Keni
Vezhgues
Regjistruar: 01/02/2003
Vendbanimi: Philadelphia usa
Mesazhe: 3202
|
Lumenjte kryesore
Trevat shqipetare pershkohen nga nje rrjet i dendur lumenjsh, te cilet ne rrjedhjet e siperme kane karakter malor me rrjesdhje te shpejte dhe force te madhe erozive, kurse ne rrjedhjet e poshteme kane karakter fushor.
Lumenjte rrjedhin ne drejtime te ndryshme dhe perfundojne ne kater dete: ne detin Adriatik, Jon, Egje, dhe ne detin e zi.
Lumenjte qe derdhen ne detin Adriatik
Keta jane me te shumte dhe me te medhenjte. Nder ta dallohen:
Drini
Gjatesia e ketij lumi eshte 285km. Ky eshte lumi me i madhe shqipetar dhe ne gjithe pjesen perendimore te Ballkanit. Ky lum formohet nga bashkimi i Drinit te zi me Drinin e bardhe. Drini i Zi del nga liqeni i ohrit ne qytetin e Sruges dhe derdhet ne liqenin artificial te Fierzes. Ai mer dhe disa dege te tjera gjate rruges se tije. Drini i Bardhe buron nga malet e Zhlebit(Kosove), pershkon luginen e Dukagjinit dhe derdhet ne liqenin e Fierzes. Lumi Drin, ne vazhdim eshte kthyer ne nje zinxhir liqenesh artificial si liqeni i Fierzes. i Komanit dhe i Vaut te Dejes, qe furnizojne me uje tre hidrocentrale te medha. Ai derdhet ne lumin e Bunes. Prurja mesatare vjetore e Drinit arin 352m kub/sek, kurse maksimalja e regjistruar eshte mbi 5100m kub/sek.
Buna
Gjatesia e lumit Buna eshte 44km. Ai eshte i vetmi lume fushor. Buron nga liqeni i Shkodres. Pasi bashkohet me Drinin. rrjedh ne nje shtrat teper te ceket dhe me dredhime te shumta. Perfundon ne detin Adriatik me nje delte shume te madhe. Prurja mesatare vjetore e Bunes arrin 670m kub/sek, duke zene nje nga vendet e para ne Mesdheun verior. Ky lume eshte pjeserisht i lundrueshem.
Mati
Mati eshte 115km i gjate. Ai buron nga mali i Kaptines. Pershkon nje lugine me zgjerime dhe gryka te ngushta, ku jane ndertuar digat e dy hidrocentraleve (i Ulzes dhe i Shkopetit). Prurja mesatare vjetore arine 103m kub/sek.
Shkumbini
Gjtesea e ketij lumi arin 181km. Ai buron nga mali i Valamares dhe rrjedh neper nje lugine te ngushte dhe reliev te thyer. Prurja mesatara vjetore arin 61m kub/sek.
Semani
Semani eshte 272km i gjate dhe formohet nga bashkimi i lumit Devoll me Osumin ne afersi te Beratit. Semani ne vazhdim eshte fushor. Prurja mesatare vjetore arin 95m kub/sek.
Vjosa
Vjosa eshte 272km i gjate dhe buron nga malet e Pindit (Greqi). Pershkon nje lugine qe ngushtohet dhe zgjerohet disa here. Deget me te medha te ketij lumi jane lumi i Drinos dhe i Shushices. Prurja mesatare vjetore e tij arin 195m kub/sek.
Lumenjte qe derdhen ne detin Jon
Kalama
Kalama arin gjatesine 100km dhe eshte lumi me i madh e Camerise. Buron ne verilindje te Janines. Pjesa e siperme e tije pershkon nje teren te thyer malor, kurse e poshtmja pershkon fusha pjellore.
Lumi i Artes
Ky lum eshte 140km i gjate dhe buron nga krahina e zagorise. Pershkon nje lugine qe here ngushtohet dhe here zgjerohet. Krahas ketyre lumenjve ne detin Jon derdhen edhe lumenj te tjere si: Pavlla, Kalasa, Bistrica etj.
Lumenjte qe derdhen ne detin Egje jane me pak dhe perbejne vetem rrjedhjet e siperme te lumenjve, qe vazhdojne rrugen e tyre jashte kufijve shqipetare per ne detin Egje. Nje ndre ta eshte Vardari i cili eshte dhe lumi me i madh ne Maqedoni. Ne trevat shqipetare te kesaj republike rrjedh vetem pjesa e siperme, qe pershkon fushen e Pollogut (63km) fushgropen e Shkupit etj. Ai mer shume dege dhe vazhdon rrugen deri ne detin Egje.
Per vec ketyre ka dhe lumenj qe derdhin ne detin e zi si Ibri pjesa e mesme dhe dega e tij kryesore Sitnica (96km) pershkojne nga jugu drejt veriut pjesen verilindore te Kosoves. Eshte nje lume fushor teper i gjarperuar dhe perfundon ne Danub, qe derdhet ne Drinin e Zi.
Gjithashtu edhe Morava pershkon pjesen juglindore te Kosoves, ka rrjedhje te paket dhe lekundje te medha te prurjeve.
__________________
Thuaj ate qe mendon dhe mendo ate qe duhet.
Modifikuar nga Keni datë 19/02/2005 ora 23:28
Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar
|