Regjistruar: 01/02/2003
Vendbanimi: Philadelphia usa
Mesazhe: 3202

Krijimi i Ushtris Nacionalclirimtare

Pas Konferences se Pezes lufta e armatosur mori perpjestime te gjera. Cetat partizane u riten ne numer dhe ne veprimet e tyre luftarake u shtuan. Deri ne fund te vitit 1942 ne Shqiperi numuroheshin rreth 25 ceta partizane me afro 2000 luftetare. Kurse ne fillim te vitit 1943 nisi krijimi i batalioneve partizane. Deri ne korik qene formuar 20 batalione.
Zgjerimi i luftes se armatosur clirimtare dhe ritja e numrit te reparteve partizane shtruan nevojen e krijimit te nje qendre te vetme ushtarake per drejtimin e saj. Per kete qellim, me 4 korik u mblodh Keshilli i Pergjithshem Nacionalclirimtar, i cili vendosi krijimin e Shtabit te Pergjithshem te Ushtris Naconalclirimtare. Ne mbledhjen e tij te pare me 5 korik, shtabi zgjodhi si komandant Spiro Moisiun, kurse komisar politik, Enver Hoxhen. Me 10korrik, Keshilli i Pergjithshem, me anen e nje proklamate te posacme, njoftoi popullin per krijimin e Shtabit te Pergjithshem te Ushtrise Nacionalclirimtare. Pas kesa, Shtabi i Pergjithshem nxori urdhrin per organizimin e ushtrise se regullt nacional clirimtare, mbi bazen e reparteve partizane qe vepronin ne te gjithe vendin. Me 15 gusht 1943 ne Vithkuq u krijua Brigada e I sulmuese.

Mbledhja e Mukjes

Zgjerimi i luftes se armatosur kunder pushtuesit fashist kerkonte angazhimin dhe bashkepunimin e te gjitha forcave politike ne vend. Per kete qellim Keshilli I Pergjithshem Nacjonalclirimtar, ne mbledhjen e dates 9 korik 1943, vendosi te ftonte Ballin Kombetar ne bisedime, per te diskutuar problemin e bashkimit e te angazhimit te forcave ne lufte kunder pushtuesit.
Takimi u zhvillua me 1-3 gusht te vitit 1943 ne Mukje, afer Krujes. Ne mbledhje u diskutua per gjendjen ne vend dhe u moren vendime per nje numer ceshtjesh te rendesishme, nder to dhe vendimi per krijimin e Komiteti te Shpetimit te Shqiperise. Ky organizim, me perfaqsim te barabarte, do te drejtonte luften dhe pas saj do te organizonte zgjedhjet e lira ne vend. Mbledhja diskutoi dhe per ceshtjen e Kosoves. Pjesemaresit rane dakord qe kjo ceshtje do te zgjidhej pas mbarimit te luftes me vetevendosje, sic e parashikonte dhe Karta e Atlantikut.
Komiteti Qendror i PKSH dhe Keshilli i Pergjithshem Nacionalclirimtar nuk e pranuan marveshjen per krijimin Komitetit te Shpetimit te Shqiperise, me arsyen se me te Balli Kombetar fitonte te drejta qe nuk i takonin, pasi ai deri ateher nuk ishte hedhur ne lufte. Sipas tyre, delegacioni i Frontit i kishte kaluar kopetencat e dhena dhe kishte dale jashte platformes se Frontit Nacionalclirimtar. Me krijimin e Komitetit te Shpetimit te Shqiperise spostohej dhe zhvleresohej Keshilli i Pergjithshem Nacionalclirimtar i zgjedhur nga Konferenca e Pezes. Me anullimin e vendimeve te Mukjes, Partia Komuniste tregonte se nuk pranonte te ndante udheheqjen e luftes dhe te pushtetit me asnje force tjeter politike. Ne kete rast, Fronti Nacionalclirimtar mori mbi vete pergjegjesine e denoncimit te Marreveshjes se Mukjes, kurse Balli Kombetar, nga ana e tij, nuk diti te perfitonte nga gjendja e krijuar, pasi edhe me pas vazhdoj te qendronte ne pozita te pritshmerise, duke mos i angazhuar forcat ne lufte kunder pushtuesit.

Kapitullimi i Italis fashiste.

Me 8 shtator 1943 u shpall kapitullimi i Italis fashiste. Kapitullimi i Italis erdhi si pasoje e disfatave qe pesuan armatat gjermane dh italiane ne luftimet me Fuqite Aleate. Populli shqiptar, nje nga viktimat e para te agresionit fashist, me luften e tij te vendosur kishte dhene ndihmesen e vet ne dobsimin e makines luftarake te fashizmit italian. Aramta IX italiane, qe ndodhej ne Shqiperik, ne perputhje me marveshjen e kapitullimit, detyrohej te pushonte veprimet luftarake dhe t’ia dorezonte armet Ushtris Nacionalclirimtare. Shtabi i Pergjithshem i UNÇSH-se u beri thirje Komandes se Larte Italiane dhe gjithe trupave italian qe te luftonin se bashku me Ushtrin Nacionalclirimtare Shqiptare kunder nazisteve gjerman. Por kryekomanda e trupave italiane nuk ju pergjigj thirrjes. Ajo u dha urdher trupave italiane qe te dorezoheshin te gjermanet. Keshtu pjesa me e madhe e Armates IX italiane u carmatos nga ushtria hitlerjane. Nazistet masakruan barbarisht mijra ushtar italian dhe dhjetra mijra te tjer i derguan per pune te detyruar ne Gjermani. Vetem rreth 15 mij ushtar e oficer italian, shumica efektiv te divizionit “Firencia”, nuk pranuan te dorezoheshin te gjermanet. Nga keta 1500 vete u bashkuan me Ushtrine Nacionalclirimtare pr te luftuar kunder ushtris hitlerjane. Me ta u krijua batalioni “Antonio Gramshi”, ne preberjen e Brigades se I. Pjesa tjeter, qe nuk donte te luftonte, u shpernda ne zonat e cliruara te vendit, ku u prit dhe u trajtua pa paragjykime nga populli shqiptar.

__________________
Thuaj ate qe mendon dhe mendo ate qe duhet.

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar