Forumi Horizont (http://www.forumihorizont.com/index.php3)
- Fizikë dhe Astronomi (http://www.forumihorizont.com/forumdisplay.php3?forumid=10)
-- Celsi i universit (http://www.forumihorizont.com/showthread.php3?threadid=18641)

Nuk e di por edhe nuk me intereson kjo urrejtje jotja kundra hebrejve dhe Einstein. Persa i perket Einstein them se gabohesh. Mjafton vetem te te kujtoj se vete Einstein pranonte se teoria e tij kishte defektet e veta. Planeti Merkur nuk i bindej teorise se tij. Perthyerja e drites qe vinte nga nje yjesi tjeter e keshtu me rralle. Megjithese shume nga keto defekte te teorise se tij nuk e hedhin poshte ate. Formula qendron E=mc2. Ashtu sikurse kater format e energjise, gravitacionale, elektromagnetike, berthamore e fuqishme dhe berthamore e dobet.
Lidhur me ate qe me pyet pra perkuljen e universit, besoj se e kemi trajtuar edhe vite me pare ketu ne forum kur kemi folur per materien dhe hapsiren.
Nga teleskopi me pasqyra i Newton tek huber apo mikroskope e instrumenta qe pikasin edhe therrmijen e Zotit shkenca eshte gjithmone ne zhvillim.
Ah po se per pak harrova, Einstein para se te vdiste tha une ju dhashe nje derrase qe kishit mangut megjithese ju kerkoni nje pllake mermeri.

Piktoro, qe ti shef dhe ato qe nuk i shohin te tjeret, kjo duhet te jete nje karakteristike mjaft e vecante e jotja dhe une nuk kam cfar te them! Por ti e di mire se ne (dhe une) u rritem ne nje sistem pa urrejtje per popujt e tjere, pervec kesaj e ke pare mire ketu ne te gjitha komentet e mia nuk paraqitet asnje lloj urrejtje! Keshtu une nuk e di ku e shef ti urrejtjen per hebrejt (cifutet), vetem pse une bej nje konstantim, ate se ky komunitet zoteron jo pak mediat dhe keshtu i mbron bukur me fanatizem dhe jo hapur emra si Ajnshtajni, Havkingu, etj. Dhe perse duhet te shfaq une urrejtje, kur ne temen e caktuar shkencore une merrem posacerisht me ate teme!
Persa i perket Ajnshtajnin, ketu ke shkare edhe me tej ne gjykimin tend, pasi une nuk e hedh krejt poshte Ajnshtajnin, por dy teorite e tij, me sakte nje teori e gjysem nga ai, biles e vleresoj per pikpamjet e tij mbi Natyren dhe ligjet e saj.
Tani persa i perket 3 provave kryesore te teorise se pergj. te relativitetit, (merkuri, perthyerja e drites dhe perkulja me e madhe e ngjyres se kuqe), keto kane qene te njohura edhe nga Njutoni, por me sakte (dy te fundit ne lidhje me perkuljen e drites) jane shpjeguar nen teorine e gravitetit te Njutonit edhe nga Kavendish dhe Soldner. Pra, ne lidhje me terheqjen e drites nga forcat e gravitetit, teoria Njuton-etj. eshte po aq e plotesuar, cfar ngelet vetem te pranojme qe edhe drita (grimcat e saj) kane nje fare mase, sado e vogel kjo. Ndersa ne lidhje me lekundjet e Merkurit, aty duhet te ndikojne forca te brendshme ne Merkur, ose ka trupa te tjere te vegjel, qe nuk dallohen dot ne driten e diellit.
Ajnshtajni e pranon shpejtesine konstante te drites "c", pra nje levizje (shpejtesi) absolute ne cdo sistem referimi, por ne te njejten kohe na jep shifren "c²", cfar ai nuk e ka kuptuar se eshte shpejtesia relative e drites dhe jo ajo absolute.
Persa i perket kater forcave qe permend, po te sjell dicka dite tjeter nga nje punim i imi, por jo qe te besosh se une kam te drejte.
Persa i perket perkuljes se Universit, une nuk e di ku kam folur une me lart per kete!?! Une fola per perkuljen e Hapsires, pra ate qe na thote Ajnshtajni, e qe eshte pa luptim per proöeset fizikale ne hapsire.
Ah, se per pak harrova, edhe une para se te vdes do te te them: une u perpoqa te shpjegoj dicka, -pa pretenduar se kam te drejte-, por ju i mbajtet syte gjithmone nga tavani dhe thate: "pese miza ha beleci"!

Kur flasim per perkuljen e Hapsires. Hapsira kthehet ne materie (teorikisht, dmth me llafet tona) se ndryshe nuk ka kuptim perkulja e hapsires, pra boshlleku? Mirpo akoma nuk eshte vertetuar ky materializim i hapsires. Njeriu duke qene ne funksion e vezhguesit mundohet tu jape pergjigje shume pyetjve qe lindin gjate studimeve.
Sot akoma kerkohet te shpjegohet materia, pesha e saj, energjia qe e mban te lidhur ne strukture dhe forcat bashkvepruese.
Je ngjitur pas Newton-it si ushkuri. Askush nuk ta mohoi ate, perkundrasi. Ashtu sikurse leva e Arkimede-s apo Kopernik, Kepler Galileo Kanti apo dhe Pitagoren po deshe. Secili nga keta ka sjelle kontributin e tij dmth nga nje drrase qe kishte manget bota e shkences dhe po nderton shkallen e njohurise.
Ne fund nje keshille te mire nga une. Ne fakt nga te moçmit. Nuk ka rendesi sasia por cilesia. Shoh qe shkruan shume dhe kjo te ben te lavderueshem per zellin qe ke, kaq nuk mjafton. Mundohu te jesh me konciz dhe me modest.

Ore piktor, sa bukur qe flet! Ne fillim te pakten! I futesh problemit, dhe pastaj del serish, fesht, pa u ndjere! Nuk e kuptoj perse nuk e vazhdon fillin e mendimit!?
Hapsira e perkulur pra, eshte dicka materiale, nje lloj mediumi, nje lloj eteri. Kjo pikpamje sunduese qysh nga koha e Laplasit dhe Kantit, shek. 18, eshte diskutuar shume por nuk eshte ndryshuar. Tani, pyetja me e pare (feminore) eshte: cfare materie eshte kjo? Fillimisht mendohej (kujto mesimet e shkolles) per atome te ndryshme, duke filluar kryesisht me hidrogjenin, e pastaj me atome elementesh te tjere. Edhe sot thuhet se hidrogjeni permbush me shume Hapsiren e verejtur! Mirpo, kur flitet per PERKULJE te Materies (Hapsires), -simbas teorise se Ajnshtajnit- nuk percaktohet fare kjo lloj materie e Hapsires se perkulur, pasi kjo Hapsire ajnshtajniane merret dy-dimensionale, dhe vetem nepermjet RENDESES se trupave behet tre-dimensionale, dhe nepermjet levizjes se tyre kemi edhe dimensionin e katert -po sipas Ajnshtajnit- KOHEN. Deri ketu jemi ne rregull?
Atehere, perderisa ti na permend (jo per te diskutuar, por per te dale nga diskutimi, fesht) materien, peshen e saj, energjine qe e mban te lidhur ne strukture dhe forcat bashkvepruese, na thuaj i dashur se cfare MATERIE eshte kjo Hapsire e PERKULUR, cfare qenka kjo pesha e saj, cfar eshte kjo energji qe e mban strukturen (cilen strukture, formen?), dhe c'jane keto forcat bashkvepruese, pasi ne hapsiren dy-dimensionale te Ajnshtajnit, kemi thjesht vetem RENDESEN (peshen) e trupave, pa as edhe nje lloj bashkveprimi! Ajnshtajni hoqi pikerisht ate bashkveprim qe kishte percaktuar ne forme te pergjithshme Njutoni per trupat ne Hapsire.
Tani ti na i bej bashkimin e ketyre forcave bashkvepruese me peshen e ajnshtajniane te trupave! C'eshte kjo energji qe mbaka strukturen (e trupave materiale)?
Diku me lart, ne nje nenkapitull ketu tek fizika, kemi folur per peshen dhe masen, kane dhene shpjegimet e tyre disa, dhe une nuk jam kunder qe edhe ne ato shpjegime te deritanishme, ka vend per permisime. Pasi ne fund te fundit, ne duhet te arrisim unifikimin e peshes me masen, per te kuptuar si funksionon Natyra. Ne te kundert, ne do themi se Natyra ka formuar per trupat nje MASE si dhe nje PESHE! Mirpo Natyra nuk ka pse te formoje dy njesi te ndryshme, per te treguar te njejten gje!
Ajnshtajni mendoi se e zgjidhi kete problem, tek futi Hapsiren gjeometrike dy-dimensionale dhe trupat (e vdekur) me peshen e tyre! Mirpo gaboi rende, shume rende! Kjo eshte nje nga gafat me te medha ne shkencen e deritanishme. Mekat, sepse Ajnshtajni kishte disa pikpamje te qarta per Natyren.
Ndaj kur thua se te gjithe shkencaret kane te drejte, pasi gjithkush ka shtuar nga nje tulle ne shkence, ketu do zgenjehesh ne lidhje me Ajnshtajnit, pasi teorite e tij nuk mund te perfshihen ne lidhje me Gravitetin.
Dhe meqe e mbylle diskutimin tend te shkurter dhe konciz me nje keshille mbi modestine, edhe une po te kujtoj nje shprehje te urte popullore: se modestia e tepruar eshte hipokrizi! Nuk e kuptoj ku e sheh ti mendjemadhsine tek une, apo se po "hahem" me emra te medhenj!?. Qenkam i pari?!. Apo mos duhet te fshihem fare, pse kam qene i lidhur me temat shkencore gjithe jeten!? E keshtu mos te diskutojme dicka, se i perket nje emri te madh?!. Nuk e kuptoj se per cfar modestie flet!

Me te drejte po te them se eshte hera e pare qe ke shkruar bukur. Shume bukur. Seriozisht. Ne gjithe ato shkrime qe ke bere ketu, ky me siper ka qene me i qarti me i thjeshti edhe me konçizi.
Te pakten ketu ne kete shkrim shpreh mendimin tend dhe ben pyetje duke lene te hapur debatin çka eshte e nevojshme domosdoshmerisht ne forume.
U zgjata disi por kur ndihesh mire kur lexon diçka qe te jep mundesi per tu shprehur dukesh sikurse je perpara nje profesori perfekt. Kete e them se normalisht njohurite e mia jane te pakta dhe te varfera perpara njohurive te tua.
Konstaton se une i largohem diskutimit te problemit! Ne fakt une ta kam shprehur disa here se nga natyra jam skeptik. Duke qene i tille e kam te veshtire ta kuptoj, pranoj dhe arsyetoj abstrakten.
Lexova diku se jane zbuluar nja dy planete te tjere ne sistemin tone diellor. Tashme a nuk kam te drejte une te ngrej pyetjen legjitimuese: se kur nuk kemi njohuri mbi ate qe na rrethon pra sistemin tone diellor, duke i shtuar jo nje po dy planete te tjere qe shqetsokan Plutonin, kur mendohej se ky ishte planeti i fundit biles qe as nuk konsiderohej (ka akoma sot qe nuk e konsiderojne) planet. Atehere çfare mund te themi per galaksite e tjera, apo universin?
Ne fund po te them se une e kam per pasion astronomine pasi me pelqente dikur fizika dhe natyrisht matematika. Kjo me ben me te lirshem çka nenkupton nje zog qe rritet ne liri, harabel e jo i mbyllur ne kafazin e shkences, kanarine.

Piktoro, po tall b... tani?! Apo nuk e di un nga diskutimet e meparme, se sa di ti dhe sa nuk di ti mbi fiziken dhe natyren!? Apo tani te pelqen te rreshqasesh nga diskutimi?! Se helbete, kemi te bejme me emra te medhenj, si Ajnshatjni!...
Tani une po te jap ketu, jo vetem per ty por per kedo dashamires te shkences, disa filmime qe kam bere une me 2013 dhe 2015 me tema shkencore e qe jane ne youtube. Nese merr vesh gjermanisht, i shikon e gjitha, perndryshe ne shqip ke nje permbledhje nja 10 minuta te v. 2013 dhe nje permbledhje tjeter ne tre pjese te v. 2015.
Une pretendoj se kam sjelle dicka te re, por, si "pinjoll" i nje populli tashme te degraduar, jam i sigurte se keto te reja qe une kam sjelle, do u kalojne -sic dhe po i kalojne nderkohe- emrave te tjere neper popuj te degjuar. E di, kjo qe po them tingellon pak skicofrenike, por koha do ta tregoje se eshte FAKT! Gjithe te mirat!

Per dashamirsit e shkences, ne dy gjuhe, gjermanishte te keqe dhe ne shqipe te harruar!
Wissenschaftliche Themen beim youtube, in deutsch und albanisch:
Temat shkencore tek you tube, në gjermanisht dhe në shqip:

Dezember 2013 (deutsch):
Robert Thomai kleine neuigkeiten in der Wissenschaft 16.12.2013 Teil 1 (12min und 37 sek.)
Robert Thomai kleine neuigkeiten in der Wissenschaft 16.12.2013 Teil 2 (12,36 min.)
bis Teil 7 ist diese Wissenschaftsabend von 16.12.2013 (insgesamt ca. 1 ½ stunde)
Robert Thomai kleine neuigkeiten in der Wissenschaft 16.12.2013 Teil 8
Robert Thomai kleine neuigkeiten in der Wissenschaft 16.12.2013 Teil 9
Robert Thomai kleine neuigkeitem in der wissenschaft 16.12.2013 Teil 10
Robert Thomai kleine neuigkeiten in der Wissenschaft 16.12.2013 Teil 11

etwas kleineres neues in den geophysikalischen und kozmologischen welt (10 min, 25 dez. 2013)

Janar 2014 (shqip):
robert thomai / thomanikaj, permbledhja shkurt ne shqip e temes shkencore (ca. 10 min. 10.1.2014)


November 2015 (deutsch):
MVI 4793 Robert Thomanikaj Wissenschaftsabend 4.11.2015 (ca. 21 min. Teil 1)
MVI 4794 Robert Thomanikaj Wissenschaftsabend 4.11.2015 (ca. 30 min. Teil 2)
MVI 4795 Robert Thomanikaj Wissenschaftsabend 4.11.2015 (ca. 30 min. Teil 3)
MVI 4796 Robert Thomanikaj Wissenschaftsabend 4.11.2015 (ca. 3 min. Teil 4)
MVI 4797 Robert Thomanikaj Wissenschaftsabend 4.11.2015 (ca . 3 min. Teil 5)

November 2015 (deutsch):
MVI 4818 Die Bewegung Teil 1 robert thomanikaj (ca. 9 min.)
MVI 4821 Gravitation Teil 2 Robert Thomanikaj (ca. 3 min.)
MVI 4834 Entropie Teil 3 robert thomanikaj (ca. 5 min.)
MVI 4836 Entropie (Ergänzung) Teil 3a Robert Thomanikaj (ca. 5 min.)
MVI 4874 Elektromagnetismus der Erde Teil 4 robert thomanikaj (ca. 7 min.)
MVI 4880 Plattentechtonik der Erde Teil 5 robert thomanikaj (ca. 11 min)
MVI 4885 Relativität Teil 6 robert thomanikaj (ca. 15 min.)
MVI 4891 Wissen im Antike Teil 7 robert thomanikaj (ca. 7 min.)
MVI 4894 ART vom Einstein Teil 8 robert thomanikaj (ca. 8 min.)
MVI 4898 ich und das wissen Teil 9 robert thomanikaj (ca. 12 min.)
MVI 4899 wissen in zukunft, ewige universum, etc. robert thomanikaj Teil 10 (ca. 6 min.)
MVI 4902 wissen in zukunft, ewige universum, etc. robert thomanikaj teil 10 (Ergänzung 6 min.)

Nëntor 2015 (shqip):
MVI 4905 robert thomanikaj permbledhja ne shqip e temave shkencore ne nentor 2015 (ca. 30 min)
MVI 4906 robert thomanikaj permbledhja ne shqip e temave shkencore ne nentor 2015 (ca. 9 min.)
MVI 4907 robert thomanikaj permbledhja ne shqip e temave shkencore ne nentor 2015 (ca. 4 min.)

Per dashamirsit e shkences, ata te astronomise, kozmologjise, etj.
Diten e enjte, me 21 korrik 2016, ora 18,15, jep euronews (stacioni i lajmeve qe transmetohet ne disa gjuhe europiane) nje emision per misionin Roseta (ai sateliti qe dergohet ne nje asteroid te madh ne Hapsire). Mendoj qe emisioni eshte interesant!

Per ndonje te mbetur ne kete bote, ndoshta edhe nga mendja, qe interesohet akoma per shkence, po jap ketu nje shkrim timin te shkruar shpejt dhe shkurt, pra mund te isha ndalur me gjate ne shkrim e te shpjegoja ato qe kam shpjeguar ne librat e mi dhe ne filmimet e hedhura ne youtube. Po nejse, eshte nje shkrim qe u shkrua sa per te provuar nese can dot tek revista e Akademise se Shkencave, e cila del ne anglisht, por me shprese afer 1%, dhe meqe mendoj se shkrimi nuk do jete perkthyer e as botuar, sepse nuk kam marre asnje lajm qysh nga maji kur e kam nisur, po e jap ketu shkrimin. Me pare pason letra ime, pastaj shkrimi.

Letër drejtuar Akademisë së shkencave të Shqipërisë


Të dashur e të nderuar akademikë dhe punonjës së këtij institucioni,

është hera e parë që po ju shkruaj, duke ju nisur një shkrim të thjeshtë shkencor, pa terminollogji speciale e të vështirë për një lexues të zakonshëm, me titull: “Graviteti –kjo forcë universale”, shkrim që pason në fund të disa informacioneve të tjera mbi dy libra të mi. Siç sqaron në fund edhe ky shkrim, apo siç mund të dallohet edhe nga informacionet e tjera më lart, tashmë unë dukem i lodhur për shkrime të tilla shkencore, dhe kjo vjen sepse kam vënë re, se shumë nga ato që kam shkruar dhe thënë unë po kopjohen nga gjithfarë vjedhësish në të ashtuquajturën botë anglo-saksone, gjë që tregon se shkrimet dhe fjalët e mia ndiqen dhe përkthehen në gjuhë të tjera, (pa llogaritur këtu prova të tjera që unë kam për ndjekjen dhe përkthimin fshehurazi të shkrimeve të mia). Në të njëjtën kohë, ndonëse unë u kam çuar përherë gazetave dhe TV-ve informacione mbi titujt e mi të rinj, mbi botimet e mia të reja, thjesht që ato të japin në informacionet dhe lajmet e tyre kulturore nga një njoftim të vogël për këto tituj të rinj librash, ato –me ndonjë përjashtim shumë të rallë e të ngordhur prej dy-tre sekondash– i kanë lënë në heshtje këto tituj! Gjithë kjo situatë, panvarsisht vlerës që kanë apo nuk kanë këto libra, të deprimon; e jo vetëm kaq, por edhe nuk të nxit të shkruash më! Në këtë rast humbja është jo vetëm personale, por –nëse unë kam sjellë vërtet gjëra të reja në dijet shkencore– kjo humbje është edhe kombëtare.
Është një fatkeqësi e madhe për këtë vend, është një tragjedi e hidhur për këtë shoqëri, që debati shkencor ka humbur. Shohim vetëm mburrje mbi organizime të ndryshme, si ato në disa universitete private, të gjitha vetëm për të përthithur lekë. Por nuk po shohim nga bota shqiptare idè të reja, si në fushat shoqërore ashtu dhe në shkencat natyrore! Edhe nëse mund të kemi ndonjë të re shkencore, sado të vogël apo të paverifikueshme, kjo do të kalojë nën prizmin e atyre të nënës dhe atyre të njerkës! Çfarë mund të thuash më shumë! Ju e njihni situatën aty, për t’mos thënë që jeni –pak apo shumë– aktorë të kësaj situate.
Me urimet e mia më të mirat për punën tuaj, si dhe me shpresën time më të ftohtë për botimin e shkrimit tim tek revista juaj shkencore në anglisht, Robert ...

Graviteti –kjo forcë universale!

Edhe vetëm këmbimi i fjalës „forcë“ –nga kohë e Galileit dhe Njutonit– me fjalën „energji“ në shekujt pasardhës, na nxit qysh në fillim të dyshojmë në modelin „statik“ të TPR së Ajshtajnit, i cili e identifikon këtë forcë me peshën që zenë trupat materialë në Hapsirën e përkulur të Kozmosit, një teori kjo që –në shpjegimet e saja të pakta– nuk thotë asnjë fjalë për vetë përbërjen materiale të kësaj Hapsire, biles nuk e konsideron as si një njësi të caktuar fizikale, apo si një madhësi fizike të caktuar, në formulat e saj matematikore! Mbi të gjitha, kjo teori (TPR) e Ajnshtajnit ka nisur sot të identifikohet sërish me forcën tërheqëse të trupave, pra me gravitetin Njutonian, duke e paraqitur përkuljen e Hapsirës jo sipas modelit fëminor të shkencëtarit gjerman, si përkulje në një anë të kësaj Hapsire dy-dimensionale prej masës/ peshës së trupave, por duke e paraqitur këtë përkulje si një përthithje të kësaj Hapsire nga qendra e çdo trupi, një model ky që nuk ka asnjë ndryshim nga modeli i gravitetit të Njutonit, asnjë ndryshim nga Hapsira tre-dimensionale, që mëson çdo nxënës shkolle në botë. Ky afrim i pandershëm dhe sharlatan që po i bëhet sot TPR së Ajnshtajnit me gravitetin e Njutonit, na detyron edhe më shumë ta lemë mënjanë TPR “e thjeshtë” dhe ta vazhdojmë fillin e studimit të gravitetit aty ku e ka lënë shkencëtari anglez. Për këtë neve na ndihmon këndvështrimi dialektik, i cili përmbledh jo vetëm këndvështrimin tonë të momentit dhe të vendit të caktuar, por edhe atë gjithë-kohor, shumë-pozicional dhe në ndryshim të vazhdueshëm. Kështu ne marrim në vrojtimet dhe hipotezat tona edhe konceptin e një fillimi (lindje) të materies, qoftë kjo e kuptuar dialektikisht edhe si transformim nga një gjëndje në një tjetër, duke u përpjekur të dallojmë atë materie apo kategori filozofike të pandryshuar, ose edhe më pak të ndryshuar, kështu ta kuptojmë edhe konceptin e vdekjes (fundit) si një transformim të caktuar, -dije kjo e ardhur qysh nga antikiteti grek.
Ajo që ne kemi dalluar si të përjetshme e të gjithkudogjindur është polariteti, i cili na prezantohet në dy gjëndje të ndryshme, të cilat shoqërojnë bashkërisht njëra-tjetrën, të cilat ne i quajmë sot plus dhe minus, e të cilat dallohen nga ne njerëzit akoma më qartë në 1. elementët ferrorë, 2. gjatë lëvizjes dhe fërkimit të trupave, 3. temperaturave të ndryshme. Ky polaritet duket se shoqëron Materien/ Energjinë/ Universin/ Natyrën përjetësisht gjatë gjithë evolucionit të tij/saj, duke na dhënë të kuptojmë se dualiteti/ polariteti (afër-)simetrik janë baza e Natyrës dhe forcave të saj, dhe jo singulariteti ajnshtajnian. Ky polaritet na shfaqet jo vetëm në trupa me forma gjeometrike të njëjta, si planetët dhe yjet e rrombullakët, jo vetëm në trupa me forma të ndryshme gjeometrike, si kafshët dhe njeriu, siç besoj edhe në bimësi, por ky polaritet na prezantohet kështu –siç e shohim– edhe në zhvillime të ndryshme materie/ trupash, në evolime me ligjësi nga më të ndryshmet. Pra, ky polaritet shoqëron edhe sistemin tonë diellor, tokën tonë, qëniet tona jetësore, gjithshka.
Ky bashkveprim polarizues i përjetshëm i trupave, i njohur në vija të përgjithshme gjatë shekujve të kaluar, i kërkuar nga studjuesit dhe shkencëtarët për tu njohur më detajërisht, nuk na është zbuluar tërësisht deri më sot, kjo edhe për shkak të devijimit të shkencave natyrore në drejtime të kamuflluara teollogjike, ku më të dalluarat dhe më të mbështeturat janë teoritë e relativitetit Ajnshtajnian, Big-Bangu Lemertian, teoria e multiverseve, ajo e stringeve, etj., të gjitha këto duke e devijuar punën shkencore për zbulimin e mëtejshëm të ligjeve dhe evolucionit natyror. Ky bashkveprim i trupave me ndryshim polesh më ka tërhequr mua gjatë gjithë jetës vëmëndjen, jo vetëm thjesht nga kureshtja dhe mahnitja ndaj forcave të panjohura tërësisht të Natyrës, por edhe se qysh në fëmijëri kam qenë i lidhur me të mirat dhe të këqijat e natyrës. Një nga këto ka qenë përshkëndezja gazmore dhe përleshja e hidhur me valët e përjetshme të detit, të cilat ishin të parat që më nxitën qysh fëmijë të vrisja mëndjen, nga se ato shkaktoheshin. Duke u rritur dhe mësuar më shumë, kështu duke kërkuar ato lidhje fenomenesh të Natyrës, që zhvillohen përjetsisht nën kategorinë filozofike shkak-pasojë-shak-pasojë-shkak-…, dallova dhe arrita në konkluzionin, se forca të brendëshme të Tokës Mëmë shkaktonin jo vetëm valët e detit, por edhe çdo ngritje të sipërfaqes së tokës, përfshi këtu edhe malet dhe vargmalet. Kjo idè, ky fenomen, jo se nuk ishin të njohur edhe më parë, por kjo idè ishte më shumë latente, pra e paqartësuar detajërisht, ky fenomen trajtohej metafizikisht, duke parë vetëm forcën/materien e fundit shkaktare të formimit të kësaj sipërfaqeje të tokës, e pikërisht vetëm lëvizjen e llavës/ magmës së zjarrtë nën-tokë, nën koren e tokës, nën platetë e lëvizshme tektonike, herë gjashtë ose shtatë këto, e herë 12 apo 11 plate (pllaka) këto, duke iu përmbajtur kështu numrave simbolikë fetarë. Kështu, duke mos shpjeguar format e ndryshme të maleve dhe gjithë sipërfaqes së tokës, as edhe vetë ndarjen dhe lëvizjen e plateve kontinentale (tektonike). Ndaj gjithë kjo dije donte vetëm atë këndvështrim dialektik, të cilin jam përpjekur ta sintetizoj fillimisht në sytë dhe mëndjen time, duke mbledhur sa më shumë prova vrojtuese empirike, (se aq e kisha mundësinë e studimit tim autodidakt), e pastaj ta hidhja në shkrimet e mia, duke dhënë në këtë drejtim dy libra dhe disa filmime në youtube, (shiko materialet bashkëngjitse të këtij shkrimi).
Në vrojtimet e mia empirike të sipërfaqes së tokës në Shqipëri, si dhe në vrojtimet e hartave të ndryshme të sipërfaqes së planetit tonë, unë dallova këtu e mbi 30 vjet më parë gjurmët e bashkveprimit kryesor Tokë-Diell, (çfarë mësonim edhe në shkollë), po ashtu dallova –çfarë është edhe më e rëndësishme– edhe evolimin e gjithë kësaj materie tokësore, në kohëra prej miliarda e miliarda vjetësh. Duke patur një jetë, një statuquo që nuk më lejonte ti përkushtohesha shkrimeve shkencore, por sigurimit të mjeteve më të nevojshme të jetës më parë, duke parë gjithashtu që mendimi im shkencor ishte mjaft më i përparuar nga ai aktual botëror, si në ligjësitë e Natyrës ashtu dhe në kuptimin filozofik të funksionimit të kësaj Natyre, unë vazhdova për dekada të tëra pa i zbrazur këto idè dhe mendime shkencore. Vetëm kur po dalloja nëpërmjet disa emisioneve shkencorë televizivë dhe disa artikujve shkencorë të librave dhe internetit, se studimet e shkencarve po i afroheshin atyre ideve, tezave, hipotezave, vrojtimeve të mia, atëhere unë nisa të shkruaj në këtë drejtim; kështu duke nxjerrë –mes 15 librave të botuar nga 2005-a e deri në 2015-ën– dy libra të posaçëm mbi ligjet e Natyrës. I pari në 2007-ën, „Teoria e relativitetit në kohë dhe hapsirë –disa sqarime, keqkuptime dhe përmisime në të kuptuarit e saj“, ku me shëmbuj hipotetikë unë tregoj se teoria ajnshtajniane e bashkimit të kohës dhe hapsirës është e keqkuptuar dhe trajtuar mjaft gabimisht, biles edhe nga vetë Ajnshtajni më vonë, ku unë tregoj me anë të ashtuquajturës arysye e shëndoshë se si ne mund të shpjegojmë të gjitha fenomenet e trupave materialë deri tek shpejtësia maksimale/ absolute/ konstante në Hapsirë, ajo e dritës (siç edhe pranohet), duke arritur kështu në kuptimin relativist dhe jo-absolut të c², pasi kjo shpejtësi arrin në të vërtetë absolutisht jo më shumë se c; ku unë tregoj se ekuacionet e Maksuellit, (të pangara këto nga Ajnshtajni), fillojnë drejtësisht-padrejtësisht nga zero (0) për një sistem të caktuar referimi, dhe po kështu për çdo sistem tjetër referimi, çfarë d.t.th. në fund të fundit se –edhe në rast unifikimi dhe sinkronizimi të njësive matëse të kohës dhe të hapsirës për shumë sisteme referimi– neve nuk duhet të bëjmë gabimin banal të fillimit nga zero (0) të matjes tek sejcili sistem, kur këto sisteme kanë shpejtësi të ndryshme nga njëri-tjetri, si dhe në lidhje me sistemin sinkronizator të tyre, sepse në këtë rast neve kemi filluar padrejtësisht nga zero matjen tek shumë prej këtyre sistemeve; ku unë tregoj se kjo konstante e shpejtësisë së dritës do të na japi detyrimisht mos-interferencë të dritës në çfardo lloj eksperimenti, si ato të Majkelson-Morlit, (ndërsa në disa lloj eksperimentesh të tjera, që kam folur pak deri më tani e që kanë të bëjnë me lëvizjen rrotulluese të burimit të dritës, ne përfitojmë interferencë); ku unë tregoj se principi i relativitetit mbetet po ai që ka qenë para Ajnshtajnit.
Në librin e dytë mbi Natyrën, „Kuptimi metafizik dhe dialektik i lëvizjes“, 2015, dhe i fundit ndër të gjithë librat e mi deri tani, unë shpjegoj më detajërisht këtë lëvizje dhe evolim të materies, kështu duke shpjeguar edhe pse kjo sipërfaqe e tokës na prezantohet –deri diku– si një simetri e caktuar amplitudash ulje-ngritjesh të kësaj sipërfaqeje, ashtu dhe –më shumë– një asimetri e caktuar, pra me ndryshueshmëri në amplitudat e ulje-ngritjeve të kësaj sipërfaqeje tokësore. Kështu kam shpjeguar se si lëvizja e përjetshme e poleve të materieve të ndryshme, -lëvizje kjo që nga këndvështrime të ndryshme mund të na duket si drejtvizore-, por që në fakt është vetëm rrethore, (më saktë: pak ovale dhe jo dy-dimensionale, por me shmangie nga plani dy-dimensional, pra tre dimensionale, për t’na dhënë një sistem të hapur të lëvizjes së materies/ natyrës), kjo lëvizje e poleve ka shkaktuar asimetrinë e sipërfaqe-s/-ve të tokës. Dhe kam sjellë disa shembuj të relievit shqiptar, por edhe atij botëror, si, qysh, pse janë formuar ashtu dhe në ç’drejtime shkon në të ardhmen ky polaritet dhe ndikimi i tij në trupat materialë, përfshi këtu edhe sipërfaqen e tokës, këtë gjurmë-mbajtëse të forcave bashkvepruese në Hapsirë/ Natyrë, prej miliarda e miliarda vjetësh. (Librat e mi janë në shqip dhe të papërkthyer.)
Ky bashkveprim polesh i ruajtur në gjithë evolucionin e pafundëm të materies, me fillime qysh nga grimcat dhe atomet “e parë”, e i ruajtur tek trupat deri në gjëndjen e sotme, i ruajtur në vetvete si dy-polësh, ndërsa në raport me një trup tjetër bashkveprues sejcili trup reagon/ bashkvepron si një pol i caktuar, kjo nga shkaku se tek sejcili trup njëri pol është përherë më dominues nga poli tjetër, e gjithë kjo bën që sejcili trup të tërheqë e të tërhiqet nga trupi me pol të kundërt, të përthithë në rrugën e tij lëvizëse materie të “vdekur”, (siç përthithim ne njerëzit, kafshët, bimët mbetjet diellore), kështu të lindë materie të re, gjë që Toka jonë e bën prej miliarda e miliarda vjetësh, qysh në fillime të saj, panvarsisht nëse kjo ka qenë e zjarrtë ose mjegullnajë, apo e të dyja gjëndjeve gjatë atyre fillimeve/ transformimeve të saja të pareshtura. Në qendër të çdo trupi gjindet forca më e hershme tërheqëse, e cila fuqizohet me zmadhimin e trupit; kështu edhe me tokën tonë, në qendër të saj gjindet ky gaz i zjarrtë me temperaturë shumë të lartë, me shpejtësi të madhe rrotulluese, parametra këto të cilët –llogjikisht, siç e kemi mësuar edhe në shkollë fillore– zvoglohen me largimin nga qendra e Tokës, duke na dhënë atë që ne e quajmë magmë, e deri dhe koren e saj. Ky bashkveprim i shkaktuar nga ekzistenca e poleve dhe gjithë rrjedhoja/ pasoja e tërheqjes së materies së mësipërme, shkakton/ krijon atë të cilën ne e quajmë gravitacion. Relievi i ndryshëm sipërfaqsor në sejcilin trup (në ftofje të tij) na tregon ne bashkveprimet e dikurshme e të mëtejshme të trupave, pra dhe poleve, dhe vetë lëvizjen e mëtejshme e të pafundme të këtyre trupave, pra dhe poleve, lëvizje kjo gjithmonë rrotulluese (mos harroni dualizmin), por që nga pikëvështrime të ndryshme (si ky i joni tokësor) duken drejtvizore. Këto gjurmë mbi Tokën tonë na tregojnë jo vetëm thjesht lëvizjen e përhershme/ përjetshme të poleve, jo vetë fuqinë e madhe të këtij bashkveprimi trupash në Hapsirë, por na tregojnë edhe një herë domethënien e madhe të këndvështrimit dialektik, i cili na çon në fillimet/ transformimet e hershme të Hapsirës/ Materies/ Energjisë, ku ne nuk dallojmë dot kategoritë e ndryshme metafizike, si bie fjala Materie, Energji, Lëvizje, Qetësi, etj., por i identifikojmë këto me njëra-tjetrën, si p.sh. interferencën me difraksionin, pra përplasjen dhe përzierjen e valëve me përplasjen e valëve tek një trup i caktuar. Këto lloj përfundimesh dialektike na duken çmënduri, sepse ne jemi mësuar ta shohim gjithshka nën këndvështrimin metafizik, po kështu edhe ta shpjegojmë. Mirpo lëvizja e pafundme e materies mund të kuptohet vetëm nën këndvështrimin dialektik.
Shpjegimi i mësipërm është i thatë e i shkurtër, kjo për faktin se 1. ky shkrim bëhet për revistën periodike të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, që del në anglisht, ku unë po shkruaj për herë të parë (pa shpresë përkthimi dhe botimi), 2. sepse unë kam dhënë më tepër detaje në librat e mi, si edhe në filmimet e hedhura në youtube, në gjuhën time shqipe dhe në një gjermanishte jo perfekte, por të kuptueshme, 3. sepse unë jam mjaft i lodhur psiqikisht dhe psikollogjikisht vitet dhe muajt e fundit, pas shumë vjedhjeve intelektuale që më janë bërë, pas atyre izolimeve dhe shmangieve demostrative që i janë bërë librave dhe shkrimeve të mia, të gjitha këto nga fakti, se të vërtetat që unë kam sjellë në shkencat natyrore dhe shoqërore, përfshi edhe ato në aktualitetet gjeo-politike të kohës, apo dhe aludimet në shkrimet letrare, kanë dëmtuar dhe dëmtojnë pareshtur privilegjet e parazitëve parellinj të botës, kastë-klasë kjo e cila jeton më mirë kur masat e gjëra të miletit e kanë kokën bosh.
P.s. Nëse ky shkrim i shkurtër do shohë dritën e botimit në revistën periodike të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, unë besoj do të nxitem të shkruaj më shumë dhe më i përqëndruar në tema të ndryshme shkencore, duke sjellë gjithmonë të reja në këtë drejtim. Këtu po bashkangjis edhe disa shkrime të tjera të miat, që flasin për dy nga librat e mi, të përmendur më lart, si dhe listën e titujve të filmimeve të hedhura në youtube, në shqip dhe gjermanisht.

Di. 17. 5. 2016

Po sjell nje link ketu nga respublica.al, nje film mjaft i shkurter i ketij fizikanti te njohur. Kush e njeh anglishten mire dhe i ben nje perkthim te shpejte, mund ti them vetem faleminderit.
http://www.respublica.al/2016/11/20...ABsira-dhe-koha

Meqe nuk solli dikush nje perkthim te sakte, po hedh perkthimin tim, te arritur me ndihmen e googles, ketu e nje jave me pare. Nje fjali ne mes e kam futur ne kllapa, per te treguar se perkthimi duhet rregulluar akoma me shume, ndryshe nuk kuptohet. Nuk e di cila fjale e shqipes mund ti pershtatet ne tekstin e poshtem fjales "emergjenc"!?

"Unë do të thoja se në komunitetin shkencor kuptimi i përgjithshëm është se hapësira dhe koha janë reale dhe ato janë themelore dhe të nevojshme për çdo përshkrim në kuptimin positiv të fjalës. Ka një numër prej nesh që punojnë në zonat më ekzotike, si në teorinë e strinxheve dhe në teoritë e unifikuara, të cilët kanë parë prova në punën e tyre se hapësira dhe koha nuk janë ndoshta themelore. (Ndoshta hapësira dhe koha janë ato që ne si për të thirrur koncepteve që rrjedhin apo emergjente.) Është një lloj, siç ju e dini, ne të gjithë e dimë, se çfarë do të thotë temperaturë. Ne e dimë se çfarë do të thotë diçka e nxehtë apo e ftohtë. Por ne gjithashtu e dimë se temperatura është një ide emergjente për shkak se nuk ka një përshkrim më themelor, e cila është: diçka është e nxehtë kur grimcat janë duke lëvizur me të vërtetë të shpejtë. Është ftohtë kur është grimcat janë duke lëvizur ngadalë. Pra, ideja themelore janë lëvizjet e atomeve dhe ideja emergjente është i nxehtë apo të ftohtit, temperatura. Ato -ndoshta- janë ide emergjente që vijnë në lidhje bazuar mbi konfigurimin e diçkaje më shumë fondamentale. Por në qoftë se ju më pyesni mua se ku do të jetë revolucioni i ardhshëm i shkencës, unë mendoj se kjo do të jetë kur ne më në fund jemi në gjendje për të identifikuar përbërësit aktuale themelore që përbëjnë hapësirën ​​kohën. "

M.gj.s. perkthimi im nuk eshte perfekt, me duket se ai eshte deri diku (80-90%) i rregullt. Duke e lexuar edhe nje here se cfare thote tipi i mesiperm, mendoj ta bej me te shpjegueshem fjalen e tij. Ai thote (bie fjala) se A-ja ka mundesi te mos jete aq e rendesishme, sa ne e marrim ne te vertete. Ka mundesi qe B-ja dhe C-ja te jene me te konsiderueshme. Ju e dini se disa nga ne punojme me shkronjat e bukura. Por po te me pyesni ju mua se ku do te jete perqendrimi i ardhshem linguistik, une ju them se do te jete tek A-ja.
Ajd merre vesh kete shkencetar te madh-nueshem, se cfare do te na thote!?!

Nje lajm i ri. Une ala nuk kam kuptuar gje! por jam duke e ndjekur edhe me tej neper faqe te tjera kete hollandezin e pakuptuar. Ne vend qe shkenca te ishte e thjeshte, ne vend qe ajo ta shpjegonte natyren sa me qarte dhe shkurt, ajo eshte bere me e komplikuar, a thua se ne natyre ekzistojne mijra ligje te ndryshme.
http://www.respublica.al/2016/12/16...itetit-entropik

Mjaft interesant:
http://www.respublica.al/2017/01/28...n-n%C3%AB-metal
Deri tani njeriu ka arritur te prodhoje artificialisht disa metaloide dhe metale, apo materiale te tjere, si floririn, diamantin, etj., tani edhe nje lloj metali nga hidrogjeni. Gjithe kjo tregon se materialet e ndryshem jane formuar ne etapat e ndryshme te tokes, cfare mesohej ne Dituri te natyres, ne shkolle fillore.

Se kapa kalimin e llogjikes. Ca lidhje ka krijimi artificial i substancave me vertetimin e etapave kur jane shfaqur substancat ne toke?

Normalisht nuk ftoj per llogjike ne diskutimet shqip, por meqe jemi tek shkenca thashe mbase i japim dum me llogjike kesaj pune.

Pyetja jote fajtor eshte bere shpejt e me nxitim. Ne vend te fjales "substancave", duhet "elementeve", ose edhe "materialeve. Substancat dhe materialet jane krijuar nga njeriu gjate gjithe koherave, ndaj dhe pak keto na tregojne evolimin e natyres. Edhe ne si femije kemi prodhuar substanca dhe materiale nga krijimi (perzierja) e substancave apo materialeve te tjera. Biles, fjala "substance" eshte pak e nderlikuar; kjo perdoret me shume ne procese kimikale.
Tek formimi i elementeve ne menyre artificiale, ne kuptojme shume mbi evolimin e natyrws, pasi elementet jane formacione te caktuara te atomeve. 2, 3 apo 4 ose 8 e me shume atome te lidhur me njeri-tjetrin na japin elemente te ndryshem. Sa me afer te jene elementet (grupimet e ndryshme te atomeve), aq me kollaj hyjne ato ne reaksione dhe lidhje me njeri-tjetrin. Natyra/universi ka pershkuar kete rruge ne evolimin e saj/tij, duke na dhene deri tani nja 92-93 elemente te caktuar, pa llogaritur izotopet (ndermjetesit e elementeve); gjithashtu pa llogaritur materialet e ndryshme, qe jane edhe me shume se sa elementet, si dheu, uji, ajri, plastika, metalet, etj.
Tani ky formim i nje elementi me menyre artificiale, (nen presion apo temperatura te caktuara), nuk tregon gje tjeter vecse ate proces qe ka ndjekur natyra ne krijimin e elementeve dhe materiualeve te ndryshme, ndonese natyra ka vepruar "me ngadale" dhe pa nxitim, ndersa njeriu me teknollogjine e tij vepron me nxitim dhe procese te kontrolluara nga maqinat qe ka shpikur, te cilat realizojne temperaturat dhe presionet e duhura. Shpresoj se keto mesime te 8-vjecares i solla qarte.

Kthimi i gazit në metal, ne kete rast hidrogjenit është një arritje e madhe shkencore. Në natyrë substancat ekzistojnë në forma te ndryshme prej efekteve nga më të ndryshmet. Megjithatë elementet e pasur janë te paktë ose të izoluar. Në fillim vështirësia qëndron tek përfitimi i materialit te pastër 100% në këtë rast hidrogjeni. Pastaj lidhur me ngurtësimin e tij janë procese dytësore. Kjo nuk do të thotë e thjeshtë sepse do ose kërkon kushte specifike. Lidhur me këtë arritje shkencore unë nuk kam lexuar akoma ndonjë material dhe gjithçka shkruajta mësipër vjen nga baza e shkollës fillore siç thotë robert diku me para.

Hem, nje zhurme po degjohet nga brendesia e tokes! C'do jete? Mos po fshehin hajdutet arin e vjedhur te Shqiperise? Apo ndonje cmontim armesh ne thellesi te tokes nga firma mafioze? Une them se do jene te qeshurat e politikanve shqiptare, kur shkojne thelle nen toke dhe nisin e qeshin me kete popull budalla!
https://www.google.de/url?
https://www.google.de/url?gazetadit...da-planetit-ton

Ja, sikur te mos mjaftonin sinjalet nga brenda tokes, tani po vijne edhe nga Hapsira lart.
http://www.respublica.al/2018/01/10...a-hap%C3%ABsira
Duhet te jemi vigjilente si ne kohen e xhaxhit, qe ruhej si nga imperialistet amerikane nga njera ane, ashtu dhe nga social-imperializmi sovjetik, ne anen tjeter, si nga konservatorizmi, por edhe nga liberalizmi, si nga shfaqjet e huaja, por edhe nga zakonet prapanike te brendeshme.

Ja si behet i padituri, dhe nuk eshte lajm i panjohur!
http://www.respublica.al/2018/02/01...shimin-e-poleve
Germo e germo token, merri te gjitha materialet ferrore, e qarte qe do dobsohet fusha magnjetike e saj! Mbushe hapsiren me satelite, keshtu pengoje bashkveprimin e tokes me diellin, dhe pastaj habitu pse edhe graviteti ka pesuar ndryshime!