Keni
Vezhgues
Regjistruar: 01/02/2003
Vendbanimi: Philadelphia usa
Mesazhe: 3202
|
C'eshte mjedisi gjeografik dhe ndotjet e mjedisit
Mjedisi gjeografik esht pjese e natyres ne te cilen jetojne dhe veprojne drente per se drejti njerezit. Ai perfshine truallin dhe pasurite e tij nentoksore dhe mbitoksore, si minierat, tokat, pasurite klimatiko-ujore, boten bimore e shtazore etj.
Veprimtaria e gjate e njeriut mbi mjedisin gjeografik te vendit tone, eshte shoqeruar me shendrime te natyres dhe me pasoja te shumta negative, te cilat kane vene ne rezik te tashmen dhe te ardhmen e ketij mjedisi. Nder keto pasoja theksojme: ndotja e ajrit, e ujit, e tokave dhe e mjedisit te jetes e te punes, demtim i bimesise dhe i botes shtazore.
Ndotja e ajrit eshte bere nga gazrat, pluhuri dhe bloza e hedhur ne atmosfere nga oxhaket e fabrikave, uzinave, termocentraleve, madje dhe nga oxhaker e ndertesave te banimit. Gjithmon e me teper po rite ndotja e ajrit nga automjetet e transportit. Vrojtimet kane se ka shume zona me ajer te tejndotur, ku eshte demtuar bota e gjalle, madje jane shfaqur semundje te renda edhe ne poullsine e ketyre zonave. Ner to ne menyre te vecante dallohen: Pjesa veriore dhe qendrore e fushes se Kosoves, ku komplekset industriale si termocentralet e Obiliqit, kompleksi i madhe metalurgjik, sidomos i plumbit dhe zingut ne Trepce, i sumerfosfatit, i elektrolizes se zingut dhe fabrika e akumulatoreve ne Mitrovic etj., kane ndotur ajrin me gazra helmues, bloze dhe pluhur, disa here, tej normativave te lejuara. Per pasoje jane demtuar bimet dhe kafshet, kurse te njerezit jane shfaqur semundje te organeve te frymemarjes, te gjakut, zemres, melcis, veshkave, semundje nervore dhe deri tek ato kanceroze. 85% e punetoreve te Trepces kane perqendrim te madh te plumbit ne gjak qe shkakton semundjet e permendura me lart. Probleme te medha kane sidomos grate shtatzena, deri te shtimi i rasteve te lindjes se femijeve te vdekur.
Ne Republiken e Shqiperise ka disa zona me ndote te medha te ajrit, si fusha e Elbasanit, ku esht kombinati metalurgjik, i cili kur punonte me kapacitet te plote, e ndoti ajrin me gazra helmues, bloze e pluhur disa here me teper se normativat e lejuara, qendrat industriale kimike (Fier, Lac, Vlore etj.), qendrat e metalurgjise se bakrit (Rubik, Lac, Kukes etj.), qendrat e nxierjes dhe perpunimit te naftes (ballsh, Fieri, Kucove etj.). Ne te gjitha keto rajone , edhe pse objektet industriale aktualisht nuk punojne me kapacitet te plote ose e kane nderprere veprimtarine e tyre prodhuese prej disa vitesh, perseri ajri vazhdon te jete i ndotur.
Ne qytetet e medha si Tirana, Prishtina etj. ajri ndotet jo vetem nga objektet industriale, por sidomos nga mjetet e shumta te transportit, dhe vecanerisht nga ato te perdorurat, te cilat leshojne sasi te madhe gazrash helmues. Mbi keto qytete shpesh qendrojne re pluhuri, bloze dhe gazrash, qe e rrezikojne seriozisht jeten e popullsise se tyre.
Ndotja e ujit dhe e tokes eshte bere nga derdhjet e ujrave te ndotura te fabrikave, uzinave, te komplekseve blegtorale, te ujrave te zeza te papastruara, nga perdorimi i kimikateve ne bujqesi etj. Keshtu ndoten lumenjte, te cilet ndotin liqenet dhe detet ku ata derdhen. Midis luminjve me te ndotur permendim Sitnicen dhe Ibrin ne Fushen e Kosoves , Gjanicen dhe Semanin (nga mbeturinat industriale te naftes), Shkumbinin ( prej mbeturinave te kombinatit metalurgjik), Fanin (nga mbeturinat e metalurgjis se bakrit) etj. Ne keta lumenj eshte paksuar numri i kafsheve te tyre, madje te disa eshte zhdukur fare bota e gjalle.
Duke filtruar ne thellesi uji i ketyre lumenjve ka ndotur edhe ujrat nentoksore dhe bashke me to edhe tokat bujqesore. Lendet ndotese ose edhe helmuese kalojne nga tokat dhe ujrat ne prodhimet bujqesore dhe peshqit qe jetojne ne keto ujra. Keshtu, lendet ndotese perfundojne te njeriu duke i shkaktuar atij semundje te ndryshme dhe te shumta.
Ndotja e mjedisit perreth behet nga njerezit e pakujdesshem qe nuk i kuptojne pasojat e rrezikshme per shendetin. Keshtu ata hedhin pa kujdes plerat ne rruge , sheshe ose parqe publike, prane pallateve te banimit etj. Keto plehra dekompozohen dhe behen burim infeksioni per semundje te ndryshme.
Demtimi i sip. se gjelber. Bimesia perreth qendrave industriale dhe qendrave te banuara si dhe bimesia pyjore mbron token nga erozioni, pasuron ajrin me oksigjen dhe ndihmon ne pastrimin e tij nga pluhuri dhe bloza. Pyjet quhen ndryshe dhe "mushkrit" e nje vendi. Prandaj te demtosh bimesine eshte njelloj si te demtosh "mushkrite" e tua.
Ekzistojne te gjitha mundesite qe mjedisi te mbrohet. Shkenca ka treguar se, duke perdorur filtra dhe impiante pastrimi dhe duke rifutur ne perdorim mbeturinat industriale, bujqesore dhe urbane, mund te shmanget ndotja e mjedisit prej tyre. Per kete ka edhe ligje qe nuk zbatohen.
__________________
Thuaj ate qe mendon dhe mendo ate qe duhet.
Modifikuar nga Keni datė 21/04/2003 ora 03:49
Denonco kėtė mesazh tek moderatorėt | IP: e regjistruar
|