brenda vendit ashtu dhe jashte vendit por diktatura as donte tja dinte dhe vazhdonte rrugen e saj drejt krimeve ,dhe te shtypjes se cdo lloj iniziative per LIRI dhe DEMOKRACI .......

BURREL --THUMANE....

Kur u arratise ARSHI PIPA nga Shqiperia botoi nje liber e titulloi QERSHIZA,libri u quajt QERSHIZA sepse nga dritarja e dhomes burgut ai shihte deget dhe gjethet e nje qershie,prandaj dhe ai librin e vet e titulloi "QERSHIZA"
Per arsye qe ne ket qershize komandanti i burgut torturonte dhe vriste te burgosurit ,deri me shqelma ne fyt ....
Nga ky liber u be nje skenar filmi ,dhe u shfaq ne ekranet e GJermanise perendimore pati nga keto spektatore te cilet te indinjuar nga ato skena te llahtarshme qe shihnin ne kete film dikush ka njerre pistoleten dhe ka thene ku ndodhin keto gjera ..........Ky ishte komandant VANGJEL RREMBECI i kampit te Burrelit........
THUMANE 1962.
Ne tharjen e kenetes se THumanes te burgosur politik duke u detyruar punes se rende ......
Kater djem tentojne arratisjen drejt nje shprese ,drejt nje enderr ,drejt lirise ,ne fushat e kanalet me lluc u pane nga ushtaret te cilet u vune ne ndjekje te ketyre djemve komandanti i kampit te THumanes Vangjel RRembeci i tha duke qeshur lere te ikin me te qeshur dhe ne ate moment dha urdher me sillni kalin ,duke u drejtuar drejt njerezve te pashprese dhe duke i arritur..ata ngecen ne lluc ushtari tha fjalen NDAL ai dha urdherin qelloni ushtari i pergjigjet ai .......qelloe te urdheroi une ,njeriu ku mbas ca momentesh do te arrinte ne qiell dhe ti tregonte nji ZOTI n.q.s. eksiston shikoooooooo ckrime shiko padre ku na ke abandonuar.......ngriti duart dhe i vuri ne fytyre dhe ............Por duhet te dime nje gje ne dime te vritemi ne dime te humbasim ne mbushim qiellin me shpirtra tone ,porrrrr mos harroniiiiii qe nje dite ..........

SPAC ORET E REVOLTES SPAC ---NUK HARROHESH

Sic permenda dhe me lart dhuna e eger ose torturat ,ose punet e rendomta qe benin te burgosurit (baballaret tane ),vjen njeriu deri ne nje pike ku nuk mbane me,do te shperthej ne revolte nji popull ne gjume police te te pameshirshem qe i trajtonin si numer........
SPAC orari i punes policia hyn ngrihuni te shkoni ne pune te nxirrni vagonat e E.Hoxhes levizni skllever ,disa nga keta refuzuan urdhrin e policise se kampit ,atehere polici tha kjo eshte revolte.....
U drejtua tek komandanti qe sipas udhezimeve te Tiranes u dha sinjali REVOLT NE KAMPIN E SPACIT ose me mire te themi ,po humbim SPACIN kaluan 3--4 dite dhe kampi nuk ishte ne duart e shtetit ....
Trupa speciale te M.P.B. u nisen menjeher nga Tirana me hilikopter me armatime me torturat ,me njerzit me xhahila qe i mbeshtesnin E Hoxhen arriten te uritur te benin dicka per PASHAIN ,rethuan kampin dhe filluan ironin e tyre ne kamp duke i bere thirrje dorzohuni .por njerzit e kishin hyre ne rrugen e lirise ato 4 dite ....dorzohuni ose jeni te asgjesuar,fjala e tyre ishte .....
NE I DORZOHEMI VETEM KOMBEVE TE BASHKUARA ,VETEM U.S.A.
me flamurin pa yll kishin shpallur kampi eshte i joni..........
fjala e FECORR SHEHUT ishte te asgjesohen .....Te tjeret qe dolen po u rreshtonin ne grupe sic i ngarkonin neper makina kur pa pritmas Fecorri i tha njerit djali kujt je ti? ai iu pergji djali filanit .......un ty te kam vrare babain ...e di i iu pergjigj me djali dhe pa pritmas u shtri ne dhe nga plumbi Fecorrit............Ka qene nji PRENG RRAPI i cili te burgosurit i quante ju jeni argatet e mi punoni skllever se deri ne Kongresin Amerikan me ka shkuar emri as du me dit mo .............SHqiperia i ka harruar keta njerez.........Nuk doja te harroj qe shume prifterinj katolik kane dhe kontributin e tyre si ne kohen e luftes nacionalclirimtare ,po kujtoj vetem nje rast ku nje komandant gjerman kishte kapur ca komunist dhe donte ti pushkatonte ,komunistet me ato premtimet e tyre me ato lajkat aman padre po na vrasin shoket .........vrapon prifti tek Komandanti GJerman e flet me ate gjuhen e fese ,komandanti i pergjigjet padre keto njerz qe ti po shpeton keto njerez do te hajne koken .........dhe i la te lire ,kurse per priftin e shkret po vinte dita e mbydhjes se jetes se tij ne kampet e diktatures ,ku mos ta harrojme qe shume prifterinj katolik kan vdekur neper kampet ..ALBANIA o SHQIPERIA ti duhet te japesh llogari se shume veta ai DHE nuk i ka tretur ,shume gjera po behen shume po mshihen ,shume u harruan ,shume u bene ne emer te atij populli ...........

19 Prill 2 mijë lekë

Do të jetë masa e dëmshpërblimit për të gjithë personat që gëzojnë statusin e të përndjekurit politik. Pas diskutimeve me palën qeveritarë është rënë dakord që kjo masë të jetë e njëjtë për të gjitha kategoritë përfituese në bazë të statusit.

23 mijë

Është numri i përfituesve të këtij statusi, verifikimi i të cilëve është bërë nga Ministria e Drejtësisë dhe Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve. Në këtë kategori bëjnë pjesë të burgosurit, të dënuarit me pushkatim e të vdekurit në burg .

3 milion dollar

Është fondi i përcaktuar nga qeveria për dëmshpërblimin e të përndjekurve politikë. Ndërkohë që është premtuar nga kryeministri Berisha, se do të kërkohet ndihmë financiare dhe nga Fondit Monetar Ndërkombëtar për shtimin e buxhetit

Qeveria gjen konsensusin më shoqatat e të dënuarve politik, për nisjen e dëmshpërblimit

Dëmshpërblimi do të llogaritet për një ditë burg, dhe e njëjtë për të gjithë

Qeveria dhe të përndjekurit politik kanë rënë dakord që të ketë një unifikim të vlerës për dëmshprblimin, si për ata që janë dënuar me burg ashtu dhe për ata që kanë vdekur. Vetëm një ditë më parë qeveria ka hapur dritën jeshile për dëmshpërblimin e rreth 23 mijë të përndjekurve politikë në gjithë vendin. Kryeministri Sali Berisha në takimin e zhvilluar me përfaqësuesit e shoqatave të përndjekurve, është shprehur se brenda muajit prill do të kalojë për miratim në parlament ligji për dëmshpërblimet. Burimet kanë bërë të ditur se kryeministri ka premtuar që në muajin qershor do të nisin shpërndarjet e dëmshpërblimeve sipas unifikimit të vlerës. Masa e përfitimit do të jetë e njëjtë për të gjithë përfituesit që gëzojnë këtë status, ndërsa kohëzgjatja e shpërndarjes së parave ende nuk është përcaktuar. Lajmi është konfirmuar nga Besim Ndregjoni, sekretar i përgjithshëm për integrimin e të përndjekurve politik.

Takimi

Përfaqësuesit e shoqatave të përndjekurve dhe kryeministri Berisha kanë negociuar në lidhje me fatin e dëmshpërblimeve në takimin e zhvilluar para pesë ditësh në orën 21 të mbrëmjes. Sipas Sekretarit të Përgjithshëm të Integrimit të përndjekurve politik Besim Ndregjoni, pas konsultimeve të bëra nga dy palët është rënë dakord që të jetë e njëjta masë dëmshpërblimi për të gjithë përfituesit e këtij statusi. “Kështu është përcaktuar në bazë të Kodit Penal, se masa e dëmshpërblimit do të jetë 2 mijë lekë dita për të gjithë përfituesit, mbetet për tu parë se sa do të jetë kohëzgjatja e shpërndarjes së dëmshpërblimit”, deklaroi Ndregjoni. Gjithashtu gjatë këtij takimi kru i qeverisë ka premtuar se në vitet e ardhshme do të shtohet buxheti në mënyrë që të përfitojnë sa më shpejt të gjitha kategoritë.

Fondi

Në buxhetin e shtetit është përcaktuar fondi tre milion dollarë për dëmshpërblimin e të përndjekurve politikë. Ndërkohë që gjatë takimit kryeministri është shprehur se për të dëmshpërblyer të gjithë përfituesit nga statusi do të kërkohet dhe ndërhyrja financiare e Fondit monetar Ndërkombëtar për shtimin e këtij buxheti”, ka deklaruar Ndregjoni. Kjo pasi fondi fillestar është llogaritur në bazë të ligjit të vjetër, duke kërkuar dhe një faturë financiare më të ulët. Shpërndarja do të nisë për të gjitha kategoritë dhe nuk dihet ende nëse do të ketë një kategorizim për të cendosur cilët do të jenë të parët që do të përfitojnë. Sipas Ndregjonit këto janë detaje që do të diskutohen më vonë nga grupet e punës. Gjithashtu do të zhvillohen diskutimet dhe për formën në të cilën do të operohet për shpërndarjen e dëmshpërblimeve, nëse do të jenë në letra me vlerë në para. Verifikimi i statusit është bërë nga tre institucione, si Ministria e drejtësisë, Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve, dhe Ministria e Brendshme.

Përballimi i faturës financiare do të jetë me ndërhyrjen e ndërkombëtarëve

Në 12 prill bashkë me përfaqësuesit e shoqatave kombëtare që veprojnë në vendin tonë zhvilluam takimin me kryetarin e qeverisë Sali Berisha. Kryeministri ka premtuar se miratimi i ligjit do të bëhet brenda muajit prill, ndërsa shpërndarja konkrete e dëmshpërblimit pritet të nisë gjatë muajit qershor. Nga verifikimet e bëra në institucionet përkatëse ka rezultuar se statusin e të përndjekurit politik e gëzojnë rreth 23 mijë persona në të gjithë republikën. Ndonëse nuk është përcaktuar ndonjë kriter i saktë se cilat do të jenë kategoritë e para që do të dëmshpërblehen, masa e përfitimit do të jetë e njëjtë për të gjitha këto shtresa. Më parë ishte kërkuar që për të vdekurit në burgje të jepej dëmshpërblimi në masën 5 mijë lekë. Duke miratuar dhe një formulë përkatëse për vitet në bazë të cilave do të bëhej pagesa. Pas bisedimeve të bëra me kryeministrin u vendos që për të gjithë personat që gëzojnë statusin e të përndjekurit politik masa e dëmshpërblimit të jetë ne vlerën e 2 mijë lekëve të reja për një ditë burgu. Masë kjo e përcaktuar në bazë të dispozitave të Kodit Penal të Republikës së Shqipërisë. “Gjatë takimit me Berishën, na është komunikuar se është miratuar fondi 3 milion dollarë nga buxheti i shtetit për dëmshpërblimin e të përndjekurve politik. Gjithashtu kryeministri na premtoi se do të kërkohet ndihmë financiare dhe nga Fondi Monetar Ndërkombëtare për shtimin e këtij buxheti në mënyrë që të përfitojnë sa më shpejt të gjithë të përndjekurit. Ndërsa lidhur me kohëzgjatjen e shpërndarjes së dëmshpërblimit ende nuk dihet se sa do të jetë, kjo do shihet në bazë të financave”, tha Ndergjoni për “Metropol”.

16 vjet debate 3 sisteme dëmshpërblimi

Debati për dëmshpërblimin e të përndjekurve politik ka nisur që në vitin 1991. në atë kohë kjo shtresë e popullsisë ka përfituar dëmshpërblim financiar, ndonëse në kuota të vogla, bursa studimi për pasardhësit e tyre si dhe mundësi strehimi. Gjithashtu ishte parashikuar që të kishin dhe prioritet në privatiyimin e ndërmarrjeve strategjike, kjo duke u mbështetur në letrat me vlerë të dhëna në ato vite. Por ndërsa dhënia e bursave për studime kaloi në një masë të madhe, dëmshpërblimi financiar apo dhe strehimi shërbeu vetëm për një numër të kufizuar. Gjithccka u pezullua dhe solli një debat të ashpër pas vitit 1998. kjo me miratimin e Kodit Penal në bayë të të cilit ish kreu socialist fatos Nano mori dëmshpërblimin si i dënuar politik, këtë rradhë nga regjimi i dalë pas vitit 1991. në përputhje me këtë veprim dhe të dënuarit politik prej regjimit komunist kanë kërkuar dëmshpërblimin sipas përcaktimeve të kodit penal. Pavarësisht nga kjo prej qeverisë socialiste, në vitin 2000 dhe më pas në vititn 2003 u paraqit një tjetër draft i cili parashikonte dëmshpërblimin e të dënuarve politik, mbi bayën e një pensioni mujor, që arrinte në 10 mijë lekë në muaj deri në 25 mijë lekë. Sipas argumentave të paraqitura prej ministrit të Financave Arben Malaj si dhe ai i Drejtësisë Fatmir Xhafa, fatura financiare, nëse kompensimi do të ishte sipas kodit penal do të arrinte në shuma marrëmendëse. Kjo pas shkak të numrit të madh të të dënuarve politik. Për ta shifra e përfituesve ishte në 9500 persona. Por që kundërshtohej nga vetë shoqatat e të dënuarve, të cilët shpreheshin për rreth 6200 përfitues. Gjithësesi ligji në atë kohë u miratua me shumicën e votave. Ndërsa është abroguar me vendim të gjzkatës kushtetuese të vitit 2006. Menjëherë pas kësaj qeveria këtë rradhë e drejtuar nga demokratët nisi llogaritjen e saktë të të dënuarve politik, që së fundi rezultoi në 23 mijë vetë. Kjo duke përfshirë dhe të dënuarit politik, pas konferencës së Mukjes në vitin 1943, ku shumica kanë qenë mbështetës te ballit kombetar....