Petrit Kola
Mbushes topi.
Regjistruar: 09/06/2005
Vendbanimi: Ne autobuz
Mesazhe: 996
|
O Labi, Keputi nje te lexuar kesaj...
Korani i Myzeqesë- fshesari televiziv i Ismail Kadaresë
Friday, 17 November 2006
Nga Kastriot Myftaraj - Është një anekdotë se njëherë Sulltani i Turqisë shkoi për vizitë në një vend europian, ku porsa ishte ndërtuar nevojtorja-ja allafrënga me shkarkues uji. Pasi sulltani e përdori nevojtoren-në i zoti i shtëpisë filloi t ia lavdëronte shumë këtë shpikje dhe e pyeti sulltanin se ç përshtypje i kishte bërë.Sulltani, duke dashur të lartësonte vendin e vet i tha se kjo shpikje ishte shumë mbrësëlënëse, por nuk ishte gjë para asaj që ishte bërë në Turqi, ku vërtet në nevojtore allaturka nuk kishte shkarkues uji, por atje kishte një mekanizëm që ta fshinte prapanicën pasi kishe mbaruar punë. Mbreti europian u habit shumë nga kjo shpikje saqë pas disa kohësh njoftoi se sulltanin se do t i kthente vizitën. Atëherë ky i fundit urdhëroi që të ndërtohet një nevojtore allaturka e posaçme, ku brenda kanalit, në anë të birës kishte një platformë të posaçme të vogël, ku rrinte një shërbëtor me një fshesë të posaçme në dorë që kishte detyrë që porsa të merrte shenjën ta fshinte prapanicën e njeriut që po kryente nevojën. Mikut europian i thanë se pasi të kryente nevojën dhe të donte të shërbehej me fshirjen e prapanicës, ai duhej të tërhiqte lehtë një zinxhir të ngjashëm me atë të shkarkuesit të ujit dhe atëherë mekanizmi i fshirjes do të vihej në punë. Zinxhiri në fakt qe i lidhur pas këmbës së shërbëtorit që rrinte poshtë dhe ishte vënë që ta sinjalizonte këtë të fundit se duhej të bënte punën e vet. Miku europian pasi urinoi bëri siç i thanë, pra tërhoqi zinxhirin, duke pritur gjithë kuriozitet se çfarë do të ndodhte. Atëherë shërbëtori ngriti fshesën e posaçme dhe i bëri një të fshirë të mirë prapanicës së tij. Kjo e habiti aq shumë mbretin e huaj sa zgjati fytyrën në qenef, siç i thonë turqisht, që të shikonte poshtë se çfarë ishte ky mekanizëm kaq i çuditshëm. Por shërbëtori që rrinte poshtë në errësirë, e mori fytyrën për prapanicë dhe kujtoi se mysafiri i lartë donte të shërbehej përsëri, prandaj i hoqi dhe një goxha të fshirë në fytyrë me fshesën që këtë herë qe e përlyer, duke ia bërë fytyrën për ibret, siç i thonë në turqisht. Kjo anekdotë mu kujtua kur pash një debat televiziv për Ismail Kadarenë në një emision ku nga emri supozohet që të bëhet opinion-bërje, por që është shndërruar në altari i Shën Ismail Kadaresë. Drejtuesi i këtij emisioni prej kohësh ka marrë përsipër që të bëjë në favor të Ismail Kadaresë punën që sulltani i kishte ngarkuar shërbëtorit të vet në raport me mbretin europian që i kishte ardhur mik. Është qesharake ta dëgjosh drejtuesin e emisionit kur e pyeste para disa javësh ish-drejtorin e SHISH Fatos Klosi se a ka pasur Sigurimi i Shtetit një dosje survejimi për Ismail Kadarenë, kur fshesari televiziv e dinte mirë se Fatos Klosi e dinte që fshesari televiziv ka një dosje spiuni me pseudonimin Korani i Myzeqesë (pseudonim që vjen me sa duket ngaqë ndonjë shef Sigurimi me shpirt poetik do të jetë frymëzuar nga fakti që djaloshi me origjinë nga bregu i Liqenit të Pogradecit ku rritej korani i famshëm, por që peripecitë e luftës së klasave e patën bërë të lindte në Myzeqe). Ismail Kadareja duhet ta kuptojë se ky lloj pastrimi i bërë nga një fshesar televiziv me këtë të shkuar vetëm sa e përlyen më tepër. Në emisionin e fundit të fshesarit televiziv të Ismail Kadaresë ku debatohej për Ismail Kadarenë, fshesari televiziv, i cili kishte thirrur për ndihmë dhe dy fshesarë të tjerë të llojit të vet, e përlyen më keq se çdo herë tjetër Kadarenë, që me siguri kishte afruar fytyrën në ekran të shikonte se si funksiononte mekanizmi i çuditshëm i pastrimit që i kishte premtuar Korani i Myzeqesë. Fshesari më i zellshëm në këtë emision u tregua ish-bashkëpunëtori i Sigurimit të Shtetit me pseudonimin Masoviku, por edhe Ushtari, i cili tashmë paraqitet si ithtar i madh i Alcide De Gasperit. Duke treguar zell të madh në përdorimin e fshesës ai, mori përsipër ta mbrojë Kadarenë edhe për ato gjëra për të cilat ai nuk e merr mundimin vetë që mbrohet, pra se me idenë e qendresës në veprën e vet ka letrarizuar, me alegori historike, idenë e Enver Hoxhës të Shqipërisë komuniste si kështjellë e revolucionit proletar dhe shkëmb graniti i marksizëm-leninizmit në mes të oqeanit të tërbuar imperialisto-revizionist. Masoviku u shpreh se Kadare duke paraqitur këtë ide në fakt ka menduar integrimin, për të cilin ne po flasim sot. Hë më i lumtë operativit të Masovikut se burrë të zgjuar ka peshkuar. Sipas kësaj logjike edhe Enver Hoxha, fjalimet e të cilit ka letrarizuar në këtë rast Kadareja, del si pararendës i procesit të integrimit euroatlantik të Shqipërisë, në Bashkimin Europian dhe në NATO! Masoviku kur foli për Janulla Rapin përdori një logjikë që po të zbatohet edhe për Ismail Kadarenë jep konkluzione shumë kompromentuese për këtë të fundit. Masoviku u shpreh se shpjegimi që dha Janulla Rapi se pas kthimit nga internimi ajo u emërua shitëse në rrugën e ambasadave në Tiranë me ndërhyrjen e dy shoqeve të saj, nuk besohet as nga fëmijët, duke aluduar se ky emërim mund të bëhej vetëm nëse ajo ishte bashkëpunëtore e Sigurimit të Shtetit. Interesante do të ishte nëse zbatohet kjo logjikë e Masovikut mbi disa episode të errëta të jetës së Kadaresë. Kështu, Kadare e ka pranuar në një emision të hershëm të Koranit të Myzeqesë se ai në kohën kur ka qenë nxënës në Gjirokastër ka qenë arrestuar një herë nga policia për falsifikim monedhash në bashkëpunim. Kadare e quajti këtë çështje marrëzi të rinisë, por e vërteta është se kjo çështje bëri që Kadarenë mos ta çonin me studime të larta në Moskë, në vitin 1953 kur mbaroi shkollën e mesme, siç e meritonte ngaqë ishte shquar duke shkruar poezi shumë të ndjera për vdekjen e Stalinit. Kjo ndodhi se ishte një orientim nga Moska që nga vendet e tjera mos të silleshin në Rusi si studentë njerëz me precedentë penalë. Dhe vërtet që Kadare nuk bëri burg për falsifikimin e monedhave si shoku i tij i ngushtë, pasi për të ndërhyri Liri Belishova, por dihej se ai qe fajtor. Kështu Kadarenë e çuan për studimet e larta në Tiranë. Por megjithatë në vitin 1958 Kadare u çua për studime pasuniversitare në Moskë, në Institutin shumë të pëlqyer Gorki ku specializoheshin shkrimtarët. Çfarë ndodhi që u shkel rregulli? Kjo shpjegohet vetëm me gëlltitjen e lugës së çorbës së prishur për llogari të kuzhinës sekrete të Tiranës dhe Moskës. E vërteta doli indirekt kur në një emision televiziv francez për jetën e Kadaresë që u emetua dhe në TV Klan u panë pamje filmike të jetës së Kadaresë në Moskë të regjistruara me një kamera televizive që ky i fundit e pati blerë kur qe student në Moskë. Kadare tha se këtë kamera e pati blerë me honorarin e librit me poezi që iu botua në Bashkimin Sovjetik. Ky është një shpjegim qesharak se libri i Kadaresë u botua në vitin 1960, vit kur ai u largua nga Bashkimi Sovjetik dhe logjikisht honorari jepet pas botimit. Duke qenë se pamjet filmike që u paraqitën ishin të periudhës së thuajse gjithë jetës studentore nënkuptohet që Kadare u pajis me kamera me të shkuar në Bashkimin Sovjetik. Ku i gjeti Kadare paratë për të blerë kamera televizive, kur në vendet komuniste këto gjëra ishin sende superluksi dhe qenë të rralla dhe shumë të shtrenjta, edhe për pagën e një qytetari rus të mesëm dhe jo për bursën e një studenti? Një njeri që në atë kohë ka studiuar për pilot në Rusi dhe që është mbrojtës i Kadaresë, e pranon me sinqeritet se edhe ai me bursën e studentit ushtarak për pilot që ishte shumë më e lartë se e të tjerëve, nuk ishte në gjendje që të blinte një kamera televizive. Pastaj çështja është se në vendet komuniste kamera televizive, edhe kur ishte në shitje në dyqan nuk i jepej kujtdo pasi shihej si një mjet që mund të përdorej për spiunazh, prandaj për ta blerë atë duhej të pajiseshe me leje të posaçme dhe kuptohej se kush i jepte këto leje, KGB-ja. Sigurisht për një student të huaj shqiptar kjo bëhej nëse ai i ishte rekomanduar nga shërbimi sekret shqiptar për punë të ndryshme. Atëherë në Bashkimin Sovjetik studentët që kishin kamera televizive, veçanërisht të huajt shiheshin si njerëz të KGB-së pasi detyra e tyre ishte të regjistronin jetën e kolegëve të tyre sovjetikë dhe të huaj për t ia vënë në dispozicion KGB-së për të gjetur atje atë që në gjuhën e saj quhej material komprometues. A mund të na shpjegojë Masoviku se kur Ismail Kadare pretendon se për romanin Dimri i vetmisë së madhe në 1973 u sulmua nga ministri i brendshëm (shefi i Sigurimit të Shtetit), Kadri Hazbiu (Dyzet faqe lexova nga ky libër dhe dyzet herë pështyva?» Ismail Kadare, Denis Fernandez Recatala: «Kohë barbare», «Onufri», Tiranë 2005, f. 69-70), si e shpjegon ai që pas një viti po ky ministër i jep Kadaresë privilegjin të shkruajë parathënien e volumit të parë të korpusit të librave «Heronj të heshtur» (parathënia e volumit të parë shërbente për të gjithë korpusin prej nëntë volumesh), me jetën e oficerëve dhe bashkëpunëtorëve të Sigurimit të Shtetit të rënë në luftën e klasave, një libër që mban shënimin Botim i Ministrisë së Punëve të Brendshme? Në këtë parathënie Ismail Kadare i bën një himn të vërtetë Sigurimit të Shtetit, duke e nxjerrë veprimtarinë e tij sikur: është pjesë e pandarë e kronikës së lashtë të vendit tonë, ashtu siç janë armët e diktaturës së proletariatit, siç është arma e Sigurimit të Shtetit,- kjo armë e dashur dhe e mprehtë e partisë-siç e ka karakterizuar udhëheqësi i partisë dhe i popullit shoku Enver Hoxha, është pjesë e pandarë e revolucionit. (Heronj të heshtur, Botim i Ministrisë së Punëve të Brendshme, Tiranë 1974, Vol. I, f. 5) Kur Masoviku pretendon në librin e vet për Nexhmije Hoxhën se Enver Hoxhën e ka ndihmuar shërbimi sekret francez, kuptohet në interes të Serbisë, atëherë ai ka detyrimin që të bëjë edhe një hipotezë se kush ka qenë ndërmjetësi sekret i Enver Hoxhës me Parisin, proskeneti, ose më saktë një nga ndërmjetësit kryesorë. Duke qenë se Enver Hoxha kopjonte në çdo gjë Stalinin dhe ky i fundit përdorte si një nga proskenetët e vet kryesorë një shkrimtar, Ilya Ehrenburgun, atëherë duket se Enver Hoxha ka krijuar Ehrenburgun e vet, Ismail Kadarenë, i cili i ngjan proskenetit të Stalinit Ehrenburgut, nga fakti se ashtu si ai udhëtonte shumë shpesh në Francë. Kështu, Ismail Kadare qe për Enver Hoxhën, ashtu siç qe Ilia Ehrenburg për Stalinin, një lloj ambasadori personal, kumtet e të cilit, të përpunuara nga regjimi, duhet të dukeshin sikur bartnin edhe opinionin e inteligjencës së vendit. Edhe kritikat që iu bënë Kadaresë në 1982 u bënë për të maskuar faktin që ai kishte rënë shumë në sy si proskenet gjatë viteve 1980-1981, kur ndodhën ngjarjet në Kosovë dhe eliminimi i Mehmet Shehut, për të cilat Enver Hoxha praktikisht me Tablonë Sinoptike që bëri për komplotin e Mehmet Shehut akuzoi si fajtore CIA-n, çka i pëlqente shumë Francës, Serbisë, por edhe Rusisë. Për të gjitha këto nuk duhet pritur një përgjigje nga Masoviku, i cili ka qenë fjalimeshkrues i Hekuran Isait. Të them të drejtën në këtë emision prisja të merrja një shpjegim për atë si është e mundur që në 5 qershor 2006, në gazetën 55, f. 1-7 është botuar një artikull i Ajet Zenelit me titull gjeniu Ismail Kadare dhe At Zef Pllumi në një libër të jashtëzakonshëm-palimpsest, kuptohet duke iu referuar faktit që Ismail Kadare është autori i parathënies së librit të Pllumit Rrno vetëm për me tregue. Në faqen 330 të librit thuhet se kapiten Ajet Zeneli ka qenë shef i Sigurimit të Shtetit për zonën e Dukagjinit në kohën që Zef Pllumi ka qenë meshtar në Shosh. Në artikull Zeneli thotë se e ka njohur At Zefin dhe se për të ka pasur rekomandime prej shokëve të tij nga Shkodra si një njeri tepër i vlefshëm (???) dhe se ka bashkëpunuar me të dhe se i bëhet qejfi që këta burra, Kadare, Pllumi dhe botuesi i librit po punojnë bashkërisht pasi kanë punuar veç e veç me shumë rezultate(???). Artikulli mbyllet me perifrazimin e çuditshëm të titullit: Rrno vetëm për me u turpnue! Sit a shpjegojmë këtë çudi përveçse me teorinë e fshesarit të zellshëm? Pasi Masoviku e përdori mirë e mirë fshesën përlyese në fytyrën e gjeniut të letrave shqipe, atë ia rrëmbeu nga dora fshesari tjetër i zellshëm, i ftuar në këtë emision, njeriu nga shtëpia me gjethe, qendra e përgjimeve akustike të Sigurimit të Shtetit, i cili pasi e kreu ushtrinë në kohën e komunizmit, në një repart që varej nga Drejtoria e Zbulimit në Sigurimin e Shtetit, doli me gradën e nënoficerit të Sigurimit të Shtetit nga shërbimi ushtarak dhe më pas, duke vazhduar të shërbente part-time tek shtëpia me gjethe, arriti deri në gradën e oficerit rezervë të Sigurimit të Shtetit. Ky njeri më zbaviti aq shumë me ato që tha saqë këtë herë do t ia kursej trishtimin që do t i sillte përmendja e pseudonimit të tij. Fakti që një prej dy mbrojtësve të Kadaresë ishte njeriu nga Shtëpia me gjethe ishte shumë kompromentues për Kadarenë, në sensin e fshesës së përlyer. Njeriu nga Shtëpia me gjethe e përdori fshesën e përlyer e përlyer po aq me sukses sa Masoviku duke paraqitur tezën e çuditshme se: Ismail Kadare nuk ka qenë disident, por vepra e tij ka qenë disidente. (?!) Ky mendim i shprehur për veprën e Kadaresë, është një kompliment unik në llojin e vet, meqë del nga Shtëpia me gjethe. Por, o Zot, ç marrëzi! Por nëse dikush ka shkruar gjëra disidente a nuk është ai disident? Çfarë tjetër është disidenti? Teza të tilla, aq më tepër kur dihet se nga goja e ç njeriu dalin, kanë efektin që e bëjnë Kadarenë qesharak. Nga njeriu i Shtëpisë me gjethe ishte pritur që ta mbështeste tezën e vet me argumente nga fusha e profesionit të vet konfidencial në kohën e komunizmit, duke thënë p.sh. se Kadare kur bën fjalë për çjetinçit (mikroaparatet përgjues) në kinë, ose për përgjuesin e Polit të Veriut tek Koncert në fund të dimrit ka ndërmend Shtëpinë me gjethe në Tiranë. Por, duke qenë se ai e kishte mizën nën kësulë, siç thuhet nuk e bëri këtë gjë. Dhe meqë ra fjala, Kadare me historinë e çjetinçive letrarizon atë që thotë Enver Hoxha në librin e vet Shënime për Kinën se Zyra e posaçme e komitetit Qendror të Partisë Komuniste të Kinës, ose Sigurimi special nën kontrollin e drejtpërdrejtë të Mao Ce Dunit bënte përgjime me aparate të posaçme. Korani i Myzeqesë në emision shkelte vazhdimisht rregullat e deontologjisë profesionale, duke bërë pyetje sugjestive të llojit: Nëse Gjenerali i ushtrisë së vdekur është një vepër pro regjimit komunist pse lexohet kaq shumë në Perëndim? O zoti Koran myzeqari, ku janë shifrat për tirazhin në të cilin janë botuar veprat e Kadaresë në botë dhe posaçërisht ky roman, meqë të është fiksuar? Pse i mbani sekret si dokumentet e vilave pa leje që keni në Golem së bashku me gjeniun e letrave? Dhe Korani i Myzeqesë duhet ta ngulë në mendje një herë e mirë se Kadaresë nuk ia japin çmimin Nobel se ka pasur një të shkuar prej shkrimtari komunist, siç e pranon Korani nën zë në tavolina. Çmimin Nobel e kanë marrë dhe komunistë të deklaruar si Shollohovi, madje edhe stalinistë si Pablo Neruda. Kadaresë nuk ia japin çmimin Nobel se nuk është një shkrimtar i rangut botëror, edhe pse fshesarët kërkojnë ta paraqesin si të tillë.
marre nga "Sot"
__________________
Kolonel Anastas Janullatosi, jashte nga Shqiperia!
Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar
|
06 Shtator 2006 07:48
Forumi Horizont > Media dhe Politika > Politika Shqiptare > Arkivi i Politikes > Cili do te jete Presidenti i ri Shqiptar
