Regjistruar: 05/02/2003
Vendbanimi: Rio
Mesazhe: 2547

Nënë Tereza, 10 intelektualë peticion Veltronit

TIRANË – Dhjetë intelektualë shqiptarë i kanë dërguar dje një peticion kryetarit të Bashkisë së Romës, Valter Veltroni, ku i kërkojnë sqarimin e faktit që Nënë Tereza është shqiptare, pavarësisht se ka lindur në Shkup. Që nga shkrimtarët e njohur Ismail Kadare e Dritëro Agolli e deri tek publicistë të njohur shqiptarë i kërkojnë Veltronit që Nënë Tereza të mos identifikohet si bijë e Maqedonisë. Në tetor të këtij viti pritet që Papa Gjon Pali i Dytë të shpallë shenjtërimin e Nënë Terezës , ndërkohë që autoritetet maqedonase i kanë dhuruar shtetit italian një bust të Nënë Terezës me mbishkrimin “Bijës së kombit maqedon”. Pikërisht kjo nuk është pritur mirë nga pala shqiptare, por sidomos nga intelektualët, prandaj edhe ata në një peticion kërkojnë pikërisht mosvendosjen e këtij mbishkrimi.
Teksti i plotë i peticionit i firmosur nga dhjetë personalitetet shqiptare pritet që të bëhet sot publik.

Lista e 10 intelektualëve
Ismail Kadare
Dritëro Agolli
Sabri Godo
Bashkim Shehu
Remzi Lani
Piro Misha
Genc Ruli
Kujtim Çashku
Ardian Klosi
Fatos Kongoli



Ambasadori shqiptar në Romë siguron se kërkesa e palës maqedonase nuk do të merret parasysh

Xhufi: Italianët s’do ta lidhin “Nënë Terezën” me Maqedoninë

“Kemi patur kontakte me autoritetet italiane dhe ata na kanë siguruar se një gjë e tillë nuk është e mundur”

TIRANË – Ambasadori shqiptar në Romë, Pëllumb Xhufi ka sqaruar dje, i pyetur nga “Shekulli” në linjë telefonike, se bustit të Nënë Terezës nuk do t’i vihet mbishkrimi “bijë e Maqedonisë”. Ai siguroi se edhe autoritetet italiane janë të bindura se Nënë Tereza është një katolike shqiptare që edhe varret e të afërmve të saj i ka në Tiranë. “Nuk bëhet fjalë që t’i jepet emri Maqedoni ndonjë sheshi të Romës dhe nuk bëhet fjalë që të ngrihet një bust i Nënë Terezës me një dedikim që e lidh Nënë Terezën me Maqedoninë dhe sllavët e Maqedonisë”, -sqaroi ambasadori shqiptar në Romë, Pëllumbi Xhufi. Ai tha se “është e vërtetë që kanë dalë fjalë, dhe këto i kemi dëgjuar edhe nga Tirana, por kemi patur kontakte me autoritetet italiane dhe ata na kanë siguruar se një gjë e tillë nuk është e mundur”. Sipas Xhufit, autoritetet italiane “janë të ndërgjegjshme për implikacionet që mund të kishte një hap i tillë, implikacione të natyrës ndërshtetërore e ndëretnike, kështu që një gjë e tillë edhe pse mund të jetë kërkuar nga Maqedonia nuk do të dëgjohet dhe nuk do të realizohet nga ana e Bashkisë së Romës”. Ai theksoi se “është bindje e përgjithshme, jo vetëm në Vatikan, por edhe e autoriteteve italiane qendrore, e Romës, që Nënë Tereza është shqiptare, e lindur në një qytet që ka patur një komunitet të lulëzuar katolikësh shqiptarë dhe që varret e të afërmve të saj janë në Tiranë. Ajo rrjedh nga një familje shqiptare, që për shqiptarinë e saj është persekutuar nga autoritetet sllave”.
Zef Bushati
I të njëjtit mendim është shprehur edhe ambasadori ynë në Vatikan, Zef Bushati, sipas të cilit autoritetet italiane do të jenë të vëmendshëm ndaj kësaj çështjeje. Me rastin e shenjtërimit të Nënë Terezës duket se kanë shpërthyer edhe mosmarrëveshjet, sepse Nënë Tereza e lindur në Shkup ka bërë që edhe autoritetet maqedone t’i kushtojnë asaj një momunet, duke i vënë edhe sqarimin se ajo është bijë e Maqedonisë. Kjo lëvizje e autoriteteve të larta shtetërore me rastin e shenjtërimit të Nënë Terezës, sipas Bushatit ka ardhur “në një mënyrë tepër të befasishme dhe disi e çuditshme në mjediset e Vatikanit”. “Si informacion dhe si veprim konkret zë fill në dhjetor të vitit të shkuar, kur kongregacioni i çështjeve të shenjtërimeve pranë Selisë së Shenjtë në sekretarinë e shtetit paraqiti një raport përpara Atit të Shenjtë Papa Gjon Pali dhe në raport midis rreshtave si jo normale ishte shkruar “La suora macedone Teresa di Kalkuta, Gonxhe Bojaxhiu”, -sqaroi Bushati, i cili ka folur për median në linjë telefonike nga Vatikani. Ai tha se ka një sensibilizim që Nënë Tereza është shqiptare, pavarësisht se ajo ka lindur në Shkup të Maqedonisë. “Unë kam kontaktuar me kardinalët e tjerë të rëndësishëm të Selisë së Shenjtë njëkohësisht edhe me sekretarinë e shtetit të Vatikanit dhe kërkova që të kishte një prononcim rreth kësaj, duke cituar normalisht fjalë nga ana e Nënë Terezës gjatë ceremonisë së marrjes së çmimit Nobel që; “Atdheu im është Shqipëria, kam shtetësi indiane, jam një murgeshë katolike, nga ndjenjat i takoj gjithë botës, misioni im është që të ndihmoj të varfrit njëkohësisht kam cituar edhe fjalët e Papa Gjon Palit në vizitën këtu në Shqipëri, ku ai e specifikon këtë bijë të zgjedhur të popullit shqiptar, Nënë Terezën e Kalkutës”. Pati një prononcim zyrtar nga ana e sekretarisë së shtetit dhe ata zyrtarisht thanë që për Selinë e Shenjtë, Nënë Tereza ka qenë dhe është gjithmonë shqiptare, -tha Bushati.

__________________
Lo scopo della nostra vita è di servire la Forza che ci ha creati,e dalla cui misericordia o approvazione dipende il nostro stesso respiro,servendo con lealt�_ le Sue creature.Questo significa amore,che dovrebbe sostituire l'odio che si vede ovunque.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 02/08/2003
Vendbanimi: ^^__^^
Mesazhe: 1610

Mendoj, se n.q.se ndodh vertete, qe ti jepet emri "bije e Maqedonise" do ishte vertete mekati me i madh, edhe sigurisht do krijonte nje dhimbje per te gjithe shqiptaret qe ndjehen te tille.
Nuk mund te quhet e tille nje person familja e se ciles u persekutua nga ai shtet, saqe edhe varret familjaret e saj nuk i kane ne po ate shtet.
Nene Tereza (Gonxhe Bojaxhi) eshte SHQIPTARE dhe e ka pranuar vete shume here. Malli i saj ka qene gjithmone rikthimi prane vellezerve te saj shqiptare, e kete mundi ta rrealizoje mbi 10 vjet me pare, me ardhjen pas shume vitesh ne Tirane.
Uroj mos te ndodhe çfare pala Maqedonesa kerkon, sepse do te ishte nje njolle per figuren e madherishme te nene Terezes.

N.q.se ka te reja mbi kete teme Qershor 13 te lutem, ta ndash me ne ketu ne forum.

Respekte!

__________________
s...._d._m... says: for nothing that happened this time...!!

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 05/02/2003
Vendbanimi: Rio
Mesazhe: 2547

Nga Blendi Fevziu

Ka vetem pak dite qe kalendari i paralajmeruar, ai qe parashikonte shenjterimin nga Vatikani te Nene Terezes me 20 tetor te ketij viti, eshte konfirmuar zyrtarisht. Sic ndodh rendom ne keto raste, lajmi i bujshem qelloi ne mes te nje debati absurd, atij qe kerkonte te sqaronte me mire kombesine e Nene Terezes. Si rrjedhim, edhe meritat qe vendit te saj te origjines, do ti takonin ne nje rast si ky. Debati i inicuar nga nje nisme e Shkupit, por qe ngertheu brenda tij edhe Romen e gazeten prestigjioze amerikane Nju Jork Tajms, pavaresisht mungeses se nje baze reale dhe spekullimit tipik nga ana e maqedonasve, nuk u ngrit me tutje se sa nje debat meskin ballkanik. Por nese i gjithe debati kishte pak vlere, nese vete burimet e Vatikanit sqaruan se Nene Tereza ishte me kombesi shqiptare, po keto burime i dhane fund perdorimit te emrit te saj duke nenvizuar se ajo i takon tashme te gjithe njerezimit dhe se pavaresisht gjakut e origjines, ajo kaloi pjesen me te madhe te jetes se saj ne Indi dhe ndihej indiane me shume se cdo kombesi tjeter.

Por jashte debatit qe vetem sa i provokoi dhe tensionoi mosmarreveshjet e vjetra mes dy fqinjeve ballkanike, nje tjeter dukuri u shfaq me gjithe shemtimin e saj ne Tirane. Ndersa Shkupi, ne tentative per ta perdorur emrin e Nene Terezes per marketingun e tij nderkombetar, hartoi nje program ambicioz festimesh; ndersa struktura te rendesishme politike levizen gjithcka ne nje binjakezim me Romen, per te vendosur ne sheshin qe do te mbaje atje emrin Maqedonia, statujen e saj me shenimin bije e Maqedonise; ndersa ne vete qytetin ku ajo lindi prej vitesh eshte ngritur nje statuje e saj; ndersa mediat maqedonase dhe parlamenti i atij vendi kane hapur nje debat te gjere per nderimin sa me te madh te Nene Terezes, Shqiperia, duket se e ka percmuar dhe fyer per here te dyte gruan me te famshme qe i ka dhene botes dhe njeriun e vetem me te cilin mund te mburret realisht.

Po pse mund te quhet dy here e fyer Nene Tereza, mund te pyste cdokush dhe mbi te gjitha pse nga Shqiperia? Ne pamje te pare, gjithcka duket e thjeshte dhe pa ndonje kulm. Me emrin e saj eshte pagezuar i vetmi aeroport civil i vendit, po keshtu qendra spitalore me e madhe ne vend dhe nje seri institucionesh, publike dhe jo publike. Po keshtu, nje nga sheshet qendrore te Tiranes mban emrin e Nene Terezes dhe diku ne kryeqytet, pritet edhe vendosja jo e larget e bustit te saj. Por fatkeqesisht, e gjithe kjo parade eshte thjeshte nje iluzion dhe thelbi, nderthen brenda tij nje problem shume me te madh. Te tille, qe i lejon githkujt te pyese: a e meriton Shqiperia te mburret me emrin e Nene Terezes dhe cilat jane mekatet tona te medha ne kete histori? Pse mund te thuhet se Nene Tereza eshte fyer dy here ne Shqiperi dhe kur kane ndodhur keto?

Hera e pare ka ndodhur nga viti 1958, kur ajo fillimisht i kerkoi qeverise komuniste qe ta ndihmonte per te pare nenen e saj te moshuar qe jetonte prej vitesh ne Tirane. Nuk e kishte pare asnjehere qe nga largimi me 1928 dhe nuk mundi ta shihte kurre. Nena e saj, si edhe e motra, vdiqen njera pas tjetres ne mes te viteve 70- te, duke marre me vete dhimbjen per mos takimin me vajzen dhe djalin qe jetonin njera ne Indi e tjetri ne Palermo.

Historia e Nene Terezes me regjimin komunist te Tiranes, eshte padyshim nje nga dhimbjet me te medha te jetes se saj. Ne te gjitha biografite e shkruara me pas, raporti i saj me familjen dhe prejardhja shqiptare jepen te zbehta dhe pa ndonje kulm. Ka pasur shume hamendje ne vite per nje gje te tille, por shpjegimi me serioz dhe me i plote erdhi ne biografine e shkruajtur nga Renzo Allegri, gazetari i njohur italian.

Nene Tereza nuk ka dashur kurre te fliste per familjen e vet, shkruan gazetari i njohur. Kur ndonjeri i eshte drejtuar me pyetje lidhur me rinine dhe femijerine e saj, ajo ka dhene gjithnje pergjigje te prera, te pergjithshme, thuajse evazive. Shpesh nuk pergjigjej fare, duke lene pershtypjen se kush e di per carsye te fshehta, nuk donte te fliste per kete gje.

Ne te vertete, ajo heshtje dhe ai takt lidhur me te kaluaren e larget te jetes se saj, fshihnin nje drame te madhe familjare. Nja drame qe i referohet vdekjes se te atit, vrare per shkaqe politike, kur ishte ende i ri dhe kalvarit te vuajtjeve te se emes, e cila kishte mbetur deri ne vdekje robine e regjimit komunist.

Me 1979, kur Nene Terezau nderua me cmimin Nobel dhe tere shtypi boteror fliste per te, vellai i saj, Lazri, i vendosur prej vitesh ne Itali, pati deshire te dale ne shesh e verteta e familjes se tij dhe tregoi dramen e mjergulluar: Nene Tereza i shmangej cdo hollesie lidhur me prejardhjen e saj, nga frika e telasheve qe do te kishin me regjimin komunist nena dhe motra qe jetonin ne Shqiperi ne gjendje mjerane.

Allegari nuk eshte i vetmi qe e komenton kete. Ne se paku pese biografi te saj te perkthyera tashme ne shqip nenvizohet fakti qe bashkimi me nenen dhe motren e mbetur ne Shqiperi, ishte nje shqetesim i madh per Nene Terezen; qe ne letrat e fundit qe merrte, i jema i shkruante: Dua te te shoh perpara se te vdes, eshte e vetmja lutje ime tek Zoti; qe per te lejuar se paku udhetimin e perkohshem te nenes se saj per efekt kurimi jashte nderhyne disa nga personalitetet me te rendesishem te globit, nga ministrat e jashtem te disa vendeve deri tek Presidenti Amerikan Kenedi dhe Presidenti Francez De Gol. Por te gjithe deshtuan. Mbi tryezen e De Golit, ministri i Jashtem Francez, Couve de Mourville, vuri me 1966 pergjigjen e thate te Tiranes zyrtare: Zonja Drande dhe Agatha Bojaxhiu nuk jane ne gjendje fizike sa te lejohet te udhetojne jashte shtetit.

Me kete peng, ne shpirt, Nene Tereza jetoi deri me 1990, kur me ne fund ia pasoje e ndryshimeve qe po ndodhnin, u lejua, ne moshen 80 vjecare, te shkelte per here te pare ne atdheun e saj. Nje tufe lule tek varri i nenes dhe i motres qene epilogu i nje dhimbje dhjetra vjecare.

Fatkeqesisht, Nene Tereza u lejua, por askush nuk i kerkoi asaj falje publike per qendrimin e ashper 30 vjecar, apo per mohimin absolut. Shume zyrtare te larte e kane pritur deri ne vitin 1997, por parlamenti shqiptar asnjehere nuk debatoi publikisht dhe as i kerkoi nje falje te munguar. Nje falje ne emer te vuajtjeve qe asaj i kishte provokuar regjimi absurd komunist. Askush nuk u kujtua qe ti ngrinte nje monument ne Tirane, kur kishte te tille jo vetem ne Shkup e Bombei, por edhe ne Irlande e Brazil. Asnje nisem nuk u mor per rivleresimin e figures se saj dhe gjithcka ngeli thjeshte nje nisme spontane.

Fyerja e dyte e Nene Terezes, eshte padyshim kjo qe po ndodh aktualisht. Shenjterimi i saj eshte paralajmeruar prej muajsh, por kalendari i aktiviteteve eshte kaq i thate dhe prozaik. Me perjashtim te nje konfrence shtypi te Kryetarit Demokristian Nikolle Lesi dhe te ndonje ekspozite demode, askush nuk po merret me ceremonine qe meriton ne kete rast. Nese ne Shkup dhe Itali jane pergatitur prej kohesh programe konkrete, ne Shqiperi, askush sdi te thote se cpo ndodh. Nje konkurs per seleksionimin e maketit te bustit te saj, risolli ne vitrine modelet e vjetra te shemtuara te realizmit socialist, ne nje pike te tille, sa urimi i vetem eshte mos u realizofte kurre nje bust si ai.

Veshtire te japesh shpjegim per nje heshtje te tille, por nje gje mund te thuhet fare thjeshte. E perfshire ne fushaten e merzitshme te zgjedhjeve lokale, politika shqiptare po fyen, per te dyten here, tashme kujtimin e gruas te famshme, shqiptares qe me shume se kushdo tjeter, na ka nderuar ne bote.


Do me pelqente te dija mendimet tuaja mbi kete ceshtje!

__________________
Lo scopo della nostra vita è di servire la Forza che ci ha creati,e dalla cui misericordia o approvazione dipende il nostro stesso respiro,servendo con lealt�_ le Sue creature.Questo significa amore,che dovrebbe sostituire l'odio che si vede ovunque.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 05/02/2003
Vendbanimi: Rio
Mesazhe: 2547

Vatikani po konsiderom mundesine per te prishur traditen e tij shekullore, duke pershpejtuar aktin e shenjterimit te Nene Terezes se Kalkutes, bene te ditur burime te Vatikanit. Ata thane se ne fillim te ketij viti zyrtaret e Vatikanit kishin vleresuar seriozisht mundesine e shenjterimit te shpejte te murgeshes, e cila vdiq ne vitin 1997.

Nje funksionar i larte i Vatikanit, i ka derguar kardinaleve te Romes, nje leter ne emer te Papa Giovanni Paolo II, ne te cilen iu kerkohet mendimi i tyre mbi mundesine e kalimit te fazes se lumnimit (beatifikimit). Nene Tereza ka marre nje trajtim te vecante per shenjterimin e saj, por Vatikani ka vendosur te mos e beje ende hapin e kapercimit te fazave te shenjterimit, pasi duket se disa zyrtare te Vatikanit nuk jane dakort per kete rast. Me 19 tetor ne Vatikan, Papa Gjon Pali II, i cili ka shenjteruar me shume shenjtore se paraardhesit e tij, do te shenjteroje Nene Terezen, e cila e kaloi shumicen e jetes se saj, duke u kujdesur per njerezit e varfer. Ceremonia e shenjterimit te saj do te jete kulmi i festimeve nje javore, qe shenojne 25 vjetorin e zgjedhjes se Papes, por shenjterimi i saj zyrtar do te behet pak me vone.

__________________
Lo scopo della nostra vita è di servire la Forza che ci ha creati,e dalla cui misericordia o approvazione dipende il nostro stesso respiro,servendo con lealt�_ le Sue creature.Questo significa amore,che dovrebbe sostituire l'odio che si vede ovunque.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 05/02/2003
Vendbanimi: Rio
Mesazhe: 2547

ËSHTË NJË INICIATIVË E QËNDRËS SPORTIVE ITALIANE

Siti zyrtarë i Peoples Run - Memorial Nënë Terezës së Kalkutës, do të pasurohet
vazhdimisht: do të përmbajë të gjitha informacionet e azhornuara në lidhje me garën dhe iniciativa të tjera të parashikuara me rastin shenjtërimit të Nënë Terezës.

Per me shume informacione vizitoni Websitin:

www.peoplesrun.org

__________________
Lo scopo della nostra vita è di servire la Forza che ci ha creati,e dalla cui misericordia o approvazione dipende il nostro stesso respiro,servendo con lealt�_ le Sue creature.Questo significa amore,che dovrebbe sostituire l'odio che si vede ovunque.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 05/02/2003
Vendbanimi: Rio
Mesazhe: 2547

Bashkangjitje: madre_teresa.jpg
Ky file është shkarkuar 202 herë.

Peoples Run - Memorial Nënë Terezës së Kalkutës është një eveniment i vërtetë sportiv, dhe dedikimi i këtij evenimenti një murgeshe të madhe dhe të vogël e bënë atë me të vërtetë unik:
Të marrësh pjesë, nuk do të thotë të marrësh pjesë vetëm në një gjysëm maratonë, por mbi të gjitha të vraposh për të ripohuar vlerat thelbësore dhe për të kontribuar për qëllime konkrete. Candido Cannavò , një ndër përkrahësit tanë shprehet, që janë këto rastet që e bëjnë me të vërtetë të madh sportin. Edhe Sara Simeoni , që e ka njohur nga afër, e përcakton Nënë Terezën si një “maratonuese” të vërtetë, dhe për të theksuar rëndësinë e këtij sporti kujton mesazhin që përcjell, pikërisht vrapimi/ecja sëbashku pa dallim feje dhe rrace.
Ky Vend i vogël, i banuar nga shqiponjat më parë se nga njerëzit, kjo Shqipëri me një mijë probleme, papritmas mund ti japë një mësim gjithë botës: atë të bashkëjetesës konkrete ndërmjete feve të ndryshme, ndërmjet komunitetit katolik, ortodoks, myslimanë dhe hebre që përbëjnë Vendin. Në këtë botë, që çdo ditë duket si fillimi i një konflikti të pa shmangshëm dhe atavik, Shqipëria përbën një model konkret e cila ka kaluar shekuj pa njohur konflikte. E ritheksojnë këtë Mons.Angelo Massafra, President i Konferencës Episkopale Shqiptare, si dhe Ervin Hatibi , drejtor i organit të shtypit zyrtarë të Komunitetit Mysliman. Ja përse e kemi titulluar Peoples Run, Vrapi i Popujve: përse të vrapojmë në Tiranë më 19 Tetor, vlen më shumë se një mijë diskutime, vlen më shumë se miliona fjalë! Nëse ndonjërit nuk i mjafton, të marrësh pjesë në Peoples Run do të thotë të japësh një kontribut të vogël por konkret për Shqipërinë. Qoftë ata që duan ta ndihmojnë në sforcot e mëdha për tu integruar në Europë, qoftë edhe për ata, që gjithashtu, me të drejtë duan të krijojnë kushtet për te luftuar krimin dhe të bëjnë të mundur që banorët e saj të mos jenë më të detyruar të emigrojnë, o akoma më keq të kthehen në klandestinë.

__________________
Lo scopo della nostra vita è di servire la Forza che ci ha creati,e dalla cui misericordia o approvazione dipende il nostro stesso respiro,servendo con lealt�_ le Sue creature.Questo significa amore,che dovrebbe sostituire l'odio che si vede ovunque.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 05/02/2003
Vendbanimi: Rio
Mesazhe: 2547

Një shenjtore me emrin Tereza


Nga Dominique Lapierre

Ndërsa në Vatikan përgatitej lumturimi i kësaj gruaje tashmë të shenjtë, me sytë e zemrës prej shumë kohësh, shoh të ngrihet imazhi i saj sublim, në këmbë, me një fëmijë ndër krahë, në vijën e zjarrit në Bejrut, në zemër të luftës. Papritur armët u ndalën. Muslimanë e të krishterë ndalën urrejtjen e tyre për t’i hapur udhë kësaj Nëne Kurajë, mesazhere e paqes.
E kam njohur atë 25 vjet më parë, në hyrje të Shtëpisë “Zemra e Pastër”, ku ftonte të gjithë të pastrehët e të varfërit që gjente rrugëve të Kalkutës. Lante plagët e një burri, ende të ri, aq të dobët saqë i ngjante një kufome të gjallë. Ajo i fliste nën zë në gjuhën bengaleze. Nuk do ta harroj kurrë vështrimin e atij burri. Vuajtja e tij filloi të shuhej gradualisht deri në paqe: paqen e dikujt që papritur ndien se e duan. Duke ndier prezencën e dikujt pas shpine, Nënë Tereza u kthye. U ndjeva tmerrësisht në siklet. Sytë e burrit dukeshin sikur i luteshin asaj që të kujdesej sërish për të. U prezantova. Një vullnetar i ri evropian kaloi në atë moment pranë nesh. Nënë Tereza e thirri dhe i tregoi burrin që vuante. “Duaje!”, e urdhëroi. Duaje me gjithë qënien tënde”. I dorëzoi të riut pincat dhe fashot që mbante në duar, u ngrit dhe më bëri shenjë që ta ndiqja në hapësirën e vogël që ndante dhomat e burrave dhe të grave. Ishte e mobiluar me një tavolinë dhe një minder. Në mur ishte varur një tablo, ku ishte shkruar me dorë me bojë të zezë: “Sëmundja më e keqe e ditëve të sotme nuk është lebra, as tuberkulozi, por ndiesia e të qënit i padëshirueshëm, i refuzuar dhe i braktisur nga të gjithë”. Ishte atje, në zemër të qytetit më çnjerëzor në botë, ku ajo kishte filluar 30 vjet më parë, kryqëzatën e mrekullueshme dhe bota e kishte pagëzuar me emrin “Shenjtorja e Kalkutës”. Një kryqëzatë kujdesi dhe dashurie që ajo shpërndau në të gjithë botën për të treguar se “të varfërit duhen dashur, pasi edhe ata janë krijuar nga dora e zotit për të dashur e për t’i dashur”.
Anjeze Bojaxhiu, shqiptarja e lindur në Shkup të Jugosllavisë, në 27 gusht 1910, bija e një sipërmarrësi, e ndjeu shumë shpejt thirrjen për një jetë kushtuar Zotit. Në moshën 18 vjeçe, mori emrin Tereza për shkak të admirimit që kishte për humanizmin e së voglës Tereza të Lisieux-së. Hyri në urdhrin e misionarëve të Loretos dhe në 6 janar 1929, zbriti nga një avullore në molin e Kalkutës, i cili ishte atëherë metropoli më i madh i Perandorisë Britanike, pas Londrës. Për 16 vjet rresht u mësoi gjeografi vajzave të borgjezëve bengalezë, në një prej manastireve më elitarë të kryeqytetit. Deri sa në 10 shtator të vitit 1946, një udhëtim me tren drejt qytetit të Darjelingut, në këmbë të Himalajeve, ku ngjitej çdo vit për ushtrim shpirtëror, trondit qënien e saj. Një zë kumboi në zemrën e saj: “Ngri një urdhër”. “Duhej të braktisja komoditetin në manastir, të hiqja dorë nga gjithçka për të ndjekur atë, Krishtin, për t’i shërbyer nëpërmjet më të varfërve të të varfërve”,- thoshte ajo. Ishte 36 vjeçe. Shtatë muaj më vonë, merr nga Santa Sede lejen për të braktisur kuvendin e saj për të formuar një urdhër të ri fetar me qëllimin “ të shërojë të sëmurët e të pastrehët, të edukojë fëmijët e rrugës, të kujdesej për lypsarët dhe të mikpriste të braktisurit”.
Lindi kështu, falë impulsit të një fetareje të vetme, e ndjekur nga dhjetë bengaleze të reja, kuvendi i misionareve të bamirësisë. Një urdhër që sot numëron më shumë se 4 mijë murgesha, 400 fretër, rreth 3 milionë vullnetarë dhe më shumë se 750 institute bamirësie, të shpërndarë në rreth 150 vende të pesë kontinenteve. Një urdhër me një vitalitet të tillë që po të mundte, do të mikpriste të gjithë nevojtarët e botës.
Mikpritja në Shtëpinë “Zemra e Pastër” e të braktisurve rrugëve të Kalkutës ishte vetëm fillimi i veprave të Nënë Terezës. Duhej të merrej me të gjallët. Dhe në mënyrë të veçantë me më të dobëtit e të pafuqishmit, të porsalindurit të gjetur në agim mes plehrave, nëpër kanale apo nëpër dyert e kishave. Një ditë i sollën një të sapolindur të gjetur mbi një tog mbeturinash të mbështjellë me një gazetë. Peshonte pak më shumë se një kilogram dhe nuk kishte as forcën për të thithur biberonin. Ishte e nevojshme që ta ushqenin me një sondë. Murgesha u bë copash dhe mundi ta shpëtonte. Shumë shpejt dhjetëra të braktisur mbushën djepet dhe repartet e shtëpisë së fëmijëve, “Shishu Bhavan”. Çdo ditë mbërrinin pesë apo gjashtë fëmijë. Motrat e saj, miqtë dhe prifti ku ajo rrëfehej, filluan të shqetësoheshin. Si mund t’u garantonte mbështetje kaq shumë njerëzve? Kësaj pyetjeje i përgjigjej me buzëqeshjen e saj rrezëllitëse: “Do të mendojë Zoti!”. Arritën ndihma pafund. Të pasurit dërguan shoferët e tyre të ngarkuar me thasë me oriz, perime dhe peshk. Tereza arriti të vizatonte me ndihmën e motrave disa manifeste, në të cilat bënte të ditur që ajo kishte mirëpritur të gjithë fëmijët që i kishin çuar.
Pas fëmijëve të braktisur u erdhi radha më të përçmuarve mes qënieve njerëzore, viktimave të lebrës. Në një copë tokë të huazuar nga hekurudha indiane, ngriti një ndërtesë me tulla, ku mikpriti të sëmurët rëndë, të cilëve u çonte çdo ditë fasha, ilaçe dhe fjalë ngushëllimi. Shumë shpejt dhjetëra dhe më pas qindra të sëmurë u paraqitën në portën e këtij oazi dashurie. Nënë Tereza, ftoi të gjithë njerëzit të bashkoheshin me të në një fushatë bamirësie, në ndihmë të këtyre të pafatëve të goditur nga kjo sëmundje e tmerrshme. Sllogani i kësaj fushate ishte: “Të prekim të lebrosurit me mirësinë tonë”. Rezultatet tejkaluan çdo lloj shprese njerëzore. Ajo arriti të krijojë, 300 kilometra larg Kalkutës, një qytet vetëm për lebrozët, “Shanti Nagar”- “Qyteti i paqes”.
Murgesha priste vizita nga vende të ndryshme indiane dhe të huaja. Media filloi të interesohej për aktivitetin e saj. Fama e saj i kaloi të gjithë kufijtë. Një det dekoratash, nderimesh dhe shpërblimesh nuk vonuan të vinin për mesazheren e të varfërve dhe të vuajturve. Dhe në emrin e tyre, në vitin 1979, pranoi çmimin Nobel, për paqen. Nga Bejruti në Etiopi, nga Bangladeshi në Kolumbi, shtati i saj i vogël, i veshur me një rrobë të bardhë, me vija blu, shfaqej në të gjitha teatrot e tragjedive: luftëra, eksode, tërmete. Ajo i nisi motrat e saj deri në kufijtë e Kinës së kuqe, në Siberi, deri tek Fidel Kastro.
I dërgoi madje edhe në kryeqytetet e perëndimit të pasur. “Atje të varfërit janë shpesh më shumë nevojtarë e të vetmuar se në Indi”, u thoshte atyre që çuditeshin. Hapi qendra pritjeje për të papunët, ngriti mensa për të varfërit në periferitë e rrënuara të Melburnit, Romës, Londrës, Detroitit, Marsejës, Rios, Çikagos, Los Anxhelosit…
Një ditë në vitin 1985 lexova një lajm në një gazetë të Nju Jorkut, që më çuditi. Nënë Tereza dhe motrat e saj të vogla indiane kanë hapur një qendër pikërisht në zemër të gradaçielave të Manhatanit, për të pritur viktimat e një të keqeje akoma më të madhe se lebra: SIDA. Gjeta adresën e këtij porti të ri bamirësie. Aty takova atë që unë kisha shkruar, një epope fantastike të dhembshurisë dhe të shpresës, që e pasqyrova në librin tim “Më të mëdhenjtë e dashurisë”. Murgesha kishte gjetur tre mysafirët e parë, pas mureve të qendrës së riedukimit në Sing Sing, ku shkëmbimi i shiringave të infektuara bënte kërdinë mes përdoruesve të drogës. Nënë Tereza nuk hezitoi të kërkonte nga kryebashkiaku i Nju Jorkut që t’i lironte ata. Ata i thanë që këta të sëmurë ishin kriminelë dhe mes tyre kishte edhe vrasës të rrezikshëm. “Nuk mendon se duke vuajtur nga kjo sëmundje ata janë tashmë të dënuar mjat rëndë?”, pyeti. Mjafton që asaj t’i vinin në dispozicion një pronë në mes të një fushe dhe ajo do të kujdesej për ta. Vallë nuk kishte shpëtuar ajo 178 mijë lebrozë në këtë mënyrë?
Para se të merrte përgjigjen nga kryebashkiaku ajo i jep atij kartvizitën. I habitur funksionari bashkiak, i vendos syzet dhe lexon fjalët e shkruara: “Fruti i heshtjes dhe i lutjes, fruti i lutjes dhe i besimit, fruti i besimit dhe i dashurisë. Fruti i dashurisë është shërbim ndaj të tjerëve. Nënë Tereza”. Problemi AIDS e çoi Nënë Terezën në Rumani, Çekosllovaki dhe shumë qytete të Afrikës, ku hapi të tjera qendra në veçanti për fëmijët të prekur nga këto sëmundje. Ky ishte kapitulli i fundit i kryqëzatës së saj. Çdo vit që kalonte shikoja figurën e saj të përthyer gjithmonë e më shumë, fytyrën e saj të bukur të mbushur gjithë rrudha, gjithmonë e më të thella. Kur drita e saj u fik, u ndjeva papritur jetim. Dhe ndërsa në Vatikan përgatitej shenjtërimi i një gruaje tashmë të shenjtë, me sytë e zemrës, prej kohësh shoh të ngrihet imazhi sublim i “Shenjtores së Kalkutës”, në këmbë, me një fëmijë ndër krahë, në linjën e zjarrit të Bejrutit, në zemër të luftës. Shumë njerëz kishin provuar që ta ndalnin të kalonte nga njëra zonë në tjetrën. Por papritur armët heshtën. Muslimanët e të krishterët kishin lënë pas urrejtjen e tyre, për t’i hapur udhë kësaj Nëne Kurajë, sjellëse e paqes.


Zemër e madhe sa pesë kontinente
1910
Në 26 gusht Anjez Gonxhe Bojaxhiu, Nëne Tereza e ardhshme, lindi në një familje shqiptare në Shkup të Maqedonisë. I ati, Kola, i diplomuar në farmaci, vdiq kur ajo ishte 7 vjeçe. U rrit me të vëllanë dhe motrën nga nëna Drane. Në 1928 në moshën 18 vjeçe, kërkon të pranohet nga motrat e Loretos, që punonin në Bengal, në afërsi të Kalkutës.
1929
Fillon ngjitjen në Darjeling në këmbë të Himalajeve.
1931
Vjen në Kalkutë për të dhënë mësim. Ndërron emrin e saj civil me atë fetar, Tereza.
1943
Gjatë Luftës së Dytë, Nënë Tereza kërkon të shkëputet nga kuvendi dhe t’i dedikohet tërësisht të varfërve.
1948
Në 18 gusht vjen përgjigja nga Roma. Papa Piu XII pranoi që ajo të linte kuvendin dhe t’iu dedikohej nevojtarëve. Zhveshi rrobën e zezë të murgeshës, për të veshur rrobën e bardhë, si gratë e varfra të Indisë.
1949
Në 19 mars vjen Subashimi Das, vajza e parë që vendosi ta ndiqte. Në 1997, viti i vdekjes së saj, numëroheshin 4 mijë të tilla nga 123 vende.
1953
Nënë Tereza hap shtëpinë “Zemrat e Pastra”. Pas 20 vjet aktiviteti, numëroheshin: 27 mijë persona të vdekur në paqe, 14 mijë të shëruar e të kthyer në jetë.
1958
Arriti të transferonte lebrozët në një ndërtesë jashtë qytetit.
1965
Më 1 shkurt vjen një dekret i firmosur nga Papa Pali VI, ku aprovonte urdhrin humanitar.
1968
Në drejtimin e Papa Pali VI, motrat e Nënë Terezës hapin një qendër ndihme në Romë.
1973
Qendrat përhapen në të gjithë botën. Janë 600 në pesë kontinente.
1979
Merr çmimin Nobel për paqe.
1986
Papa Vojtila shkon në Indi dhe takon Nënë Terezën.
1989
Atak në zemër. Nënë Tereza rri për dy muaj në spital.
1997
Në mars Papa pranon dorëheqjen e saj për arsye shëndeti dhe zëvendësohet nga motër Nirmala. Në 5 shtator, në orën 21.30 vdes në shtëpinë “Nëna e Kalkutës”. Qeveria indiane kërkon funeral të përmasave shtetërore.

__________________
Lo scopo della nostra vita è di servire la Forza che ci ha creati,e dalla cui misericordia o approvazione dipende il nostro stesso respiro,servendo con lealt�_ le Sue creature.Questo significa amore,che dovrebbe sostituire l'odio che si vede ovunque.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 05/02/2003
Vendbanimi: Rio
Mesazhe: 2547

Nga dr.Moikom ZEQO

Shqipëria dhe Nënë Tereza përbëjnë një paradigmë të disa nyjeve konceptuale të drejtpërdrejta, substanciale apo të tërthorta, të veçanta dhe universale. Nuk dua të subjektivizoj atë që është objektive, as të mitizoj një histori virtuale të Nënë Terezës. “E dua Platonin, por dua më tepër të vërtetën” – kjo maksimë aristotelike vlen dhe për personalitetin historik të jashtëzakonshëm të Nënë Terezës. Bën dhe dallimin midis të vërtetës retorike dhe të vërtetës dokumentare.
Parimi biografik nuk e shmang origjinën etnike. S’ka lindje njerëzore abstrakte, madje as klonimi nuk është i tillë. Nuk ka kromozome prej ari të një etnie apo një individi, apo kromozome prej bakri, apo prej hekuri të një etnie, apo individi tjetër. Nuk mund të flasim për politikë gjenetike, as për eugjenizëm. Në histori përtej të vërtetës gjenetike është harlisur me arabeska të habitshme edhe mëtimi i origjinave etnike të personaliteteve të mëdha pavarësisht se këto origjina janë të rastësishme dhe jo “sipas një regjistri hyjnor”. Për origjinën e Homerit u grindën 7 qytete. Shekspirin e kanë bërë edhe italian, madje edhe arab. P.sh. emrin Shekspir e kanë shpjeguar si ngjizje e fjalëve arabe apo perse Sheik apo Pir. Skënderbeun e kanë bërë serb, grek, maqedon, madje edhe italian. Migjenin e kanë bërë serb etj. Nuk po zgjatem me këtë dukuri të politizuar, kaq të gjëmshme dhe të kotë, që dikush mund ta quajë “tranvesti elitash”. E për paradoks me rastin e Gonxhe Bojaxhiut. Origjinën e saj të padyshimtë shqiptare e konsideron të dyfishtë alarmante: nacionaliste, me grabitje të gjoja origjinës vllahe a rumune.
Meqenëse Nënë Tereza-Gonxhe Bojaxhiu përherë ka deklaruar: “jam shqiptare”, ahere del se vetë Ajo duhet instrumentalizuar si shkaktare e kësaj “tranvesti elitash”, pra, vetë ajo ka falsifikuar origjinën e saj shqiptare. Kjo marrëzi fantazmagorike e poshtëron Nënë Terezën si gënjeshtare të vetvetes me shumë heteronime ose origjina. Në një koncept juridik të patjetërsueshëm deklarata nga fillimi deri në fund të jetës se “jam shqiptare” është e vërteta e vetëdijes së origjinës. Duke besuar te e vërteta e Zotit, si mund të mos besonte te e vërteta e vetvetes? Tjetër është origjina, tjetër janë kushtet, që e bënë kaq të madh personalitetin e Nënë Terezës. Origjinat nuk janë aprioristike.
Nuk është kënaqësi, por i detyruar jam të ballafaqoj shkencërisht disa teza, që gjallojnë dukshëm madje edhe në Shqipëri për gjoja origjinën vllahe, arumune të Gonxhe Bojaxhiut. Rebelizmi i tyre bëhet si shkak i nacionalizmit shqiptar, për faktin se shqiptarët e quajnë Terezën me origjinë shqiptare, sikur gjoja, kurrë, asnjëherë, vetë Ajo nuk e ka pohuar botërisht “urbi et orbi” këtë gjë. Tërë biografët e huaj në botë nuk e venë në dyshim këtë origjinë shqiptare, por biografia në Maqedoni Jasmina Mironski jep një origjinë mikse, d.m.th. nënë e Gonxhes qe shqiptare, i jati - vllah, arumun. Dëshmia e Dimo Dimcevit se Kolë Bojaxhiu është vllah, përfaqësues i komunitetit arumun në Shkup, ngrihet në artikulim shkencor “përfundimtar” nga akademiku Tome Serafimovski.
Montenji i madh që në shek.XVI ka thënë “në fillim fare linda njeri, pastaj rastësisht francez”. Kjo maksimë është homocentrizmi ekzistencial. Edhe unë, që po shkruaj këto rrjeshta mund të kisha lindur arumun dhe jo vetëm s’do ta mohoja kurrë këtë gjë, por do të isha krenar. S’do ta mohoja edhe nëse do të lindja eskimez, tibetian, rom, apo zezak. Të gjithë racat, popujt, kulturat, gjuhët, qytetërimet kanë të njëjtën matricë antropologjike.
Unë kam shkruar vetë për arumunët e Shqipërisë dhe të Ballkanit me një nderim të madh, disa prej tyre, kanë luajtur role të veçanta në historinë e kulturën kombëtare shqiptare pa kompleksin e një “tranvestie elitash”. Arumunët, vllahët janë të barabartë me tërë popujt ballkanikë dhe të botës, ata meritojnë studime të rrafshit shkencor dhe të ridimensionohen edhe në Shqipëri. Po të konsiderosh se Voskopoja, qoftë dhe metaforikisht qe “Jeruzalemi i arumunëve” është një sforcim i njëanshëm, sepse dihet se Voskopoja qe një qendër tipologjike në Shqipëri, ku shqiptarët, arumunët, por edhe kultura shkrimore greke krijuan një sinkretizëm, një “Cita aperta” si multietnizmi, apo multikulturalizmi në epokën e sotme globale, (duke e modernizuar paksa këtë ide sepse situatat historike janë të ndryshme.) Edhe mendimi i eruditit Karl Markus Gauss, se arumunët dhe arumanishtja janë modele ose situata-simbole për zgjidhjen në të ardhmen të problemeve të Evropës është tepër interesant, por këtë rol mund ta luajnë edhe popuj të tjerë jo vetëm të vegjël por edhe të mëdhenj, gjë që ka të bëjë me vetë historinë.
Argumenti se ka arumunë me mbiemrin Bojaxhiu duhet marrë patjetër në konsideratë dhe nuk duhet përbuzur. Por dihet tashmë përfundimisht konvencionaliteti i emrave dhe i mbiemrave të njerëzve dhe relativiteti i tyre historik. Mbiemri Bojaxhiu është konvencional. Mbiemrat nuk përfaqësojnë as etnitë, as personalitetin e atyre që rastësisht e kanë. Po jap një shembull: mbiemri im Zeqo është i shumë familjeve në Shqipëri, në Kosovë e deri në Bosnje etj., por nuk lidhen fare me familje time. Mbiemra të tillë si Prifti, Hoxha, Bojaxhiu, Kasapi, Verdha, Kuqi etj. etj., janë të shumë familjeve, që s’lidhen me njeri-tjetrin në linjën e gjakut. Një punonjëse në Muzeun Historik Kombëtar e ka mbiemrin Bojaxhiu, por asaj nuk i ka shkuar ndër mend të afishohet si mbesa, ose e afërme e Nënë Terezës. Nëse ka dokumente disa brezash në të njëjtën familje me të njëjtin mbiemër kemi gjenealogji, jo rastësi mbiemërore. Thuhet se përfaqësuesi më në zë i arumunëve qe Mihal Bojaxhiu, themelues i teorisë së latinitetit të arumunëve, lindur sipas Maks Peyfuss në Buda më 1770 dhe sipas Candro Venaut në Voskopojë më 1700. Me sa di unë, bëhet fjalë për Mihal Bojaxhiun, pedagog në Vjenë, që më 1813 ka botuar një gramatikë maqedone-rumune, ku me guxim dhe me të drejtë i këshillon bashkatdhetarët e tij të mësojnë gjuhën e tyre amtare. Patriarkati me anën e një enciklike ndaloi shitjet e librit të tij.
Por le t’u drejtohemi dokumenteve. Në Arkivin e Shtetit në Tiranë, por dhe në familjen Suma, Shkodër ka dokumente – një numër i madh që vërtetojnë, se familja shqiptare Bojaxhi, e njohur edhe si Bianki në raportet tregtare me Venedikun dhe Evropën njihej shumë më përpara. Familja shqiptare Bojaxhiu në Shkodër ka nxjerrë një femër të jashtëzakonshme, të quajtur Tereza Bojaxhiu (Bianki), lindur më 1830 dhe vdekur më 1916. Në familjen e doktoreshë Terezina Sumës, sot 79 vjeç, ruhet një portret në pikturë i Tereza Bojaxhiut, bërë nga një piktor venedikas në shek.XIX si dhe disa punime artistike të vetë Nënë Terezës, si një portret i Terezës së Avilias, një i Shën Stefanit dhe një i Shën Agustinit. Bejtexhinjtë shqiptarë të Shkodrës kishin traditë katolike të pashlyer. Tereza, që po flasim, jetonte me 5 murgesha dhe i qe përkushtuar fesë dhe bamirësisë. Referencat arkivore në AQSH të viteve 1894 – 1896 dhe 1897 flasin se me kujdesin e saj u krye ndërtimi i disa shkollave, i disa rrugëve lidhëse të Shkodrës me krahinën si ajo Shkodër-Shëngjin, ndërtimi i disa kishave, të një spitali, si dhe dhurimi i një këmbane kishës së Obotit. Në një dokument të vitit 1905, Tereza organizoi edhe një pritje të Mjedës në Shkodër. Kjo Terezë shkodrane është kështu në një farë mënyre paralajmëruese ose paraardhëse tipologjike si shëmbëlltyrë edhe për Gonxhe Bojaxhiun. Kërkimet hulumtuese dhe për jetën e të nderuarit Dom Llush Gjergji, intervistimet e Lazër Bojaxhiut me vetë Nënë Terezën, shpjegojnë qartë kalimin në Prizren të një dege të familjes Bojaxhiu të Shkodrës dhe më pas në Shkup (shih botimin e Llush Gjergjit “Nëna e Dashurisë” Akademia e Shkencave dhe Arteve të Kosovës, Prishtinë 2000, fq.36-37). Titullari i Kishës katolike në Shkup, më 1939 qe Lazër Mjeda, i cili ka patur lidhje me familjen e Bojaxhinjve dhe vetë Gonxhe Bojaxhiun. Kolë Bojaxhiu ndërtoi teatrin e parë në Shkup, qe veprimtar i lëvizjes atdhetare shqiptare, krijues i orkestrës “Zani i maleve”. Vdiq i helmuar nga shovinistët serbë. Kostumi kombëtar shqiptar i Prizrenit, që mban të veshur në një fotografi në moshën 16 vjeçare Gonxhe Bojaxhiu, së bashku me motrën e saj Agen, sipas prof.dr.Afërdita Onuzi është tipik kostum i Prizrenit dhe një i tillë ndodhet edhe në fondin e Institutit të Kulturës Popullore.
Por origjina shqiptare nuk duhet absolutizuar. Duke qenë shqiptare Nënë Tereza nuk i përket vetëm Shqipërisë, guacka etnike do ta kufizonte. Gonxhja u bë qytetarja e botës, e popujve, feve dhe e qytetërimeve, sepse edhe vetë mbyllja në një fe të caktuar do ta zvogëlonte. Këtu s’duhet harruar se duke qenë shqiptare mund të bëhesh universale, se humanizmi i krishterë i dha mundësi të pakufishme Asaj për një humanizëm planetar. Mos harrojmë, se ka patur edhe mëtime për një “tranvesti fesh”. Etnikja e çoi Gonxhen te multietnikja, katolicizmi te ekumenizmi. Ajo i kapërceu përmasat e Urdhrit të Saj katolik, aq më tepër po të dihet se katolikët në Kalkutë kanë një përqindje të vogël në raport me hindusët, apo myslimanët. Gonxhja u emërua me emrin e shenjtores Tereza Martini e Elisios në Francë e shek.XIX dhe jo me atë të Terezës së Avilias në Spanjë të shek.XVI. Më vjen keq që këtë gabim e kam ndeshur edhe në shkrimet e disa priftërinjve të nderuar kur kanë shkruar për të. Shën Bonaventura i shek.XIII ka shkruar për Shën Franceskun e Asizit të shek.XII. Nëse Thoma Akuini qe Aristoteli me Tosurë, Bonaventura qe një Shën Agustin i dytë. Bonaventura formuloi “Apologia pauperum” (“Mbrojtja e të varfërve”). Evokoi shembëllyrën e Shën Françeskut të Asizit, këtë dritë të madhe në kishën e errësuar të mesjetës. Kjo qe një rikthim në krishtërimin apostolik të hershëm, rikthimi i një statusi jetik të zgjedhur me dëshirë të plotë të personave edhe të pasur, për të ndihmuar të varfërit. Kështu veproi Françesku i Asizit. Kjo qe dhe rruga e Nënë Terezës në Kalkutë, shembull i një ungjillizimi të ri. Varfëria është e vjetër sa bota. Me ndryshimin e varfërisë merren ekonomistët, politikanët, filozofët, teknologjistët, teoritë e të drejtave të njeriut që flasin për barazi juridike dhe barazi natyrore, pavarësisht nga diversitetet e qënies njerëzore. Nënë Tereza nuk qe reformatore sistemesh, nuk u muarr me teoritë për varfërinë, as nuk kishte veskun e revolucionarëve të mëdhenj, që aspirojnë ndryshime. Ajo u muarr me praktikën e varfërisë. Të varfërit ekzistojnë, madje dhe po shtohen në kontrast me shtimin marramendës të pasurisë. A duhet bërë diçka për ta? Të varfërit e harruar e të përbuzur, të uriturit dhe të sëmurit për vdekje i ndihmoi, i përkrahu, duke u vënë vetë në pozitën e të varfërës. Në këtë mënyrë të pashembullt Ajo u bë emblema e njerëzimit, kuptohet në këtë rrafsh, në këtë shëmbëlltyrë.
Paradigma “Shqipëria dhe Nënë Tereza” është e disa përballjeve të mëdha, e historisë 2000 vjeçare të krishtërimit në Shqipëri dhe në botë, e injorimit të Saj nga ateizmi etatist komunist, njohja e saj më pas dhe tani një ridimensionim i shqiptarëve, por edhe i popujve të tjerë në pasvdekjen e saj. Ajo na ka lënë disa dokumente të pakta në gjuhën amtare shqipe. Letrat e rinisë dhe më pas me familjen në shqip, përshëndetje në shqip popullit shqiptar pas fitimit të Nobelit në Oslo më 1979, lutja në shqip, transmetuar nga “Zëri i Amerikës” në Bronx në N.Y., 17 qershor 1978. Dikur Martin Camaj shkroi: “O Shën Jeronim, si nuk le të shkruar një fjali në ilirisht?”. Unë do të thoja diçka të njëjtë për Marin Barletin. Edhe filozofi Humbolt i shkroi traktatet e tij në latinisht dhe jo në gjermanisht. Arsye e gjuhëve universale është komunimi i përbotshëm. Ekumenizmi fetar i Nënë Terezës ka pika lidhëse me krishtërimin, fenë hinduse dhe myslimanizmin. Por edhe me qytetërimin. Ky ekumenizëm të çon në integrim. Tereza na çon në këtë integrim ne shqiptarëve. Por pa u zhdukur etnikisht dhe gjuhësisht, (gjë që varet nga vetë ne dhe jo më nga Ajo). Tereza u bë kultura më e lartë ndërlidhëse e njohjes së shqiptarëve në botë. Bill Klinton ka thënë botërisht në qershor 2002: “Nënë Tereza, ishte e para Ajo që më bëri ta dua kombin shqiptar. Dhe tani ndihem shumë krenar që plotësova një detyrë morale ndaj Saj dhe ndaj vlerave të lirisë”. Ja pra, si mundet që shëmbëlltyra e Nënë Terezës duke qenë apolitike dhe mbarënjerëzore të ketë një ndikim historik edhe në politikë. Pa qenë politikane Ajo ka kuptuar filozofinë e historisë, ka kuptuar misterin e saj dhe ligjësinë e pandashme, se pa humanizëm nuk ka jetë qytetërimesh në planet, se vetëm, kur Njeriu do të realizohet si Njeri, do të harrohet varfëria, ose do të kujtohet ashtu si fosilet e dinosaurëve të dikurshëm.
Amen!

__________________
Lo scopo della nostra vita è di servire la Forza che ci ha creati,e dalla cui misericordia o approvazione dipende il nostro stesso respiro,servendo con lealt�_ le Sue creature.Questo significa amore,che dovrebbe sostituire l'odio che si vede ovunque.

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 25/08/2003
Vendbanimi: Tirane
Mesazhe: 694

Do doja te te thoja nje BRAVO te madhe per kete mision qe ti ke nisur....Ta kujtosh dhe aq me teper ta vleresosh per punen e e saj te madhe eshte gjeja e vetme qe na eshte dhene ne dore dhe me vjen mire qe ti e shfrytezove...

Jane te shumta fjalet qe duhet te thuhen per te por sbesoj se do te ishte ne gjendje ndonje fjale qe te shprehte njeriun e mrekullueshem qe ajo ishte dhe veprat e paharritshme qe beri.....
Une e adhuroj per vetsakrifikimin qe beri dhe te them te drejten nuk e di nqs do isha dhe une ne gjendje te vetsakrifikohesha ne te njejten menyre,por kur kenje zemer te paster,nje qellim,dhe nje dashuri shume te madhe per njerzit,atehere asgje nuk ka me shume kuptim se keto....
Pasatj midis nesh dhe asaj ekziston nje dallim:Ajo eshte SHENJTE ne ,thjesht NJERZ.....

__________________
Armiku me i rrezikshem qe do takosh do te jet gjithmone vetvetja...

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar

Regjistruar: 20/11/2003
Vendbanimi: Moscow
Mesazhe: 4646

Bashkangjitje: nene tereza.jpg
Ky file është shkarkuar 63 herë.

Gonxhe Bojaxhiu - Nënë Tereza

Shqiptarja me zemër të madhe.
Identiteti i femrës shqiptare që
frymëzon mbarë njerëzimin.
Humanistja shqiptare.
Nobelistja e madhe.


Më 19 tetor 2003,bëhet shënjtërimi i Gonxhe Bojaxhiu - Nënë Terezës, i kësaj shqiptare me zemër të madhe që frymëzon mbarë njerëzimin. Për nder të Saj në mbarë trevat shqiptare do të organizohen aktivitete nga më të ndryshme midis të cilave në Shqipëri periudha 1 vjeçare nga 19 tetor 2003 deri 18 tetor 2004 do të quhet "Viti i Nënë Terezës".

Po kush është Nënë Tereza?

Pasaporta

Emri i plotë: Gonxhe Bojaxhiu (Anjeza) - Nënë Tereza.
Emri i lindjes: Gonxhe Bojaxhiu.
Datëlindja: 27 gusht 1910.
Vendlindja: Shkup.
Gjinia: Femër.
Anjeza: Emri që mori në moshën 18 vjeçe kur u bë murgeshë.
Nënë Tereza: U quajt kur themeloi Urdhërin "Misionaret e Dashurisë".
Punët e rëndësishme: Shërbeu për popullin gjithë jetën e Saj.
Data e vdekjes: 5 shtator 1997.
Vend vdekja: Kalkuta, Indi.


Prindërit dhe familja e Saj

Gonxhe Bojaxhiu - Nënë Terza, nuk është rastësisht bija e Kolës me rrënjë të thella dhe të shëndosha prizrenase, nuk është rastësisht bija e nënës Drane, gjakovare, nuk është rastësisht bija e popullit tonë shqiptar.
Prindërit e Saj,babai, Nikolla Bojaxhiu ishte nga Prizreni, kurse nënë, Dranafille Bojaxhiu ishte nga fshati Novosella, fshat afër Gjakovës. Për disa kohë banuan në Shkodër por më vonë u vendosën përfundimisht në Shkup.
Në vitin 1904 Nikollës dhe Dranes u lindi fëmija e parë, vajza Agia. Në vitin 1907 u lindi fëmija i dytë, djali Lazri, kurse më 1910, fëmija i tretë, vajza Gonxhe.
Në vitin 1918, kur Gonxhja ishte 8 vjeç, Nikolla vdes nga helmi (dyshohet) që i’a kishin përgatitur në Beograd. Në vitin 1924, fillon shpërndarja e familjes Bojaxhiu. Lazri vajti në Austri, për studime, prej nga kthehet në Tiranë e më pas vazhdon jetën në Itali. Më 1932, në kohën që Lazri ishte në Tiranë edhe nëna Drane me Agen, e cila kishte studjuar për ekonomi, vendosen në Tiranë. Atje Agia punon në fillim si përkthyese, pastaj si spikere dhe gjithnjë deri në pension, ishte anëtare e korit të Radio Tiranës. Që të dyja , nënë e bijë, kanë vdekur në Tiranë, ku kanë edhe varre

Jeta e Saj

Lindi më 26 gusht 1910 në qytetin e Shkupit.
Atë vit kur lindi Gonxhe Bojaxhiu, qyteti I Shkupit ishte në valën e kryengritjeve të mëdha, për ëlirimin nga perandoria turke. Këto kryengritje zgjatën deri në vitin 1912, kur u shpall pavarësia e Shqipërisë, me pjesën më të madhe të tokave shqiptare të mbetura jashtë kufijve shtetëror të Republikës së Shqipërisë. Qyteti i Shkupit në atë kohë ishte kryeqëndra e një prej katër vilajeteve të Shqipërisë. Në vitin 1910 Shqipëria ka qënë e administruar në katër vilajete, kryeqëndrat e të cilëve kanë qënë: Shkodra, Janina, Manastiri dhe Shkupi. Të katër vilajetet ishin nën juridiksionin e perandorisë turke. Historikisht dihet që Maqedonia dhe Jugosllavia në këtë kohë nuk ishin krijuar. Shkupi dhe periferia e tij kryesisht ishin të populluara nga shqiptarë. Kur përfundoi lufta ballkanike si dhe lufta e parë botërore, fuqitë e mëdha nën influencën e Francës, Anglisë dhe Rusisë, formuan artificialisht shtetin e Jugosllavisë, në të cilin u përfshi, në vitin 1921, edhe qyteti i Shkupit.
Gonxhe Bojaxhiu - Nënë Tereza, ishte fëmija i tretë dhe i fundit i familjes Bojaxhiu. I jati i la jetim kur Ajo ishte 8 vjeçe dhe nënë Drania i riti me sakrifica të mëdha fëmijët.
Më 26 shtator 1928 Gonxhja u largua nga gjiri i familjes. Nënë Drania dhe e motra, e përcollën Atë deri në Zagreb, ku ndënjën së bashku deri më 13 tetor 1928, ditë në të cilën Gonxhja u nda prej tyre për mos tu takuar më kurrë.
Pasi kaloi nëpër Austri, Zvicër, Francë, ariti në Angli, prej ku kaloi në Irlandë për të realizuar misionin e Saj. U nendos në një vendbanim që quhej Rathfarnhaum, në afërsi të Dablinit, ku ishte shtëpia amë e motrave, në mesin e të cilave Gonxhe Bojaxhiu do të bëjë jetë me emrin Maria Tereze e Krishtit të Vogël. Një vit më vonë do të arrijë në Indi, në Kalkutë, për të filluar misionin që do t'ia ngrinte emrin në paharrim. Atje , në të njëjtën kohë, u kushtohet edhe studimeve. Jep provime dhe bëhet profesoreshë e gjeografisë. Për njëzet vjet rresht punoi me ditar në dorë, pastaj edhe drejtoreshë e shkollës së njohur " S. Mary's". Në shtator të vitit 1946 dëgjon thirrjen e perendisë për të punuar me të varfërit. Me atë rast vendos të largohet nga kuvendi, nga shoqëria e "Motrave të Lorentos" për t'iu përkushtuar humanizmit, për t'u bërë nënë e të varfërve, e të sëmurëve, për t'iu përkushtuar jetësisht ndihmës atyre që ishin të lënë rrugëve. Kalkuta ishte "oaza" më e madhe e të varfërve, e të sëmurëve. Në mesin e tyre u gjend Nëna Tereze dhe nuk u nda kurrë nga ata.
Më 1948 në Kalkutë hap shkollën e parë për të varfër, kurse një vit më vonë themelon rendin e Misionareve të Mëshërisë. Mandej merr hov zgjerimi i veprimtarisë së saj, jo vetëm në Indi, por në të gjitha viset e botës ku njerëzve u kanosej vdekja për shkak të varfërisë dhe sëmundjeve të rrezikshme. Vetëm në Indi hap 80 spitale, nga të cilat për çdo vit dalin plotësisht të shëruar afro 50.000 njerëz. Me këto veprime Ajo bëri ato mrrekulli që nuk e kanë shembullin deri më sot. Do të duheshin mijëra faqe për të shënuar gjithë atë rrugë me mirësi.
Në vitin vitin 1979, Nënë Tereza, për punën e saj humanitare, mori Çmimin Nobël .
Në vitin 1988 Ajo vjen në Shqipëri dhe viziton varrin e nënës dhe motrës saj. Vizita e fundit ishte me 25 Prillë, 1993, në Shkodër në një ceremoni tek "Katedralja e Madhe", me Papë Xhon Palin e II-të. Ajo po ashtu vizitoi Kosovën në vitin 1980, ku tani shumë organizata mbajnë emrin e saj.
Vdiq me 5 Shtatorë, 1997, në Kalkuta, Indi, pas smundjes së zemrës në moshën 87 vjeçare.

Vlerësimet dhe çmimet

Veprimtaria e saj e pashoqe bëri që Nëna Tereza të shpërblehet me dhuratat dhe çmimet më të larta botërore sa që është vështirë të numërohen.
Në prill të vitit 1962, kryetari i shtetit të Indisë, dr. Rajendra Prasali i dorëzon dhuratën "Shir Medal".
Në gusht 1962 Qeveria e Filipineve i dha shpërblimin "Ramon Magsaja".
Më 6 janar 1971, në Vatikan, Papa Pali VI i dorëzoi dhuratën "Gjoni i 13- Për Paqen.
Në vitin 1971 në Nju-Jork e nderojnë me dhuratën ndërkombëtare " Xhon Kenedi".
Në tetor 1971 u bë doktore nderi e Universitetit të Uashingtonit.
Më 1972 u nderua në Indi me mirënjohjen "Nehru".
Më 1973, princi i Edinburgut, Filipi, në praninë e mbretëreshës së Anglisë, Elizabetës së Dytë, i dha mirënjohjen "Tempelton".
Më 1978 mori çmimin "Balsam" nga qeveria italiane për humanitet, paqe dhe vëllazërim në mes popujve.
Më 1979, u shpërblye me Çmimin Nobel për paqe.
Më 1980 mori çmimin më të lartë të Indisë.
Më 1983 u shpërblye me Rendin e Meritorëve nga Mbretëreshës së Britanisë, Elizabeta.
Më 1985 i jepet dhurata "Medalja e Lirisë", që njihet si shpërblimi më i lartë civil në SHBA, me qëllim të caktuar, për themelimin e 557 shtëpive në 126 shtetet e botës, për të moshuarit, të sëmurët, të pastrehë e të uritur. Në Shqipëri janë ndërtuar 8 shtëpi të tilla, kurse në Kosovë 2.
Më 1986 i jepet shpërblimi më i lartë i Rusisë, "Medalja e Paqes".

Lutje të Nënë Terezës

Nëna Tereza dashurinë ndaj njerëzimit gjithmonë e ka shprehur me lutje pranë Atit të Gjithpushtetshëm, duke iu drejtuar me këto fjalë:
" Kudo të jetë urrejtja, unë të sjellë dashurinë.
Kudo të jetë padrejtësia, unë të sjellë faljen.
Kudo të jetë ngatërresa, unë të sjellë pajtimin.
Kudo të jetë gabimi, unë të sjellë të vërtetën.
Kudo të jetë dyshimi, unë të sjellë besimin.
Kudo të jetë dëshprimi, unë të sjellë shpresën.
Kudo të jetë terri, unë të sjellë dritën.
Kudo të jetë pikëllimi, unë të sjellë gëzimin".

"O Zot, nëse s’mund të bëjë asgjë për këta njerëz, atëhere së paku më jep fuqi të vdes në mesin e tyre, për të treguar dashurinë tënde"

Më dërgo ndokënd për me e dashtë

Zot, kur kam ur�_,
më jep ndokënd që ka nevojë me u ushqye;
kur kam etje,
më dërgo ndokënd që ka nevojë me pi;
kur kam të ftoftë,
më dërgo ndokënd me e ngrofë;
kur kam një keqardhje,
më dhuro ndokënd me ngushllue;
kur kryqi i jem bahet i randë,
më ban me da kryqin e nji tjetrit;
kur jam i vorfën,
më udhëhiq te ndonji nevojtar;
kur nuk kam kohë,
më jep ndokënd me ndihmue për do çaste;
kur jam i fyem,
ban që unë me pasë dikënd me lëvdue;
kur jam i ligshtuem,
më dërgo ndokënd me i dhanë zemër;
kur kam nevojë për mirkuptimin e të tjerve,
më jep ndokënd që ka nevojë për temin;
kur kam nevojë që të kujdesen për mue,
më dërgo ndokënd për të cilin me u kujdesë;
kur mendoj vetëm për vedi,
tërhiq vëmendjen teme mbi një tjetër njer�_.

Thënje të Nënë Terezës

"Atdheu im është Shqipëria. Unë gjithmon e kam në zemër popullin tem shqiptar dhe luti Zotin që paqa dhe dashnija e tij të jetë në zemrat tona në çdo familje".
Oslo, 10 dhjetor 1979,me rastin e marjes së çmimit Nobel për Paqen.

"Me gjak jam shqiptare; me nënshtetësi, indiane. Përsa i përket besimit, jam murgeshë katolike. Sipas thirrjes, i përkas botës. Por zemra ime i përket plotësisht Zemrës së Krishtit".


Jeta është e bukur,adhuroje.
Jeta është ëndërr, jetoje.
Jeta është sfide, përballu me të.
Jeta është loje, luaje.
Jeta është detyrë, plotësoje.
Jeta është e shtrenjtë, vlerësoje.
Jeta është mundësi, përfito nga ajo.
Jeta është pasuri, ruaje.
Jeta është dashuri, shijoje.
Jeta është mister, zbuloje.
Jeta është dhimbje, sfidoje.
Jeta është këngë, këndoje.
Jeta është tragjedi, shmangiu.
Jeta është fat, përfito.
Jeta është aventurë, kujdes.
Jeta është shumë e çmuar, duaje.
Jeta është luftë, mësohu dhe me të.
Jeta është jetë, lufto për të..."


"Nuk kemi nevojë për bomba e armë për të sjellë paqen, kemi nevojë për dashuri e mëshirë".

"E di që jemi një pik në oqeanin e mjerimit dhe të vuajtjes njërëzore, por në se s'do të ishim ne, kjo pik mjerimi dhe vujatjedo të ishte edhe më e madhe".

"Është detyrë e çdokujt t’i nderojë strukturat, por nuk do të jemi të aftë për këtë derisa mos t’i nderojmë zemrat tona" .

"Gjëja më e rëndësishme në jetë është dashuria. Këtu edhe është fillimi i veprimtarisë për të drejtat njerëzore".

"Paqja arrihet me vepra të dashurisë".

"Jeta jote është të jetosh, të duash, të dëshmosh dashurinë e Hyjit në të tjerët".

Të tjerët për Nënë Terezën

"Sot kemi privilegjin të llogarisim në praninë e Gruas, vërtetë më të fuqishme mbi tokë. Kjo nuk kërkon fjalë, por kërkon vepra. Kjo është e madhe, më e madhe se të gjithë ne sot, kjo është forca e botës, sepse jetën e saj e lidhi me dashurinë njerëzore, me të varfërit, që durojnë nga uria, që ata të mos vdesin, me të braktisurit e të harruarit e botës dhe me ata buzë varrit. Nëna Tereza është OKB. Ajo është paqja në botë"
Peres De Kuelar
22 tetor 1985 40-vjetori i themelimit të OKB-së në SHBA

"Lajmëtare guximtare të dashurisë së Krishtit".
Papa Pavli VI

" Nëna Tereza ishte shembull i trans-formimit njerëzor të dashurisë së Zotit, frymëzim I madh për përparim autentik, njerëzor dhe shoqëror".
Papa Gjon Pali II

"Të njohësh atë do të thotë të kuptosh përvuajtësin absolute, të hetosh në fuqin e butësisë, forcën e dashurisë".
Indira Gandi

"Besimi i saj i pathyeshëm preku zemrat dhe jetët e miliona njerëzve në Indi, këtu në Amerikë dhe anekënd botës".
Bill Klinton

"Disa njerëz shumë të paktë në numër janë në kuptimin e plotë të fjalës qytetarë të botës. E para prej tyre është Nëna Tereza. Ajo është heroina e kohës".
Ronald Regan

" Vdekja e murgeshës katolike do të ndje-het shumë në përpjekje për paqën botërore, dhe për t'u ardhur në ndihmë nevojtarëve".
Nelson Mendela

" Nëna Tereza ua kushtoi tërë jetën e vetë të var-fërve të botës, andaj shpirti i saj do të rrojë si inspirim për të gjithë ne".
Toni Bler

"Nënë Tereza na ka dëshmuar se ç’domethënë altruizëm, dashuria për të varfërit, vepra më e lartë dhe më bujare njerëzore, dashuria që s’pret asgjë dhe që dëshmon çdo gjë".
Egil Aarvil
Sekretar i Komitetit Nobel për Paqen



Disa nga krijimet e Nënë Terezës

Lamtumirë

Po lë shtëpinë zemërfanar
Vend lindje e farefis
Po vete n’Bengalin dergje-vrarë
Atje në të largtin vis.

Lë të njohurit në mejtime
Të afërmit e vatrën shqim
Më tërheq zemra ime
Ti shërbej Krishtit tim.

Nënë e dashur, lamtumirë
Ju lë shëndenë miq të mi
Më djeg, o, një fuqi e dlirë
Drejt të përflakurës Indi....

Dhe anija lehtë lehtë lundron
Pret valët e detit të trazuar
Për herë të fundit syri vrojton
Brigjet e Europës së hakëruar.

Lundron në anije e galduar
Fytyrë e përvuajtur gjithë hare
E Krishtit flijetarja e vluar
Nuse e njomë e botës së re.

Një kryq hekuri n’dorë shtërngon
Shpëtimi lëvojshëm kumbon në të
E shpirti i gatshëm pranon
Botën e rëndë fli për të.

"Pranoje, këtë flijim, o Zot
Dëshmi e përbetimit që të dashuroj
Ndihmoi gjallesësTënde sot
Që emrin do të madhëroj!

Si shpërblim Të lus o i Hirt’
O Ati ynë plot mirësi
Të më japësh vetëm atë shpirt
Atë shpirt që veç ti e di".

Dhe t’imtë, të pastër si n’ag vere vesojnë
Të valët lotë rjedhin qetë, me mall
Që betimin për Ty prore e madhërojnë
Për të madhin blatim që tani u shpall.





Porosia e nënës

Duaj të tjerët, ashtu si Zoti të donë Ty.
Mbaje në mend.
Puna e dashurisë,është puna e paqës.
Zoti u bekoftë!



Një mollë ndahet në mes , për dashuri
Një pjeshkë po ashtu..
Por një Atdhe për dashuri
Nuk ndahet në mes kurrësesi
Damarët e gjakut na i pren vëllezër
Damarët e jetës në fashë mbështjell ,kemi mbajtur
Gjaku të mos na ik, të mos na prishet , të fiket
Të mos na bjer.. Në tokë të mos biem
Dhe në gjunjë të mos biem gjithashtu..
S'e ndjeva mungesën tënde Prishtinë , Tiranë..
Ç'far ndjeva ishte dhimbje mall..
Si kemi jetuar kaq gjat? Ëe ndarë... të ndarë
Tiranë 1988

Viti 1997 ishte tragjik për popullin shqiptar në Shqipëri. Këto ngjarje patjetër që tronditën edhe zemrën aq të brishtë të Nënës Terezë. E prekur thellë, ajo do të shkruajë poezinë "Për Shqipërinë time", e cila do të jetë edhe poezia e saj e fundit, meqë pas pak muajsh ndërron jetë, për t’u ngritur tek engjëjt në qiell, atje ku e kishte dhe vendin.

__________________
Poets were the first teachers of mankind. Horace

Modifikuar nga volter datë 04/04/2005 ora 14:25

Denonco këtë mesazh tek moderatorët | IP: e regjistruar