Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Fizikë dhe Astronomi (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=10)
-- Celsi i universit (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=18641)

Kjo tema dalngadale duhet te levizet tek nenforumi "te qeshim pak" sidomos me keto shpjegimet e piktorit

Citim:

---

Po citoj ato që tha raid
Kjo tema dalngadale duhet te levizet tek nenforumi "te qeshim pak" sidomos me keto shpjegimet e piktorit

---

Ja nje material qe e gjeta diku ne internet.
Duket se ose nuk e kemi mesuar fiziken, ose e kemi harruar.

Çfarë është grimca Higgs?

Modeli standard i fizikës së grimcave merret me mënyrën e ndërveprimit në univers të grimcave elementare dhe forcave të ndryshme. Por teoria nuk arrin që të shpjegojë se si e përftojnë masën e tyre grimcat. Grimcat, apo copëzat e materies kanë përmasa dhe mund të jenë më të mëdha ose më të vogla se atomet. Elektronet, protonet dhe neutronet, për shembull janë grimca subatomike që përbëjnë atomin. Shkencëtarët besojnë se grimca Higgs është grimca që i jep masë materies. Ekspertët e dinë se grimcat elementare si kuarku dhe elektronet janë themeli në të cilin është ndërtuar edhe gjithë materiali në univers. Ata besojnë se e “pakapshmja” Higgs u jep të gjithë grimcave që përbëjnë universin masë dhe në këtë mënyrë “mbyllet” edhe një nga “vrimat” kyçe të fizikës moderne.

Si funksionon Higgs?

Grimca Higgs është pjesë e një teorie që u propozua fillimisht nga Peter Higgs dhe të tjerë shkencëtarë në vitin 1960 për të shpjeguar mënyrën se si grimcat përftonin masën e tyre. Teoria propozon që e ashtuquajtura fushë energjie Higgs ekziston kudo në univers. Ndërsa grimcat grumbullohen rreth kësaj fushe, ato nisin që të bashkëveprojnë dhe të tërheqin grimcat Higgs, të cilat grumbullohen rreth grimcave me shumicë. Imagjinojeni universin si një mbrëmje festive. Të ftuarit e panjohur në këtë festë, që futen në dhomë, mund të mos bien shumë në sy, ndërsa njerëzit më popullorë dhe më të njohur tërheqin rreth vetes shumë njerëz (grimcat Higgs), që më pas do ta ngadalësojnë lëvizjen e tyre në dhomë. Shpejtësia e grimcave që lëvizin në fushën Higgs funksionon në mënyrë të ngjashme. Disa lloje grimcash arrijnë që të tërheqin sasi më të mëdha grimcash Higgs dhe sa më shumë të tilla që të tërheqin, aq më e madhe do të bëhet edhe masa e tyre.

Përse zbulimi i grimcës Higgs është shumë i rëndësishëm?

Edhe pse zbulimi i saj nuk do të na thotë gjithçka që duam të dimë për mënyrën e funksionimit të universit, ajo do të mbushë një boshllëk të madh në modelin standard që ka ekzistuar këto 50 vitet e fundit. Grimca Higgs është si pjesa e munguar e të kuptuarit të thelbit të natyrës së universit. Vetëm me përshpejtues modernë mund të mundësohet gjetja herët ose vonë e një përgjigjeje. Sigurisht që pas kësaj ka ende shumë mistere që fsheh universi, i cili në vetvete është një mister i madh që i jep sekretet e tij pak nga pak e me shumë vështirësi. Gjithsesi, sipas të gjithë shkencëtarëve që merren me këtë kërkim, zbulimi i grimcës Higgs do të ishte një sukses shumë i madh për shkencën dhe njerëzit.



ja edhe nje link qe ka nje leksion per grimcat elementare. Duket si e nderlikuar por po te lkesh durim e te lexosh me kujdes eshte plotesisht e kuptueshme per nje kualifikim gjimnazi.

https://docs.google.com/viewer?a=v&... OGY0ZDk1MWIzZg

Dark mater : Eshte nje hipotese, se nuk eshte e percaktuar plotesisht

--Dark mater e kupton kur duam te masim Masen e nje ylli

DHe ka dy menyra per ta matur - masen e nje ylli
-1 nepermjet ndricimit te yllit dhe tjetra nepermjet forces gravitacionale qe jep ylli

Nqs behet krahasimi ketyre dy llogaritjeve , keto duhet te dalin njelloj dhe te dyja japin masen e yllit

Mirpo llogaritjet ne fakt japin nje mos perputhje , dhe masa e dale nga matja e fushes se gravitacionit te yllit eshte me e madhe ----Ne kete menyre , pjesa qe eshte me e madhe se masa e dale nga ndricimi i yllit , eshte Dark matter

Dmth nqs marim nje shembull te thjeshte matematikor, qe t ailustrojme dhe kuptohet me lehte kush eshte Dark matter

Pershembull

2 + 2 = 4---supzojme s e kjo eshte masa e dale nga ndrcimi q e jep ylli
2+ 2 = 6 -- supozojme kjo eshte masa e yllit qe del nga matja a fushes se tij gravitacionale
Ne fakt duhet te dali 4 , edhe kjo llogaritje , sepse jep te njejten mase te yllit, mirpo jpe shumen 6 ??

Atehere diferenca 6-4 = 2 , eshte Dark Mater

Dark mater thuhet se perben 84 % te matter se universit , dhe 23 % te Mass -Energji

--Ne shqip fjalen anglisht Matter ne mund ta quajme :..Lende

Kjo Lende ( Matter ) permbledh cdo gje zoteron gjithe hapesira e universit :
me valet e grimcave, plasmat qe jane ambjente me gas, dhe plus masen e planeteve edhe

Pra kjo ishte dark matter --Dark matter nuk duket se eshte neutrale ne ngarkese elektrike, dhe eshte masive ndaj edhe ndikon ne forcen gravitacionale te planeteve, galaktikave ---Porse si material Dark matter pretendohet te jete e perbere prej sub atomic pjesezash te renda ,


Ndersa Dark Energy , eshte energjia qe pershkon gjithe hapsiren e universit dhe qe ben zgjerimin me shpejtesi gjithmone ne ritje te universit
Univeris jone zgjerohet vazhdimisht ne nje menyre akselerative, ne ritje --Dhe ky zgjerim i universit eshte si pasoje e Energjise se zeze ,Dark energy


Sidoqofte kjo jane teori hipotesa, por qe jane te pranuara nga te gjithe ,

Citim:

---

Po citoj ato që tha RAIMONDI
Dark mater : Eshte nje hipotese, se nuk eshte e percaktuar plotesisht

--Sidoqofte kjo jane teori hipotesa, por qe jane te pranuara nga te gjithe ,

---

Ja nje link i fundit per materien ose lenden e erret ( dark matter )
http://www.cbsnews.com/8301-205_162...galaxy-cluster/

Citim:

---

Po citoj ato që tha shelgu
Ja nje material qe e gjeta diku ne internet.
Duket se ose nuk e kemi mesuar fiziken, ose e kemi harruar.

Çfarë është grimca Higgs?

Modeli standard i fizikës së grimcave merret me mënyrën e ndërveprimit në univers të grimcave elementare dhe forcave të ndryshme. Por teoria nuk arrin që të shpjegojë se si e përftojnë masën e tyre grimcat. Grimcat, apo copëzat e materies kanë përmasa dhe mund të jenë më të mëdha ose më të vogla se atomet. Elektronet, protonet dhe neutronet, për shembull janë grimca subatomike që përbëjnë atomin. Shkencëtarët besojnë se grimca Higgs është grimca që i jep masë materies. Ekspertët e dinë se grimcat elementare si kuarku dhe elektronet janë themeli në të cilin është ndërtuar edhe gjithë materiali në univers. Ata besojnë se e “pakapshmja” Higgs u jep të gjithë grimcave që përbëjnë universin masë dhe në këtë mënyrë “mbyllet” edhe një nga “vrimat” kyçe të fizikës moderne.

Si funksionon Higgs?

Grimca Higgs është pjesë e një teorie që u propozua fillimisht nga Peter Higgs dhe të tjerë shkencëtarë në vitin 1960 për të shpjeguar mënyrën se si grimcat përftonin masën e tyre. Teoria propozon që e ashtuquajtura fushë energjie Higgs ekziston kudo në univers. Ndërsa grimcat grumbullohen rreth kësaj fushe, ato nisin që të bashkëveprojnë dhe të tërheqin grimcat Higgs, të cilat grumbullohen rreth grimcave me shumicë. Imagjinojeni universin si një mbrëmje festive. Të ftuarit e panjohur në këtë festë, që futen në dhomë, mund të mos bien shumë në sy, ndërsa njerëzit më popullorë dhe më të njohur tërheqin rreth vetes shumë njerëz (grimcat Higgs), që më pas do ta ngadalësojnë lëvizjen e tyre në dhomë. Shpejtësia e grimcave që lëvizin në fushën Higgs funksionon në mënyrë të ngjashme. Disa lloje grimcash arrijnë që të tërheqin sasi më të mëdha grimcash Higgs dhe sa më shumë të tilla që të tërheqin, aq më e madhe do të bëhet edhe masa e tyre.

Përse zbulimi i grimcës Higgs është shumë i rëndësishëm?

Edhe pse zbulimi i saj nuk do të na thotë gjithçka që duam të dimë për mënyrën e funksionimit të universit, ajo do të mbushë një boshllëk të madh në modelin standard që ka ekzistuar këto 50 vitet e fundit. Grimca Higgs është si pjesa e munguar e të kuptuarit të thelbit të natyrës së universit. Vetëm me përshpejtues modernë mund të mundësohet gjetja herët ose vonë e një përgjigjeje. Sigurisht që pas kësaj ka ende shumë mistere që fsheh universi, i cili në vetvete është një mister i madh që i jep sekretet e tij pak nga pak e me shumë vështirësi. Gjithsesi, sipas të gjithë shkencëtarëve që merren me këtë kërkim, zbulimi i grimcës Higgs do të ishte një sukses shumë i madh për shkencën dhe njerëzit.



ja edhe nje link qe ka nje leksion per grimcat elementare. Duket si e nderlikuar por po te lkesh durim e te lexosh me kujdes eshte plotesisht e kuptueshme per nje kualifikim gjimnazi.

https://docs.google.com/viewer?a=v&... OGY0ZDk1MWIzZg

---

Piktor ca note e ke pas fiziken?

10 e ka pasur sigurisht. Ku kemi ne nxenes te dobet ne forum Oj.


Mua me pelqeu shume ky pasazh dhe edhe nje tjeter qe dha Mondi ne lidhje me energjine e erret edhe pse i thjeshtuar


Si funksionon Higgs?

Grimca Higgs është pjesë e një teorie që u propozua fillimisht nga Peter Higgs dhe të tjerë shkencëtarë në vitin 1960 për të shpjeguar mënyrën se si grimcat përftonin masën e tyre. Teoria propozon që e ashtuquajtura fushë energjie Higgs ekziston kudo në univers. Ndërsa grimcat grumbullohen rreth kësaj fushe, ato nisin që të bashkëveprojnë dhe të tërheqin grimcat Higgs, të cilat grumbullohen rreth grimcave me shumicë. Imagjinojeni universin si një mbrëmje festive. Të ftuarit e panjohur në këtë festë, që futen në dhomë, mund të mos bien shumë në sy, ndërsa njerëzit më popullorë dhe më të njohur tërheqin rreth vetes shumë njerëz (grimcat Higgs), që më pas do ta ngadalësojnë lëvizjen e tyre në dhomë. Shpejtësia e grimcave që lëvizin në fushën Higgs funksionon në mënyrë të ngjashme. Disa lloje grimcash arrijnë që të tërheqin sasi më të mëdha grimcash Higgs dhe sa më shumë të tilla që të tërheqin, aq më e madhe do të bëhet edhe masa e tyre.

Nje lajm i ri taze ----------- -Breaking News !!!

--Disa shkenceatre amerikane, biles njeri nga ata kishte hedhur nje bast 100 dollare me shkencetarin e famshem britanik , e kane hedhur poshte mundesine qe shkencetaret e CERN kane gjetur grimcen Higgs -

-Sipas te dhenave qe ata moren nga koleget europiane thuhet se eksperimenti mund te coje ne zbulimin e ndoshta dy grimcave qe mund t e mos jene domosdoshmerisht tip Higgs


------Megjtihate edhe europianet u treguan te kujdeseshem , se thone qe ne kemi zbuluar nje grimce te re dhe qe Mendojme se perputhet me te shumekerkuaren Higgs boson ..por akoma nuk jemi te sigurte ......Kerkrimet vazhdojne