Regjistruar: 21/06/2003
Vendbanimi: New-York
Mesazhe: 817

Qeveria ka miratuar dje draftin e plotë për dëmshpërblimin e të dënuarve politikë. Pas disa muaj bisedimesh me shoqatat e të përndjekurve, është sanksionuar se cilët janë hapat që do të ndiqen deri në zhdëmtimin financiar të të dënuarve prej regjimit komunist. Megjithatë jo të gjithë të dënuarit politikë do të kenë të drejtën e përfitimit. Kështu, bashkëpunëtorët e sigurimit të shtetit si dhe ata persona që pas dënimit kanë përfituar poste të larta shtetërore, nuk do të kenë të drejtën e marrjes së dëmshpërblimit. Sipas vendimit të marrë nga qeveria, brenda 6 muajve nga hyrja në fuqi e këtij ligji, të gjithë të dënuarit politikë do të duhet të paraqesin kërkesat e tyre në Ministrinë e Drejtësisë. Në rast të kundërt do të humbasë dhe e drejta e përfitimit. Në rastin kur i dënuari politik nuk jeton më, atëherë të drejtën për të kërkuar masën e dëmshpërblimit do ta kenë familjarët e tij. Në rastin kur nuk do të evidentohen të tillë, atëherë e drejta do të humbasë.

Përzgjedhja

Me anë të postës shqiptare, menjëherë nga hyrja në fuqi e ligjit, të gjithë të dënuarit politikë, ose familjarët e tyre, kur të përndjekurit nuk jetojnë më, duhet të paraqesin kërkesën në Ministrinë e Drejtësisë. Strukturat e posaçme të kësaj ministrie, brenda 35 ditëve do të përfundojnë shqyrtimin e dosjes si dhe kthimin e një përgjigjeje. Në rast se dosja evidentohet me mangësi, atëherë brenda 30 ditëve nga paraqitja e saj, ekspertët kërkojnë nga të interesuarit plotësimin me dokumente. Gjithsesi në rast se përgjigjja do të jetë pozitive, atëherë dosja me të gjithë elementët kalon për vendim në Këshillin e Ministrave. Dhe pas kësaj nis procedura e hapjes së llogarisë bankare, nga ku do të tërhiqen dhe lekët.

Kërkesa duhet të përmbajë

Sipas draftit të miratuar prej qeverisë, një kërkesë duhet të përmbajë të dhënat për gjendjen civile të ish të dënuarit politik dhe informacionin aktual, sipas rastit, nëse janë ndryshuar emri, mbiemri, datëlindja, vendlindja, vendbanimi, seksi, raportet e atësisë, mëmësisë për të dënuarin. Gjithashtu duhet të paraqiten dhe të dhënat mbi periudhën e vuajtjes së dënimit, vendimi i gjykatës dhe akuzës si dhe dokumentacioni për gjendjen familjare aktuale. Megjithatë për të shmangur çdo debat për abuzime, apo për shmangie të përgjegjësive, i është dhënë një hapësirë e madhe bashkëpunimi shoqatave. Përfaqësuesit e tyre do të kenë të drejtën e kontestimit apo të rishikimit për emrat që, sipas tyre, duhet të futen në listë.

Ministria e Drejtësisë do të bëjë përzgjedhjen, më pas do të vendosë Qeveria

Brenda 6 muajve të dënuarit duhet të bëjnë kërkesë

Të dënuarit politikë do të shijojnë dëmshpërblimin financiar, sipas ligjit të ri, brenda datës 28 tetor të këtij viti. Ndërsa vlera më e lartë që mund të merret nga një i dënuar politik nuk do jetë më shumë se një milion lekë në një vit. Ndërkohë që janë vendosur dy kategori të të përndjekurve në kuadër të përfitimit të dëmshpërblimit. Kështu, për një ditë burgim, një i dënuar do të marrë 2 mijë lekë (të reja) dëmshpërblim. Ndërsa një person që ka vuajtur dënimin në zona të rrethuara me gardh me gjemba, do të marrë 1 mijë lekë për një ditë vuajtje.

Masa e përfitimit

“Çdo i dënuar politik për çdo ditë burg, spital psikiatrik, spital burgu apo izolim në hetuesi nga data 30.11.1944 deri 01.10.1991, dëmshpërblehet me 2 mijë lekë në ditë vuajtjeje. Personat që kanë vuajtur dënimin në kamp me rrethim me tela me gjemba deri në vitin 1954, dëmshpërblimi është 1 mijë lekë në ditë. Në rast kur i dënuari nuk jeton më, dëmshpërblimi u kalon në masë të barabartë familjarëve“, thuhet në draftin e miratuar prej qeverisë shqiptare. Ndërkohë që për të dënuarit, të cilët kanë vdekur në burgje apo janë ekzekutuar, do të përfitojnë nga 8 mijë lekë, ndërsa masa e dënimit do të konsiderohet e barabartë me 8 vite burg. Kështu, familjarët e të dënuarve me vdekje do të marrin nga 2 mijë lekë për ditë burgu.

Dëmshpërblimi

Qeveria ka vendosur që dëmshpërblimi të ndahet në disa faza. Kjo për t’i dhënë më shumë frymëmarrje Buxhetit të Shtetit. Gjatë fazës së parë të dëmshpërblimit, vlera nuk do të jetë më shumë se 1 milion lekë dhe e barabartë për të gjithë të dënuarit që do të përfitojnë. I njëjti mekanizëm do të përsëritet deri në dëmshpërblimin përfundimtar. Gjithsesi asnjë i dënuar nuk mund të marrë nën 100 mijë lekë dëmshpërblim. Ndërsa për çdo një prej tyre do të hapet një llogari përkatëse, ku me urdhrin e ministrit të Financave do të kalojnë dhe shumat e dëmshpërblimit.

Familjarët

Duke marrë në konsiderim se një pjesë e të dënuarve politikë tashmë kanë ndërruar jetë, si dhe duke pranuar dëmshpërblimin e drejtë për të dënuarit e pushkatuar, është vendosur dhe se cilët nga familjarët e tyre do të kenë të drejtën e përfitimit të dëmshpërblimit. “Familjarët që do të klasifikohen përfitues janë paraardhësit, bashkëshortja, fëmijët dhe vëllezërit e motrat. Sipas Kodit Civil, familjarët në shkallë të parë përjashtojnë familjarët e tjerë”, thuhet në vendimin e marrë.

Kush do të fitojë

Kriteret për të marrë përfitimin

Të jenë dënuar me dënim kapital, heqje lirie, internim apo të jetë izoluar në hetuesi a në një institucion mjekësor psikiatrik, për shkak të një vendimi gjykate, të formës së prerë, të një akti administrativ apo të urdhrave të hetuesisë të dhëna gjatë periudhës 30.11.1944 deri më 01.10.1991.

Heqja e lirisë, izolimi në hetuesi apo në një institucion mjekësor psikiatrik, me vendim gjyqësor, të formës së prerë, apo me urdhër të hetuesisë, të jetë për shkak të një vepre penale politike.

Të ketë kryer ose vuajtur dënimin penal të padrejtë, plotësisht apo pjesërisht.

Të mos ketë pasur detyrë shtetërore gjatë apo pas vuajtjes së dënimit.

Të mos ketë kryer veprime të dëmshme me pasoja në jetën e shtetasve të tjerë.

Veprat politike që dëmshpërblehen

Të dënuarit, sipas nenit 1 të ligjit për sabotatorët e luftës dhe të pushtetit të popullit mbi ata që fshehin kriminelët e luftës.

Nenet e ligjit mbi organizimin dhe funksionimin e gjykatave ushtarake.

Me ligjin për fajet penale kundër popullit dhe shtetit.

Në ligjin mbi sabotimin ekonomik.

Nenet e Kodit Penal të miratuar në vitin 1977 si dhe në vitin 1952.

Neni 47 dhe 64 tradhtia e atdheut

Neni 48 dhe 65 spiunazhi

Neni 69 për organizimin dhe pjesëmarrja në bandat e armatosura

Neni 52 dhe 70 diversioni

Neni 53 72 sabotimi

Neni 55 dhe 73 Agjitacioni dhe propaganda ndaj pushtetit popullor

Neni 74 nxitja e urrejtjeve ose grindjeve midis kombeve racave dhe feve

Neni 75 propaganda e luftës

Neni 76 pjesëmarrja në një organizatë kundër pushtetit popullor

Neni 58 dhe 77 Veprimtaria para çlirimit

Neni 78 Solidarësia kombëtare

Neni 60 veprimtaria kundër lëvizjes revolucionare të klasës punëtore

Përjashtohen spiunët dhe anëtarët e Komitetit Qendror nga përfitimi

Qeveria do të heqë nga lista e të dënuarve politikë të gjithë ata persona që do të rezultojnë si bashkëpunëtorë të sigurimit të shtetit gjatë shtetit komunist. Të njëjtin fat do të kenë dhe ata që kanë bashkëpunuar me sigurimin e huaj, që kanë qenë në postin e Prokurorit të Përgjithshëm, anëtarë të Qeverisë dhe Komitetit Qendror. Gjithsesi një sqarim dhe saktësim të veçantë në përjashtimin prej përfitimit është dhënë për ish-bashkëpunëtorët e sigurimit të shtetit. Kështu, të gjithë spiunët deri në datën 31 mars nuk do të kenë të drejtën që të marrin dëmshpërblim sipas këtij ligji.

Funksionet e papajtueshme

Punonjës i sigurimit të shtetit, në Komitetin Qendror të PPSH

Anëtar i qeverisë, anëtar i Komitetit Qendror të PP, anëtar i Lëshillit Presidencial, kryetar i Gjykatës së Lartë, Prokuror i Përgjithshëm dhe deputet para 31 marsit 1991

Oficer i Sigurimit të Shtetit (legal ose ilegal) në repartet e ndjekjes dhe ruajtjes së personaliteteve

Person i regjistruar në materialet e sigurimit të shtetit si bashkëpunëtor deri në datën 01.10.1991

Denoncues apo dëshmitar i rremë, ose rëndues në procese politike në dëm të të pandehurve

Hetuesi, prokurori, gjyqtari apo ndihmësgjyqtari në procese politike speciale

Bashkëpunëtor i ndonjë shërbimi të huaj, zbulimi ose analog i tyre.

Shtojca A”

Formula e përllogaritjes së periudhës së vuajtjes së dënimit politik të padrejtë, në kuptim të paragrafit të fundit të nenit 5 do të jetë si vijon

Δ=(A/ΣxY

“Δ” → periudha e vuajtjes së dënimit politik, gjithsej në ditë. Ku një vit është i barabartë me 365 ditë, ndërsa një muaj është i barabartë me 31 ditë.

“A” → në kuptim të këtij ligji është masa e dënimeve të dhëna, për një ose disa nga veprat penale politike, sipas nenit 5, të këtij ligji e llogaritur në ditë, sipas përcaktimit të vendimit gjyqësor.

“Σ” → në kuptim të këtij ligji, është masa e dënimeve gjithsej e llogaritur në ditë, sipas përcaktimit të vendimit gjyqësor.

“Y”→ në kuptim të këtij ligji është koha reale e vuajtjes së dënimit, e cila përfshin edhe periudhën e hetuesisë e për shkak të këtij vendimi gjyqësor një vit është i barabartë me 365 ditë. Një muaj është i barabartë me 31 ditë.

Shembulli I:

Personi A. B. Është arrestuar në vitin 1962 dhe dënuar në vitin 1963, sipas vendimit të gjykatës të formës së prerë, për:

1. Agjitacion propagandë sipas nenit 73 të Kodit Penal me 7 vjet heqje lirie, po me të njëjtin vendim është dënuar, sipas nenit 199 Kodit Penal për shpërdorim detyre, me 3 vjet heqje lirie, dhe sipas nenit __ të Kodit Penal, për figurën e veprës penale të “Përvetësimit të pasurisë së tjetrit”, me 3 vjet heqje lire, të tjerë”. Përfundimisht, gjykata sipas nenit 48 të Kodit Penal (Bashkim dënimesh) ka vendosur dënim gjithsej me 10 vjet burg. Nga evidenca e Ministrisë së Drejtësisë, rezulton se personi ka vuajtur izolim dhe burgim për gjithsej 9 vjet e 1 muaj.

Për efekt të këtij ligji, përllogaritja e dënimit penal të padrejtë do të kryhet si vijon:

“Δ” periudha e vuajtjes së dënimit politik për efekt të këtij ligji gjithsej

D=(A/S) x U ku

A ® 7 vjet : (7 x 365): S® 13 muaj; (7 + 3 + 3) x 365; Y®9 vjet e 1 muaj: (9x365) + 31

D=(A/S) x U

D=(7 x 365/ 13x365) / x ( 9x365) + 31

D=1 785 ditë

Sipas këtij ligji dëmshpërblimi do të përllogaritet 1785 ditë x 2000 lekë.

Shembulli II

Personi C.D. është arrestuar në vitin 1971 dhe është shpallur fajtor në vitin 1972 sipas vendimit të gjykatës së formës së prerë për:

“Shpërdorim detyre”, sipas nenit 199 të Kodit Penal dhe është dënuar me 4.5 vjet heqje lirie.

Në vitin 1973, ndërsa po vuante dënimin për vendimin e gjyqësorit të vitit 1972 me vendim penal të formës së prerë, gjykata e ka shpallur fajtor shtetasin C.D. për veprën penale agjitacion propagandës, sipas nenit 73 të Kodit Penal dhe është dënuar me 7 vjet heqje lirie. Sipas të njëjtit vendim, në bashkim të dënimeve të vendimit të vitit 1972, (nenit 48 të KP), gjykata ka vendosur dënimin e tij me 9 vjet burgim gjithsej. Nga evidenca e Ministrisë së Drejtësisë rezulton se personi ka vuajtur izolim dhe burgim gjithsej 8 vjet dhe 6 muaj.

Për efekt të këtij ligji, përllogaritja e dënimit penal të padrejtë do të kryhet si vijon:

“D” periudha e vuajtjes së dënimit politik për efekt të këtij ligji gjithsej

D= (A/S) x Y ku

A ®7 vjet: (7 x 365):

S® 11 vjet e 6 muaj; {(7 + 4) x 365 + (6 x 31)};

Y®8 vjet e 6 muaj ( 8 x 365) + 186

D= (A/S) x Y

D=(7x365/(11x365)+186/x(8x365)+186

D=1 889 ditë

Sipas këtij ligji, dëmshpërblimi do të përllogaritet 1889 x 2000 lekë.

Të pushkatuar 6027 persona

Të sëmurë psikikë 91.400

Të dënuar me burgim 16.585

Të vdekur në burgje 1065

91.400 vjet për t’u dëmshpërblyer

Qeveria ka vendosur që një llogari bankare të mbyllet dhe përfitimi t’i kalojë shtetit, nëse për tre vjet me radhë për të nuk do të ketë të interesuar. Ndërsa për çdo rast do të mbahen të dhëna konkrete. Sipas draftit të miratuar dje, dëmshpërblimi tërhiqet nga vetë i dënuari politik apo nga kujdestari i tij ligjor, kur ai ka humbur jetën. Kur ai ka vdekur para marrjes së dëmshpërblimit, përfitimin e marrin familjarët.

Bankat e nivelit të dytë lejojnë që familjarët të tërheqin dëmshpërblimin, vetëm në rast kur paraqitet certifikata e vdekjes e të dënuarit politik, dëshminë e trashëgimisë dhe dokumentin që njëri prej përfituesve është gjallë. Banka e Shqipërisë mbikëqyr procesin dhe kur vëren shkelje të ligjit, gjobit deri në 3-fishin e shkeljes. Llogaritë bankare bëhen të disponueshme brenda një jave nga çelja e tyre.

Në rastin kur për tre vite rresht nuk bëhet tërheqje nga llogaritë, të ardhurat kalojnë në thesarin e shtetit. 

----------------------------------------

Nje fjale popullore thote Me mire vone se kur).

Pershendetje Sarandaebukur.

 

Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar