Isra
.............

Regjistruar: 03/12/2004
Vendbanimi: veçse në dorën e Zotit!
Mesazhe: 2053
|
MORALI: Detyra dhe Interesi.
pershendetje!
Meqe jemi te filozofia, e cila si perkufizim eshte me teper nje pelegrin i se vertetes sesa nje zoteruese e dickaje te sigurt, kjo teme i referohet pikerisht dy nocioneve te mesiperme, se ciles i behet nje analize detajuese, racionale, frymezuese gjendjes njerezore, mjegullsise se ketyre nocioneve, prej njerit nga publicistet e medhenj te ballkanit….
Dy hallka te metejme te zinxhirit te krijimit dhe evolucionit jane Detyra dhe Interesi. I pari eshte nocioni qendror i moralit, i dyti i politikes.
Detyra dhe Interesi paraqesin dy shtysa te ndryshme te cdo veprimtarie njerezore, ndermjet te cilave zakonisht nuk mund te behen krahasime; Detyra eshte gjithmone e painteresuar, kurse interesi s’ka te beje me moralin. Morali nuk eshte funksional as racional.
Nese duke rrezikuar jeten hyj brenda shtepise qe digjet per te shpetuar jeten e femijes se fqinjit dhe kthehem duke mbajtur per duarsh femijen e vdekur, a mund te thuhet se veprimi im eshte i pavlefshem meqe spati asnje rezultat?
-Morali eshte ai qe i jep vlere ketij flijimi te padobishem, kesaj perpjekje pa rezultat…
Pamja e drejtesise së mundur që edhe e tille, e ngadhenjyer, pushton zemrat tona, shfaqet si fakt qe s‘eshte nga “kjo bote”. Sepse me ç’argumente te kesaj bote, natyrorë, logjikë, shkencorë mund te arsyetohet veprimi veprimi i heroit qe bie duke qene ne anen e te drejtes dhe virtytit.
Nese ska bote tjeter, pervec kesaj te mbyllur ne hapesire dhe ne kohe dhe ka vetem natyre mosperfillese para drejtesise dhe padrejtesise, fljimi i heroit qe humb ne kete bote meqe mban anen e te drejtes, eshte absurd.
Anasjelltas, pikerisht ky veprim i tij, meqe refuzojme ta konsiderojme absurd, qendron atehere si shpallje e Zotit, lajm se eshte edhe nje bote tjeter qe ka kuptim e ligje fare te tjera, bote kundruall botes se natyres dhe te gjithave ligjeve e interesave te saj. Ate veprim “te pamend” e miratojme, mbajme anen etij me tere qenien tone, pa e ditur pse dhe as pa pasur nevoje ta dime pse: ehste diç që ose s’kuptohet fare, ose kutpohet vetvetiu. Madhesthtia e te bemes heroike nuk eshte te dobia, sepse dendur eshte e padobishme, as te logjika, sepse dendur eshte e palogjikshme. Drama e perjetuar dhe e jetuar mbetet gjurma me e ndritshme e hyjnores ne kete bote. Ketu qendron vlera e saj e perhershme dhe universale dhe rendesia per te gjithe njerezit mbi toke….
Njemendesia e nje bote tjeter do te duhej te na duket aq me e madhe kur fytyrat e medha tragjike, qe ne kete bote luftuan dhe pesuan, nuk mund t’i trajtojme si te ngadhënjyer, por si ngadhenjyes. Ngadhenjyes?
-Por në ç’bote ata qene ngadhenjyes? Ne ç’mënyrë u bënë ngadhënjyes ata qe humben qetesine, lirine ose madje jeten?
– Sheshazi ne kete bote ata nuk qene te tille. Pra te ketille jane vetem ne nje bote tjeter, e cila ndryshon teresisht nga kjo ketu. Me shume se te gjithe profetet e predikuesit, keta martire jane lajmetare te vertete te asaj bote tjeter. Jetet e tyre gjithmone na bejne të qendrojme para dilemes: ose ka ndonje kuptim tjeter ekzistenca njerezore, ndnje kuptim teresisht tjeter nga ky kohori, relativi dhe i kufizuari, ose keta shpirtra te medhenj, te cilet nuk pushojme se admiruari ishin, ne te vertete, “raste te deshtuara”. Mirepo mekete supozim te dyte fillon te renohet nje bote e tere.
Pikërisht duke qene fenomen moral, edhe pse fakt i jetes reale njerezore dhe s’mund te kete shpjegim racional, gjendet argumenti i pare dhe mbase i vetem i religjionit. Sepse, sjellja morale ose eshte cmenduri, ose ka kuptim sepse Zoti ekziston. Mundesi te trete s’ka.
Ne duhet ose ta flakim moralin si nje mori paragjykimesh ose ne ekuacion te radhisim nje madhesi te cilen do ta quanim “shifer te amshimit”, pra me kusht se Zoti ekziston dhe me Të edhe nje bote qe ndryshon nag natyrorja, ka kuptim sjellja morale e njeriut, pa marre parasysh se a perkon ajo me flijimin e ndonje interesi te vogel ose te jetes.
Njeriu asnjehere nuk eshte “neutral” moralisht. Per kete arsye ai eshte gjithnje me moral te vertete, ose me te rreme, ose me të dyte, qe ngjan me se shpeshti.
Po ju si mendoni???
C’kuptoni me interes, me detyre, c’jane keto nocione kaq te ngjashme dhe aspak identike?.
__________________
Vdes vetem ajo dashuri, per te cilen nuk enderrohet më (Pedro Salinas)
Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar
|