Straniero
Anėtar Aktiv
Regjistruar: 07/12/2007
Vendbanimi: ne Toke te Allahut(s.b.w.t)
Mesazhe: 442
|
Anatomia e Trurit
Cod. A25122007
Truri i kafkes-ecephalon-fiziolologjik
Truri i kafkës(ecephalon) ndahet ne disa pjesë:
- truri i madh(telencephalon)
- ndërmjettruri(diencephalon)
- truri i mesem(mesencephalon)
- truri romboid(rhombencephalon)(perfshin truri e vazhduar(medulla olongata), urën dhe trurin e vogël(cerebellum)).
- Truri i madh(telencephalon)- është pjesa më e madhe e trurit është i
ndarë në hemisferën e djathtë dhe të majtë, me një hulli të thellë në mes që quhet fisura longitudinale. Secila hemisferë eshtë e ndarë në katër vriguj(lobuse), të cilët janë të emërtura sipas eshtrave të kafkës që janë: ballor, murorë, tëmthorë, prapakokës. Indi nervor i jashtëm i hemisferës trurore është masë e përhimtë, e cila krijon koren e trurit të madh. Korja e trurit të madh është shumë e rrudhur dhe përbëhet nga disa thellime që quhen sulkuse ku dallojmë sulkusin e qëndror dhe parietal. Në mbrendësi të trurit të madh përcaktohen dhe analizohen shumë ngacmime. Në koren e trurit ka vend për proceset sic janë: vlerësimi, të mendurait dhe kujtesa.Truri i madh është i mbështjellur me tre mbështjellësa: mbështjellsi i jashtëm( dura mater) është mbështjellësi që është më i trashë dhe më i fortë, mbështjellësi merimangorë dhe mbështjellësi i mbrenshem(pia mater) është mbëshjellësi i butë dhe i pasur me ene të gjakut. Pesha e trurit të madh peshon1 400gr.(te meshkujt) dhe 1 300gr.(te femrat).Pra, truri i madh ndahet në 4 vriguj(lokuse):
Vrigulli ballorë(frontal) gjendet zona motorike, që përgjigjet për lëvizje(pjesa e majtë e trurit rregullon lëvizjen e pjesës së djathtë të trurit si dhe e anasjellta) dy qendra për të folurit, pjesa përgjegjëse për të menduarit e ndërgjegjshëm, planifikimin dhe vullnetin e lirë, por këto funksione rregullohen edhe nga pjesët tjera tjera të trurit.
Vrigulli tëmthorë(temporal) posedon zonën e degjimit, nuhatjes po ashtu merret edhe me të folurit, gjuhën dhe tingujt.
Vrigulli zverkorë (oksipital) në të ndodhet zona për të folurit po ashtu ka për detyrë kryesore përpunimin e informacioneve që vijnë nga sytë (impulset).
Vrigulli rrashtorë(parietal) është i rëndësishëm për lëvizjen, ndjejshmërinë, orientimin, është qendër e cila i përpunon ngacmimet që vijnë nga lëkura sic është: prekja, dhimbja, të nxehtit dhe të ftohtit.
- Ndërmjettruri(diencephalon)-posedon talamusin dhe hipotalamusin.
Fuksionet e talamusit janë të klasifikojë ngacmimet nga jashtë dhe ti dërgojë në zonën e trurit të madh. Hipotalamusi qendet nën talamus ka qendra të cilat rregullojnë temperaturat trupore, bilansin ujorë,instiktin, gjumin, oreksin disa emocione sic janë: friga dhe mëshira, taitjen e hormoneve, ku nga kjo qendër varen se sa janë njerëzit të mëdhenj po ashtu ka ndikim në punën e zemrës dhe në shtrirjen dhe tkurrjen e enëve të gjakut. Ndërmjettruri(diencephalon) ka rëndësi të madhë për jetën emotive dhe psikike. Dëmtimet ose ngacmimi i ndërmjettrurit bjen deri te ndjejshmëria e madhe, nervoza, qeshja, qarja, frika etj. Ne ndërmjettru ndishen qendra e gjumit, e ngopjes dhe e urisë, për tretjen e ushqimit dhe këmbimit të materieve(uji, kripërat) dhe shtypjen e gjakut.
Shtylla e trurit- përbëhet nga truri i mesëm dhe palca e zgjatur.
- Truri i mesëm(mesencephalon) gjendet nërmjet trurit të zgjatur dhe trurit ta madh. Renditja e masës së përhimtë dhe të bardhë është njësoj si ajo trurit të zgjatur. Ne truri e mesem gjenden qendrat për orientim( shikim dhe dëgjim) dhe posedon gjëndra për tonusin e muskujve( tkurrje-shtrirjen e muskujve), shtangimin e muskujve dhe mirëmbajtjen e pozitës së trupit. Lëndimet e trurit të mesëm sjellin deri te gjendja e alivanosjes ose koma, në të cilën njeriu ngel për një kohë të gjatë. Në të gjenden qenrat primare optike dhe akustike.
- Truri vazhduar(medulla oblongata)-seli e qendrave nervore me rëndësi vitale
si: qendër për frymëmarrje, rregullimin e punës së zemrës, qenra për zgjerimin dhe ngushtimin e enëvë të gjakut, ndihmon kontrollimin e gjumit , të jashtëqitjes po ashtu gjenden qenrat për reaksione mbrojtëse sic janë qendrat për lotim, gëlltitje, teshje , kollitje, vjellje, taitjen e pështymës etj.. Renditja e masës së përhimët dhe e bardhe te truri zgjatur është njësoj si dhe te palca e kurrizit. Masa e përhimët është e përbërë nga një grup qelizash që quhen bërthama apo qendra. Te truri i zgjatur fijet nervore kryqezohen nga anae e djathtë në të majtë. Në këtë mënyrë ngacmimet motorike, që vijnë nga ana e majtë e trupit, nëpër trurin e vazhdura kalojnë në anën e djathtë.
Truri I vogël-(cerebelum)- është vendosur ne pjesën zverkore kafkës.
Ne mbrëndësi të këtij truri gjendet masa e bardhë, ndërsa nga jashtë e përhimët. Është e përberë nga pjesa qëndrore që ka formën e krimbit dhe dy hemisferave anaësore. Funksinet e këtij truri janë: bashkërendojë muskujt skeletorën të trupit, ta ruajnë paraspeshën gjatë ngritjes, ecjes dhe uljes po ashtu ndikon që të mbahet tonusi i muskujve. Zbulimet e fundit tregojnë se ai luan rol te gjuha, shikimi, leximi dhe planifikim. Njerëzve që i është lënduar truri i vogël nuk mund ta vene perin në gjilpërë dhe lëvizin me pasiguri, e njejta ndodhë dhe me njerëzit e dehur.
Anatomia e trurit
Qendër e cila I kontrollon mendime, memorjen, emocionet, prekjet,aftesite motorike, vizionin, respiracionin, temperaturën, urinë, dhe cdo process rregullues ne trup.
Truri mund te ndahet ne Cerebrum, shtylla kurrizore dhe Cerebellum (ose ndryshe truri i vogel):
Cerebrum - Është I përbërë nga hemisfera e majtë dhe e djathtë. Ka këto funksione: nisjen , kordinimin e lëvizjeve, temperatrën, prekje, vizion, dëgjim, gjykim, ,emocionet fhe mësimin
shtylla e trurit - përfshin trurin e mesëm urën dhe palcën. Funksionet ne kete hapësirë përfshijnë: lëvizjen e gojes dhe syve, relaying sensory messages (i.e., nxehtësinë, dhimjet dhe zë të lartë), urinë, respiracionin, ndërgjejga, funksionet e zemrës, temperaturën trupore, lëvizjen e padëshiruar muskulore, teshtimë, kollitje, vjellën, and gëlltitjet.
cerebellum i vendosur prapa kokës, kontroollomin e lëvizjes së muskujve me dëshirën tonë, qëndrim në këmbë, dhe ekujlibrin.
- =+=+=+=+=+=+=+==+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=+=
+=+=+=++=+=+
NDOSHTA POSTIMI NUK KA PARAQITJE TE MIRE GRAFIKE, POR UNE E KAM SHKRUAJTUR NE WORD, MANDEJ VETEM E KOPJOVA KETU......SIDOQOFTE KUPTOHET LEHTE......PER ZOTIN NUK E KAM KOPJUAR...
Modifikuar nga NS-6 datė 27/12/2007 ora 10:42
Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar
|